Ιωάννης Σκώτος Εριγένης
| Ιωάννης Σκώτος Εριγένης | |
|---|---|
 | |
| Γενικές πληροφορίες | |
| Γέννηση | Δεκαετία του 800[1] Ιρλανδία[1] |
| Θάνατος | 877 Δυτική Φραγκία ή Αγγλία |
| Χώρα πολιτογράφησης | Ιρλανδία |
| Θρησκεία | Ρωμαιοκαθολική Εκκλησία |
| Θρησκευτικό τάγμα | Τάγμα του Αγίου Βενέδικτου |
| Εκπαίδευση και γλώσσες | |
| Ομιλούμενες γλώσσες | λατινική γλώσσα[2][3] |
| Πληροφορίες ασχολίας | |
| Ιδιότητα | φιλόσοφος μεταφραστής συγγραφέας[2][4] |
| Επηρεάστηκε από | Αυγουστίνος Ιππώνος[5] Γρηγόριος Νύσσης[6] |
| Ποινική κατάσταση | |
| Κατηγορίες εγκλήματος | αίρεση |
 Σχετικά πολυμέσα | |
Ο Ιωάννης Σκώτος Εριγένης (John Scotus Eriugena ή Johannes Scotus Eriugena, 815 - 877) ήταν Ιρλανδός θεολόγος, νεοπλατωνιστής φιλόσοφος και ποιητής. Είναι κυρίως γνωστός για τις μεταφράσεις και τα σχόλιά του στο έργο του Ψευδο-Διονύσιου.
Βιογραφία
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Ο Ιωάννης Σκώτος Εριγένης γεννήθηκε στην Ιρλανδία τo 815 και σπούδασε σε κάποιο μοναστήρι της περιοχής. Το όνομά του Εριγένης σημαίνει ότι κατάγεται από την περιοχή Έριν της Ιρλανδίας. Το όνομα Σκώτος δε συνδέεται με την περιοχή, η οποία σήμερα ονομάζεται Σκωτία (βόρειο τμήμα της Βρετανικής νήσου), αλλά με την Ιρλανδία, καθώς η Ιρλανδία τον 9ο αιώνα είχε την ονομασία Scotia Major (Μεγάλη Σκωτία). Πρέπει να τονίσουμε ότι ο Ιωάννης Σκώτος Εριγένης δεν πρέπει να συγχέεται με τον Ιωάννη Ντανς Σκώτο, ο οποίος έζησε περίπου τριακόσια χρόνια μετά.
Δε γνωρίζουμε πολλά για τον βίο του, εκτός του ότι το 850 βρέθηκε σε σημαντική θέση στο πανεπιστήμιο του Παλατίνου κατ' εντολήν του Καρόλου του Φαλακρού, ο οποίος διαδέχθηκε τον Καρλομάγνο. Είχε μελετήσει όλα τα λατινικά κείμενα της εποχής του, (Αυγουστίνο, Μεγάλο Γρηγόριο, Βέδα, του Κασσιόδωρο και Ισίδωρου). Χάρη στην άριστη γνώση της Ελληνικής μελέτησε όλα τα ελληνικά κείμενα στις βιβλιοθήκες των μονών της Ιρλανδίας. Με την έλευσή του στο πανεπιστήμιο του Παλατίνου ξεκίνησε μια ιδιαίτερα γόνιμη συζήτηση με τον φιλόσοφο Γκότσαλκ (Gottschalk) πάνω στο θέμα των προτύπων.
Ο Κάρολος του ζήτησε να μεταφράσει τα έργα του Ψευδο-Διονυσίου του Αρεοπαγίτη στη Λατινική γλώσσα και ο Εριγένης μεταξύ των ετών 860-862 ολοκλήρωσε το μεταφραστικό έργο χρησιμοποιώντας τον χειρόγραφο κώδικα με τα αρεοπαγιτικά έργα, τα οποία είχε δωρίσει το 827 ο Βυζαντινός αυτοκράτορας Μιχαήλ Β΄ στον Λουδοβίκο τον Ευσεβή.[7] Η μετάφραση και τα σχόλια στα πολύ σημαντικά αυτά κείμενα αποδείχτηκαν καθοριστικής σημασίας για την εξέλιξη, τόσο της δικής του, όσο και της μεσαιωνικής φιλοσοφίας γενικότερα. Ήταν ο πρώτος που εισήγαγε τις ιδέες του Νεοπλατωνισμού από την Ελλάδα στη δυτικοευρωπαϊκή πνευματική παράδοση, όπου άσκησαν σημαντική επίδραση στη χριστιανική θεολογία. Επίσης, με εντολή του Καρόλου ο Ιωάννης μετέφρασε μερικά από τα έργα του Μάξιμου του Ομολογητή (ειδικά τα μυστικά και δογματικά ερμηνευτικά σχόλια στα αρεοπαγιτικά κείμενα) και το Περί της κατασκευής του ανθρώπου του Γρηγορίου Νύσσης, ενώ έγραψε και ο ίδιος ένα υπόμνημα στο έργο του Ψευδο-Διονυσίου, Περί Ουρανίου Ιεραρχίας.
Χάρη στις μεταφράσεις του Ιωάννη στη Λατινική (κοινή γλώσσα των μορφωμένων και της εκκλησίας εκείνης της εποχής) και στα σχόλιά του, σχεδόν όλα τα έργα του Γρηγορίου του Νύσσης καθώς και του Ψευδο-Διονυσίου, όπως και σημαντικό μέρος των έργων του Μαξίμου και του Βοήθιου, έγιναν καθιερωμένα αναγνώσματα στις σχολές της Ευρώπης.
Έργα
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Παράλληλα με το σημαντικό μεταφραστικό έργο του, δημιούργησε και ένα πολύ αξιόλογο φιλοσοφικό σύστημα, το οποίο εκτίθεται κατά κύριο λόγο στο φημισμένο έργο του De Divisione Naturae (Περί Φύσεων). Σε αυτό ο Ωριγένης διακρίνει τέσσερις κατηγορίες όντων στη φύση, τα οποία κατατάσσονται σε μία κλίμακα ανάλογα με την ιεραρχική θέση που κατέχουν στην κλίμακα μεταξύ Δημιουργού και δημιουργίας.[8]
Κατάλογος των έργων και μεταφράσεων του Εριγένη.
Παραπομπές
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- ↑ 1,0 1,1 1,2 Εμίλ Μπρεγιέ: «Histoire de la philosophie» (Γαλλικά) d:Q78620888. 1926. σελ. 479.
- ↑ 2,0 2,1 (Ιταλικά) Mirabile: Digital Archives for Medieval Culture. SISMEL – Edizioni del Galluzzo.
- ↑ CONOR.SI. 21873507.
- ↑ «Library of the World's Best Literature». Library of the World's Best Literature. 1897.
- ↑ Εμίλ Μπρεγιέ: «Histoire de la philosophie» (Γαλλικά) d:Q78620888. 1926. σελ. 480.
- ↑ Εμίλ Μπρεγιέ: «Histoire de la philosophie» (Γαλλικά) d:Q78620888. 1926. σελ. 480 ; 484.
- ↑ Νάσιος, Χρήστος (2000). Ο Μυστικισμός του Δυτικού Χριστιανισμού. Αθήνα: Ελληνικά Γράμματα. σελ. 40-41. ISBN 960-344-904-0.
- ↑ Νάσιος, Χρήστος (2000). Ο μυστικισμός του Δυτικού Χριστιανισμού. Αθήνα: Ελληνικά Γράμματα. σελ. 42. ISBN 960-344-904-0.
Βιβλιογραφία
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
- Κ. Γ. Αθανασόπουλος, Ancillae Theologiae: Το φιλοσοφείν και Θεολογείν κατά το Μεσαίωνα και το Βυζάντιο, εκδ. Παρουσία, Αθήνα, 2004, σελ.350 (με πίνακες και λεπτομερή βιβλιογραφία στην Ελληνική, Λατινική, Αγγλική, Γαλλική και Γερμανική) (ISBN: 960-7956-94-X)
- Κ. Γ. Αθανασόπουλος, Φιλοσοφία στην Ευρώπη, τόμος Α: Η Φιλοσοφία στην Ευρώπη από τον 6ο ως τον 16ο αι., Ελληνικό Ανοικτό Πανεπιστήμιο, Πάτρα 2001, σελ.203 (ISBN: 960-538-286-5)
- Χρήστος Νάσιος, Ο Μυστικισμός του Δυτικού Χριστιανισμού, εκδ. Ελληνικά Γράμματα, Αθήνα 2000, σελ. 40-42.