Καζίμιες Ντέιμεκ

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Καζίμιες Ντέιμεκ
Γενικές πληροφορίες
Όνομα στη
μητρική γλώσσα
Kazimierz Dejmek (Πολωνικά)
Γέννηση17  Μαΐου 1924[1][2][3]
Κόβελ[4]
Θάνατος31  Δεκεμβρίου 2002[5][2][6]
Βαρσοβία[7]
Τόπος ταφήςΚοιμητήριο Ντόουι
Χώρα πολιτογράφησηςΠολωνία
Εκπαίδευση και γλώσσες
Ομιλούμενες γλώσσεςΠολωνικά[8]
Πληροφορίες ασχολίας
Ιδιότητασκηνοθέτης κινηματογράφου
ηθοποιός θεάτρου
θεατρικός σκηνοθέτης
πολιτικός
Πολιτική τοποθέτηση
Πολιτικό κόμμα/ΚίνημαΠολωνικό Λαϊκό Κόμμα και Ενιαίο Εργατικό Κόμμα Πολωνίας
Οικογένεια
ΣύζυγοςΝτανούτα Μνιέφσκα-Ντέιμεκ[9]
ΤέκναΠιοτρ Ντέιμεκ[9]
Αξιώματα και βραβεύσεις
Αξίωμαμέλος της Πολωνικής Δίαιτας
Minister of Culture, National Heritage, and Sport (1993–1996)
ΒραβεύσειςΜετάλλιο της 10ης Επετείου της Λαϊκής Πολωνίας
Μετάλλιο της 40ης επετείου της Λαϊκής Πολωνίας
Αξιότιμος Πολιτιστικός Ακτιβιστής
μετάλλιο της 1000ης επετείου του πολωνικού κράτους[10]
Τάγμα του Λαβάρου της Εργασίας, 2η τάξης[11]
Διοικητής του Τάγματος της Αναγέννησης της Πολωνίας[12]
Αξιωματικός του Τάγματος της Αναγέννησης της Πολωνίας[12]
Μεγαλόσταυρος του Τάγματος της Αναγέννησης της Πολωνίας[13]
Επίτιμος Δημότης της πόλης του Λοτζ[14]
Βραβείο της πόλης του Λοτζ[15]
Commons page Σχετικά πολυμέσα

Ο Καζίμιες Ντέιμεκ (πολωνικά: Kazimierz Dejmek) (17 Μαΐου 1924 – 31 Δεκεμβρίου 2002) ήταν Πολωνός ηθοποιός, σκηνοθέτης θεάτρου και κινηματογράφου και πολιτικός. Κατά τη διάρκεια της καριέρας του διηύθυνε το Νέο Θέατρο στο Λοτζ (από το 2008 πήρε το όνομά του), το Εθνικό Θέατρο της Βαρσοβίας και το Πολωνικό Θέατρο της Βαρσοβίας. Από το 1993 έως το 1996 διετέλεσε υπουργός Πολιτισμού της Πολωνίας. Το 1984, ο Ντέιμεκ τιμήθηκε με το Βραβείο Βιτκάτσι - Βραβείο Κύκλου Κριτικών και το 1989 με τον Μεγαλόσταυρο του Τάγματος της Αναγέννησης της Πολωνίας, μια από τις υψηλότερες τιμές της χώρας του.

Βιογραφία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο Καζίμιες Ντέιμεκ γεννήθηκε στο Κόβελ (τώρα στην Ουκρανία) το 1924 και παρακολούθησε το σχολείο στο Ζέσουφ. Κατά τη διάρκεια του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου ήταν παρτιζάνος στις Ειδικές Μονάδες του Κόμματος Χωρικών και το 1943 εντάχθηκε στον Πολωνικό Εσωτερικό Στρατό. Λίγο μετά την αποχώρησή του από το στρατό το 1944, έκανε το ντεμπούτο του ως ηθοποιός στο Ζέσουφ, παίζοντας τον Γιάσιεκ στο Γάμος του Στανίσουαφ Βισπιάνσκι. Τα έτη 1945-1949 έπαιξε στο Θέατρο Κάτω Σιλεσίας στη Γελένια Γκούρα (τώρα Θέατρο Τσίπριαν Νόρβιντ) και στο Θέατρο Πολωνικού Στρατού στο Λοτζ και σπούδασε στην Εθνική Ανώτατη Σχολή Θεάτρου του Λοτζ. Το 1950, εγκατέλειψε την υποκριτική ως καριέρα για να γίνει καλλιτεχνικός διευθυντής του Νέου Θεάτρου. Υπηρέτησε εκεί μέχρι το 1962, όταν έγινε διευθυντής του Εθνικού Θεάτρου της Βαρσοβίας.

Στα τέλη Νοεμβρίου 1967, το Εθνικό Θέατρο παρουσίασε το έργο του Άνταμ Μιτσκιέβιτς του 1824 Dziady (Παραμονή των προπατόρων), σε σκηνοθεσία Ντέιμεκ. Η παραγωγή επρόκειτο να έχει σημαντικές επιπτώσεις για την καριέρα του και για την ίδια την Πολωνία. Μετά την 11η παράσταση[16] (στις 30 Ιανουαρίου 1968), η κομμουνιστική κυβέρνηση της Πολωνίας απαγόρευσε οποιεσδήποτε περαιτέρω παραστάσεις του έργου με την αιτιολογία ότι περιείχε «αντιρωσικές» και «αντισοσιαλιστικές» αναφορές. Ο Ντέιμεκ εκδιώχθηκε από το Ενιαίο Εργατικό Κόμμα Πολωνίας και απολύθηκε από το Εθνικό Θέατρο. Η απαγόρευση καταδικάστηκε τόσο από την Ένωση Συγγραφέων της Βαρσοβίας όσο και από την Ένωση Ηθοποιών, ενώ ακολούθησε φοιτητική διαμαρτυρία στο Πανεπιστήμιο της Βαρσοβίας, η οποία εξαπλώθηκε σε όλη την Πολωνία.[17] Από το 1969 έως το 1972, ο Ντέιμεκ ήταν βασικά στην εξορία και εργάστηκε κυρίως εκτός Πολωνίας, όπου σκηνοθέτησε στο Εθνικό Θέατρο στο Όσλο, στο Schauspielhaus στο Ντίσελντορφ, στο Μπούργκτεατερ στη Βιέννη και στο Μικρό Θέατρο του Τζόρτζο Στρέλερ στο Μιλάνο.

Μετά την επιστροφή του στην Πολωνία το 1972, ο Ντέιμεκ σκηνοθέτησε πολλά μεγάλα θέατρα και το 1974 ανέλαβε ξανά τη διεύθυνση του Νέου Θεάτρου. Παρέμεινε σε αυτή τη θέση μέχρι το 1981 όταν έγινε διευθυντής και καλλιτεχνικός διευθυντής του Εθνικού Θεάτρου της Βαρσοβίας. Ήταν μέλος του Πολωνικού Λαϊκού Κόμματος, εξελέγη στο Πολωνικό Κοινοβούλιο το 1993 και από το 1993 έως το 1996 υπηρέτησε ως υπουργός Πολιτισμού της χώρας του. (Σημείωση: Ο Λεχ Βαλέσα ήταν Πρόεδρος της Πολωνίας από το 1990 έως το 1995). Ο Ντέιμεκ επέστρεψε στη θεατρική του καριέρα το 1997 και το 2001 ανέλαβε τη διεύθυνση του Νέου Θεάτρου για τρίτη φορά. Ο Καζίμιες Ντέιμεκ πέθανε στη Βαρσοβία[18] στις 31 Δεκεμβρίου 2002, λίγες εβδομάδες πριν από την πρεμιέρα της νέας του παραγωγής του Άμλετ.

Είναι ενταφιασμένος στο Κοιμητήριο Ντόουι στο Λοτζ.

Στις 14 Ιανουαρίου 2008, το Νέο Θέατρο μετονομάστηκε προς τιμήν του. Ο γιος του, Πιοτρ Ντέιμεκ (γενν. 1953), έγινε διάσημος τηλεοπτικός ηθοποιός στην Πολωνία και αργότερα σκηνοθέτης και παραγωγός ταινιών.

Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. 1,0 1,1 www.e-teatr.pl/pl/osoby/58.html. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 25  Φεβρουαρίου 2020.
  2. 2,0 2,1 2,2 Εθνική Βιβλιοθήκη της Γαλλίας: (Γαλλικά) καθιερωμένοι όροι της Εθνικής Βιβλιοθήκης της Γαλλίας. data.bnf.fr/ark:/12148/cb14675900w. Ανακτήθηκε στις 10  Οκτωβρίου 2015.
  3. 3,0 3,1 (Πολωνικά) e-teatr.pl. 58.
  4. Εθνική Βιβλιοθήκη της Γερμανίας: (Γερμανικά) Gemeinsame Normdatei. Ανακτήθηκε στις 21  Δεκεμβρίου 2014.
  5. Εθνική Βιβλιοθήκη της Γερμανίας: (Γερμανικά) Gemeinsame Normdatei. Ανακτήθηκε στις 11  Μαΐου 2014.
  6. (Αγγλικά, Τσεχικά, Σλοβακικά, Σλοβενικά, Πολωνικά, Ουγγρικά, Γερμανικά, Ιταλικά, Σουηδικά, Κροατικά, Ισπανικά, Πορτογαλικά) European Theatre Architecture. Arts and Theatre Institute. 488. Ανακτήθηκε στις 9  Οκτωβρίου 2017.
  7. Εθνική Βιβλιοθήκη της Γερμανίας: (Γερμανικά) Gemeinsame Normdatei. Ανακτήθηκε στις 31  Δεκεμβρίου 2014.
  8. Εθνική Βιβλιοθήκη της Γαλλίας: (Γαλλικά) καθιερωμένοι όροι της Εθνικής Βιβλιοθήκης της Γαλλίας. data.bnf.fr/ark:/12148/cb14675900w. Ανακτήθηκε στις 10  Οκτωβρίου 2015.
  9. 9,0 9,1 Ανακτήθηκε στις 23  Απριλίου 2021.
  10. Ανακτήθηκε στις 2  Μαρτίου 2021.
  11. Ανακτήθηκε στις 11  Σεπτεμβρίου 2021.
  12. 12,0 12,1 Ανακτήθηκε στις 8  Ιανουαρίου 2022.
  13. Ανακτήθηκε στις 9  Ιανουαρίου 2022.
  14. Ανακτήθηκε στις 6  Απριλίου 2022.
  15. Ανακτήθηκε στις 27  Αυγούστου 2022.
  16. Fazan, επιμ. (2022). A History of Polish Theatre. Cambridge University Press. σελ. 120. ISBN 978-1108476492. 
  17. Hübner, Zygmunt, Theater & Politics (translated by Jadwiga Kosicka), Northwestern University Press, 1992, σελ. 162-164. (ISBN 0-8101-1022-9)
  18. Kazimierz Dejmek at the e-teatr.pl (πολωνικά)

Εξωτερικοί σύνδεσμοι[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]