Ισπανική διάλεκτος των Άνδεων
| Διάλεκτος των Άνδεων | |
|---|---|
 | |
| Ταξινόμηση | Ινδοευρωπαϊκές γλώσσες |
Η διάλεκτος των Άνδεων (ενδώνυμο: español andino) είναι μία από τις κύριες διαλεκτολογικές ομάδες της ισπανικής γλώσσας στην Αμερικανική ήπειρο και μία από τις διαλέκτους των «υψηλών περιοχών» όπως η μεξικανική και η παραγουανική. Τα ιδιώματα που εντάσσονται σε αυτή διατρέχουν την ομώνυμη οροσειρά από την Κολομβία μέχρι τη βόρεια Χιλή και Αργεντινή, εκτεινόμενα εν τω μεταξύ στις ορεινές επαρχίες του Εκουαδόρ και του Περού και στο σύνολο σχεδόν της Βολιβίας. Παραδοσιακά τα ισπανικά των περιοχών αυτών συμβίωσαν με κυρίαρχες ιθαγενείς γλώσσες όπως τα κέτσουα και τα αϊμάρα, ομιλητές των οποίων χρησιμοποιούν την ανδική διάλεκτο ως δεύτερη γλώσσα και επομένως θεωρείται μία από τις διαλέκτους-επαφής με άλλες γλώσσες όπως η γειτονική ισπανική διάλεκτος της Παραγουάης.[1]
Δεδομένου ότι στις από τις τρεις χώρες με μεγαλύτερο ποσοστό ομιλητών της διαλέκτου (Περού, Ισημερινός, Βολιβία), η πρωτεύουσα του πρώτου είναι η μοναδική που δεν βρίσκεται στις Άνδεις, η διάλεκτος διαθέτει περιφερειακά πρότυπα με κύρος μόνο στις έτερες δύο χώρες. Εντούτοις, λόγω της μετανάστευσης πολλών κατοίκων της οροσειράς στην ακτή της Λίμα, τα χαρακτηριστικά γνωρίσματα της διαλέκτου διαδόθηκαν και στην πρωτεύουσα, μετατρέποντας τη διάλεκτο σε κυρίαρχη του Περού.[2]
Θεωρείται μία από τις συντηρητικές διαλέκτους της ισπανικής γλώσσας, παρουσιάζοντας στοιχεία που το φέρνουν τυπολογικά κοντά στην καστιλιανική διάλεκτο όπως τη μη σύγχυση του ουρανικού πλάγιου και προσεγγιστικού φωνήματος (λιεΐσμο), τη διατήρηση του φατνιακού τριβόμενου /s/ σε συλλαβικές εξόδους και του άηχου τριβόμενου υπερωικού /x/ που δεν δασύνεται. Επίσης απουσιάζουν τα προσεγγιστικά αλλόφωνα των κλειστών συμφώνων /b, d, g/.[3] Αναφορικά με τον επιτονισμό έχει δεχθεί ιδιαίτερη προσοχή καθώς φαίνεται ότι είναι διαφοροποιητικός.[4]
Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
- ↑ Escobar (2016), A. M. «Dialectos del español de América: español andino» στο Gutiérrez-Rexach: Enciclopedia de lingüística hispánica. Routledge. σελ. 353.
- ↑ Escobar (2014): «Los etnolectos y la difusión contrajerárquica: nuevas normas en el españolperuano» στο Zimmermann, K. (ed.): Nuevos hispanismos III: aspectos lingüísticos. Φραγκφούρτη/Μαδρίτη: Iberoamericana/Vervuert, σελ. 258–284.
- ↑ Escobar 2016, ibidem: 356.
- ↑ O’Rourke, E. (2005): Intonation and language contact: A case study of two varieties of Peruvian Spanish. Διδακτορική διατριβή. Urbana-Champaign: University of Illinois.