Μετάβαση στο περιεχόμενο

Ζαν Γκουζόν

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Ζαν Γκουζόν
Ανδριάντας του Ζαν Γκουζόν στο Λούβρο, ανάμεσα στους 86 Επιφανείς Άνδρες της Γαλλίας
Γενικές πληροφορίες
Όνομα στη
μητρική γλώσσα
Jean Goujon (Γαλλικά)
Γέννηση1510[1][2][3]
Ρουέν[4]
Θάνατος1567[4][3]
Μπολόνια[4]
Χώρα πολιτογράφησηςΓαλλία[5]
ΘρησκείαΠροτεσταντισμός
Εκπαίδευση και γλώσσες
Ομιλούμενες γλώσσεςΓαλλικά[6]
Πληροφορίες ασχολίας
Ιδιότητααρχιτέκτονας[4]
γλύπτης[4]
σκιτσογράφος
χαράκτης
ξυλογράφος[7]
Αξιοσημείωτο έργοÉglise Saint-Denis de Berville
Bust of a Child
Περίοδος ακμής1525[8] - 1567[8]
Commons page Σχετικά πολυμέσα

Ο Ζαν Γκουζόν (γαλλικά: Jean Goujon) ήταν Γάλλος γλύπτης και αρχιτέκτονας της περιόδου της Γαλλικής Αναγέννησης. Πιθανότατα γεννήθηκε στη Νορμανδία γύρω στο 1510 και πέθανε στη Μπολόνια γύρω στο 1567.[9]

Λεπτομέρεια μιας από τις Καρυάτιδες στην ομώνυμη αίθουσα στο Λούβρο (1551).

Πολύ λίγα είναι γνωστά για τη νεανική ζωή του. Πιθανότατα γεννήθηκε στη Νορμανδία και ίσως ταξίδεψε στην Ιταλία. Εργάστηκε στην εκκλησία του Σαιν-Μακλού, η πρώτη τεκμηριωμένη εργασία του όπου κατασκεύασε τους κίονες του βάθρου για τα εκκλησιαστικά όργανα, και το 1541-42 στον καθεδρικό ναό της Ρουέν, όπου δημιούργησε το ταφικό μνημείο του Λουί ντε Μπρεζέ, κυρίου του Ανέ.[10]

Το 1544, έφτασε στο Παρίσι όπου συνεργάστηκε με τον αρχιτέκτονα Πιέρ Λεσκό στην εκκλησία του Σαιν-Ζερμαίν-Λ'Ωξρουά, κατασκευάζοντας γλυπτά, από τα οποία η Αποκαθήλωση και οι Ευαγγελιστές βρίσκονται στο Λούβρο. Στη συνέχεια εργάστηκε για τη γλυπτική διακόσμηση του μεγάρου που σήμερα είναι το μουσείο Καρναβαλέ.

Το ταφικό μνημείο του Λουί ντε Μπρεζέ στον καθεδρικό ναό της Ρουέν, 1541-42

Το 1544-1547 ασχολήθηκε με σημαντικά έργα -μεταξύ των οποίων η διαμόρφωση του παρεκκλησίου- στο κάστρο του Εκουάν για τον κοντόσταυλο της Γαλλίας Αν του Μονμορανσύ.

Το 1547 διορίσθηκε «γλύπτης του βασιλιά» (Ερρίκος Β' της Γαλλίας) και το ίδιο έτος εικονογράφησε μια μετάφραση του Βετρούβιου. Εργάσθηκε επίσης στο κάστρο του Ανέ της Ντιάν ντε Πουατιέ. [11]

Από τα τέλη του 1548 εργάστηκε στο Λούβρο, όπου δημιούργησε δύο αλληγορικές μορφές για καθένα από τους φεγγίτες του Πιέρ Λεσκό. Το 1549 ανέλαβε τη γλυπτική διακόσμηση ενός μνημειακού έργου, την Κρήνη των Αθώων, η οποία αρχικά είχε τρεις πλευρικές όψεις, καθώς ήταν τοποθετημένη σε γωνία δρόμου. Σε κάθε πλευρά του μνημείου δημιούργησε διαμήκη ανάγλυφα και πέντε μεγάλες μορφές που παρίσταναν Νύμφες.

Το 1550 φιλοτέχνησε στη μεγάλη ισόγεια αίθουσα του Λούβρου το Βήμα των Καρυάτιδων και διηύθυνε τη διακόσμηση του υπερώου (1552-1555). Τα πιο διάσημα έργα του είναι οι γλυπτικές διακοσμήσεις που έγιναν σε συνεργασία με τον Πιέρ Λεσκό για τη δυτική επέκταση του Λούβρου, 1555-62.

Η Ντιάν ντε Πουατιέ στο εργαστήριο του Ζαν Γκουζόν, Αλεξάντρ Εβαρίστ Φραγκονάρ,Λούβρο

Δεν υπάρχουν ακριβείς πληροφορίες για το υπόλοιπο έργο του, αν και η οροφή του κλιμακοστασίου του Ερρίκου Β' στο Λούβρο του αποδίδεται με βεβαιότητα. Το όνομά του στους καταλόγους δαπανών του Λούβρου αναφέρεται μέχρι το 1562.

Τότε, καθώς οι θρησκευτικοί διωγμοί εντάθηκαν και ο Γκουζόν ήταν Ουγενότος, έφυγε κρυφά από τη Γαλλία και κατέφυγε στη Μπολόνια.[12]Πιθανώς πέθανε στη Μπολόνια γύρω στο 1567, όπου το όνομά του αναφέρεται για τελευταία φορά το 1563 ως μέλος μιας ομάδας προσφύγων Ουγενότων. [13]

Το έργο του αποκαλύπτει γνώση της ελληνικής γλυπτικής και οι μορφές του είναι επιμήκεις, αισθησιακές και ρευστές. Αρχικά ήταν επηρεασμένος από την αρχαιότητα και την ιταλική τέχνη. Χάρη στην καθαρότητα της φόρμας και σε συνδυασμό με τη λεπτή χάρη, θεωρείται ένας από τους τελειότερους Γάλλους γλύπτες, ιδιαίτερα στην τέχνη του ανάγλυφου.

Η αγνότητα και η κομψότητα του στιλ του διαδόθηκαν σε όλη τη Γαλλία με χαρακτικά καλλιτεχνών της Σχολής του Φονταινεμπλό και είχαν επιρροή στις διακοσμητικές τέχνες.

Οι θαυμαστές του τον αποκάλεσαν «Γάλλο Φειδία» και «Κορρέτζο της γλυπτικής». Μαζί με τον Ζερμαίν Πιλόν, θεωρούνται οι σημαντικότεροι γλύπτες της Γαλλικής Αναγέννησης.[14]

Η Κρήνη των Αθώων (1547–1550)

Στα πιο διάσημα έργα του συγκαταλέγονται:

  • Η Κρήνη των Αθώων (1547–1550) - Ο Γκουζόν φιλοτέχνησε τις Νύμφες που διακοσμούν αυτό το δημόσιο σιντριβάνι που κατασκευάστηκε από τον Πιέρ Λεσκό. Το σιντριβάνι σήμερα βρίσκεται στην περιοχή Αλ του Παρισιού. Τα αυθεντικά ανάγλυφα βρίσκονται στο Λούβρο.
  • Καρυάτιδες (1550-1551) - για την αίθουσα των Καρυάτιδων στο Λούβρο, θυμίζουν ιδιαίτερα το Ερέχθειο στην Αθήνα.[15]
  • Αλληγορίες στην πρόσοψη του Λούβρου (1549-155) - βρίσκονται στην Τετράγωνη αυλή του Λούβρου.
  • Οι Τέσσερις Εποχές, φιλοτεχνημένες για την πρόσοψη της αυλής του μεγάρου που στεγάζει τώρα το Μουσείο Καρναβαλέ στο Παρίσι.

Το περίφημο σιντριβάνι της Ντιάνας (περ. 1549), βρίσκεται στο Λούβρο, σχεδιασμένο για την Ντιάν ντε Πουατιέ για το κάστρο του Ανέ, αποδίδεται εδώ και καιρό στον Ζαν Γκουζόν ή το εργαστήριό του. Στον πίνακα Η Ντιάν ντε Πουατιέ στο εργαστήριο του Ζαν Γκουζόν, ο Αλεξάντρ Εβαρίστ Φραγκονάρ παρουσίασε τον Ζαν Γκουζόν να εργάζεται στο έργο, παρουσία της Ντιάν. Ωστόσο, η πατρότητα αυτού του γλυπτού αμφισβητείται και ο πραγματικός δημιουργός παραμένει άγνωστος.

  1. 1,0 1,1 Εθνική Βιβλιοθήκη της Γαλλίας: (Γαλλικά) καθιερωμένοι όροι της Εθνικής Βιβλιοθήκης της Γαλλίας. 135078966. Ανακτήθηκε στις 10  Οκτωβρίου 2015.
  2. 2,0 2,1 Εθνική Βιβλιοθήκη της Γερμανίας: (Γερμανικά) Gemeinsame Normdatei. 118718290. Ανακτήθηκε στις 15  Οκτωβρίου 2015.
  3. 3,0 3,1 3,2 Τσεχική Εθνική Βάση Δεδομένων Καθιερωμένων Όρων. mub20221155316. Ανακτήθηκε στις 11  Ιουλίου 2022.
  4. 4,0 4,1 4,2 4,3 4,4 Εθνική Βιβλιοθήκη της Γαλλίας: «BnF catalogue général» (Γαλλικά) Εθνική Βιβλιοθήκη της Γαλλίας. Παρίσι. Ανακτήθηκε στις 5  Νοεμβρίου 2016.
  5. LIBRIS. Εθνική Βιβλιοθήκη της Σουηδίας. 26  Μαρτίου 2018. b8nqrjgv5963r8w. Ανακτήθηκε στις 24  Αυγούστου 2018.
  6. Εθνική Βιβλιοθήκη της Γαλλίας: (Γαλλικά) καθιερωμένοι όροι της Εθνικής Βιβλιοθήκης της Γαλλίας. data.bnf.fr/ark:/12148/cb135078966. Ανακτήθηκε στις 10  Οκτωβρίου 2015.
  7. Τσεχική Εθνική Βάση Δεδομένων Καθιερωμένων Όρων. mub20221155316. Ανακτήθηκε στις 20  Δεκεμβρίου 2022.
  8. 8,0 8,1 8,2 (Ολλανδικά) RKDartists. 33009. Ανακτήθηκε στις 5  Οκτωβρίου 2022.
  9. . «wikisource.org/wiki/1911_Encyclopdia_Britannica/Goujon,Jean». 
  10. . «biography.yourdictionary.com/jeangoujon». 
  11. . «jeanlouisberthod.fr/en/pages/jean-goujon». 
  12. Εγκυκλοπαίδεια Μπριτάννικα, Ζαν Γκουζόν, τομ.18, σελ. 168
  13. Thirion, Jacques (1996). "Goujon, Jean" in The Dictionary of Art, edited by Jane Turner; vol. 13, pp. 225–227. London: Macmillan. Reprinted 1998 with minor corrections: ISBN 9781884446009.
  14. . «universalis.fr/encyclopedie/jean-goujon/». 
  15. . «lifo.gr/videos/lifo-picks/mesa-stin-aithoysa-ton-karyatidon-sto-loybro».