Ανρί ντε Μοντερλάν

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Ανρί ντε Μοντερλάν
Ο Ανρί ντε Μοντερλάν, προσωπογραφία του Ζακ-Εμίλ Μπλανς το 1922
Γενικές πληροφορίες
Όνομα στη
μητρική γλώσσα
Henry de Montherlant (Γαλλικά)
Γέννηση20  Απριλίου 1895[1][2][3]
7ο δημοτικό διαμέρισμα του Παρισιού[4][2]
Θάνατος21  Σεπτεμβρίου 1972[5][6][7]
7ο δημοτικό διαμέρισμα του Παρισιού[8][9]
Αιτία θανάτουδηλητηρίαση από υδροκυάνιο
Συνθήκες θανάτουαυτοκτονία
Τόπος ταφήςforum
Κατοικίαrue Lauriston (1901–1907)
ΨευδώνυμοFrançois Lazergue[10]
Χώρα πολιτογράφησηςΓαλλία[11]
Εκπαίδευση και γλώσσες
Μητρική γλώσσαΓαλλικά
Ομιλούμενες γλώσσεςΓαλλικά[12][13]
ΣπουδέςLycée Janson-de-Sailly
Πληροφορίες ασχολίας
Ιδιότητασυγγραφέας[14]
θεατρικός συγγραφέας[14]
μυθιστοριογράφος
ποιητής[14]
Στρατιωτική σταδιοδρομία
Πόλεμοι/μάχεςΑ΄ Παγκόσμιος Πόλεμος
Αξιώματα και βραβεύσεις
Αξίωμα29η έδρα της Γαλλικής Ακαδημίας (1960–1972)
ΒραβεύσειςΑξιωματικός της Λεγεώνας της Τιμής
Μεγάλο βραβείο λογοτεχνίας της Γαλλικής Ακαδημίας (1934)
Πολεμικός Σταυρός 1914-1918 (Γαλλία)
Montyon Prizes (1920)
Northcliffe Prize (1934)
Υπογραφή
Commons page Σχετικά πολυμέσα

Ο Ανρί ντε Μοντερλάν (γαλλικά: Henry Millon de Montherlant) (20 Απριλίου 1895 - 21 Σεπτεμβρίου 1972) ήταν Γάλλος δοκιμιογράφος, μυθιστοριογράφος και δραματουργός. Το 1960 εξελέγη μέλος της Γαλλικής Ακαδημίας.[15]

Βιογραφικά στοιχεία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο Ανρί ντε Μοντερλάν γεννήθηκε στο Παρίσι, γόνος αριστοκρατικής οικογένειας από την Πικαρδία, που κατείχε υψηλά αξιώματα από γενιές. Σπούδασε στο λύκειο Ζανσόν ντε Σαγί και στο οικοτροφείο Σαιντ-Κρουά στο Νεϊγί-συρ-Σεν. Ο πατέρας του ήταν αντιδραστικός, στο βαθμό που περιφρονούσε τον στρατό μετά την Υπόθεση Ντρέιφους ως υπερβολικά υποταγμένο στη Δημοκρατία και αρνούνταν να έχει ηλεκτρισμό ή τηλέφωνο εγκατεστημένο στο σπίτι του. Η μητέρα του πέθανε νέα, 43 ετών.[16]

Από την ηλικία των 7 ή 8 ετών, ο Μοντερλάν ανακάλυψε την κλίση του στη λογοτεχνία και άρχισε να γράφει. Το 1905 η ανάγνωση του Κβο βάντις του Χένρικ Σιενκιέβιτς του προκάλεσε μια δια βίου γοητεία για την Αρχαία Ρώμη και ενδιαφέρον για τα Λατινικά. Ασχολούνταν επίσης με τον αθλητισμό και τις ταυρομαχίες. Όταν ήταν 15 ετών, οι γονείς του τον έστειλαν μόνο του στην Ισπανία, όπου μυήθηκε στις ταυρομαχίες. Είχε επίσης ταλέντο στο σχέδιο και μετά το 1913 ζωγράφιζε γυμνά μοντέλα.

Τον Απρίλιο 1912, σε ηλικία σχεδόν 17 ετών, αναγκάστηκε να εγκαταλείψει το καθολικό σχολείο Σαιντ-Κρουά με την κατηγορία του «διαφθορέα ψυχών». Μαζί με άλλους πέντε συμμαθητές είχαν ιδρύσει μια ομάδα που ονομαζόταν «η Οικογένεια», ένα είδος τάγματος ιπποτισμού, τα μέλη του οποίου δένονταν με όρκο πίστης και αλληλοβοήθειας. Μέλος αυτής της ομάδας ήταν ο Φιλίπ Ζαν Ζικέλ (1897–1977), δύο χρόνια νεότερος του Μοντερλάν, με τον οποίο είχαν στενή φιλία. Σύμφωνα με τον συγγραφέα, αυτή η «ιδιαίτερη φιλία» είχε εγείρει τη σφοδρή και ζηλότυπη αντίδραση του αββά ντε λα Σερ, ο οποίος κατάφερε να αποβάλει το μεγαλύτερο αγόρι. Αυτό το περιστατικό έγινε μια δια βίου εμμονή για τον Μοντερλάν, ο οποίος το απεικόνισε αργότερα στο θεατρικό έργο του 1951 Η πόλη που Πρίγκιπάς της ήταν ένα παιδί και στο μυθιστόρημά του Τα αγόρια το 1969. Ως ενήλικες διατήρησαν την πάντα πλατωνική φιλία τους με τον Ζικέλ, ο οποίος προσκάλεσε τον συγγραφέα να γίνει νονός της κόρης του.

Ο Ανρί ντε Μοντερλάν το 1910

Μετά τον θάνατο του πατέρα του και της μητέρας του το 1914 και το 1915, έζησε με τη στοργική γιαγιά του και τους εκκεντρικούς θείους του.

Όταν ξέσπασε ο πόλεμος το 1914, κατατάχθηκε εθελοντικά στο στρατό, τραυματίστηκε σοβαρά και παρασημοφορήθηκε. Από την εμπειρία του στον πόλεμο, έγραψε Το Όνειρο (1922), ένα αυτοβιογραφικό μυθιστόρημα με το οποίο έγινε γνωστός, καθώς και το Πένθιμο άσμα για τους πεσόντες του Βερντέν (1925). Και τα δύο έργα αποτίουν φόρο τιμής στον ηρωισμό κατά τη διάρκεια του Α΄ Παγκοσμίου πολέμου.[17]

Το έργο του ήταν μέρος λογοτεχνικής εκδήλωσης στον διαγωνισμό τέχνης στους Θερινούς Ολυμπιακούς Αγώνες του 1924.

Το 1934 ο Μοντερλάν σημείωσε μεγάλη επιτυχία με το μυθιστόρημα Οι Εργένηδες, ρεαλιστικό και σκληρό πίνακας της παρακμάζουσας αριστοκρατίας, και την τετραλογία του Τα κορίτσια, που έγραψε από το 1936 έως το 1939 και του χάρισε διεθνή φήμη.[18] Εκείνα τα χρόνια ο Μοντερλάν, ευκατάστατος κληρονόμος, ταξίδεψε πολύ, κυρίως στην Ισπανία (όπου γνώρισε και εργάστηκε με τον ταυρομάχο Χουάν Μπελμόντε), την Ιταλία και την Αλγερία, δίνοντας διέξοδο στο πάθος του της ομοφυλοφιλίας.

Το οικογενειακό σπίτι του Μοντερλάν στο νομό Ουάζ

Κατά τον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο μετά την πτώση της Γαλλίας το 1940 παρέμεινε στο Παρίσι και συνέχισε να γράφει θεατρικά έργα, ποιήματα, δοκίμια. Το 1940 ήταν πολεμικός ανταποκριτής και από το 1942 έως το 1945 εργάστηκε στη Διεθνή Επιτροπή του Ερυθρού Σταυρού.

Το 1960 εξελέγη στη Γαλλική Ακαδημία. Η υγεία του άρχισε να επιδεινώνεται. Μετά από ένα διάλειμμα είκοσι και πλέον ετών κατά το οποίο ασχολήθηκε με συγγραφή θεατρικών έργων, συνέχισε να εργάζεται πάνω σε μυθιστορήματα και δημοσίευσε, μεταξύ άλλων, το Ρόδο της άμμου και Τα αγόρια, στα οποία εργαζόταν για δεκαετίες.

Έχοντας σχεδόν τυφλωθεί εξαιτίας ενός ατυχήματος, αυτοκτόνησε σε ηλικία 77 ετών στις 21 Σεπτεμβρίου 1972 στο σπίτι του στο Παρίσι. Κατάπιε μια κάψουλα κυανίου και ταυτόχρονα αυτοπυροβολήθηκε στο στόμα, φοβούμενος ότι το κυάνιο δεν θα είχε αποτέλεσμα.[19]

Η βιογραφία του γράφτηκε από τον Πιέρ Σιπριό και δημοσιεύτηκε σε δύο τόμους (1982 και 1990), αποκαλύπτοντας τις ερωτικές συνήθειες του Μοντερλάν, στις οποίες ο ίδιος ο συγγραφέας δεν είχε ποτέ αναφερθεί.

Έργο[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Οι πρώτες του επιτυχίες ήταν μυθιστορήματα όπως Οι Εργένηδες το 1934 και η αντιφεμινιστική τετραλογία Τα κορίτσια (1936–1939), ένα ψυχογράφημα της γυναικείας φύσης, που πούλησε εκατομμύρια αντίτυπα και μεταφράστηκε σε 13 γλώσσες. Το όψιμο μυθιστόρημά του Χάος και Νύχτα δημοσιεύτηκε το 1963. Τα μυθιστορήματά του εγκωμίασαν συγγραφείς όπως ο Λουί Αραγκόν, ο Ζωρζ Μπερνανός και ο Αντρέ Μαλρώ. Ο Μοντερλάν ήταν πολύ γνωστός για τις αντιφεμινιστικές και μισογυνιστικές του απόψεις, ιδιαίτερα στα Κορίτσια. Η Σιμόν ντε Μπωβουάρ εξέτασε τις απόψεις του για τις γυναίκες λεπτομερώς στο Δεύτερο φύλλο.

Έγραψε αρκετά θεατρικά έργα, κυρίως βασισμένα σε μια σειρά από ιστορικά δράματα: Η μικρή ινφάντα της Καστίλης (1929), Πασιφάη (1936), Η νεκρή βασίλισσα (1942) που αναφέρεται στην τραγική ιστορία της Ινές ντε Κάστρο, [20] Μαλατέστα (1946) που αναφέρεται στον Σιγισμόνδο Μαλατέστα, Ο αφέντης του Σαντιάγκο (1947), Πορ-Ρουαγιάλ (1954) και Ο καρδινάλιος της Ισπανίας (1960). Στα θεατρικά του έργα καθώς και στα μυθιστορήματά του απεικόνιζε συχνά ηρωικούς χαρακτήρες που επιδεικνύουν τα ηθικά πρότυπα που δήλωνε, και διερεύνησε τον «παραλογισμό και το απρόβλεπτο της ανθρώπινης συμπεριφοράς».[21]

Έγραψε επίσης πολιτικά δοκίμια. Στη δοκίμιο Η Ισημερία του Σεπτεμβρίου (1938) αποδοκίμασε τη μετριότητα της σύγχρονης Γαλλίας και στο Το ηλιοστάσιο του Ιουνίου (1941), εξέφρασε φιλογερμανικές απόψεις. Όπως πολλοί γόνοι της παλιάς αριστοκρατίας, είχε μισήσει την Τρίτη Δημοκρατία, ειδικά μετά την Υπόθεση Ντρέιφους. Συμμετείχε σε ένα «στρογγυλό τραπέζι» Γάλλων και Γερμανών διανοουμένων που συναντήθηκαν στο Παρίσι τη δεκαετία του 1940, μεταξύ των οποίων οι συγγραφείς Ερντστ Γιούνγκερ, Πωλ Μοράν και Ζαν Κοκτώ. Μετά τον πόλεμο, θεωρήθηκε συνεργάτης και τιμωρήθηκε με περιορισμό ενός έτους στις εκδόσεις του.

Βραβεύσεις[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Το 1934, το μυθιστόρημα Οι Εργένηδες τιμήθηκε με το Μεγάλο Βραβείο Λογοτεχνίας της Γαλλικής Ακαδημίας και το αγγλικό βραβείο Northcliffe. Το 1960 ο Ανρί ντε Μοντερλάν εξελέγη μέλος της Γαλλικής Ακαδημίας. Ήταν αξιωματικός του Γαλλικού Τάγματος της Λεγεώνας της Τιμής.[22]

Επιλογή έργων[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  • 1920: La Relève du matin
  • 1934: Encore un instant de bonheur, ποιητική συλλογή
  • 1922: Le Songe (Το όνειρο) μυθιστόρημα
  • 1924: Les Olympiques (Οι Ολυμπιακοί αγώνες) δοκίμιο
  • 1925: Chant funèbre pour les morts de Verdun (Πένθιμο άσμα για τους πεσόντες του Βερντέν)
  • 1926: Les Bestiaires (Οι θηριομάχοι) μυθιστόρημα
  • 1934: Les Célibataires (Οι Εργένηδες) μυθιστόρημα
  • 1935: Service inutile (Ανώφελη υπηρεσία) μυθιστόρημα
  • 1936: Pasiphaé (Πασιφάη), θεατρικό
  • Les jeunes filles: τετραλογία
    • 1: Les jeunes filles (1936) (Τα κορίτσια). Ελλ. μετάφραση: Λουίζα Μητσάκου, εκδόσεις Ίνδικτος
    • 2: Pitié pour les femmes (1936) (Οίκτος για τις γυναίκες)
    • 3. Le Démon du bien (1937) (Ο δαίμονας του καλού)
    • 4. Les lépreuses (1939) (Οι λεπρές)
  • 1941: Le Solstice de juin (Το ηλιοστάσιο του Ιουνίου), δοκίμιο
  • Carnets, Années 1930 à 1944 (Σημειώσεις)
  • Un Assassin est mon maître (Ένας δολοφόνος είναι ο δάσκαλός μου), μυθιστόρημα
  • 1942: La Reine morte (Η νεκρή βασίλισσα), θεατρικό. Ελλ. μετάφραση: Παντελής Πρεβελάκης, εκδόσεις: Σχολή Μωραΐτη, 1973
  • 1947: Le Maitre de Santiago (Ο αφέντης του Σαντιάγκο), θεατρικό
  • 1951: La Ville dont le Prince est un enfant (Η πόλη που Πρίγκιπάς της ήταν ένα παιδί), θεατρικό. Ελλ. μετάφραση: Αλέξανδρος Αδαμόπουλος, εκδόσεις: Λιβάνης - Νέα Σύνορα, 1993
  • 1954: Port-Royal, (Πορ Ρουαγιάλ) θεατρικό
  • 1956: La Mort qui fait le trottoir (Don Juan) (Δον Ζουάν Ή Ο Εκπορνευόμενος Θάνατος) Ελλ. μετάφραση: Βερονίκη Δαλακούρα, εκδόσεις Δωδώνη, 1990
  • 1960: Le Cardinal d´Espagne (Ο καρδινάλιος της Ισπανίας), θεατρικό. Ελλ. μετάφραση Παντελής Πρεβελάκης, εκδόσεις:Σχολή Μωραΐτη, 1980
  • 1963: Le Chaos et la Nuit (Το χάος και η νύχτα), μυθιστόρημα
  • 1967: Les Garçons (Τα αγόρια), μυθιστόρημα
  • 1968: La Rose de sable ( Το ρόδο της άμμου), μυθιστόρημα

Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. 1,0 1,1 (Αγγλικά) Internet Movie Database. www.academie-francaise.fr/les-immortels/henry-de-montherlant. Ανακτήθηκε στις 20  Ιουνίου 2019.
  2. 2,0 2,1 2,2 www.deces-en-france.fr/resultats/460861-millon-de-montherlant-henry-marie-joseph-frederic-expedite.
  3. 3,0 3,1 GeneaStar. month.
  4. Εθνική Βιβλιοθήκη της Γερμανίας: (Γερμανικά) Gemeinsame Normdatei. Ανακτήθηκε στις 15  Δεκεμβρίου 2014.
  5. Εθνική Βιβλιοθήκη της Γαλλίας: (Γαλλικά) καθιερωμένοι όροι της Εθνικής Βιβλιοθήκης της Γαλλίας. data.bnf.fr/ark:/12148/cb119166574. Ανακτήθηκε στις 10  Οκτωβρίου 2015.
  6. «Encyclopædia Britannica» (Αγγλικά) biography/Henry-Montherlant. Ανακτήθηκε στις 9  Οκτωβρίου 2017.
  7. Itaú Cultural: (Πορτογαλικά) Enciclopédia Itaú Cultural. Itaú Cultural. Σάο Πάολο. pessoa397804/henry-de-montherlant. Ανακτήθηκε στις 9  Οκτωβρίου 2017. ISBN-13 978-85-7979-060-7.
  8. Εθνική Βιβλιοθήκη της Γερμανίας: (Γερμανικά) Gemeinsame Normdatei. Ανακτήθηκε στις 31  Δεκεμβρίου 2014.
  9. QvAJIIovGPBb.
  10. Τσεχική Εθνική Βάση Δεδομένων Καθιερωμένων Όρων. jn19981001863. Ανακτήθηκε στις 30  Αυγούστου 2020.
  11. LIBRIS. 24  Οκτωβρίου 2012. libris.kb.se/katalogisering/0xbdhq8j5f0434l. Ανακτήθηκε στις 24  Αυγούστου 2018.
  12. Εθνική Βιβλιοθήκη της Γαλλίας: (Γαλλικά) καθιερωμένοι όροι της Εθνικής Βιβλιοθήκης της Γαλλίας. data.bnf.fr/ark:/12148/cb119166574. Ανακτήθηκε στις 10  Οκτωβρίου 2015.
  13. CONOR.SI. 10749027.
  14. 14,0 14,1 14,2 The Fine Art Archive. cs.isabart.org/person/137807. Ανακτήθηκε στις 1  Απριλίου 2021.
  15. . «britannica.com/biography/Henry-Montherlant». 
  16. . «nyrb.com/collections/henry-de-montherlant». 
  17. . «unige.ch/Henry de Montherlant, Chant funèbre pour les morts de Verdun (mars 1925)». 
  18. . «oxfordreference.com/view/Henry de Montherlant». 
  19. . «montherlant.be/biographie-06-mort». 
  20. . «youtube/Ανρί Ντε Μοντερλάν - η νεκρή βασίλισσα (ραδιοφωνικό θέατρο)». 
  21. . «montherlant.be/le site Montherlant». 
  22. . «academie-francaise.fr/les-immortels/henry-de-montherlant».