Κβάμε Νκρούμαχ

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Κβάμε Νκρούμαχ
Ιδιωτικό Συμβούλιο του Βασιλιά του Ηνωμένου Βασιλείου
Γενικές πληροφορίες
Όνομα στη
μητρική γλώσσα
Kwame Nkrumah (Φάντι)
Γέννηση21  Σεπτεμβρίου 1909[1][2][3]
Νκφούλ[3]
Θάνατος27  Απριλίου 1972[1][4][2]
Βουκουρέστι[5]
Αιτία θανάτουκαρκίνος του δέρματος[6] και καρκίνος του προστάτη[6]
Συνθήκες θανάτουφυσικά αίτια[6]
Τόπος ταφήςKwame Nkrumah Mausoleum, Άκκρα[5] και Νκφούλ[5]
Χώρα πολιτογράφησηςΧρυσή Ακτή[3]
Γκάνα[3]
ΘρησκείαΧριστιανισμός[7]
Εκπαίδευση και γλώσσες
Μητρική γλώσσαFante
Ομιλούμενες γλώσσεςAkan
Nzema
Fante
Αγγλικά[8]
ΣπουδέςΠανεπιστήμιο Λίνκολν
Σχολή Οικονομικών του Λονδίνου
University of Pennsylvania Graduate School of Education
Σχολείο Αχιμότα
Πανεπιστήμιο Λίνκολν[7]
Πληροφορίες ασχολίας
Ιδιότηταπολιτικός[9]
συγγραφέας
διπλωμάτης
λέκτορας
Αξιοσημείωτο έργοAfrica Must Unite
Πολιτική τοποθέτηση
Πολιτικό κόμμα/ΚίνημαConvention People's Party και United Gold Coast Convention
Οικογένεια
ΤέκναΓκαμάλ Νκρούμαχ
Samia Nkrumah
Sekou Nkrumah
Στρατιωτική σταδιοδρομία
Βαθμός/στρατόςστρατάρχης
Αξιώματα και βραβεύσεις
ΑξίωμαΠρόεδρος της Γκάνα (1960–1966)
Πρόεδρος του Οργανισμού Αφρικανικής Ενότητας (1965–1966)
Πρωθυπουργός της Γκάνα (1957–1960)
Minister for Foreign Affairs
μέλος του Συμβουλίου Επικρατείας του Ηνωμένου Βασιλείου
Member of the Parliament of Ghana
Minister for the Interior of Ghana
Member of the 1st Parliament of the Gold Coast (1951–1954)
Member of the 2nd Parliament of the Gold Coast (1954–1956)
Member of the 1st Parliament of the 1st Republic of Ghana (1956–1960)
Minister for Defence (1959–1960)
Πρόεδρος της Δημοκρατίας της Γουινέας (1966–1972)
Βραβεύσειςβραβείο Ειρήνης Λένιν
Ιππότης του Μεγαλόσταυρου με Κολλάρο του Τάγματος της Αξίας της Ιταλικής Δημοκρατίας (25  Σεπτεμβρίου 1963)[10]
τάγμα των πρωτθητών του Όλιβερ Ρέτζιναλντ Τάμπο (16  Ιουνίου 2004)[11]
Collar of the Order of the White Lion (2  Αυγούστου 1961)[12]
Μεγαλόσταυρος του Τάγματος της Αναγέννησης της Πολωνίας (1965)
ΣυνεργάτηςDavid Wilberforce Kwami Dawson
Commons page Σχετικά πολυμέσα

Ο Κβάμε Νκρούμαχ (Kwame Nkrumah, Νκρόφουλ, Γκάνα, 21 Σεπτεμβρίου 1909Βουκουρέστι, Ρουμανία, 27 Απριλίου 1972[13]) ήταν Γκανέζος φιλόσοφος, κοινωνιολόγος και πολιτικός επιστήμονας, ο πρώτος πρωθυπουργός (1957-1960) και πρώτος πρόεδρος (1960-1966) της ανεξάρτητης Γκάνας. Έγινε ευρύτερα γνωστός για τις προσπάθειές του να διαδοθούν οι ιδέες του παναφρικανισμού.

Βιογραφία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Πρώτα χρόνια και εκπαίδευση[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Γεννήθηκε στη Μαντάμ Νιάνιμπα της Χρυσής Ακτής[14][15] (σημερινή Γκάνα). Είχε εθνικότητα νζίμα. Το 1935-1945 έμεινε στις ΗΠΑ. Σπούδασε στο Πανεπιστήμιο του Λίνκολν. Το 1945-1947 έμεινε στο Ηνωμένο Βασίλειο και συνετέλεσε στη διοργάνωση του πέμπτου παναφρικανικού συνεδρίου στο Μάντσεστερ. Το 1963 του απονεμήθηκε από την ΕΣΣΔ το Βραβείο Λένιν.

Πρόεδρος[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Στις 6 Μαρτίου του 1957 ανακηρύχθηκε πρώτος πρωθυπουργός της ανεξάρτητης Γκάνας. Ο διορισμός του χαιρετίστηκε ως "Osagyefo" - που σημαίνει "λυτρωτής" στη γλώσσα Twi.[16] Ακολούθησε γενικά αδέσμευτη πολιτική.

Στις 6 Μαρτίου του 1960 ανακοίνωσε σχέδια για νέο Σύνταγμα, με βάση το οποίο η Γκάνα θα ανακηρυσσόταν σε δημοκρατία. Στις 19, 23 και 27 Απριλίου του 1960 διεξήχθησαν προεδρικές εκλογές και συνταγματικό δημοψήφισμα. Το νέο Σύνταγμα επικυρώθηκε και ο Νκρούμαχ εξελέγη πρόεδρος με 1.016.076 ψήφους έναντι 124.623 για τον υποψήφιο του κόμματος UP, Τζ. Μπ. Ντάνκουαχ.

Την 1η Ιουλίου του 1960 ορκίστηκε πρώτος πρόεδρος της ανεξάρτητης Γκάνας. Επί της προεδρίας του έγιναν σημαντικά αναπτυξιακά έργα στη χώρα, όπως υδροηλεκτρικά φράγματα. Παράλληλα, η κυβέρνησή του μερίμνησε για τον εκσυγχρονισμό του στρατού με νέο εξοπλισμό και εισήγαγε την υποχρεωτική στράτευση. Ωστόσο, στον τομέα της οικονομικής πολιτικής απέτυχε να απεμπλακεί η χώρα του από την εξάρτηση για βοήθεια από το εξωτερικό και στα μέσα της δεκαετίας του 1960 κορυφώθηκαν οι αντιδράσεις εναντίον της κυβέρνησής του με απεργίες. Την 1η Αυγούστου του 1962 πραγματοποιήθηκε απόπειρα δολοφονίας εναντίον του. Στις 12 Σεπτεμβρίου του ίδιου έτους, στην Άκκρα, πρωτεύουσα της Γκάνας, 25.000 διαδηλωτές χόρευαν γύρω από φλεγόμενα φέρετρα ζητώντας την καταδίκη σε θάνατο τριών πρώην κυβερνητικών αξιωματούχων, οι οποίοι κατηγορούνταν ως αναμεμιγμένοι στην απόπειρα δολοφονίας[17].

Το 1964 το Σύνταγμα αναθεωρήθηκε και η Γκάνα μετατράπηκε σε μονοκομματικό κράτος, με μοναδικό νόμιμο κόμμα το CPP. Η συνταγματική τροποποίηση εγκρίθηκε σε δημοψήφισμα στις 31 Ιανουαρίου του 1964 με 99,9%, ποσοστό που υποδηλώνει νοθεία.[18]

Στο εξωτερικό, ενίσχυσε στρατιωτικά το αποικιοκρατικό καθεστώς του Ίαν Σμιθ στη Ροδεσία.

Ανατροπή[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η δυσαρέσκεια για τον Νκρούμαχ μεγάλωσε μετά τη μετατροπή του πολιτεύματος σε μονοκομματική δημοκρατία και τις συλλήψεις πολιτικών. Στις 24 Φεβρουαρίου του 1966, ενώ βρισκόταν σε επίσημη επίσκεψη στο Βιετνάμ, η κυβέρνησή του ανατράπηκε με στρατιωτικό πραξικόπημα. Ορισμένοι υποστήριξαν ότι το πραξικόπημα υποστηρίχθηκε από την CIA.[19][20][21]

Εξορία και θάνατος[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Μετά την ανατροπή του, ο Νκρούμαχ δεν επέστρεψε ποτέ στην Γκάνα. Αυτοεξορίστηκε στη Γουινέα, όπου τον φιλοξένησε ο πρόεδρος Σεκού Τουρέ. Τον Αύγουστο του 1971 ασθένησε σοβαρά και μεταφέρθηκε αεροπορικώς στο Βουκουρέστι. Πέθανε από καρκίνο του δέρματος τον Απρίλιο του 1972, σε ηλικία 62 ετών. Η ταφή του έγινε στο χωριό όπου γεννήθηκε, στην Γκάνα. Σήμερα ο Νκρούμαχ θεωρείται ένας από τους πλέον αξιοσέβαστους ηγέτες της αφρικανικής ιστορίας. Το 2000 ψηφίστηκε από τους ακροάτές της διεθνούς υπηρεσίας του BBC ως ο "Αφρικανός της Χιλιετίας".

Έργα[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]


Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. 1,0 1,1 1,2 Εθνική Βιβλιοθήκη της Γερμανίας: (Γερμανικά, Αγγλικά) Gemeinsame Normdatei. Ανακτήθηκε στις 9  Απριλίου 2014.
  2. 2,0 2,1 2,2 Εθνική Βιβλιοθήκη της Γαλλίας: (Γαλλικά) καθιερωμένοι όροι της Εθνικής Βιβλιοθήκης της Γαλλίας. data.bnf.fr/ark:/12148/cb119177627. Ανακτήθηκε στις 10  Οκτωβρίου 2015.
  3. 3,0 3,1 3,2 3,3 3,4 www.blackhistoryheroes.com/2010/09/kwame-nkrumah.html.
  4. «Большая советская энциклопедия» (Ρωσικά) Η Μεγάλη Ρωσική Εγκυκλοπαίδεια. Μόσχα. 1969. Ανακτήθηκε στις 28  Σεπτεμβρίου 2015.
  5. 5,0 5,1 5,2 5,3 5,4 ghanaianmuseum.com/osagyefo-kwame-nkrumah-buried-at-nkroful/. Ανακτήθηκε στις 4  Οκτωβρίου 2022.
  6. 6,0 6,1 6,2 www.nytimes.com/1972/04/28/archives/nkrumah-62-dead-ghanas-exleader-nkrumah-former-president-of-ghana.html. Ανακτήθηκε στις 4  Οκτωβρίου 2022.
  7. 7,0 7,1 docs.google.com/spreadsheets/d/1dZOZwEjFCMqof-RM1N39iaJlED4E41Wg3MGZcCe9KCI/edit#gid=0&range=W15.
  8. Εθνική Βιβλιοθήκη της Γαλλίας: (Γαλλικά) καθιερωμένοι όροι της Εθνικής Βιβλιοθήκης της Γαλλίας. data.bnf.fr/ark:/12148/cb119177627. Ανακτήθηκε στις 10  Οκτωβρίου 2015.
  9. The Fine Art Archive. cs.isabart.org/person/152627. Ανακτήθηκε στις 1  Απριλίου 2021.
  10. www.quirinale.it/onorificenze/insigniti/33269.
  11. web.archive.org/web/20141112211158/http://www.thepresidency.gov.za/pebble.asp?relid=7700.
  12. www.prazskyhradarchiv.cz/file/edee/vyznamenani/cs_rbl.pdf.
  13. E. Jessup, John. An Encyclopedic Dictionary of Conflict and Conflict Resolution, 1945-1996. σελ. 533. 
  14. «Rulers - Nkrumah, Kwame». Lists of heads of state and heads of government. Rulers.org. Ανακτήθηκε στις 24 Μαρτίου 2007. 
  15. Asante Fordjour (6 Μαρτίου 2006). «Nkrumah And The Big Six». Feature Article. Ghana Home Page. Ανακτήθηκε στις 30 Απριλίου 2007. 
  16. Zimmerman, Jonathan (23 Οκτωβρίου 2008). «The ghost of Kwame Nkrumah». International Herald Tribune. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 10 Φεβρουαρίου 2009. Ανακτήθηκε στις 23 Οκτωβρίου 2008. 
  17. Ταραγμένη Αφρική, Ιστορικό Λεύκωμα 1962, σελ. 106, Καθημερινή (1997)
  18. Anthony, S. (1969) "The State of Ghana" African Affairs Vol. 68, No. 273, pp. 337-339
  19. Botwe-Asamoah, Kwame. Kwame Nkrumah's Politico-Cultural Thought and Politics: An African-centered Paradigm for the Second Phase of the African Revolution. Page 16.
  20. Carl Oglesby and Richard Shaull. Containment and Change. Page 105.
  21. Συνέντευξη με τον Τζον Στόκγουελ στην τηλεοπτική σειρά ντοκιιμαντέρ Το Κουτί της Πανδώρας: Μαύρη Δύναμη (Άνταμ Κέρτις, BBC Two, 22 Ιουνίου 1992)