Ζόφια Ολσακόφσκα-Γκλάζερ

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Ζόφια Ολσακόφσκα-Γκλάζερ
Γενικές πληροφορίες
Όνομα στη
μητρική γλώσσα
Zofia Olszakowska-Glazer (Πολωνικά)
Γέννηση12  Απριλίου 1915[1]
Βαρσοβία
Θάνατος20  Νοεμβρίου 2007[1]
Βαρσοβία
Τόπος ταφήςNorthern Communal Cemetery in Warsaw
Χώρα πολιτογράφησηςΠολωνία[1]
ΘρησκείαΛατινική Εκκλησία[1]
Εκπαίδευση και γλώσσες
Ομιλούμενες γλώσσεςΠολωνικά
ΣπουδέςΣχολή Οικονομικών Επιστημών της Βαρσοβίας
d:Q9296014[2]
Πληροφορίες ασχολίας
Ιδιότηταοικονομολόγος
Οικογένεια
ΤέκναZofia Glazer-Rudzińska
Αξιώματα και βραβεύσεις
ΒραβεύσειςΔίκαιοι των Εθνών (25  Μαΐου 1989)[1]
Διοικητής του Τάγματος της Αναγέννησης της Πολωνίας
Commons page Σχετικά πολυμέσα

Η Ζόφια Ολσακόφσκα-Γκλάζερ (πολωνικά: Zofia Olszakowska-Glazer) (12 Απριλίου 1915 – 20 Νοεμβρίου 2007) και η Τσιπόρα Ζόνσαϊν (Cypora Zonszajn, το γένος Γιάμπουον [Jabłoń]) (1915–1942) ήταν δύο στενές φίλες από το προπολεμικό γυμνάσιο της Βασίλισσας Γιαντβίγκα στην πόλη Σιέντλτσε της Δεύτερης Πολωνικής Δημοκρατίας.[3][4] Η Τσιπόρα ήταν Πολωνοεβραία που γεννήθηκε σε μια εύπορη οικογένεια.[5] Η Ζόφια ήταν κόρη ενός τοπικού Καθολικού φαρμακοποιού στο Σιέντλτσε. Σπούδασαν μαζί για την τελική τους εξέταση, μετά την οποία τα δύο κορίτσια πήραν χωριστούς δρόμους μέχρι το Ολοκαύτωμα στην κατεχόμενη Πολωνία.

Κατά τη διάρκεια της ναζιστικής-σοβιετικής εισβολής στην Πολωνία το Σεπτέμβριο του 1939 και οι δύο γυναίκες βρίσκονταν στο Σιέντλτσε, χωρισμένες από συνθήκες πέρα από τον έλεγχό τους. Στα τέλη Νοεμβρίου, η νέα γερμανική διοίκηση διέταξε τη δημιουργία ενός Γιούντενρατ. Την Παραμονή των Χριστουγέννων οι Ναζί έβαλαν φωτιά στη συναγωγή και την έκαψαν ολοσχερώς, με Εβραίους πρόσφυγες μέσα.[6] Η Τσιπόρα και η οικογένειά της αναγκάστηκαν να μετακινηθούν στο νεοσύστατο ναζιστικό Γκέτο του Σιέντλτσε περίπου τον Αύγουστο του 1941. Πάνω από ένα χρόνο αργότερα, έγραψε μια αφήγηση σε πρώτο πρόσωπο για τη δολοφονική εκκαθάρισή της. Η Τσιπόρα αυτοκτόνησε το Νοέμβριο του 1942 όταν ο σύζυγός της, Γιάκουμπ, οδηγήθηκε σε ένα τρένο θανάτου για το στρατόπεδο εξόντωσης της Τρεμπλίνκα.[5] Το μωρό της, Ραχέλα, επέζησε του πολέμου υπό τη φροντίδα των Πολωνών Δίκαιων από το Σιέντλτσε. Μεταφέρθηκε σε διαφορετική πόλη το καλοκαίρι του 1943 από τη Ζόφια, η οποία υιοθέτησε το παιδί (προσωρινά) με το ψεύτικο χριστιανικό όνομα Μαριάνα Τιμίνσκα, που δόθηκε από έναν καθολικό ιερέα. Το 1988, η Ζόφια Γκλάζερ τιμήθηκε με το μετάλλιο της Δίκαιης των Εθνών από το Γιαντ Βασσέμ στην Ιερουσαλήμ,[5] ένα πιστοποιητικό τιμής και το προνόμιο να προστεθεί το όνομά της στον Κήπο των Δικαίων των Εθνών. Στη συνέχεια, στις 10 Οκτωβρίου 2007, κατά τη διάρκεια τελετής στο Μεγάλο Θέατρο της Βαρσοβίας, έλαβε τον Σταυρό του Διοικητή του Τάγματος της Αναγέννησης της Πολωνίας από τον Πρόεδρο της Πολωνίας Λεχ Κατσίνσκι, για τις προσπάθειές της διάσωσης, μαζί με άλλους 52, των Εβραίων του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου κατά το Ολοκαύτωμα.[7]

Η Τσιπόρα Γιάμπουον Ζόνσαϊν με την κόρη της, Ραχέλα Ζόνσαϊν, στο Γκέτο του Σιέντλτσε, 1942

Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 1,5 «The Righteous Among the Nations Database» (Αγγλικά)
  2. Ανακτήθηκε στις 16  Δεκεμβρίου 2023.
  3. Muzeum Regionalne w Siedlcach (1930s). Liceum Ogólnokształcące im. Św. Królowej Jadwigi [Gymnasium of the Queen Jadwiga] (Postcard). Δεύτερη Πολωνική Δημοκρατία: CiekawePodlasie.pl. 
  4. Zuzanna Schnepf (Οκτώβριος 2007), Glazer Zofia. Sprawiedliwy wśród Narodów Świata. Tytuł przyznany. Μουσείο Ιστορίας των Πολωνοεβραίων. Ανακτήθηκε στις 5 Νοεμβρίου 2015.
  5. 5,0 5,1 5,2 Cypora (Jablon) Zonszajn in Siedlce, Poland. Αρχειακές φωτογραφίες, #71475. Μουσείο Μνήμης του Ολοκαυτώματος των Ηνωμένων Πολιτειών, ευγενική προσφορά της Ζόφια Γκλάζερ. Ανακτήθηκε στις 5 Νοεμβρίου 2015. Οι λεπτομέρειες της ιστορίας της διάσωσης επιβεβαιώθηκαν χρησιμοποιώντας πηγή στα πολωνικά που έγραψε η Γιολάντα Βασκιέβιτς στη Βαρσοβία.
  6. Έντβαρντ Κοπούφκα με αγγλική μετάφραση του Λ. Μπιέντκα (2007), Siedlce Ghetto. H.E.A.R.T, Holocaust Research Project.org. Ανακτήθηκε στις 30 Οκτωβρίου 2015.
  7. Chancellery of the President of Poland (2007), Current events. Αρχειοθετήθηκε 2021-07-01 στο Wayback Machine. Uroczystość odznaczenia przez Prezydenta RP tych, którzy ratowali Żydów w czasie Zagłady: Krzyżem Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski, 10 października 2007. (in πολωνική)