Ελληνική απογραφή
Η ελληνική απογραφή αφορά το χαρακτηρισμό των απογραφών πληθυσμού που διενέργησε το ανεξάρτητο ελληνικό κράτος από τη δημιουργία του το 1828 μέχρι σήμερα. Στο απώτερο παρελθόν λάμβαναν χώρα σε ακανόνιστα χρονικά διαστήματα, ενώ μετά το Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο έχει καθιερωθεί η διεξαγωγή τους κάθε δέκα έτη, αρχής γενομένης από το 1951. Μέχρι τώρα έχουν διεξαχθεί τριάντα απογραφές.
Οι πρώτες από αυτές ήταν απλές καταμετρήσεις με μειωμένη αξιοπιστία, λόγω της μεγάλης διάρκειάς τους[1]. Από το 1836 έως το 1845 γινόταν κάθε χρόνο απογραφή του πληθυσμού, με την προσθήκη των στοιχείων του φύλου και της ηλικίας.[2] Το 1839 ήταν η πρώτη χρονιά που δημοσιεύθηκαν στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως τα αποτελέσματα της απογραφής, ενώ το 1853 και 1856 ο πληθυσμός δημοσιεύθηκε κατά νομούς, επαρχίες, δήμους και πόλεις που ήταν πρωτεύουσες νομών.[2]
Η διάρκεια διεξαγωγής των απογραφών ποικίλει. Οι απογραφές συνήθως διαρκούν μία ημέρα με εξαίρεση την απογραφή του 1861 η οποία διήρκεσε 60 ημέρες και την τελευταία απογραφή του 2011 η οποία πραγματοποιήθηκε σε δύο φάσεις.[2][3] Η τελευταία ολοκληρωμένη απογραφή είναι αυτή του 2011. Ο φορέας της υλοποίησής των απογραφών είναι η Ελληνική Στατιστική Αρχή (ΕΛΣΤΑΤ), πρώην Εθνική Στατιστική Υπηρεσία της Ελλάδος (ΕΣΥΕ).
Οι ελληνικές απογραφές
Οι απογραφές που αναφέρονται από την Ελληνική Στατιστική Αρχή (αρχικά ονομάστηκε "Στατιστική Επιτροπή της Ελληνικής Πολιτείας"[4]), στις επίσημες εκδόσεις της, έγιναν στα εξής έτη: 1828, 1838, 1839, 1840, 1841, 1842, 1843, 1844, 1845, 1848, 1853, 1856, 1861, 1870, 1879, 1889, 1896, 1907, 1920, 1928, 1940, 1951, 1961, 1971, 1981, 1991, 2001[5] και 2011. Μία -ανεπίσημη- απογραφή πραγματοποιήθηκε το έτος 1701 από τους Βενετούς, αλλά αφορούσε μόνο στην Πελοπόννησο[6].
Στον παρακάτω κατάλογο σημειώνονται και άλλες απογραφές καθώς και σχόλια για αυτές[1][7]:
- Ελληνική απογραφή 1828, η πρώτη απογραφή κατά την περίοδο διοίκησης από την κυβέρνηση Καποδίστρια
- Ελληνική απογραφή 1829 από την εκστρατεία του Μωριά, απογραφή που έγινε στην Πελοπόννησο από την Γαλλική αποστολή στο Μωριά
- Ελληνική απογραφή 1834 πιθανότατα κράτησε μέχρι το 1836, δεν αναφέρεται ως απογραφή στα μετέπειτα στοιχεία του Ελληνικού Κράτους, λιγοστές αναφορές
- Ελληνική απογραφή 1837, αν και αναφέρεται ως διενεργηθείσα απογραφή, ωστόσο δεν έχουν βρεθεί τα πλήρη αποτελέσματά της
- Ελληνική απογραφή 1838
- Ελληνική απογραφή 1839
- Ελληνική απογραφή 1840
- Ελληνική απογραφή 1841
- Ελληνική απογραφή 1842
- Ελληνική απογραφή 1843
- Ελληνική απογραφή 1844
- Ελληνική απογραφή 1845
- Ελληνική απογραφή 1848
- Ελληνική απογραφή 1853
- Ελληνική απογραφή 1856
- Ελληνική απογραφή 1861[8]
- Ελληνική απογραφή 1870
- Ελληνική απογραφή 1879
- Ελληνική απογραφή 1881, απλή απαρίθμηση
- Ελληνική απογραφή 1889, δεν ολοκληρώθηκε η επεξεργασία των στοιχείων
- Ελληνική απογραφή 1896, δεν ολοκληρώθηκε η επεξεργασία των στοιχείων
- Ελληνική απογραφή 1907
- Ελληνική απογραφή 1913, Απογραφή μόνο των εδαφών που προσαρτήθηκαν μετά τους Βαλκανικούς Πολέμους[9]
- Ελληνική απογραφή 1920, πληρέστατη απογραφή με πληθώρα στοιχείων
- Ελληνική απογραφή 1928, επίσης μια πληρέστατη απογραφή με πληθώρα στοιχείων
- Ελληνική απογραφή 1940, δεν ολοκληρώθηκε η επεξεργασία των στοιχείων
- Ελληνική απογραφή 1951
- Ελληνική απογραφή 1961
- Ελληνική απογραφή 1971
- Ελληνική απογραφή 1981
- Ελληνική απογραφή 1991
- Ελληνική απογραφή 2001
- Ελληνική απογραφή 2011
Σημειώνεται ότι έγιναν και άλλες απογραφές, ιδιαίτερα στα πρώτα χρόνια του ελληνικού κράτους, για τις οποίες υπάρχουν περιορισμένες αναφορές.
De facto, μόνιμος και νόμιμος πληθυσμός
Στις ελληνικές απογραφές αναφέρονται οι όροι πραγματικός και μόνιμος πληθυσμός, οι οποίοι εξηγούνται παρακάτω:
Ως de facto πληθυσμό ή σύμφωνα με την ορολογία μέχρι την απογραφή του 2001 πραγματικό πληθυσμό ενός τόπου ορίζουν οι στατιστικές υπηρεσίες το συνολικό πληθυσμό που βρέθηκε και απογράφηκε κατά την απογραφή στο συγκεκριμένο αυτό τόπο, ανεξάρτητα από το αν διαμένει μόνιμα στον τόπο αυτό, ή αν είναι προσωρινός ή περαστικός.
Παράδειγμα (και διαφορά από τον μόνιμο πληθυσμό): Κάποιος την ώρα της απογραφής ήταν στην Πάτρα. Όμως εκεί βρέθηκε τυχαία, ή ήταν περαστικός και διαμένει μόνιμα στη Λάρισα. Αυτό το δηλώνει. Έτσι, καταγράφεται στον πραγματικό πληθυσμό Πάτρας (αφού απογράφηκε εκεί) και ταυτόχρονα στο μόνιμο πληθυσμό Λάρισας (αφού μόνιμα διαμένει στη Λάρισα).
Ως μόνιμος πληθυσμός ορίζεται ο συνολικός πληθυσμός που δήλωσε ως μόνιμη κατοικία του κατά την απογραφή του τον συγκεκριμένο τόπο, ανεξάρτητα από το πού βρέθηκε και απογράφηκε στην επικράτεια της χώρας.
Παράδειγμα (και διαφορά από τον πραγματικό πληθυσμό): Κάποιος την ώρα της απογραφής ήταν στην Πάτρα. Όμως εκεί βρέθηκε τυχαία, ή ήταν περαστικός και διαμένει μόνιμα στη Λάρισα. Αυτό το δηλώνει. Έτσι, καταγράφεται στον πραγματικό πληθυσμό Πάτρας (αφού απογράφηκε εκεί) και ταυτόχρονα στο μόνιμο πληθυσμό Λάρισας (αφού μόνιμα διαμένει στη Λάρισα).
Ως νόμιμος πληθυσμός θεωρείται ο αριθμός των δημοτών κάθε δήμου της χώρας με την υπηκοότητα της χώρας και διαμένουν μόνιμα στην χώρα[10]. Το μέγεθος αυτό είναι απαραίτητο για να οριστεί ο αριθμός των βουλευτών που εκλέγει κάθε εκλογική περιφέρεια.
Πηγές
Παραπομπές
- ↑ 1,0 1,1 «Απογραφές. Ερευνητικό πρόγραμμα E-Demography» (PDF). Εργαστήριο Δημογραφικών και Κοινωνικών Αναλύσεων (ΕΔΚΑ) του Τμήματος Μηχανικών Χωροταξίας και Περιφερειακής Ανάπτυξης του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας. Ανακτήθηκε στις 6 Φεβρουαρίου 2011.
- ↑ 2,0 2,1 2,2 Όλα όσα πρέπει να ξέρουμε για την απογραφή[νεκρός σύνδεσμος] - εφ. Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ, 04-03-01
- ↑ ΔΗΜΟΓΡΑΦΙΚΑ ΔΕΔΟΜΕΝΑ (ΕΣΥΕ) - e-Demography Εργαστήριο Δημογραφικών και Κοινωνικών Αναλύσεων, Τμήμα Μηχανικών Χωροταξίας, Πολεοδομίας και Περιφερειακής Ανάπτυξης Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας, Πολυτεχνική Σχολή
- ↑ Φ. Μιχαλόπουλος στο φύλλο της εφημερίδας "Έθνος", της 15 Οκτωβρίου 1940, σελ. 1: "Σημειώματα" - "Αι πρώται απογραφαί της Ελλάδος (1701 - 1831)"
- ↑ «Στατιστική Επετηρίδα της Ελλάδος 2008» (PDF). Ελληνική Στατιστική Αρχή. Ανακτήθηκε στις 6 Φεβρουαρίου 2011.
- ↑ Φ. Μιχαλόπουλος οπ. π.
- ↑ «Λήμμα «απογραφή»». Εγκυκλοπαδικό Λεξικό Ελευθερουδάκη. Εκδοτικός οίκος Ελευθερουδάκης. 1927, σσ. 295.
- ↑ «Πολιτειογραφικαί πληροφορίαι περί Ελλάδος». Εθνικόν Ημερολόγιον Βρετού, Τόμ. 9, Αρ. 1 (1869). Ανακτήθηκε στις 12 Φεβρουαρίου 2011.
- ↑ «Η πορεία της στατιστικής υπηρεσίας στην Ελλάδα». statistics.gr. ΕΛΣΤΑΤ.
- ↑ Διευκρινίσεις για την ανακοίνωση των αποτελεσμάτων του Νόμιμου Πληθυσμού της Χώρας της Απογραφής 2011 Αρχειοθετήθηκε 2012-08-12 στο Wayback Machine., ΕΛΣΤΑΤ, 1 Αυγούστου 2012
 |
Αυτό το λήμμα χρειάζεται επέκταση. Μπορείτε να βοηθήσετε την Βικιπαίδεια επεκτείνοντάς το. |