Ηλιέλαιο
Το ηλιέλαιο είναι λάδι εδώδιμο που παράγεται από τους σπόρους του φυτού Ηλίανθος και πιο συγκεκριμένα της ποικιλίας Helianthus annuus.[1] Το λάδι που προορίζεται για κατανάλωση από τον άνθρωπο υφίσταται κατάλληλη επεξεργασία, έτσι ώστε να προκύψει ένα προϊόν διαυγές, με ξανθωπό χρώμα και ελαφρά γλυκιά γεύση, πλούσιο σε πολυακόρεστα λιπαρά οξέα[1]. Το ηλιέλαιο παράχθηκε πρώτη φορά βιομηχανικά στη Ρωσική αυτοκρατορία το 1835[2][3] Οι μεγαλύτεροι παραγωγοί παγκοσμίως σήμερα είναι η Ουκρανία η Ρωσία και η Αργεντινή.[4] Τα τελευταία χρόνια έχει παρατηρηθεί μια αύξηση στη ζήτηση για καλλιέργειες ηλίανθου. Μέτρα όπως η ανάπτυξη υβριδικών ηλιοτροπίων με σκοπό την αύξηση της παραγωγής έχουν εισαχθεί για να ικανοποιήσουν τη ζήτηση.[5]
Χρήσεις
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Χρησιμοποιείται ωμό στις σαλάτες , σε σάλτσες για σαλάτες, στην παρασκευή μαγιονέζας και στην παρασκευή μαργαρίνης.[1] Επίσης χρησιμοποιείται στη μαγειρική και στο τηγάνισμα όπου είναι ιδιαίτερα ανθεκτικό λόγω της υψηλής θερμοκρασίας στην οποία καπνίζει, δηλαδή ξεκινούν οι αντιδράσεις που απελευθερώνουν τοξικές ουσίες και ελεύθερες ρίζες, και η οποία φτάνει στους 230 βαθμούς Κελσίου.[6] Το ηλιέλαιο έχει σημαντική χρήση και στη βιομηχανία για την παραγωγή χρωμάτων, πλαστικών και βερνικιών. Τέλος εφαρμογές του Ηλιελαίου βρίσκουμε στη σαπωνοποιία και στη χρήση του ως λιπαντικού μέσου.[1] Το χρησιμοποιημένο Ηλιέλαιο (από τηγάνισμα), όπως και όλα τα σπορέλαια, χρησιμοποιείται με την κατάλληλη επεξεργασία σε πιλοτικό στάδιο στην Ελλάδα, ως καύσιμο βιοντίζελ σε πετρελαιοκινητήρες εσωτερικής καύσης με σημαντικές προοπτικές εκτεταμένης χρήσης του στο μέλλον.[7][8]
Περιεκτικότητα σε ουσίες
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Η περιεκτικότητα του σε οξέα αναλύεται ως εξής :[9] [10]
- Παλμιτικό οξύ : 4 - 9%
- Στεατικό οξύ : 1 - 7%
- Ολεϊκό οξύ: 14 - 10%
- Λινολεϊκό οξύ : 48 - 74%
Περιέχει επίσης : Λεκιθίνη, τοκοφερόλες (βιταμίνη Ε) και καροτενοειδή.
Φυσικά χαρακτηριστικά
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]| Σημείο καπνίσματος (Εξευγενισμένο) | 232 °C | 450 °F[11] |
| Smoke point (μη εξευγενισμένο) | 107 °C | 225 °F[11] |
| Πυκνότητα (25 °C) | 918.8 kg/m3[12] | |
| Δείκτης διάθλασης (25 °C) | ≈1.4646[12] | |
| Τιμή σαπωνοποίησης | 188-194 | |
| Τιμή Ιωδίου | 120-145 | |
| Ασαπωνοποίητα | 1.5-2.0% | |
| Ιξώδες (25°C), μη εξευγενισμένο | 0.04914 kg/(M*S)[13] |
Παραπομπές
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- ↑ 1,0 1,1 1,2 1,3 Πάπυρος Λαρούς
- ↑ Кряженков, Анатолий (2003). (στα Russian)Подъём (2003–6).
- ↑ Кондратьева, И., επιμ. (1994). «Алексеевка» (στα Russian). Города России: энциклопедия. М.: Большая российская энциклопедия, σσ. 17–18. ISBN 5-85270-026-6. http://dic.academic.ru/dic.nsf/city_of_russia/26.
- ↑ «UN Food & Agriculture Organisation (FAO)». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 19 Ιουνίου 2006. Ανακτήθηκε στις 31 Μαΐου 2015.
- ↑ Christov, M. 2012. Contribution of interspecific hybridization to sunflower breeding. Helia. 35(57): 37- 46. Doi: 10.2298/hel1257037c. http://www.doiserbia.nb.rs/img/doi/1018-1806/2012/1018-18061257037C.pdf
- ↑ Τι είπε ο Αϊνστάιν στο μάγειρά του
- ↑ http://dspace.aua.gr/xmlui/bitstream/handle/10329/4784/Balafoutis_A.pdf?sequence=3.
- ↑ http://library.tee.gr/digital/kdth/kdth_3460/kdth_3460_gravalos.pdf
- ↑ Alfred Thomas (2002). «Fats and Fatty Oils». Ullmann's Encyclopedia of Industrial Chemistry. Weinheim: Wiley-VCH. doi:.
- ↑ British Pharmacopoeia Commission. «Ph Eur monograph 1371». British Pharmacopoeia 2005
. Norwich, England: The Stationery Office. ISBN 0-11-322682-9.
- ↑ 11,0 11,1 Chu, Michael (10 Ιουνίου 2004). «Smoke Points of Various Fats - Kitchen Notes». Cooking For Engineers. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 22 Σεπτεμβρίου 2017. Ανακτήθηκε στις 7 Φεβρουαρίου 2013.
- ↑ 12,0 12,1 Irina NITA, Anisoara NEAGU, Sibel GEACAI, Anca DUMITRU and Anca STERPU: "Study of the behavior of some vegetable oils during the thermal treatment," Technology and Chemical Engineering Department, Ovidius University, bd. Mamaia 124, Constanta, 900527, Romania http://www.univ-ovidius.ro/anale-chimie/chemistry/2010-1/full/1_nita.pdf Αρχειοθετήθηκε 2011-06-28 στο Wayback Machine.
- ↑ H. Abramovic and C. Klofutar (1998). «The Temperature Dependence of Dynamic Viscosity for Some Vegetable Oils». Acta Chim. Slov. (Acta.chem-soc.si) 45 (1): 69–77. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2013-02-26. https://web.archive.org/web/20130226082307/http://acta.chem-soc.si/45/45-1-69.pdf. Ανακτήθηκε στις 2013-02-07.
Πηγές
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- Εγκυκλοπαίδεια Πάπυρος Λαρούς Μπριτάνικα, τόμος 26, σελίδα 350
- Τι Είπε ο Αϊνστάιν στο Μάγειρα του; τού ROBERT WOLKE. Εκδόσεις Παπασωτηρίου(2003). ISBN 960-7530-35-7
Εξωτερικοί σύνδεσμοι
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Λεξιλογικός ορισμός του ηλιέλαιο στο Βικιλεξικό
Πολυμέσα σχετικά με το θέμα Sunflower oil στο Wikimedia Commons
