Δαυλίς

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια

Συντεταγμένες: 38°30′35.856″N 22°43′50.876″E / 38.50996000°N 22.73079889°E / 38.50996000; 22.73079889

Δαυλίς
Τοποθεσία στο χάρτη
Τοποθεσία στο χάρτη
Δαυλίς
38°30′36″N 22°43′51″E
ΧώραΕλλάδα
Διοικητική υπαγωγήΔήμος Λεβαδέων

Η Δαυλίς ήταν αρχαία ελληνική πόλη της Φωκίδας, ευρισκόμενη πλησίον των συνόρων με την Βοιωτία, επί της οδού από τον Ορχομενό και την Χαιρώνεια προς τους Δελφούς, καθώς και επί των ανατολικών προπόδων του Παρνασσού. Κατέστη, στα τέλη της Αρχαιότητας, έδρα επισκοπής, η οποία στην συνέχεια μετατράπηκε σε τιμητική επισκοπή in partibus της Καθολικής Εκκλησίας. Ορισμένα ερείπια της αρχαίας Δαυλίδας είναι ορατά πλησίον της σύγχρονης πόλης της Δαύλειας.

Η Δαυλίς Φωκίδος δεν θα πρέπει να συγχέεται με ομώνυμη πόλη ευρισκόμενη στην Ήπειρο[1].

Μυθολογία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Στην ελληνική μυθολογία, η Δαυλίς ήταν η πόλη του Τηρέα, υιού του Άρη. Το όνομα της πόλης φαίνεται να προήλθε από εκείνο της ναϊάδας Δαυλίδας, κόρης του Κηφισού, βοιωτικού θεού-ποταμού[2]. Η πόλη αναφέρεται από τον Όμηρο[3]. Είναι, επίσης, γνωστή η ιστορία ενός εκ των βασιλέων της, του Πυρηνέα, ο οποίος επιχείρησε να βιάσει τις Μούσες, αναφορικά με τον οποίον ο Οβίδιος αναφέρει πως είχε καταλάβει την Δαυλίδα ως επικεφαλής Θράκων στρατιωτών και πως η διακυβέρνησή του ήταν παράνομη (iniusta regna)[4].

Σε κοντινή απόσταση της Δαυλίδας, επί της οδού που οδηγούσε στους Δελφούς, ευρισκόταν η σχιστή οδός, τοποθεσία στην οποία ο Οιδίποδας φόνευσε τον πατέρα του, Λάιο[5].

Αρχαία ελληνική ιστορία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Τοποθεσία της Δαυλίδας.

Η πόλη καταστράφηκε το 480 π.Χ., στην διάρκεια του Β΄ Περσικού Πολέμου. Το 346 π.Χ., καταστράφηκε εκ νέου, στην διάρκεια του Γ΄ Ιερού Πολέμου, από τον Φίλιππο Β΄ της Μακεδονίας. Οι Ρωμαίοι, υπό την ηγεσία του Τίτου Κουίνκτιου Φλαμινίνου, την κατέλαβαν το 198 π.Χ., ενώ ο Τίτος Λίβιος αναφέρει σχετικά πως λόγω της γεωγραφικής της θέσης επί υψώματος, η κατάληψή της δια της βίας ήταν αδύνατη, με αποτέλεσμα οι Ρωμαίοι να καταφύγουν σε στρατήγημα προκειμένου να πετύχουν τον σκοπό τους[6].

Στην Δαυλίδα υπήρχε, σύμφωνα με τον Παυσανία[7], ναός αφιερωμένος στην Αθηνά. Πλησίον της σχιστής οδού ευρισκόταν η τοποθεσία όπου συγκεντρωνόταν η συνέλευση των εκπροσώπων των πόλεων της Φωκίδας[8].

Επισκοπή[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η Δαυλίς κατέστη, στα τέλη της Αρχαιότητας, έδρα επισκοπής. Ιδρύθηκε σε αρκετά προχωρημένη ημερομηνία, πιθανώς ως αντικατάσταση της Ελάτειας, σε μια περίοδο κατά την οποία οι Έλληνες υποχωρούσαν προς τα νότια, λόγω της σλαβικής εισβολής[9]. Η συγκεκριμένη επισκοπή αποτελούσε χωρεπισκοπή των Αθηνών.

Ο επισκοπικός τίτλος της Δαυλίδας παρέμεινε σε χρήση εντός της Καθολικής Εκκλησίας ως επισκοπή in partibus ή τιμητική επισκοπή από τον 16ο έως και τον 20ό αιώνα[10]. Μεταξύ των τιμητικών επισκόπων, περιλαμβανόταν ο Σκωτσέζος θεολόγος Τζορτζ Χέι.

Αρχαιολογικός τόπος[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο αρχαιολογικός τόπος της Δαυλίδας ευρίσκεται επί λόγου ο οποίος επιβλέπει την σύγχρονη πόλη, σε υψόμετρο περίπου 468 μέτρων. Τα τείχη της πόλης, πολυγωνικής τειχοποιίας, διατηρούνται σε αρκετά καλή κατάσταση. Εντός του αρχαιολογικού τόπου ευρίσκεται εκκλησία αφιερωμένη στον Άγιο Θεόδωρο, ανεγερθείσα με λίθους προερχόμενους από την αρχαία πόλη[11].

Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. N.G.L. Hammond, Epirus : the Geography, the ancient Remains, the History and the Topography of Epirus and adjacent areas, Oxford, 1967, p. 657.
  2. Pausanias, Description de la Grèce, X, 4, 7. (διαδικτυακή ανάγνωση). Ωστόσο, ο Παυσανίας αναφέρει και διαφορετική ετυμολογία του ονόματος, σύμφωνα με την οποία το τελευταίο φαίνεται να προήλθε από την λέξη « δαύλος », η οποία και σήμαινε « πυκνός », ενώ αναφερόταν στην πυκνή βλάστηση της περιοχής.
  3. Iliade, II, 520.
  4. Ovide, Métamorphoses, V, 274 et suiv.
  5. Pausanias, ibid, X, 5, 3. Στην πραγματικότητα, η ακριβής τοποθεσία όπου ο Οιδίποδας συνάντησε τον Λάιο διαφέρει ανάλογα με τους συγγραφείς. Το σταυροδρόμι το οποίο αναφέρεται από τον Παυσανία « αποκαλείται σήμερα Σταυροδρόμι του Μέγα, στο σημείο όπου ανταμώνουν οι οδοί που προέρχονται από την Δαυλίδα και την Θήβα προκειμένου να αποτελέσουν την οδό η οποία ανεβαίνει με κατεύθυνση τους Δελφούς κατά μήκος της κοιλάδος » (P. Grimal, op. cit., p. 324).
  6. Daulis, quia in tumulo excelso sita est, nec scalis nec operibus capi poterat. (Tite-Live, XXXII, 18.)
  7. Ibid, X, 4, 9.
  8. Pausanias, ibid, X, 5, 1-2.
  9. Η συγκεκριμένη έδρα δεν αναφερόταν, ακόμη, σε κατάλογο χρονολογούμενο από το 458. L. Duchesne, « Les anciens évêchés de la Grèce », Mélanges d'archéologie et d'histoire, 15 (1895), pp. 375-385.
  10. Κατάλογος των τιμητικών επισκόπων στην ιστοσελίδα catholic-hierarchy.org.
  11. The Princeton Encyclopedia of Classical Sites, loc. cit..

Βιβλιογραφία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  • Dictionary of Greek and Roman Geography, William Smith ed. (1854), s.v. Daulis or Daulia. (En ligne)
  • Pierre Grimal, Dictionnaire de la mythologie grecque et romaine, Paris, PUF, 3e éd., 1963.
  • The Princeton Encyclopedia of Classical Sites, Richard Stillwell, William L. MacDonald, Marian Holland McAllister ed., Princeton, N.J., Princeton University Press, 1976, s.v. Daulis or Daulia, Phokis, Greece. (διαδικτυακή ανάγνωση)