Μετάβαση στο περιεχόμενο

Γεώργιος Α΄ της Γεωργίας

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Να μη συγχέεται με τους Γεώργιο Α΄ βασιλιά του Ιμερέτι, Γεώργιο Α΄ Σερβασίντζε πρίγκιπα της Αμπχαζίας ή Γεώργιο Α΄ Καθολικό του Κάρτλι (αρχιεράτευσε το διάστημα 677-678)


Γεώργιος Α΄ της Γεωργίας
Γενικές πληροφορίες
Όνομα στη
μητρική γλώσσα
გიორგი I (Γεωργιανά)
Γέννηση996[1]
Θάνατος16  Αυγούστου 1027[2]
Τριαλέτι
Τόπος ταφήςΚαθεδρικός Ναός του Μπαγκράτι
Χώρα πολιτογράφησηςΓεωργία
ΘρησκείαΓεωργιανή Ορθόδοξη Εκκλησία
Πληροφορίες ασχολίας
ΙδιότηταΤσάρος
Οικογένεια
ΣύζυγοςΆλντα
Μαριάμ Αρτσρουνί
ΤέκναΒαγράτιος Δ΄ της Γεωργίας
Γκουραντούχτ Μπαγκρατιόν
Δημήτριος
Κάτα
Μάρθα
ΓονείςΒαγράτιος Γ΄ της Γεωργίας και Martha[3]
Commons page Σχετικά πολυμέσα

Ο Γεώργιος Α΄, (γεωργιανά: გიორგი I, Γκιόργκι Α΄) (998 ή 1002 – 16 Αυγούστου 1027), από τον Οίκο των Βαγρατιδών-Ιβηρίας, ήταν βασιλιάς της Γεωργίας από το 1014 μέχρι το τέλος του το 1027. Ήταν ο 2ος βασιλιάς της Ενωμένης Γεωργίας μετά τον πατέρα του Βαγράτ Γ΄. Πέρασε το μεγαλύτερο μέρος της 13χρονης βασιλείας του διεξάγοντας έναν αιματηρό και άκαρπο εδαφικό πόλεμο με τη Βυζαντινή Αυτοκρατορία.

Ο Γεώργιος Α΄ γεννήθηκε το 998 ή, σύμφωνα με μία μεταγενέστερη εκδοχή των Γεωργιανών χρονικών, το 1002, από τον βασιλιά Bαγράτ Γ΄. Μετά το τέλος του πατέρα του στις 7 Μαΐου 1014, κληρονόμησε τα βασίλεια της Αμπχαζίας, του Κάρτλι και της Καχετίας ενωμένα στο ενιαίο κράτος της Γεωργίας. Όπως και ο προκάτοχός του, ο Γεώργιος Α΄ συνέχισε να τιμάται ως βασιλιάς των Αμπχαζίων (Απ'χάζ) και των Γεωργιανών (Κ'αρτ'βελιανών). Ωστόσο οι πηγές της εποχής του συχνά παρέλειπαν ένα από τα δύο στοιχεία αυτού του τίτλου, όταν τον ανέφεραν εν συυντομία.

Τη νεαρή ηλικία του νέου ηγεμόνα εκμεταλλεύτηκαν αμέσως οι μεγάλοι ευγενείς, οι οποίοι είχαν καταπιεστεί κάτω από το βαρύ χέρι του Βαγράτ Γ΄. Γύρω στο ίδιο έτος οι ανατολικότερες επαρχίες Kαχέτι και Χερέτι, που δεν αποκτήθηκαν εύκολα από τον Βαγράτ Γ΄, οργάνωσαν μία εξέγερση και αποκατέστησαν τη δική τους κυβέρνηση υπό τον Γεωργίου/Κβιρίκε Γ΄ (1010/1014–1029), ο οποίος ενσωμάτωσε επίσης ένα τμήμα του γειτονικού Aρράν (Ran), επιτρέποντάς του να διεκδικήσει τον τίτλο του Βασιλιά των Καχετίων και των Ρανίων. Ο Γεώργιος Α΄ δεν μπόρεσε να αποτρέψει την κίνηση και επιδίωξε μία συμμαχία με αυτό το βασίλειο, αντί να προσπαθήσει να το ενσωματώσει ξανά στο Γεωργιανό κράτος, αφήνοντας έτσι μία μακροχρόνια αξίωση για την Καχετία και τη Χερετία στους διαδόχους του.

Πόλεμος και ειρήνη με το Βυζάντιο

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Η κατασκευή του καθεδρικού ναού Σβετιτσχοβέλι στη Mτσχέτα, που τώρα αποτελεί μνημείο παγκόσμιας κληρονομιάς της UNESCO, ξεκίνησε τη δεκαετία του 1020 από τον Γεώργιο Α΄.

Το σημαντικό πολιτικό και στρατιωτικό γεγονός κατά τη διάρκεια της βασιλείας του Γεωργίου Α΄, ένας πόλεμος κατά της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας, είχε τις ρίζες του στη δεκαετία του 990, όταν ο Γεωργιανός πρίγκιπας Δαβίδ Γ΄ ο Κουροπαλάτης, μετά την αποτυχημένη εξέγερσή του κατά του Αυτοκράτορα Βασιλείου Β΄, έπρεπε να συμφωνήσει να παραχωρήσει τις εκτεταμένες κτήσεις του στο Τάο και στα γειτονικά εδάφη στον Αυτοκράτορα κατά το τέλος του. Όλες οι προσπάθειες τού θετού γιου του Δαβίδ Γ΄ και πατέρα τού Γεωργίου Α΄, Βαγράτ Γ', να αποτρέψει την προσάρτηση αυτών των εδαφών στην Αυτοκρατορία πήγαν μάταιες. Νέος και φιλόδοξος, ο Γεώργιος Α΄ ξεκίνησε μία εκστρατεία για την αποκατάσταση της διαδοχής των Kουροπαλατών στη Γεωργία και κατέλαβε το Tάο το 1015–1016. Συνήψε επίσης μία συμμαχία με τον Φατιμίδη Χαλίφη της Αιγύπτου Αλ-Χακίμ (996–1021), που έφερε τον Βασίλειο Β΄ σε δύσκολη θέση, αναγκάζοντάς τον να απόσχει από μία άμεση απάντηση στην επίθεση του Γεωργίου Α΄.

Από εκεί και πέρα, οι Βυζαντινοί βρίσκοντο εκείνη την εποχή σε έναν ανελέητο πόλεμο με τη Βουλγαρική Αυτοκρατορία, πράγμα που περιόριζε τη δράση τους να είναι στα δυτικά. Αλλά μόλις η Βουλγαρία κατακτήθηκε και ο Αλ-Χακίμ δεν ζούσε πια, ο Βασίλειος Β΄ οδήγησε τον στρατό του εναντίον της Γεωργίας (1021). Ένας εξαντλητικός πόλεμος διήρκεσε δύο χρόνια και κατέληξε σε μία αποφασιστική Βυζαντινή νίκη, αναγκάζοντας τον Γεώργιο Α΄ να συμφωνήσει σε μία συνθήκη ειρήνης, στην οποία έπρεπε όχι μόνο να εγκαταλείψει τις αξιώσεις του στο Τάο, αλλά να παραδώσει αρκετές από τις νοτιοδυτικές κτήσεις του στον Βασίλειο Β΄, και να δώσει όμηρο τον τρίχρονο γιο του Βαγράτ (Δ΄). Μετά τη συνθήκη ειρήνης, την Κωνσταντινούπολη επισκέφτηκε ο Καθολικός Πατριάρχης Μελχισεδέκ Α' της Γεωργίας, ο οποίος κέρδισε Βυζαντινή οικονομική βοήθεια για την κατασκευή του «Σβετιτσχοβέλι» (κυριολεκτικά: ο Ζωντανός Στύλος), ενός μεγάλου ορθόδοξου καθεδρικού ναού στην πόλη Μτσχέτα της ανατολικής Γεωργίας.

Στη συνέχεια ο Βασίλειος Β΄ κράτησε ειρήνη με τη Γεωργία, επιτρέποντας στον πρίγκιπα Βαγράτ (Δ΄) να επιστρέψει στην πατρίδα του δύο χρόνια αργότερα (1025). Αλλά ο νέος Αυτοκράτορας, ο αδελφός του Κωνσταντίνος Η΄ που τον διαδέχθηκε μετά το τέλος εκείνου, αποφάσισε να φέρει τον Βαγράτ (Δ΄) πίσω στην Κωνσταντινούπολη. Ωστόσο ο αυτοκρατορικός αγγελιαφόρος δεν μπόρεσε να προσπεράσει τον πρίγκιπα, οποίος είχε φτάσει στις Γεωργιανές κτήσεις. Οι Βυζαντινο-Γεωργιανές σχέσεις επιδεινώθηκαν στη συνέχεια, ιδιαίτερα όταν μία συνωμοσία, που οργανώθηκε από τον Νικηφόρο Κομνηνό κατεπάνω του Βασπουρακάν και στην οποία φέρεται να εμπλέκεται ο Γεωργιος Α΄, ήλθε στο φως.

Ο Γεώργιος Α΄ προφανώς ετοιμαζόταν να εκδικηθεί για την ήττα του, αλλά απεβίωσε ξαφνικά στο Τριαλέτι στις 16 Αυγούστου 1027. Κηδεύτηκε στον Καθεδρικό Ναό στο Μπαγκράτι στην πρωτεύουσά του Κουτάισι. Ένας τάφος που ανακαλύφθηκε πρόσφατα, ο οποίος πιθανολογείται ότι τυβωρυχήθηκε τον 19ο αι., θεωρείται ότι ανήκε στον Γεώργιο Α'.

Ο Γεώργιος Α΄ νυμφεύτηκε δύο φορές: πρώτα με την Αρμένια πριγκίπισσα Μαριάμ του Βασπουρακάν, με την οποία απέκτησε έναν γιο, που τον έλεγαν

και μετά νυμφεύτηκε την Άλντα της Αλανίας, που του γέννησε έναν γιο:

Η πιο σημαντική αναπαράσταση του Γεωργίου Α΄ σε ιστορικό μυθιστόρημα είναι πιθανώς στο αριστούργημα (magnum opus) του Κωνσταντίνου Γκαμσαχουρδία, Το Χέρι του Μεγάλου Διδασκάλου. Ο συγγραφέας έχει συχνά σημειώσει, ότι ενδιαφέρεται βαθιά για τον χαρακτήρα και την ιστορική προσωπικότητα του Γεωργίου Α΄ εδώ και πολύ καιρό, καθώς και για τη βασιλεία του που ήταν γεμάτη αναταραχή και αναστάτωση. Στην αφήγηση ο βασιλιάς παρουσιάζεται ως ένας ερωτότροπος, που του αρέσει να γλεντάει σε ταβέρνες χαμηλής τάξης με τους συντρόφους του μεταμφιεσμένους σε απλούς χωρικούς. Ο συγγραφέας φαίνεται να δίνει έμφαση στις ανθρώπινες, σαρκικές επιθυμίες και πάθη του βασιλιά, όπως η λαγνεία, η αγάπη, η απέχθεια και η συμπόνια. παρά την υψηλή θέση του στην κοινωνική κλίμακα.

Βιβλιογραφικές αναφορές

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Προκάτοχος
Βαγράτιος Γ΄ της Γεωργίας

βασιλιάς της Γεωργίας
1014-1027
Διάδοχος
Βαγράτιος Δ΄ της Γεωργίας