Η 11η μέρα
| Η 11η μέρα | |
|---|---|
 Η αφίσα της ταινίας | |
| Σκηνοθεσία | Χρήστος Έππερσον |
| Παραγωγή | Χρήστος Έππερσον |
| Σενάριο | Μάικλ Έππερσον |
| Βασισμένο σε | Μάχη της Κρήτης |
| Μουσική | Τζάστιν Ρ. Ντούρμπαν[1] |
| Διανομή | Archangel Films |
| Πρώτη προβολή |  9 Σεπτεμβρίου 2005 27 Οκτωβρίου 2005 |
| Κυκλοφορία | 2005 |
| Διάρκεια | 72 λεπτά |
| Προέλευση |  Ηνωμένες Πολιτείες Αμερικής |
| Γλώσσα | Αγγλικά, Ελληνικά |
| Προϋπολογισμός | $510.000[2] (εκτιμώμενο) |
| δεδομένα () | |
Η 11η μέρα (πλήρης τίτλος: «Η 11η μέρα: Κρήτη 1941», Αγγλικά: «The 11th Day: Crete 1941») είναι μια ελληνοαμερικανικής παραγωγής ταινία ντοκιμαντέρ του 2005, με θέμα τη Μάχη της Κρήτης κατά το Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο, και περιλαμβάνει μαρτυρίες επιζώντων της περιόδου και γεγονότων[3].
Θεματολογία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Στις 20 Μαΐου 1941 χιλιάδες Γερμανοί αλεξιπτωτιστές (Γερμανικά: Fallschirmjäger) επιτέθηκαν στην Κρήτη. Ήταν η έναρξη της Μάχης της Κρήτης, της μεγαλύτερης γερμανικής αερομεταφερόμενης επιχείρησης του Β' Παγκοσμίου Πολέμου. Οι Γερμανοί πίστευαν ότι θα δαπανούσαν μόνο λίγες μέρες για την κατάληψη της νήσου, σκεπτόμενοι ότι κατά τη διάρκεια της κατάκτησης της Γαλλίας είχαν χρειαστεί για την κατάληψη του Παρισιού εφτά μέρες. Δεν είχαν υπολογίσει την αντίσταση σε μάχη μέχρις εσχάτων των κατοίκων του νησιού από όλες της ηλικίες, κάτι που τους ανάγκασε να δαπανήσουν 11 μέρες για την κατάληψη του νησιού σε μια πύρρειο νίκη μιας και οι Γερμανικές απώλειες απέδειξαν 6.698 στρατιώτες και 370 κατεστραμμένα αεροσκάφη[3].
Η Κρητική Αντίσταση, με τη βοήθεια εκατοντάδων στρατιωτών από το Ηνωμένο Βασίλειο, την Αυστραλία, τη Νέα Ζηλανδία, καθώς και βρετανούς των Επιχειρήσεων Ειδικών Αποστολών (SOE) και αμερικανούς του Γραφείου Στρατηγικών Υπηρεσιών (τον πρόγονο της CIA), κατάφερε να αντέξει τον πόλεμο και να δημιουργήσει μια επίπονη, χρονοβόρα, κοστοβόρα και μεγάλες απώλειες επιχείρηση για τους Γερμανούς[3].
Η ταινία επικεντρώνεται επίσης στην απαγωγή του στρατηγού Κράιπε.
Η απαγωγή του στρατηγού Κράιπε[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Στις 26 Απριλίου 1944 Βρετανοί κομάντος της S.O.E., μαζί με Κρητικούς που συμμετείχαν στην αντίσταση, απήγαγαν τον Γερμανό στρατηγό Χάινριχ Κράιπε (Γερμανικά: Heinrich Kreipe) στην περιοχή του Ηρακλείου. Της επιχείρησης ηγήθηκαν οι Πάτρικ Λη Φέρμορ και Γουίλιαμ Στάνλεϋ Μος (Αγγλικά: Ivan William Stanley «Billy» Moss) και ήταν η μόνη επιτυχημένη απαγωγή στρατηγού κατά τη διάρκεια ολόκληρου του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου.
Λεπτομέρειες[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Η ταινία δημιουργήθηκε από τον παραγωγό και σκηνοθέτη Χρήστο Έππερσον (Αγγλικά: Christos Epperson) και τον σεναριογράφο και παραγωγό Μάικλ Έππερσον (Αγγλικά: Michael Epperson)[3]. Η χρηματοδότηση έγινε από τον δισεκατομμυριούχο[4] Άλεξ Σπανό (Αγγλικά: Alexander Gus Spanos). Η επιμέλεια φωτογραφίας έγινε από τον Ίαν Άσενμπρεμερ (Αγγλικά: Ian Ashenbremer), η επεξεργασία της από την Τζόρνταν Ντέρτινγκερ (Αγγλικά: Jordan Dertinger)[3], ενώ τη μουσική επιμελήθηκε ο συνθέτης Τζάστιν Ρ. Ντούρμπαν (Αγγλικά: Justin R. Durban)[1].
Στους αυτόπτες μάρτυρες που παρουσιάζονται στην ταινία, περιλαμβάνονται οι σερ Πάτρικ Λη Φέρμορ (Αγγλικά: Patrick Leigh Fermor, S.O.E. και συγγραφέας) και ο ήρωας της Κρητικής Αντίστασης Γεώργιος «Μπαχρής» Τζίτζικας[5]. Επίσης, κατά τη διάρκεια της ταινίας παρέχουν ιστορικό σχολιασμό οι Τσέις Μπράντον (Αγγλικά: Chase Brandon) της CIA και ο Αντρέ Γερολυμάτος (Αγγλικά: André Gerolymatos) του Καναδικού «Πανεπιστημίου Σάιμον Φρέιζερ» (Αγγλικά: «Simon Fraser University»).
Σύνδεση με τους παραγωγούς[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Συγγενείς των Χρήστου και Μάικλ Έππερσον ήταν μέλη της Κρητικής Αντίστασης στο Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο. Το 1943, ο θείος τους Κυριάκος Ξηρουχάκης και οι αδερφές του Ελευθερία και Ρίτα, έγιναν μέλη της αντιστασιακής ομάδας «Πιμπλή» στα Χανιά. Η Ελευθερία μιλούσε τρεις γλώσσες και εργαζόταν σε ένα Γερμανικό γραφείο, όπου είχε αποκτήσει πρόσβαση σε απόρρητα έγγραφα, τα οποία μπορούσε να κλέψει, μεταφράσει και παραδώσει στην ομάδα. Στις 11 Ιουνίου 1943 κατά τη διάρκεια της γαμήλιας τελετής του Δημήτρη Ξηρουχάκη στο Καστέλι, οι Γερμανοί αφού απέκλεισαν τον χώρο της τελετής, συνέλαβαν όλη την οικογένεια και τη μετέφεραν στο Αρώνι όπου και έκαναν έρευνες στο σπίτι τους.
Κατά τις έρευνες βρέθηκε πίσω από ένα κάδρο ένα σχεδιάγραμμα του στρατοπέδου «Περβολίτσα» και ένα κομμάτι από χάρτη του Ακρωτηρίου, όπου παρουσιάζονταν οι θέσεις των αντιαεροπορικών σε Κορακιές και Αρώνι. Ανέκριναν τα αδέρφια και η Ελευθερία ανέλαβε την ευθύνη του διαγράμματος για να σώσει τους υπόλοιπους. Τα ακριβή της λόγια, σύμφωνα με τον Γερμανό Υπολοχαγό Βόλφ Σίντερ (Γερμανικά: Volf Sinter) ήταν «Είμαι κατάσκοπος, εργάζομαι για την αντιστασιακή ομάδα "Πιμπλή" και δεν θα αποκαλύψω τίποτε άλλο». Έπειτα, όλοι μεταφέρθηκαν στις φυλακές της Αγίας, όπου η Ελευθερία βασανίστηκε από τους Γερμανούς Χόφμαν (Γερμανικά: Hoffman) και Φριτζ Στέρλινγκ (Γερμανικά: Fritz Sterling) με σκοπό την αποκάλυψη άλλων της αντίστασης. Κρεμάστηκε γυμνή στις γυναικείες τουαλέτες σε απομόνωση όπου την χτυπούσαν επί δυο συνεχόμενες μέρες και νύχτες, χωρίς εκείνη να αποκαλύψει καμία πληροφορία. Επίσης, είχε ένα Γερμανό φρουρό όλες τις ώρες δίπλα της για να την αποτρέψει από το να κοιμηθεί ή να φάει[6]. Στις 13 Ιουλίου 1944 η Ελευθερία εκτελέστηκε. Οι τελευταίες της λέξεις, σύμφωνα με τον Γερμανό νοσοκόμο Φριτζ Νίντερ (Γερμανικά: Fritz Nider) που πήγε για να ελέγξει ότι όντως ήταν νεκρή, ήταν «Κράτα μακρυά τα βρώμικα χέρια σου για να μη μολύνεις μια Ελληνίδα. Ζήτω η Ελλάς».
Οι Κυριάκος, Μανώλης και Δημήτρης στάλθηκαν στο Στρατόπεδο συγκέντρωσης Νταχάου και η Ρίτα στάλθηκε σε ένα άλλο στρατόπεδο συγκέντρωσης κάπου στην Ανατολική Ευρώπη. Όλοι επιβίωσαν και επέστρεψαν στην Κρήτη μετά τη λήξη του πολέμου. Οι τρεις αδερφοί επέστρεψαν την ίδια μέρα που οι γονείς τους πραγματοποιούσαν τις κηδείες τους πιστεύοντας ότι είχαν πεθάνει.
Στις 4 Απριλίου 2004 η πολιτιστική ομάδα «Ομόνοια» απέδωσε φόρο τιμής στην Ελευθερία Ξηρουχάκη ανεγείροντας άγαλμά της σε χώρο εκκλησίας στο Αρώνι, στα Χανιά[6][7].
Ηθοποιοί και χαρακτήρες[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
| Ηθοποιός ή Βετεράνος | Ρόλος |
|---|---|
| Τσέις Μπράντον | τον εαυτό του |
| Πάτρικ Λη Φέρμορ | τον εαυτό του |
| Γεώργιος Τζίτζικας | τον εαυτό του |
| Αντρέ Γερολυμάτος | τον εαυτό του |
| Ντέιβιντ Μπαλλού | Άγγλος στρατιώτης |
| Σον Ντάιερ | Γερμανός στρατιώτης |
| Ρόουζ Χερνάντεζ | νέα κα.Νινολόκη |
| Ήθαν Άιρλαντ | Άγγλος στρατιώτης |
| Τζέισον Σπένς | Πάτρικ Λη Φέρμορ |
| Τζακ Σταλ | Γερμανός αξιωματικός |
| Ματ Τόμσον | νέος Ντάγκλας |
| Άνταμ Τρέιαν | Στρατιώτης |
| Τζέρεμι Γουάλας | νέος Γιώργης Πλατούραχος |
Διαθεσιμότητα[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Η προβολή της ταινίας «Η 11η μέρα» στους κινηματογράφους των Η.Π.Α. και Καναδά ξεκίνησε το 2005. Από το Νοέμβριο του 2006, η ταινία διατίθεται σε DVD Region Free με ελληνικό και αγγλικό κομμάτι γλώσσας και φωτογραφική συλλογή άνω των 500 εικόνων[8]. Επίσης, στην επίσημη ιστοσελίδα της ταινίας, οι παραγωγοί διαθέτουν ελεύθερα το άνω των 2.000 εικόνων υλικό της έρευνάς τους, περίπου 500 εκ των οποίων είναι σπάνιες και αδημοσίευτες[9].
Πηγές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
- ↑ 1,0 1,1 «Φιλμογραφία, Επιλογή Τίτλων». JustinDurban.com (στα Αγγλικά). Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 14 Μαρτίου 2012. Ανακτήθηκε στις 3 Μαΐου 2014.
- ↑ «The 11th Day, Box office / business». IMDb (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 3 Μαΐου 2014.
- ↑ 3,0 3,1 3,2 3,3 3,4 «The 11th Day (2005)». IMDb (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 3 Μαΐου 2014.
- ↑ «The World's Billionaires». Forbes (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 3 Μαΐου 2014.
- ↑ «ΜΑΡΤΥΡΙΑ ΤΗΣ ΑΝΤΙΣΤΑΣΗΣ Ο ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΤΖΙΤΖΙΚΑΣ («Μπαχρής») ΣΤΟ ΙΣΤΟΡΙΚΟ ΜΟΥΣΕΙΟ ΚΡΗΤΗΣ». ρίζα online. 24 Ιουνίου 2012. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 5 Μαρτίου 2016. Ανακτήθηκε στις 3 Μαΐου 2014.
- ↑ 6,0 6,1 «Τιμή στην ηρωίδα Ελευθερία Ξηρουχάκη». Χανιώτικα Νέα. Ανακτήθηκε στις 3 Μαΐου 2014.
- ↑ Μανώλης Μαρκαντωνάκης (15 Ιουλίου 2013). «Ζωντανή η μνήμη της Ελευθερίας Ξηρουχάκη». Χανιώτικα Νέα. Ανακτήθηκε στις 3 Μαΐου 2014.
- ↑ «The 11th Day - Greek & English Multilanguage Edition». Amazon.com (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 3 Μαΐου 2014.
- ↑ «Επίσημη ιστοσελίδα». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 7 Οκτωβρίου 2013. Ανακτήθηκε στις 3 Μαΐου 2014.
Κριτικές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
- Chicago Tribune Αρχειοθετήθηκε 2015-03-16 στο Wayback Machine. (Αγγλικά)
- Sacramento Bee Αρχειοθετήθηκε 2015-05-28 στο Wayback Machine. (Αγγλικά)
- Sacramento News & Review Αρχειοθετήθηκε 2012-09-28 στο Wayback Machine. (Αγγλικά)
- Beacon Record Αρχειοθετήθηκε 2012-09-28 στο Wayback Machine. (Αγγλικά)
- Newsday Αρχειοθετήθηκε 2015-03-16 στο Wayback Machine. (Αγγλικά)
- National Post Αρχειοθετήθηκε 2012-09-28 στο Wayback Machine. (Αγγλικά)
- Movies Online (Αγγλικά)
- Westword Movies[νεκρός σύνδεσμος] (Αγγλικά)
Εξωτερικοί Σύνδεσμοι[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
- Επίσημη ιστοσελίδα Αρχειοθετήθηκε 2013-10-07 στο Wayback Machine.
- Η 11η μέρα στο IMDb
- The Mnimi Foundation (Αγγλικά)