Βρετανικό Χονγκ Κονγκ

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Βρετανικό Χονγκ Κονγκ
26  Ιανουαρίου 184130  Ιουνίου 1997

Σημαία

Έμβλημα
ΧώραΗνωμένο Βασίλειο
ΠρωτεύουσαVictoria
ΓλώσσεςΑγγλικά, Κινεζικά, Hong Kong Cantonese και Yue Chinese
Γεωγραφικές συντεταγμένες22°16′48″N 114°9′36″E

Το Βρετανικό Χονγκ Κονγκ (αγγλικά: British Hong Kong‎‎) - ήταν βρετανική αποικία του στέμματος και αργότερα εξαρτημένη περιοχή της Βρετανίας από το 1841 έως το 1997. Η επικράτεια του ισοδυναμεί με την σημερινή επικράτεια του Χονγκ Κονγκ, μιας περιοχές της Κίνας με ειδικό καθεστώς.

Ιστορία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Τα ευρήματα των ανασκαφών δείχνουν ότι στην περιοχή του σημερινού Χονγκ Κονγκ υπάρχει ανθρώπινη παρουσία από την παλαιολιθική εποχή. Η περιοχή ενσωματώθηκε για πρώτη φορά σε κινεζικό κράτος κατά τη διάρκεια της βασιλείας της δυναστείας Τσιν. Κατά την περίοδο των Δυναστειών Τανγκ και Σονγκ χρησίμευσε ως εμπορικό λιμάνι και ναυτική βάση. Ο πρώτος Ευρωπαίος επισκέπτης στην περιοχή είναι ο Πορτογάλος Χόρχε Αλβάρες, το 1513 .[1][2] Μετά το άνοιγμα ενός παραρτήματος της Βρετανικής Εταιρείας Ανατολικών Ινδιών στην Καντώνα, οι Βρετανοί άρχισαν να κάνουν αισθητή την παρουσία τους στην περιοχή.

Από τις αρχές του 19ου αιώνα, οι Κινέζοι ξεκίνησαν την εισαγωγή οπίου από την Βρετανία. Το 1839 η δυναστεία Τσινγκ απαγόρευσε την εισαγωγή οπίου και η Βρετανία ξεκίνησε τον πρώτο πόλεμο του οπίου κατά της Κίνας [3] . Το νησί του Χονγκ Κονγκ έπεσε για πρώτη φορά υπό βρετανική κατοχή το 1841 και στο τέλος του πολέμου το 1842 πέρασε στην Βρετανία με την συνθήκη του Ναντσίνγκ . Ένα χρόνο αργότερα οι Βρετανοί ιδρύουν την πόλη Βικτόρια και παραχωρούν στο έδαφος το επίσημο καθεστώς της αποικίας του στέμματος (αντιστοιχεί στα σημερινά "υπερπόντια εδάφη"). Το 1860, μετά την ήττα της Κίνας στον δεύτερο πόλεμο του οπίου, τα εδάφη του Βρετανικού Χονγκ Κονγκ επεκτάθηκαν σύμφωνα με τη Συνθήκη του Πεκίνου. Το 1898 η Μεγάλη Βρετανία μισθώνει από την Κίνα για 99 χρόνια το παρακείμενο έδαφος στα βόρεια της χερσονήσου Καουλούν καθώς και το νησί Λαντάου.

Το Χονγκ Κονγκ δηλώθηκε ως ελεύθερο λιμάνι για να διευκολύνει τα συμφέροντα της Βρετανικής Αυτοκρατορίας στη Νοτιοανατολική Ασία. Το 1910 εγκαινιάστηκε ο σιδηροδρομικός σταθμός Καουλούν-Καντώνας, συνδέοντας το Χονγκ Κονγκ με τη Κουανγκτσόου και το Καουλούν. Στην αποικία οι Βρετανοί εισήγαγαν το δικό τους σύστημα εκπαίδευσης. Τον 19ο αιώνα, ο τοπικός κινεζικός πληθυσμός ήρθε σε μικρή επαφή με τους πλούσιους Ευρωπαίους αποίκους[3] .

Κατά τη διάρκεια του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου, στις 8 Δεκεμβρίου 1941 η Ιαπωνική Αυτοκρατορία επιτέθηκε στο Χονγκ Κονγκ και στις 25 Δεκεμβρίου το κατέλαβε, μετά την ήττα των βρετανοκαναδικών δυνάμεων που υπερασπίζονταν την αποικία. Κατά τη διάρκεια της ιαπωνικής κατοχής του Χονγκ Κονγκ, υπήρξαν συνηθισμένες ελλείψεις τροφίμων. Υπήρχε υπερπληθωρισμός και αναγκαστική ανταλλαγή χαρτονομισμάτων με στρατιωτικά τραπεζογραμμάτια. Ο πληθυσμός του Χονγκ Κονγκ ήταν 1.6 εκατομμύρια άτομα πριν τον πόλεμο, ωστόσο μέσα σε τέσσερα χρόνια μειώθηκε στις 600 χιλιάδες. Στις 15 Αυγούστου 1945, η Ιαπωνία παραδόθηκε και η Βρετανία ανέκτησε τη κυριαρχία της στο Χονγκ Κονγκ.

Κεντρική Περιφέρεια, 1955

Μετά τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο, στην Κίνα ξέσπασε εμφύλιος πόλεμος και χιλιάδες άτομα εγκατέλειψαν την χώρα. Αυτό είχε θετική επίδραση στον πληθυσμό του Χονγκ Κονγκ, συμβάλλοντας στην ταχεία ανάκαμψη του πληθυσμού του. Μετά την ίδρυση της Λαϊκής Δημοκρατίας της Κίνας το 1949, εισήλθε μια μεγαλύτερη ροή μεταναστών που φοβούνταν διώξεις από το Κινεζικό Κομμουνιστικό Κόμμα [3] . Πολλές εταιρείες μετέφεραν τα γραφεία τους από τη Σαγκάη και το Κουανγκτσόου στο Χονγκ Κονγκ . Η κομμουνιστική κυβέρνηση ακολουθούσε μια ολοένα και πιο απομονωτική πολιτική. Χάρη στο καθεστώς της ως βρετανική εξάρτηση, το Χονγκ Κονγκ παρέμεινε το μοναδικό κανάλι επικοινωνίας της Κίνας με τη Δύση . Μετά την είσοδο της Κίνας στον πόλεμο της Κορέας, ο ΟΗΕ επέβαλε εμπάργκο στο εμπόριο με τη ΛΔΚ [4] .

Λόγω της πληθυσμιακής αύξησης και του χαμηλού κόστους εργασίας, η παραγωγή κλωστοϋφαντουργικών προϊόντων και άλλων βιομηχανιών αυξήθηκαν ταχύτατα. Μαζί με την εκβιομηχάνιση, οι εξαγωγές προς τις ξένες αγορές έγιναν η κύρια κινητήρια δύναμη της οικονομίας. Χάρη στην ανάπτυξη της βιομηχανικής παραγωγής, το βιοτικό επίπεδο αυξήθηκε σταθερά. Το 1967 το Χονγκ Κονγκ βυθίστηκε στο χάος λόγω ταραχών [3] . Οι διαμαρτυρίες ξεκίνησαν από αριστερούς, εμπνευσμένοι από την Πολιτιστική Επανάσταση που ξεκίνησε στην ηπειρωτική χώρα. Η εργατική απεργία μετατράπηκε σε βίαιη εξέγερση κατά της αποικιακής κυβέρνησης, η οποία διήρκεσε μέχρι το τέλος του έτους.

Άποψη του Χονγκ Κονγκ και της Καουλούν από τον όρο Βικτόρια, 1978

Το 1974 δημιουργήθηκε η Ανεξάρτητη Επιτροπή για την Καταπολέμηση της Διαφθοράς, η οποία κατόρθωσε να ελαχιστοποιήσει τη διαφθορά στα κρατικά όργανα. Μετά την έναρξη των μεταρρυθμίσεων στην Κίνα το 1978, το Χονγκ Κονγκ έγινε η κύρια πηγή ξένων επενδύσεων στην Κίνα . Ένα χρόνο αργότερα, κοντά στα βόρεια σύνορα του Χονγκ Κονγκ, σχηματίστηκε η πρώτη ειδική οικονομική ζώνη στο Σεντσέν της Κίνας στο έδαφος της επαρχίας Γκουανγκντόνγκ. Ύστερα η κλωστοϋφαντουργία και η μεταποίηση υποχώρησαν σταδιακά, ενώ νέοι ακμάζοντες τομείς της τοπικής οικονομίας έγιναν τα χρηματοοικονομικά και ο τραπεζικός τομέας. Μετά το τέλος του πολέμου του Βιετνάμ το 1975, οι αρχές του Χονγκ Κονγκ χρειάστηκαν 25 χρόνια για να λύσουν το πρόβλημα της επιστροφής των Βιετναμέζων προσφύγων.

Καθώς η 99ετής μίσθωση έφτανε προς το τέλος της, η βρετανική κυβέρνηση άρχισε να συζητά την παράδοση του Χονγκ Κονγκ στη ΛΔΚ από τις αρχές της δεκαετίας του 1980. Το 1984, οι δύο χώρες υπέγραψαν την Κοινή Σινοβρετανική Διακήρυξη, σύμφωνα με την οποία η μεταφορά του Χονγκ Κονγκ στην Κίνα επρόκειτο να πραγματοποιηθεί το 1997 [3] . Η δήλωση ανέφερε ότι το Χονγκ Κονγκ θα αποκτήσει το καθεστώς της ειδικής διοικητικής περιοχής εντός της ΛΔΚ, η οποία θα του επιτρέψει να διατηρήσει τη νομοθεσία του και υψηλό βαθμό αυτονομίας για τουλάχιστον 50 χρόνια μετά τη μεταφορά του στην Κίνα. Πολλοί κάτοικοι του Χονγκ Κονγκ δεν ήταν βέβαιοι ότι αυτές οι υποσχέσεις θα εκπληρώνονταν. Σημαντικό ρόλο στην ενίσχυση των ανησυχιών αυτών έπαιξε και η καταστολή της φοιτητικής διαδήλωσης στο Πεκίνο το 1989.

Το 1990 εγκρίθηκε ο βασικός νόμος του Χονγκ Κονγκ, ο οποίος θα εκπλήρωνε τον ρόλο του συντάγματος μετά τη μεταφορά του Χονγκ Κονγκ στην Κίνα. Παρά τις σοβαρές αντιρρήσεις του Πεκίνου, ο τελευταίος κυβερνήτης του Χονγκ Κονγκ, ο Κρις Πάτεν, μεταρρύθμισε τη διαδικασία εκλογής του Νομοθετικού Συμβουλίου του Χονγκ Κονγκ, εκδημοκρατίζοντάς το. Η μεταβίβαση της κυριαρχίας του Χονγκ Κονγκ ολοκληρώθηκε τα μεσάνυχτα της 1ης Ιουλίου 1997 και συνοδεύτηκε από τελετή για τη μεταφορά του Χονγκ Κονγκ στο Κονγκρέσο και Εκθεσιακό Κέντρο του Χονγκ Κονγκ. Ο Ντονγκ Τσιανχουά ήταν ο πρώτος διοικητής της πλέον κινεζικής περιοχής.

Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. Porter, Jonathan. [1996] (1996). Macau, the Imaginary City: Culture and Society, 1557 to the Present. Westview Press. ISBN 0-8133-3749-6
  2. Edmonds. [2002] (2002) China and Europe ThSince 1978: A European Perspective. Cambridge University Press. ISBN 0-521-52403-2
  3. 3,0 3,1 3,2 3,3 3,4 Wiltshire, Trea. [First published 1987] (republished & reduced 2003). Old Hong Kong. Central, Hong Kong: Text Form Asia books Ltd. Page 12. ISBN Volume 962-7283-61-4
  4. Wang Yong-hua, On Embargo of Hong Kong in 1950—1954 Αρχειοθετήθηκε 2011-10-15 στο Wayback Machine. Αρχειοθετήθηκε Οκτώβριος 15, 2011 στη Wayback Machine του Internet Archive', Journal of Yanan University Social Science Edition, 2006.

Εξωτερικοί σύνδεσμοι[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  • Πολυμέσα σχετικά με το θέμα British Hong Kong στο Wikimedia Commons