Ασιατικές αξίες

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια

Ο όρος Ασιατικές αξίες είναι μια πολιτική ιδεολογία που προέκυψε τη δεκαετία του 1990, η οποία καθόρισε στοιχεία της κοινωνίας, του πολιτισμού και της ιστορίας κοινά για τα έθνη της Νοτιοανατολικής Ασίας και της Ανατολικής Ασίας. Στόχος του ήταν να χρησιμοποιήσει ομοιότητες - για παράδειγμα, τις αρχές του κολεκτιβισμού ή του κομμουνισμού - για να ενώσει τους ανθρώπους για το οικονομικό και κοινωνικό τους καλό και να δημιουργήσει μια πανασιατική ταυτότητα. Αυτό έρχεται σε αντίθεση με τα αντιληπτά ευρωπαϊκά ιδανικά για τα παγκόσμια δικαιώματα του ανθρώπου. Η ιδέα υποστηρίχθηκε από τον Μαχαθίρ Μοχάμαντ (Πρωθυπουργός της Μαλαισίας, 1981–2003, 2018–2020), τον Λι Κουάν Γιου (Πρωθυπουργός της Σιγκαπούρης, 1959–1990), τον Παρκ Τζονγκ-χούι (Πρόεδρος της Νότιας Κορέας, 1962–1979) και τον Σίνζο Άμπε (Πρωθυπουργός της Ιαπωνίας, 2012-2020), καθώς και από άλλους Ασιάτες ηγέτες.[1][2]

Η δημοτικότητα της ιδέας ελαττώθηκε ελαφρώς μετά την ασιατική οικονομική κρίση του 1997, όταν εκείνη την εποχή η Ασία δεν διέθετε έναν συνεκτικό περιφερειακό θεσμικό μηχανισμό για την αντιμετώπιση τέτοιων κρίσεων.[3] Λίγους μήνες μετά την κρίση, το ASEAN Plus Three (APT) συγκλήθηκε τον Δεκέμβριο του 1997 με τη σύγκληση συνόδου κορυφής μεταξύ των ηγετών της ΕΧΝΑ, της Κίνας, της Ιαπωνίας και της Νότιας Κορέας. Η σύνοδος κορυφής του APT θεσμοθετήθηκε το 1999 όταν οι ηγέτες της εξέδωσαν κοινή δήλωση στην 3η Σύνοδο Κορυφής του APT. Η κοινή δήλωση καθόρισε τους κύριους στόχους, τις αρχές και τις περαιτέρω κατευθύνσεις των χωρών του APT και αποφάσισε να ενισχύσει και να εμβαθύνει τη συνεργασία σε διάφορα επίπεδα και σε διάφορους τομείς, ιδίως σε οικονομικούς, κοινωνικούς, πολιτικούς και άλλους τομείς.

Ορισμός[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Έχουν διατυπωθεί διάφοροι ορισμοί των ασιατικών αξιών. Γενικά, η φράση παραπέμπει σε επιρροές από τον Κομφουκιανισμό - ειδικότερα, την ευσέβεια ή την πίστη προς την οικογένεια, τον οργανισμό και το έθνος, την παραίτηση της προσωπικής ελευθερίας για χάρη της σταθερότητας και της ευημερίας της κοινωνίας, την επιδίωξη της ακαδημαϊκής και τεχνολογικής αριστείας και μια ισχυρή ηθική εργασίας μαζί με φειδώ.

Οι υποστηρικτές των «ασιατικών αξιών» ισχυρίζονται ότι αυτές οι αξίες είναι πιο κατάλληλες για την περιοχή από τη δυτική δημοκρατία με έμφαση στις ατομικές ελευθερίες.[4]

Οι «ασιατικές αξίες» κωδικοποιήθηκαν και προωθήθηκαν στη Διακήρυξη της Μπανγκόκ του 1993, η οποία τόνισε εκ νέου τις αρχές της κυριαρχίας, της αυτοδιάθεσης και της μη παρέμβασης στα αστικά και πολιτικά δικαιώματα. Περιλάμβαναν:

Ιστορία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Οι ασιατικές αξίες κέρδισαν δημοτικότητα στη Λαϊκή Δημοκρατία της Κίνας, στη Μαλαισία (υπό τον Μαχαθίρ Μοχάμαντ), στη Σιγκαπούρη (υπό τον Λι Κουάν Γιου), στην Ινδονησία και στην Ιαπωνία (ίσως ήδη από την εποχή του προ Παγκοσμίου Πολέμου).[5] Στη Δύση, η μελέτη των ασιατικών αξιών θεωρήθηκε ως τρόπος κατανόησης της Ασίας και ενίσχυσης μιας στενότερης σχέσης με την περιοχή. [6]

Οι υποστηρικτές στη Μαλαισία ισχυρίζονται ότι η ιδέα βοήθησε στη συμφιλίωση του Ισλάμ, του Κομφουκιανισμού και του Ινδουισμού και ήταν πρόσφερε ενοποίηση επειδή ήταν διαφορετική από τη φιλοσοφία της Δύσης, αν και ο φιλελεύθερος χαρακτήρας του Ινδουισμού έρχεται σε προφανή αντίθεση.[7] Ο Λι υποστήριξε ότι περισσότερο από τα οικονομικά ή την πολιτική, ο πολιτισμός ενός έθνους θα καθορίσει τη μοίρα του.[8] Στην Ιαπωνία, μια ιδέα των «Ιδεών της Ανατολής» αγκαλιάστηκε σε ορισμένους εθνικιστικούς κύκλους, επειδή αμφισβήτησε τη Δύση και επίσης επειδή προσέφερε τη δυνατότητα ιαπωνικής ηγεσίας σε μια νέα Ασία.[9] Κάποιοι αποδίδουν την οικονομική επιτυχία των εθνών της Ανατολικής και Νοτιοανατολικής Ασίας στη δεκαετία του 1960 έως τη δεκαετία του 1980 σε "Ασιατικές αξίες", έναν τρίτο δρόμο, το ασιατικό πολιτικό μοντέλο που ήταν μια εναλλακτική λύση στον ολοκληρωτισμό και τη φιλελεύθερη δημοκρατία .

Οι «ασιατικές αξίες» ήταν επίσης εμφανείς στο σχεδιασμό της επιστροφής του Χονγκ Κονγκ στην Κίνα το 1997.[10]

Η δημοτικότητα της ιδέας παρέμεινε. Κάποιοι πιστεύουν ότι μπορεί να συνέβαλε στις θρησκευτικές, κοινωνικές, πολιτιστικές και οικονομικές αλλαγές που σημειώθηκαν στην Ασία εκείνη την εποχή. Για παράδειγμα, η ασιατική χρηματοπιστωτική κρίση και η κατάρρευση του καθεστώτος Σουχάρτο στην Ινδονησία μπορεί να είχε αντιμετωπιστεί επιτυχώς από τη φιλελεύθερη δημοκρατία.[11][12][13] Η απουσία της Ινδίας, με την επιβλητική πολιτιστική της έκταση στο μεγαλύτερο μέρος της Ασίας, εξασφάλισε επίσης ότι δεν κέρδισε αποδοχή, καθώς η ιδέα δεν είχε χαρακτηριστικά του πολιτισμού Ινδίας που αποτυπώθηκε σταθερά στο μεγαλύτερο μέρος της Ασίας.

Το 2006, ο Γιουσούφ Καλά, αντιπρόεδρος της Ινδονησίας, συνέδεσε τις ασιατικές αξίες με την προτεινόμενη συμφωνία ελεύθερου εμπορίου της Ανατολικής Ασίας και την κοινότητα της Ανατολικής Ασίας που προέκυψε από τη Σύνοδο Κορυφής της Ανατολικής Ασίας. Εν μέρει υπερασπίστηκε τις ασιατικές αξίες δίνοντας έμφαση στη συνεργασία έναντι του ανταγωνισμού.[14]

Οι «ασιατικές αξίες» συνεχίζουν να συζητούνται στο ίδιο επίπεδο με αναφορά στο ζήτημα της καθολικότητας των ανθρωπίνων δικαιωμάτων (σε αντίθεση με τη θέση του πολιτιστικού σχετικισμού).

Οι συγγραφείς μιας μελέτης που δημοσιεύθηκε το 2015 ισχυρίστηκαν ότι το ρύζι έναντι της γεωργίας σίτου εξηγεί τις διαφορές στην αναλυτική σκέψη, τον «σιωπηρό ατομικισμό» και την καινοτομία μεταξύ διαφόρων κινεζικών επαρχιών.[15] Σε σύγκριση με την καλλιέργεια σιταριού, η καλλιέργεια ρυζιού είναι μια πρακτική εργασίας έντασης που απαιτεί συνεργασία μεταξύ πολλών ανθρώπων.[16] Ωστόσο, τα αποτελέσματα της μελέτης είναι αμφιλεγόμενα λόγω των πολύ μικρών μεγεθών δειγμάτων για ορισμένες μονάδες ανάλυσης (ορισμένα δείγματα ήταν τόσο μικρά όσο λιγότερα από δέκα άτομα), αμφισβητήσιμα όργανα μέτρησης και εσφαλμένη προδιαγραφή μοντέλου. Χρησιμοποιώντας ένα βελτιωμένο μέτρο ατομικισμού-κολεκτιβισμού, οι συγγραφείς μιας μελέτης αναπαραγωγής διαπίστωσαν ότι το συμπέρασμα του άρθρου του 2015 που ισχυρίζεται ότι δείχνει στοιχεία για τη σχέση μεταξύ σιταριού και καλλιέργειας ρυζιού ήταν αποτέλεσμα λανθασμένης μεθοδολογίας.[17]

Κριτική[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Έχουν γίνει πολλές κριτικές για τις ασιατικές αξίες.[18] Ο ΚΙμ Ντε-τζουνγκ (Πρόεδρος της Νότιας Κορέας, 1998-2003), ο Αμάρτυα Σεν (ένας Ινδός οικονομολόγος, φιλόσοφος και βραβευμένος με Νόμπελ) και ο Γιου Γινγκ-σι (ένας Αμερικανός, γεννημένος στην Κίνα, ιστορικός και σινολόγος) διαφώνησαν πως οι «ασιατικές αξίες» είναι υπεκφυγές για την καταστολή των «δυτικών αξιών» όπως η «ελευθερία του λόγου» και τα «ανθρώπινα δικαιώματα».[19] [20] [21] Ο Ράνταλ Περενμπούμ σημείωσε ότι πολλοί δυτικοί μελετητές «συμφωνούν γενικά ότι ορισμένες ασιατικές κυβερνήσεις χρησιμοποιούν τη ρητορική των ασιατικών αξιών για σκοπούς αυτοεξυπηρέτησης».[22]

Ωστόσο, μίας κοινή αντικριτική του χαρακτήρα της ιδέας των ασιατικών αξιών είναι η αντιληπτή επιτυχία πολλών ασιατικών οιονεί δημοκρατικών κοινωνιών, όπως οι οικονομίες τίγρης της Ταϊβάν, η οποία κυβερνήθηκε βάσει του στρατιωτικού νόμου από το 1949 έως το 1987, το Χονγκ Κονγκ με το Μία Χώρα, Δύο Συστήματα, η Νότια Κορέα υπό την ηγεσία του Παρκ Τζονγκ-χούι που οδήγησε στο Θαύμα στον ποταμό Χαν, την ταχεία ανάπτυξη της Σιγκαπούρης υπό τον Λι Κουάν Γιου, η οποία κυβερνήθηκε από το Λαϊκό Κόμμα Δράσης από την ανεξαρτησία της και επίσης το οικονομικό θαύμα της Ιαπωνίας υπό το Σύστημα του 1955, όπου το Φιλελεύθερο Δημοκρατικό Κόμμα είναι το κυρίαρχο ιαπωνικό κόμμα που βρίσκεται συνεχώς στην εξουσία από το 1955, εκτός από σύντομες περιόδους μεταξύ 1993 και 1994, και πάλι από το 2009 έως το 2012.[23][24]

Δείτε επίσης[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. «Remarks by H.E. Mr. Shinzo Abe, Prime Minister of Japan, at the Symposium "Shared Values and Democracy in Asia" (Speeches and Statements by the Prime Minister) | Prime Minister of Japan and His Cabinet». 
  2. <https://link.springer.com/chapter/10.1057%2F9781137347299_5/
  3. Γκρεντ Λ. "Asian Values revisited" Asia Europe journal 2003.
  4. Mark R Thompson, "Pacific Asia after 'Asian values'", Third World Quarterly, 2004.
  5. Barr M. "Cultural Politics and Asian Values: The Tepid War." Routledge, 2004 (ISBN 0415338263), 9780415338264.
  6. Cauquelin J. et al. "Asian Values: Encounter with Diversity." Routledge, 2014 (ISBN 1136841253), 9781136841255.
  7. Nishida K Nishida Kitaro Zenshu (Complete Works of Nishida Kitaro in 19 volumes), 4η έκδοση, Ιουανάμι Σότεν, Τόκιο, 1989.
  8. Zakaria F "A Conversation with Lee Kwan Yu" Foreign Affairs, Εφημερίδα του Συμβουλίου Εξωτερικών Υποθέσεων, μια μη κομματική οργάνωση, Φλόριντα, ΗΠΑ. Μάρτιος - Απρίλιος 1994.
  9. Οκακούρα Κ. The Ideals of the East, Tuttle Publishing, North Clarenton 1904, 2002.
  10. Μπίτι Μπ. "Democracy, Asian Values, and Hong Kong: Evaluating Political Elite Beliefs." Greenwood Publishing Group, 2003 p14 (ISBN 0275976882), 9780275976880.
  11. Μίλνερ Α. "What's Happened to Asian Values?" Αρχειοθετήθηκε 2011-04-02 στο Wayback Machine. Σχολή Ασιατικών Σπουδών, ANU, 1999.
  12. Κρούγκμαν Π. "Latin America's Swan Song" Ένα άρθρο ιστοσελίδας του MIT, χωρίς πηγή και η ημερομηνία δεν αναφέρεται. Πρόσβαση στις 21 Μαΐου 2014.
  13. Φράνσις Φουκουγιάμα Φ. "The End of History and the Last Man". Free Press 1992. (ISBN 0-02-910975-2).
  14. "Indonesia calls for countries to bear Asian values." People's Daily Online, κινεζικός διαδικτυακός ιστότοπος ειδήσεων στα αγγλικά. Πρόσβαση στις 21 Μαΐου 2014.
  15. T. Talhelm (2014). «Large-Scale Psychological Differences Within China Explained by Rice Versus Wheat Agriculture». Science 344 (6184): 603–608. doi:10.1126/science.1246850. PMID 24812395. Bibcode2014Sci...344..603T. 
  16. Γκλάντουελ, Μάλκολμ (2008). Outliers: The story of success. New York: Little, Brown and Co. 
  17. Ruan, Jianqing; Xie, Zhuan; Zhang, Xiaobo (2015-10-01). «Does rice farming shape individualism and innovation?». Food Policy 56: 51–58. doi:10.1016/j.foodpol.2015.07.010. ISSN 0306-9192. 
  18. Bruun O. and Jacobsen M. " Routledge, 2003. (ISBN 1135796262), 9781135796266.
  19. Kim D. "Is Culture Destiny? The Myths of Asia's Anti-Democratic Values." Foreign Affairs, Florida, US, November 1994.
  20. Amartya Kumar Sen (2003). Human Rights and Asian Values. Carnegie Council on Ethics and International Affairs. ISBN 978-0-87641-049-3. 
  21. Yu, Ying-shih (2005). «Confucianism and China's encounter with the west in historical perspective». Dao 4 (2): 203–216. doi:10.1007/BF02856724. 
  22. Peerenboom, R. P. (2000-09-01). «Human Rights and Asian Values: The Limits of Universalism» (στα αγγλικά). China Review International 7 (2): 295–320. doi:10.1353/cri.2000.0096. ISSN 1527-9367. https://muse.jhu.edu/article/8674. 
  23. «Remarks by H.E. Mr. Shinzo Abe, Prime Minister of Japan, at the Symposium "Shared Values and Democracy in Asia" (Speeches and Statements by the Prime Minister) | Prime Minister of Japan and His Cabinet». 
  24. <https://link.springer.com/chapter/10.1057%2F9781137347299_5/

Πηγές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  • Λο Κοκ Ουά Φ. και Κου Μ. Τ. «Δημοκρατία στη Μαλαισία: Ομιλίες και πρακτικές» Curzon Press, Richmond Surrey, 2002.
  • Σουμπραμανιάμ Σ. «Η ασιατική συζήτηση για τις αξίες: επιπτώσεις στην εξάπλωση της φιλελεύθερης δημοκρατίας» Asian Affairs, Μάρτιος 2000.
  • Άνκερλ Τζ. «Συνυπάρχοντες Σύγχρονοι Πολιτισμοί: Αραβομουσουλμάνοι, Μπαράτι, Κινέζοι και Δυτικοί» INUPRESS, Γενεύη, 2002 (ISBN 978-2881550041)

Εξωτερικοί σύνδεσμοι[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]