Δυτική ανδαλουσιανική διάλεκτος

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Δυτική ανδαλουσιανική διάλεκτος
Με πράσινο η δυτική ανδαλουσιανική διάλεκτος
ΤαξινόμησηΙνδοευρωπαϊκές γλώσσες

Η δυτική ανδαλουσιανική διάλεκτος είναι μία εκ των νότιων διαλέκτων της ισπανικής γλώσσας στην Ιβηρική χερσόνησο. Παρότι τα ανδαλουσιανικά ιδιώματα συχνά εντάσσονται σε μια κοινή ανδαλουσιανική διάλεκτο, οι διαφορές μεταξύ των δύο κύριων ιδιωματικών μπλοκ είναι τέτοιες που κάνουν απαραίτητη τη διαφοροποίησή τους,[1] ακολουθώντας ταυτόχρονα το έτερο διακριτικό κριτήριο της ισπανικής διαλεκτολογίας μεταξύ δυτικών και ανατολικών διαλέκτων.[2] Η δυτική διάλεκτος εκτείνεται στις επαρχίες της Ουέλβα, Σεβίλλης, Κάδιθ και εν μέρει σε αυτές της Μάλαγα και Κόρδοβας και χαρακτηρίζεται από μια αυξομειούσα χρήση ανά περιοχή και κοινωνική ομάδα.

Χαρακτηριστικά[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Οι κύριες διαφορές μεταξύ των ανδαλουσιανικών διαλέκτων μεταξύ τους και σε σχέση με τις υπόλοιπες ισπανικές διαλέκτους εντοπίζονται στο φωνολογικό επίπεδο και στο λεξιλόγιο. Στη φωνολογία, τα δυτικά ανδαλουσιανικά δεν διαθέτουν τα ανοικτά φωνηεντικά φωνήματα των ανατολικών ενώ χαρακτηρίζονται από την, περιορισμένη πάντα, παρουσία δασέων αλλοφώνων του άηχου υπερωικού /x/. Στις ακτές της Μεσογείου και του Ατλαντικού εμφανίζουν το οδοντικό αλλόφωνο [θ] του φωνήματος που προέκυψε από τη σύγχυση των μεσαιωνικών φωνημάτων /dz/, /ts/, /s/ και /z/ (θεθέο) ενώ η Σεβίλλη και η επαρχία της Κόρδοβας και η περιοχή της Αντεκέρα εμφανίζουν το οδοντικό-φατνιακό αλλόφωνο [s]. Στη γραμματική, τα δυτικά ανδαλουσιανικά χαρακτηρίζονται από τη χρήση της αντωνυμίας ustedes με το δεύτερο πρόσωπο πληθυντικού των ρημάτων (π.χ. ustedes cantáis).[3]

Γενικότερα η ιστορική πρωτοκαθεδρία της Σεβίλλης έχει ασκήσει μια ιδιαίτερη επιρροή στη διαμόρφωση ενός περιφερειακού προτύπου που χαίρει αξιόλογου κύρους, σε αντίθεση με τις περισσότερες διαλέκτους που δεν διαθέτουν κάποιο έγκυρο πρότυπο. Εντούτοις, οι νεότεροι ομιλητές που προέρχονται από παραδοσιακές επικράτειες των δυτικών ανδαλουσιανικών όπως η Μάλαγα σταδιακά τείνουν προς την διαλεκτική ισοπέδωση, συγκλίνοντας προς τις διαλέκτους της Καστίλλης-Λα Μάντσα.[3]

Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. Mondejar, J. (2007): «De la antigüedad y la naturaleza de las hablas andaluzas» στο Moya Corral και Sosinski (eds.): Las hablas andaluzas y la enseñanza, Actas de las XII Jornadas sobre la enseñanza de la lenguaespañola. Γρανάδα. σελ. 14.
  2. Fernández Ordoñez, I. (2016): «Dialectos del español peninsular» στο Gutiérrez-Rexach: Enciclopedia de lingüística hispánica. Routledge.
  3. 3,0 3,1 Villena Ponsoda, J. A. (2001): La continuidad del cambio lingüístico. Tendenciasconservadoras e innovadorasen la fonología del español. Universidad de Granada.