Κάρολ Μοντζελέφσκι

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Κάρολ Μοντζελέφσκι
Γενικές πληροφορίες
Όνομα στη
μητρική γλώσσα
Karol Cyryl Modzelewski (Πολωνικά)
Γέννηση23  Νοεμβρίου 1937[1][2]
Μόσχα[3]
Θάνατος28  Απριλίου 2019[2]
Βαρσοβία[4]
Τόπος ταφήςΣτρατιωτικό Κοιμητήριο Ποβόνσκι[5]
Χώρα πολιτογράφησηςΠολωνία
Ένωση Σοβιετικών Σοσιαλιστικών Δημοκρατιών
Εκπαίδευση και γλώσσες
Ομιλούμενες γλώσσεςΠολωνικά[6][7]
Ρωσικά
Γαλλικά
λατινική γλώσσα
Ιταλικά
Εκπαίδευσηπτυχίο επιστημονικού καθηγητή
Υφηγεσία
διδακτορικό δίπλωμα
ΣπουδέςΠανεπιστήμιο της Βαρσοβίας (1954–1959)
XIV High School of Stanislaw Staszic in Warsaw (έως 1954)[8]
Πληροφορίες ασχολίας
Ιδιότηταιστορικός
πολιτικός
συγγραφέας
μη μυθοπλαστικός συγγραφέας
συνδικαλιστής
μεσαιωνολόγος
διδάσκων πανεπιστημίου
διαφωνών
πολιτικός κρατούμενος[8]
science administrator
ΕργοδότηςΠανεπιστήμιο του Βρότσουαφ (1992–1994)
Πανεπιστήμιο της Βαρσοβίας (1962–1964)
Institute of Archeology and Ethnology of the Polish Academy of Sciences (1972–1983)[8]
Πανεπιστήμιο της Βαρσοβίας (1994–2008)[8]
Institute of History (1989–1992)
Wyższa Szkoła Komunikowania i Mediów Społecznych im. Jerzego Giedroycia[8]
Πολωνική Ακαδημία Επιστημών[8]
Αξιοσημείωτο έργοOpen Letter to the Party[8]
d:Q20051377[8]
Πολιτική τοποθέτηση
Πολιτικό κόμμα/ΚίνημαΚοινοβουλευτικό Κόμμα Πολιτών και Ενιαίο Εργατικό Κόμμα Πολωνίας
Οικογένεια
ΓονείςΖίγκμουντ Μοντζελέφσκι και Natalia Modzelewska
Θετοί γονείςΖίγκμουντ Μοντζελέφσκι[8]
Αξιώματα και βραβεύσεις
Αξίωμαμέλος της Γερουσίας της Πολωνίας (1989–1991)
ΒραβεύσειςΤάγμα του Λευκού Αετού (Πολωνία) (2  Μαρτίου 1998)[8]
Prize of the Foundation for Polish Science (2007)[9]
Βραβείο Νίκε (2014)[8]
Ιππότης του Τάγματος της Αναγέννησης της Πολωνίας (1990)
Ιππότης της Λεγεώνας της Τιμής (2016)
Μετάλλιο Αγίου Γεωργίου (2016)
d:Q115207928 (2019)[8]
Award Józef Tischner (2014)[8]
Jerzy Giedroyc Prize (2014)[8]
Historical Award Kazimierz Moczarski (2014)[8]
Jan Karski Eagle Award (2012)[8]
Υπογραφή
Commons page Σχετικά πολυμέσα

Ο Κάρολ Τσίριλ Μοντζελέφσκι (πολωνικά: Karol Cyryl Modzelewski[α]) (23 Νοεμβρίου 1937 – 28 Απριλίου 2019) [10] ήταν Πολωνός ιστορικός, συγγραφέας, πολιτικός και ακαδημαϊκός ρωσικής καταγωγής. Ήταν μια από τις κορυφαίες μορφές της δημοκρατικής αντιπολίτευσης στην Πολωνική Λαϊκή Δημοκρατία από τη δεκαετία του 1960 έως τη δεκαετία του 1980.[11]

Βιογραφία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ήταν ο υιοθετημένος γιος του Ζίγκμουντ Μοντζελέφσκι. Ήταν καθηγητής στο Πανεπιστήμιο του Βρότσουαφ και στο Πανεπιστήμιο της Βαρσοβίας. Επίσης, ήταν μέλος του Πολωνικού Κόμματος Ενωμένων Εργατών, αλλά αποβλήθηκε από αυτό το 1964 λόγω αντίθεσης σε ορισμένες πολιτικές του κόμματος. Με τον Γιάτσεκ Κούρον συνέγραψε την Ανοιχτή Επιστολή προς το Κόμμα, για την οποία φυλακίστηκε για τρία χρόνια. Πήρε μέρος στην πολωνική πολιτική κρίση του 1968 και για τις δραστηριότητές του φυλακίστηκε ξανά για τρεισήμισι χρόνια.

Κατά τη διάρκεια των απεργιών του 1980 του ήρθε η ιδέα για το όνομα «Αλληλεγγύη». Ήταν μια από τις επαφές του Τύπου της Αλληλεγγύης και μέλος της περιφέρειας Σιλεσίας της Αλληλεγγύης. Κρατήθηκε μαζί με πολλούς άλλους κατά τη διάρκεια του στρατιωτικού νόμου στην Πολωνία. Από το 1989 έως το 1991 ήταν μέλος της Πολωνικής Γερουσίας (Επιτροπή Πολιτών «Αλληλεγγύη»), υποστηρίζοντας την αριστερή πτέρυγα, ιδιαίτερα το κόμμα της Εργατικής Ένωσης και αργότερα τον Βουοντζίμιες Τσιμοσέβιτς.

Πέθανε στις 28 Απριλίου 2019 στη Βαρσοβία.[12]

Βραβεία και διακρίσεις[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Το 1998, του απονεμήθηκε το Τάγμα του Λευκού Αετού της Πολωνίας με την υψηλότερη διάκριση. Το 2007, κέρδισε το Βραβείο της Ίδρυσης για την Πολωνική Επιστήμη για την έρευνά του σχετικά με την ανάδυση της ευρωπαϊκής ταυτότητας, αποκαλύπτοντας τη σημασία της προχριστιανικής και πολυπολιτισμικής παράδοσης για τη σύγχρονη έννοια της Ευρώπης, που παρουσιάστηκε στο έργο του Barbarzyńska Europa («Βάρβαρη Ευρώπη»).

Το 2009, έλαβε τιμητικό πτυχίο στο Πανεπιστήμιο του Μπίντγκοστς «Καζίμιρ ο Μέγας» και το 2014 κέρδισε το διάσημο Βραβείο Νίκε για την αυτοβιογραφία του με τίτλο Zajeździmy kobyłę historii: wyznania poobijanego jeźdźca («Θα οδηγήσουμε μια φοράδα της ιστορίας: μια εξομολόγηση ενός κακοποιημένου αναβάτη»), καθώς και το Βραβείο Ιστορίας Καζίμιες Μοτσάρσκι και το Βραβείο Γιούζεφ Τίσνερ. Το 2016 έγινε επίτιμος πολίτης της πόλης του Βρότσουαφ και μαζί με τον Ρούζα Τουν έλαβε το Τάγμα της Λεγεώνας της Τιμής.[13]

Επιλεγμένα έργα[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  • Zajeździmy kobyłę historii: wyznania poobijanego jeźdźca («Θα οδηγήσουμε μια φοράδα της ιστορίας: μια εξομολόγηση ενός κακοποιημένου αναβάτη», Βαρσοβία 2013
  • Scènes de grèves en Pologne, Λωζάνη 2006
  • Barbarzyńska Europa («Βάρβαρη Ευρώπη»), Βαρσοβία 2004
  • Życiodajny impuls chuligaństwa. Notatki z lat 1993–2002, Κρακοβία 2003
  • Opole, centena, pagus. Versuch einer komparativen Auffassung der Langemeinde und Territorialverwaltung , [στο:] "Das Reich und Polen", Κωνστάντζα 2003
  • La stirpe e la legge, [στο:] «Studi sulle societa e le Culture del Medioevo per Girolamo Arnaldi», Ρώμη 2002
  • Zemsta, okup i podmiot moralny w prawach barbarzyńskich, [στο:] "Aetas media, aetas moderna. Studia ofiarowane profesorowi Henrykowi Samsonowiczowi w siedemdziesiątą rocznicę urodzin», Βαρσοβία 2000
  • Organizacja gospodarcza państwa piastowskiego X-XIII wiek, Wrocław 1975, Πόζναν 2000
  • Liber homo sub tutela nobilis, [στο:] "Kościół, kultura, społeczeństwo. Studia z dziejów średniowiecza i czasów nowożytnych», Βαρσοβία 2000
  • Dokąd od komunizmu?, Βαρσοβία 1993
  • Między umową a woją, Βαρσοβία 1989
  • Chłopi w społeczeństwie polskim («Χωρικοί στην πολωνική κοινωνία»), Βρότσουαφ 1987
  • Revolutionary marxist students in Poland speak out (1964–1968), Νέα Υόρκη 1969
  • List otwarty do partii («Ανοιχτή Επιστολή προς το κόμμα») (μαζί με τον Γιάτσεκ Κούρον), Παρίσι 1966

Σημειώσεις[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. Όνομα γέννησης: Κιρίλ Μπουντνέβιτς.

Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. 1,0 1,1 Εθνική Βιβλιοθήκη της Γερμανίας: (Γερμανικά) Gemeinsame Normdatei. Ανακτήθηκε στις 6  Μαΐου 2014.
  2. 2,0 2,1 2,2 Εθνική Βιβλιοθήκη της Γαλλίας: (Γαλλικά) καθιερωμένοι όροι της Εθνικής Βιβλιοθήκης της Γαλλίας. 12166543z.
  3. Εθνική Βιβλιοθήκη της Γερμανίας: (Γερμανικά) Gemeinsame Normdatei. Ανακτήθηκε στις 20  Δεκεμβρίου 2014.
  4. Ανακτήθηκε στις 28  Σεπτεμβρίου 2022.
  5. 5,0 5,1 «Prof. Karol Modzelewski spoczął na Powązkach Wojskowych w Warszawie». Ανακτήθηκε στις 8  Μαΐου 2019.
  6. Εθνική Βιβλιοθήκη της Γαλλίας: (Γαλλικά) καθιερωμένοι όροι της Εθνικής Βιβλιοθήκης της Γαλλίας. data.bnf.fr/ark:/12148/cb12166543z. Ανακτήθηκε στις 10  Οκτωβρίου 2015.
  7. Τσεχική Εθνική Βάση Δεδομένων Καθιερωμένων Όρων. js20020812734. Ανακτήθηκε στις 1  Μαρτίου 2022.
  8. 8,00 8,01 8,02 8,03 8,04 8,05 8,06 8,07 8,08 8,09 8,10 8,11 8,12 8,13 8,14 8,15 Ανακτήθηκε στις 11  Δεκεμβρίου 2023.
  9. www.fnp.org.pl/en/fnp-prizes-laureates. Ανακτήθηκε στις 17  Ιανουαρίου 2019.
  10. «Nie żyje profesor Karol Modzelewski». TVN24.pl. Ανακτήθηκε στις 29 Απριλίου 2019. 
  11. «Roter Prinz auf edlen Abwegen | RADIOdienst.pl» (στα Γερμανικά). Ανακτήθηκε στις 10 Αυγούστου 2019. 
  12. «Karol Modzelewski nie żyje». https://www.newsweek.pl/polska/karol-modzelewski-nie-zyje/lzkdgk1. Ανακτήθηκε στις 8 Μαρτίου 2020. 
  13. «Róża Thun i Karol Modzelewski odznaczeni Orderem Legii Honorowej». http://fakty.interia.pl/polska/news-roza-thun-i-karol-modzelewski-odznaczeni-orderem-legii-honor,nId,2223041. Ανακτήθηκε στις 2017-10-08. 

Εξωτερικοί σύνδεσμοι[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]