Μετάβαση στο περιεχόμενο

Κέντμον

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Κέντμον
Μνημείο του Κέντμον στο προαύλιο της εκκλησίας της Αγίας Μαρίας, στο Γουίτμπι
Γενικές πληροφορίες
Θάνατος
Whitby Abbey
Χώρα πολιτογράφησηςΒασίλειο της Νορθούμπρια
Θρησκευτικό τάγμαΤάγμα του Αγίου Βενέδικτου
Εκπαίδευση και γλώσσες
Ομιλούμενες γλώσσεςΑρχαία αγγλική γλώσσα[1]
Πληροφορίες ασχολίας
Ιδιότηταποιητής
συγγραφέας[2]
Αξιοσημείωτο έργοΎμνος του Κέντμον
Περίοδος ακμής7ος αιώνας
Commons page Σχετικά πολυμέσα

Ο Κέντμον (αγγλικά: Cædmon) (δεύτερο μισό του 7ου αιώνα) είναι ο παλαιότερος Άγγλος ποιητής του οποίου το όνομα είναι γνωστό. Ήταν αγράμματος βοσκός σε μοναστήρι και λέγεται ότι έμαθε να συνθέτει στίχους ακολουθώντας ένα όνειρο θεϊκής έμπνευσης. Παρά τον αναλφαβητισμό του, αργότερα έγινε μοναχός και πολυγραφότατος ποιητής θρησκευτικών έργων.[3]

Είναι ένας από τους δώδεκα Αγγλοσάξονες ποιητές που αναφέρονται σε μεσαιωνικές πηγές, και ένας από τους τέσσερις από αυτούς, οι άλλοι είναι οι Βέδας, Αλφρέδος ο Μέγας και Κίνιγουλφ, για τους οποίους έχουν διασωθεί βιογραφικές πληροφορίες και δείγματα λογοτεχνικής παραγωγής. Η μοναδική πηγή πληροφοριών για τη ζωή και το έργο του Βενεδικτίνου μοναχού Βέδα Εκκλησιαστική ιστορία του αγγλικού έθνους.[4]

Το μόνο γνωστό σωζόμενο έργο του είναι Ο ύμνος του Κέντμον, ένα παρηχητικό εγκωμιαστικό ποίημα σε εννέα στίχους που υμνεί τον Θεό και τη δημιουργία του. Το ποίημα είναι το παλαιότερο στα παλαιά αγγλικά και, με τις ρουνικές επιγραφές στον Σταυρό Ράθγουελ και στην Κασετίνα του Φρανκς, ένα από τα τρία παλαιότερα διασωθέντα κείμενα της παλαιάς αγγλικής λογοτεχνίας.[5]

Ο Κέντμον πέθανε το αργότερο το 684. Το 1966, μια αναμνηστική πέτρα δαπέδου τοποθετήθηκε στη μνήμη του στη Γωνιά των ποιητών στο αβαείο του Γουέστμινστερ.

Βιογραφικά στοιχεία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Σύμφωνα με την αφήγηση του Βέδα, που δεν αναφέρει καμία ημερομηνία, ο Κέντμον ήταν βοσκός ενός αβαείου στη Νορθουμβρία στη βόρεια Αγγλία (τα σημερινά ερείπια είναι γνωστά ως Αβαείο του Γουίτμπι). Ένα βράδυ που οι μοναχοί του μοναστηριού διασκέδασαν παίζοντας άρπα και τραγουδώντας, αποσύρθηκε λυπημένος γιατί δεν ήξερε τραγούδια και κοιμήθηκε δίπλα στα ζώα του. Στο όνειρο, «κάποιος» ( quidem ) τον πλησίασε και του ζήτησε να τραγουδήσει για την «αρχή των πλασμάτων» (principium creaturarum). Αφού πρώτα αρνήθηκε να τραγουδήσει, στη συνέχεια σκέφθηκε ένα σύντομο εγκωμιαστικό ποίημα που υμνούσε τον Θεό, τον Δημιουργό του ουρανού και της γης.[6]

Τα ερείπια του Αβαείου του Γουίτμπι στο βόρειο Γιορκσάιρ

Όταν ξύπνησε το επόμενο πρωί, θυμήθηκε αυτό το ποίημα του ονείρου και πρόσθεσε μερικούς επιπλέον στίχους. Αφού διηγήθηκε την εμπειρία της θεϊκής έμπνευσης σε άλλους, η ηγουμένη του μοναστηριού Χίλντα (657-680) τον κάλεσε και από όσα άκουσε κατέληξε στο συμπέρασμα ότι ο Κέντμον είχε πράγματι λάβει ένα δώρο από τον Θεό. Για να βεβαιωθεί, του είπε να γράψει ένα άλλο ποίημα. Όταν το επόμενο πρωί ο Κέντμον παρουσίασε το ποίημα που του ζητήθηκε, η ηγουμένη αναγνώρισε ότι η ικανότητα του Κέντμον να συνθέτει ύμνους στην καθομιλουμένη ήταν υψίστης σημασίας για την κατανόηση του Χριστιανισμού σε όλους τους ανθρώπους, όχι μόνο σε όσους γνώριζαν λατινικά, γλώσσα στην οποία γράφονταν τα περισσότερα έργα εκείνη την εποχή. Έλαβε μοναχικούς όρκους και έτσι έγινε λαϊκός αδελφός της μονής. Η ηγουμένη παρότρυνε τους άλλους μοναχούς να του διδάξουν το δόγμα και την ιστορία της εκκλησίας, τα οποία έπρεπε να συνθέσει σε μελωδικούς στίχους.

Ποτέ δεν έμαθε ανάγνωση ή γραφή, αλλά είχε μια καταπληκτική μνήμη για να μπορέσει να δημιουργήσει αυτούς τους ύμνους. Σύμφωνα με τον Βέδα, ο Κέντμον δημιούργησε ένα εκτενές ποιητικό έργο, έναν μεγάλο αριθμό θαυμάσιων ποιητικών κειμένων στην καθομιλουμένη για ποικίλα χριστιανικά θέματα. Μετά από μακρόχρονη και θεοσεβούμενη ζωή, πέθανε ειρηνικά. Όταν ένιωσε τον θάνατο να πλησιάζει, ζήτησε να μεταφερθεί στον μοναστικό ξενώνα όπου, έχοντας συγκεντρώσει τους φίλους του γύρω του, πέθανε αφού έλαβε τη Θεία Ευχαριστία.[7]

Μεταγενέστερα[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Στο Αγγλικό Μαρτυρολόγιο που δημοσιεύτηκε το 1640 αναφέρεται ως άγιος με γιορτή στις 11 Φεβρουαρίου, αλλά αυτό δεν επιβεβαιώνεται από τον Βέδα και έχει υποστηριχθεί ότι ο ισχυρισμός είναι εσφαλμένος.

Οι λεπτομέρειες της ιστορίας του Βέδα, και ιδιαίτερα η θαυματουργή φύση της ποιητικής έμπνευσης του Κέντμον, δεν γίνονται γενικά αποδεκτές από τους ιστορικούς και μελετητές ως απολύτως ακριβείς, αλλά η ύπαρξη ενός ποιητή με το όνομα Κέντμον δεν αμφισβητείται. Η αφήγηση του Βέδα πρέπει να διαβαστεί στα πλαίσια της χριστιανικής πίστης στα θαύματα, και δείχνει ότι ο Βέδας, ένας μορφωμένος και έξυπνος άνθρωπος, πίστευε ότι ο Κέντμον ήταν μια σημαντική προσωπικότητα στην ιστορία της αγγλικής πνευματικής και θρησκευτικής ζωής.[8]

Παραπομπές και σημειώσεις[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

{{DEFAULTSORT:Κεντμον))