Βαθύ Σάμου
Συντεταγμένες: 37°44′49″N 26°58′59″E / 37.74692°N 26.98316°E
| Βαθύ | |
|---|---|
 | |
| Διοίκηση | |
| Χώρα | Ελλάδα |
| Περιφέρεια | Βορείου Αιγαίου |
| Περιφερειακή Ενότητα | Περιφερειακή Ενότητα Σάμου |
| Δήμος | Ανατολικής Σάμου |
| Δημοτική Ενότητα | Βαθέος |
| Γεωγραφία | |
| Γεωγραφικό διαμέρισμα | Νησιά Αιγαίου Πελάγους |
| Νομός | Σάμου |
| Υψόμετρο | 80 |
| Πληθυσμός | |
| Μόνιμος | 1.718 |
| Έτος απογραφής | 2021 |
| Πληροφορίες | |
| Ταχ. κώδικας | 831 00 |
| Τηλ. κωδικός | 22730 |
| https://web.archive.org/web/20021124043526/http://www.vathi.gr/ | |
 Σχετικά πολυμέσα | |
Το Βαθύ (ή αλλιώς Άνω Βαθύ και Παλαιό Βαθύ), είναι κωμόπολη της Σάμου.[1][2] Είναι χτισμένο στην πλαγιά του λόφου πάνω από την πόλη της Σάμου με την οποία ουσιαστικά αποτελεί ενιαίο πολεοδομικό συγκρότημα. Συχνά οι κάτοικοι του νησιού ονομάζουν Βαθύ το σύνολο της πόλης της Σάμου μαζί με το Άνω ή Παλαιό Βαθύ. Το όνομά του το οφείλει στη θέση του στο βάθος ενός κόλπου. Το Βαθύ ανήκει στον Δήμο Ανατολικής Σάμου[3] και έχει πραγματικό πληθυσμό, σύμφωνα με την απογραφή του 2011 1.888 κατοίκους[4]. Ο πληθυσμός ολόκληρου του πολεοδομικού συγκροτήματος Βαθέoς - Σάμου είναι συνολικά 8.079 κάτοικοι.
Ιστορικά στοιχεία
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Το Βαθύ θεωρείται από τους παλαιότερους οικισμούς της Σάμου. Για την προέλευση της ονομασίας του, κυριαρχεί η άποψη που την αποδίδει στη θέση του οικισμού, στο βάθος μεγάλου κόλπου. Στην αρχική σύνθεση του πληθυσμού του οικισμού περιλαμβάνονται πληθυσμιακές ομάδες από την Πελοπόννησο άλλα και τη Χίο. Το Βαθύ εξελίχθηκε μέχρι τις αρχές του 19ου αιώνα σε έναν από τους μεγαλύτερους οικισμούς του νησιού. Στην απογραφή του 1828, είχε 4.073 κατοίκους.[5] Από το Βαθύ κηρύχτηκε στις 20 Απριλίου του 1821 η επανάσταση του 1821 στη Σάμο. Ακολούθησε και επισήμως η κήρυξή της από τον Λυκούργο Λογοθέτη, στο Μεσαίο Καρλόβασι στις 8 Μαΐου 1821.[6] Ο οικισμός αποτέλεσε διοικητικό κέντρο του νησιού κατά την περίοδο της Καποδιστριακής διοίκησης (1828-1830).[5]
Αξιοθέατα
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Το Βαθύ διατηρεί αναλλοίωτα στοιχεία της τοπικής παραδοσιακής αρχιτεκτονικής και έχει ανακηρυχθεί παραδοσιακός οικισμός.[7] Στεγάζεται σε αυτό το αρχαιολογικό μουσείο και διατηρείται εκκλησιαστική συλλογή της βυζαντινής περιόδου. Στο δημαρχείο φυλάσσεται αξιόλογη συλλογή πινάκων και το Σύνταγμα της Σάμου. Το Βαθύ είναι σήμερα χαρακτηρισμένος τόπος ιδιαίτερου φυσικού κάλλους.[8]
Πρόσωπα
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Από το Βαθύ κατάγονται:
- Ο πρωτεργάτης της ενσωμάτωσης της Σάμου στην Ελλάδα και μετέπειτα πρωθυπουργού της Ελλάδας Θεμιστοκλής Σοφούλης.[2][5]
- Ο οπλαρχηγός του 1821 Κωνσταντής Λαχανάς ή Καπετάν Λαχανάς, που κήρυξε την Επανάσταση της Σάμου.[2][5]
- Ο λόγιος και πληρεξούσιος της Σάμου στις εθνοσυνελεύσεις της περιόδου της επανάστασης Χριστόδουλος Ματακίδης ή Ματακής.[5]
- Ο σημαντικός ηθοποιός του μεταπολεμικού κινηματογράφου και θεάτρου Νίκος Σταυρίδης[9]
Βιβλογραφία
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- Μανόλης Γ. Σέργης, «Επανασημασιοδοτήσεις ενός ιστορικού μνημείου: η περίπτωση του Λέοντος της πλατείας Πυθαγόρα στο Βαθύ Σάμου κατά την περίοδο 1930 - 1977», Σαμιακές Μελέτες, τομ. 5 (2002), σελ. 325-343.
Παραπομπές
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- ↑ Εγκυκλοπαίδεια Νέα Δομή. 6. Αθήνα: Τεγόπουλος - Μανιατέας. 1996. σελ. 175.
- ↑ 2,0 2,1 2,2 Εγκυκλοπαίδεια Πάπυρος Λαρούς Μπριτάννικα. 13. Εκδοτικός Οργανισμός Πάπυρος. 1996. σελ. 145.
- ↑ «ΕΕΤΑΑ-Διοικητικές Μεταβολές των Οικισμών». www.eetaa.gr. Ανακτήθηκε στις 6 Δεκεμβρίου 2021.
- ↑ «ΦΕΚ αποτελεσμάτων ΜΟΝΙΜΟΥ πληθυσμού απογραφής 2011 Αρχειοθετήθηκε 2021-10-04 στο Wayback Machine.», σελ. 10825 (σελ. 351 του pdf)
- ↑ 5,0 5,1 5,2 5,3 5,4 «Δήμος Βαθέος, Πόλη της Σάμου και Βαθύ». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 30 Δεκεμβρίου 2015. Ανακτήθηκε στις 15 Δεκεμβρίου 2011.
- ↑ Πάντειο Πανεπιστήμιο[νεκρός σύνδεσμος], μεταπτυχιακή εργασία Κωνσταντίνου Μπέσλη, «Μία καταγγελία εναντίον του επάρχου Κυριάκου Μόραλη στη Σάμο του 1822. Ο εσωτερικός αγώνας της νήσου και η επανάσταση.», σελ 30-31
- ↑ Samosbook. «samosbook: Επίσημα πλέον παραδοσιακοί οικισμοί στη Σάμο». samosbook. Ανακτήθηκε στις 21 Δεκεμβρίου 2023.
- ↑ Εθνικό Μετσόβειο Πολυτεχνείο, Φιλότης, Άνω Βαθύ[νεκρός σύνδεσμος]
- ↑ sansimera.gr, Βιογραφίες, Νίκος Σταυρίδης