Η νεκρή βασίλισσα

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Η νεκρή βασίλισσα
Εξώφυλλο έκδοσης του 1975
ΣυγγραφέαςΑνρί ντε Μοντερλάν
ΓλώσσαΓαλλικά

Η νεκρή βασίλισσα (γαλλικός τίτλος: La Reine morte) είναι θεατρικό έργο σε τρεις πράξεις του Ανρί ντε Μοντερλάν που γράφτηκε το 1942 και παρουσιάστηκε στις 8 Δεκεμβρίου 1942 στην Κομεντί Φρανσαίζ. [1]

Η νεκρή βασίλισσα είναι ένα από τα πιο γνωστά θεατρικά έργα του συγγραφέα. Αναπτύσσει το κλασικό θέμα του έρωτα - θύμα των κρατικών συμφερόντων.

Το έργο είναι βασισμένο στην τραγική ιστορία του βασιλιά της Πορτογαλίας Αλφόνσου Δ', του γιου του Πέτρου Α' και της Ινές ντε Κάστρο.[2]

Υπόθεση[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Το έργο διαδραματίζεται στο βασίλειο της Πορτογαλίας, στα μέσα του 14ου αιώνα.

Ένας γάμος σχεδιάζεται μεταξύ της ινφάντας του βασιλείου της Ναβάρρας και του πρίγκιπα Ντον Πέντρο, γιου του Φερράντε, βασιλιά της Πορτογαλίας. Πρόκειται για γάμο πολιτικών συμφερόντων, που αποβλέπει στην ίδρυση πολιτικής συμμαχία μεταξύ των δύο βασιλείων εναντίον του βασιλείου της Καστίλλης.

Το έργο ξεκινά με μια συζήτηση μεταξύ του βασιλιά Φερράντε και της ινφάντας της Ναβάρρας. Το δεκαεπτάχρονο κορίτσι του λέει ότι ο γιος του, ο Πέντρο, αρνείται τον γάμο και η ίδια, ταπεινωμένη αποφασίζει να φύγει για τη Ναβάρρα. Ο Φερράντε της ζητά να περιμένει για να μπορέσει να συζητήσει με τον γιο του.[3]

Κατά τη διάρκεια μιας ιδιωτικής συνομιλίας με τον Πέντρο, ο βασιλιάς προσπαθεί να υπενθυμίσει στον γιο του τα καθήκοντά του ως πρίγκιπας. Αυτός αρνείται ότι η σχέση του και ο έρωτάς του για την Ινές ντε Κάστρο τον εμποδίζουν να παντρευτεί την Ινφάντα. Ωστόσο, παρά την επιμονή του πατέρα του, ο Πέντρο αρνείται πεισματικά την ιδέα αυτού του γάμου. Είναι βαθιά ερωτευμένος με τη νεαρή γυναίκα και δεν θέλει να θυσιάσει την ευτυχία του για πολιτικούς λόγους. Φοβούμενος τον πατέρα του, δεν βρήκε το θάρρος να του πει ότι είχε παντρευτεί κρυφά την Ινές και ότι αυτή περίμενε παιδί από αυτόν. Η ίδια η Ινές αποκαλύπτει την αλήθεια στον βασιλιά, χωρίς ωστόσο να διευκρινίσει ότι είναι έγκυος.

Ο Φερράντε συλλαμβάνει τον γιο του, με σκοπό να τον συνετίσει. Καθώς το συνοικέσιο δεν μπορεί να διαλυθεί, αρκετοί από τους συμβούλους του βασιλιά τον παροτρύνουν να σκοτώσει την Ινές για το συμφέρον του κράτους, εξαφανίζοντας αυτή που αποτελεί εμπόδιο στην πολιτική συμμαχία και επιδεικνύοντας τη βασιλική εξουσία του. Ο Φερράντε, που νιώθει στοργή για τη νεαρή, αρνείται. Ελπίζει σε μια πιο διπλωματική λύση και είναι επίσης καχύποπτος για τις προθέσεις ορισμένων συμβούλων του.[4]

Η δολοφονία της Ινές ντε Κάστρο

Η Ινές αγνοεί τον κίνδυνο που την περιβάλλει και μάλιστα έχει την ευκαιρία να δει τον σύζυγό της, τον οποίο λατρεύει. Η πριγκίπισσα εν τω μεταξύ, αν και πληγωμένη στην περηφάνια της από την περιφρόνηση του πρίγκιπα Πέντρο, συμπαθεί την Ινές. Την ενημερώνει για τους κινδύνους που διατρέχει και προσφέρεται να την πάρει μαζί της στη Ναβάρρα για να σωθεί. Η Ινές αρνείται: πιστεύει στην καλοσύνη του βασιλιά και δεν θέλει να εγκαταλείψει τον άντρα που αγαπά.

Έτσι, η Ινές παραμένει στη βασιλική αυλή και συνομιλεί συχνά με τον βασιλιά Φερράντε. Της εκμυστηρεύεται τις σκέψεις του για τον πόνο της εξουσίας και την κούρασή του. Η Ινές τότε του εξομολογείται ότι κυοφορεί το παιδί του Πέντρο. Ο βασιλιάς καταλήγει να της πει να φύγει, συνοδευόμενη από τους τέσσερις φρουρούς της. Όταν αυτή βρίσκεται έξω, καταλαβαίνουμε ότι αποφάσισε να τη δολοφονήσει και παρά τον δισταγμό του, δεν κάνει τίποτα για να τη σώσει. Λίγες στιγμές αργότερα, ο βασιλιάς αρρωσταίνει και πεθαίνει. Στη συνέχεια, το πτώμα της Ινές μεταφέρεται στη σκηνή. Ο Πέντρο, καταρρακωμένος, έρχεται να θρηνήσει τη γυναίκα του και τη στέφει βασίλισσα, ενώ οι πρίγκιπες του ορκίζονται πίστη. Το πτώμα του Φερράντε παραμένει μόνο, εγκαταλελειμμένο.[5]

Διασκευές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Το θεατρικό έργο έχει διασκευαστεί στη Γαλλία σε τηλεοπτική ταινία δύο φορές, το 1961 και το 2009.[6] Έχει επίσης μεταφερθεί στο μπαλέτο (2011)[7] και στην όπερα (2005) και σε ραδιοφωνικές αναγνώσεις.

Μεταφράσεις - παραστάσεις στα ελληνικά[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  • Η νεκρή βασίλισσα. Ελλ. μετάφραση: Παντελής Πρεβελάκης, εκδόσεις: Σχολή Μωραΐτη, 1973
  • Ραδιοφωνική διασκευή (στα ελληνικά) [8]
  • Το έργο έχει ανεβεί στην Κεντρική σκηνή του Εθνικού θεάτρου το 1969 σε σκηνοθεσία Αλέξη Σολωμού.[9][10]

Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]