Γιάννης Σπάρτακος
| Γιάννης Σπάρτακος | |
|---|---|
 Ο Γιάννης Σπάρτακος στο εξώφυλλο του άλμπουμ του 1975 Απαλή μουσική | |
| Γενικές πληροφορίες | |
| Γέννηση | 7 Ιανουαρίου 1914 Αθήνα |
| Θάνατος | 31 Ιουλίου 2001 Αθήνα |
| Χώρα πολιτογράφησης | Ελλάδα |
| Εκπαίδευση και γλώσσες | |
| Ομιλούμενες γλώσσες | Ελληνικά |
| Πληροφορίες ασχολίας | |
| Ιδιότητα | πιανίστας συνθέτης αρχηγός μουσικού συγκροτήματος |
Ο Γιάννης Σπάρτακος ήταν Έλληνας συνθέτης και πιανίστας της ελαφράς μουσικής και της τζαζ. Το πραγματικό όνομά του ήταν Σπάρτακος-Ιωάννης Αναστασίου. Λέγεται ότι καθιέρωσε το καλλιτεχνικό Γιάννης Σπάρτακος για χάρη της συζύγου του.[1] Σύμφωνα με τον Χρήστο Χαιρόπουλο, ο Γιάννης Σπάρτακος, με την εμφάνισή του στην ελληνική μουσική σκηνή, άλλαξε τη μορφή του ελληνικού τραγουδιού, υποτάσσοντας το ρυθμό, που μέχρι τότε κυριαρχούσε, στη μελωδία.[2]
Βιογραφία
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Γεννήθηκε στις 7 Ιανουαρίου 1914 στην Αθήνα.[εκκρεμεί παραπομπή] Διδάχθηκε πιάνο από μικρή ηλικία. Σπούδασε στο Ελληνικό Ωδείο με τη Σοφία Σπανούδη και θεωρητικά με τον Αλέκο Κόντη.[2] Ως έφηβος συνόδευε τις προβολές βουβών ταινιών σε κινηματογράφο των Αθηνών. Τη δεκαετία του 1930 ξεκίνησε την καθαρά επαγγελματική του καριέρα ως πιανίστας στα βαριετέ και στα καμπαρέ της εποχής. Το 1940 γνώρισε τη Ρένα Βλαχοπούλου, με την οποία συνεργάστηκε για πρώτη φορά, αλλά η καλλιτεχνική επαφή τους διακόπηκε λόγω του Ελληνοϊταλικού πολέμου και της επιστράτευσης. Συναντήθηκαν πάλι στη διάρκεια της Κατοχής και συνεργάστηκαν σε επιθεωρήσεις του Αλέκου Σακελλάριου και του Χρήστου Γιαννακόπουλου, με μεγάλη επιτυχία. Ο Σπάρτακος άσκησε μεγάλη επίδραση στη διαμόρφωση της φυσιογνωμίας της Βλαχοπούλου ως τραγουδίστριας, η οποία κέρδισε τότε από το κοινό τον τίτλο «βασίλισσα της τζαζ» και ο Σπάρτακος τον αντίστοιχο του «βασιλιά».[1]
Ο Σπάρτακος συνέχισε την καλλιτεχνική παρουσία του στις δεκαετίες 1940-1960, κυρίως ως επικεφαλής μουσικών σχημάτων σε διάσημα κέντρα των Αθηνών, όπως τα «Αστέρια» (όπου η Νανά Μούσχουρη τραγούδησε το 1957 για πρώτη φορά συνοδευόμενη από ορχήστρα) και το «Κing's Palace», το ξενοδοχείο «Ακροπόλ», αλλά και το κέντρο «Κάστρα» της Θεσσαλονίκης. Παράλληλα, περιόδευε τακτικά και για μεγάλα χρονικά διαστήματα εκτός Ελλάδος, στις ΗΠΑ, στην Ευρώπη και στη Μέση Ανατολή, παίζοντας ακόμη κι ενώπιον του βασιλιά της Αιγύπτου Φαρούκ και του Σάχη της Περσίας.[3][2] Την περίοδο 1946-1951 περιόδευσε με τη Βλαχοπούλου, η οποία είχε πρωτοτραγουδήσει στην Κατοχή την μετέπειτα παγκόσμια επιτυχία του «Θα σε πάρω να φύγουμε» (στο κινηματοθέατρο «Σινέ Νιους» της Οδού Σταδίου, ο μεταγενέστερος κινηματογράφος «Άστορ»[2]). Το τραγούδι αυτό ηχογραφήθηκε, με τον τίτλο «Greek Βolero», από τη διάσημη ορχήστρα του Κουβανο-ισπανού Σαβιέ Κουγάτ (Ξαβιέ Κουγκάτ) στην Αμερική.[4]
Στις γνωστές συνθέσεις του συγκαταλέγονται τα τραγούδια «Εσένα» (1959), τρίτο βραβείο στο Α΄ Φεστιβάλ Ελληνικού Τραγουδιού (Αθήνα, 1959), με το οποίο καθιερώθηκε ως ερμηνευτής ο Γιάννης Βογιατζής, τα «Τι κρίμα αγάπη μου», «Ένα φιλάκι να σού 'δινα», «Αν είχατε τα μάτια τα δικά μου», «Σιγοψιχαλίζει» κ.ά.. [4] Στον Σπάρτακο ανήκει και το τραγούδι «Θα γυρίσεις ξανά», που υπήρξε η πρώτη ηχογράφηση της Σοφίας Βέμπο το 1935. Ο Σπάρτακος προτίμησε να το δώσει σε εκείνην, παρά στη Σούλα Καραγιώργη, που τότε μεσουρανούσε.[2] Στους παλιότερους καλλιτέχνες που ερμήνευσαν συνθέσεις του περιλαμβάνεται η γνωστή τραγουδίστρια Ροζίτα (Ροσίτα) Σεράνο από τη Χιλή,[3] καθώς και οι Σούλα Καραγιώργη, Πάνος Παπαθανασίου, Δανάη, Ζωίτσα Κουρούκλη. Από τη νεότερη γενιά, τραγούδια του ερμήνευσαν -μεταξύ άλλων- οι Μαρινέλλα, Τάνια Τσανακλίδου, Μπέσσυ Αργυράκη, Δάκης και ο Γιάννης Πετρόπουλος.[5]
Ο Γιάννης Σπάρτακος απεβίωσε στην Αθήνα, στις 31 Ιουλίου 2001, στον Ευαγγελισμό, από οξύ έμφραγμα του μυοκαρδίου.[5]
Παραπομπές
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- ↑ 1,0 1,1 «Γιάννης Σπάρτακος». vlahopoulou.blogspot.gr. 14 Αυγούστου 2008. Ανακτήθηκε στις 24 Ιανουαρίου 2017. Πορτραίτο του Γιάννη Σπάρτακου, με πλούσιο υλικό: φωτογραφίες, αφίσες, προγράμματα, εξώφυλλα κ.άλ.
- ↑ 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 Χρήστος Χαιρόπουλος, «Γιάννης Σπάρτακος. Αναδρομή νοσταλγική …», σημείωμα στο: Γιάννης Σπάρτακος και το Ρυθμικό του Τρίο (1969). Αξέχαστες μελωδίες (LP). (αρ. καταλ. SBL 1001). Olympic.
- ↑ 3,0 3,1 Βλ. βιογραφικό στο: Δημοτική Φιλαρμονική Αιγείρας “Ιωάννης Κοκονέτσης” (28 Μαρτίου 2012). «Γιάννης Σπάρτακος, 1999». youtube-κανάλι “Δημοτική Φιλαρμονική”. Ανακτήθηκε στις 24 Ιανουαρίου 2018.
- ↑ 4,0 4,1 «Αφιέρωμα στον συνθέτη Γιάννη Σπάρτακο με τους Γιώργο Γερολυμάτο, Θάνο Ολύμπιο & Βιβή Κίτσου». mikrofwno.gr. 25 Ιουλίου 2015. Ανακτήθηκε στις 24 Ιανουαρίου 2018.
- ↑ 5,0 5,1 «Μεγάλη απώλεια. Έφυγε ο συνθέτης και πιανίστας Γιάννης Σπάρτακος». in.gr. 1 Αυγούστου 2001. Ανακτήθηκε στις 24 Ιανουαρίου 2018.
Εξωτερικοί σύνδεσμοι
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Αφιερώματα. Γιάννης Σπάρτακος (Αρχείο ντοκιμαντέρ της ΕΡΤ) (Τμήμα Ψυχαγωγικών Εκπομπών ΕΤ-1, 1995).- Μουσική Βραδυά. Τραγούδια του '40 (Αρχείο ντοκιμαντέρ της ΕΡΤ) (Εκπομπή του Γιώργου Παπαστεφάνου, 1977· ο Γιάννης Σπάρτακος στο 19΄46΄΄).
- «Συνέντευξη του Γιάννη Σπάρτακου στον Μανώλη Νταλούκα (Μάρτιος 1999)». freedomgreece.blogspot.gr. 22 Αυγούστου 2014. Ανακτήθηκε στις 24 Ιανουαρίου 2017.
- Δισκογραφία (μόνο άλμπουμ, LP/CD) του Γιάννη Σπάρτακου, ως Γιάννης Σπάρτακος και ως Γιάννης Σπάρτακος και το Ρυθμικό του Συγκρότημα, Discogs.com. Ανακτήθηκε στις 24 Ιανουαρίου 2017.
 |
Αυτό το λήμμα σχετικά με τη μουσική χρειάζεται επέκταση. Μπορείτε να βοηθήσετε την Βικιπαίδεια επεκτείνοντάς το. |