Μετάβαση στο περιεχόμενο

Μαχαθίρ Μοχάμαντ

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Tun
Μαχαθίρ Μοχάμαντ
Royal Family Order of Kedah
Γενικές πληροφορίες
Όνομα στη
μητρική γλώσσα
Mahathir bin Mohamad (Μαλαισιανά)
Προφορά
Γέννηση10  Ιουλίου 1925[1][2][3]
Αλόρ Σετάρ
ΚατοικίαSeri Kembangan[4]
ΕθνικότηταMalays
ΨευδώνυμοTun M, Dr M και Chedet
Χώρα πολιτογράφησηςΜαλαισία
Βρετανική Μαλάγια
ΘρησκείαΣουνιτισμός
Ύψος170 cm Edit this on Wikidata
Εκπαίδευση και γλώσσες
Μητρική γλώσσαΜαλαϊκά
Ομιλούμενες γλώσσεςΜαλαϊκά
Αγγλικά
Εκπαίδευσηδιδακτορικό δίπλωμα
ΣπουδέςΠανεπιστήμιο της Μαλάγια (έως 1953)
Εθνικό Πανεπιστήμιο της Σιγκαπούρης[5]
Yong Loo Lin School of Medicine
Πληροφορίες ασχολίας
Ιδιότηταπολιτικός
ιατρός
συγγραφέας
αυτοβιογράφος
Αξιοσημείωτο έργοThe Malay Dilemma
A Doctor in the House: The Memoirs of Tun Dr. Mahathir Mohamad
Επηρεάστηκε απόAbdul Razak Hussein[6]
Περίοδος ακμής1953
Πολιτική τοποθέτηση
Πολιτικό κόμμα/ΚίνημαUnited Malays National Organisation, Malaysian United Indigenous Party, ανεξάρτητος/η πολιτικός, Homeland Fighter Party και Parti Bumiputera Perkasa Malaysia
Πολιτική ιδεολογίαΟικονομικός εθνικισμός, neutralism και Political positions of Mahathir Mohamad
Οικογένεια
ΣύζυγοςHasmah Mohamad Ali
ΤέκναMarina Mahathir
Mokhzani Mahathir
Mukhriz Mahathir
Mirzan Mahathir
Melinda Mahathir
Mazhar Mahathir
ΓονείςMohamad bin Iskandar και Wan Tempawan Wan Hanapi
ΑδέλφιαHabsah Mohamad
Murad Mohamad
Rafeah Mohamad
Mashahor Mohamad
Omar Mohamad
Johora Mohamad
Mustaffa Mohamad
Mahadi Mohamad
ΣυγγενείςIsmail Mohamed Ali (κουνιάδος), Ahmad Razali Mohd Ali (κουνιάδος), Mohamed Hashim bin Mohd Ali (κουνιάδος), Meera Alyanna Mukhriz (εγγονή) και Tara Sosrowardoyo (γαμπρός)
Αξιώματα και βραβεύσεις
ΑξίωμαΠρωθυπουργός της Μαλαισίας (1981–2003)
Deputy Prime Minister of Malaysia (1976–1981)
Υπουργός Άμυνας της Μαλαισίας (1981–1986)
Minister of Home Affairs (1986–1999)
Minister of International Trade and Industry (1978–1981)
Minister of Education (1974–1977)
Member of the Dewan Negara (1972–1974)
Γενικός γραμματέας του Κινήματος των Αδεσμεύτων (Φεβρουάριος 2003 – Οκτώβριος 2003)
Member of the Dewan Rakyat (Langkawi)[7]
Πρωθυπουργός της Μαλαισίας (2018–2020)
Minister of Finance 2 (1998–1999)[8]
Minister of Finance 2 (2001–2003)[8]
Malaysian National Council for Islamic Religious Affairs chairman (1981–2003)
Malaysian National Council for Islamic Religious Affairs chairman (2018–2020)
ΒραβεύσειςΒραβείο Τζαβαχαρλάλ Νεχρού (1994)
βραβείο Καντάφι
King Faisal International Prize in Service to Islam (1997)
Ταξιάρχης του Εθνικού Τάγματος του Κέδρου
Grand Cordon of the Order of the Paulownia Flowers (3  Νοεμβρίου 2018)
Μεγαλόσταυρος του Τάγματος της Καλής Ελπίδας
Μεγαλόσταυρος του Τάγματος της Αξίας της Δημοκρατίας της Πολωνίας (15  Μαρτίου 2002)[9]
επίτιμος διδάκτωρ του πανεπιστημίου Κέιο (2004)[10]
επίτιμος διδάκτωρ του Πανεπιστημίου Ουασέντα
επίτιμος διδάκτορας του Πανεπιστήμιου Τσινγκχουά (2004)[11]
Commander of the Order of the Polar Star (11  Μαρτίου 1996)[12]
Τάγμα του Πακιστάν (2019)[13][14]
Τάγμα του λευκού Ελέφαντα
Order of Sultan Mahmud I of Terengganu
Order of Loyalty to the Royal House of Kedah
Order of the Crown of Johor
Most Exalted Order of the Star of Sarawak
Order of Kinabalu
Kedah Supreme Order of Merit
Royal Family Order of Kedah
Royal Family Order of Johor
Τάγμα της Φιλίας (5  Αυγούστου 2003)[15]
Μεγαλόσταυρος του Τάγματος Πολιτικής Αξίας της Ισπανίας (24  Μαρτίου 1995)[16]
Μεγαλόσταυρος του Τάγματος του Απελευθερωτή Στρατηγού Σαν Μαρτίν (2  Ιουλίου 1991)[12]
Grand Commander of the Order of the Defender of the Realm (2003)[17]
Asia's Most Influential Malaysia (2021)[18]
Μεγαλόσταυρος του Εθνικού Τάγματος του Μάλι
Τάγμα της Φιλίας τάξης Α
Τάγμα του άνθους της Παυλώνιας
Order of the Republic
Μεγαλόσταυρος του Τάγματος του Αετού των Αζτέκων
Μεγάλη Κορδέλα της Τάξης του Ανατέλλοντος Ηλίου
Μεγαλόσταυρος του Τάγματος του Ηλίου του Περού
Family Order of Laila Utama
Τάγμα του Απελευθερωτή Στρατηγού Σαν Μαρτίν
Τάγμα του Μουμπάρακ του Μέγα
Τάγμα του Ανατέλλοντος Ηλίου
Order of Diplomatic Service Merit
Τάγμα του Ελευθερωτή
Εθνικό Τάγμα Χοσέ Μαρτίν
Τάγμα του Αετού των Αζτέκων
Τάγμα της Καλής Ελπίδας
Τάγμα της Αξίας (Χιλή)
Τάγμα του Πολικού Αστέρα
Τάγμα της Αξίας της Δημοκρατίας της Πολωνίας
Τάγμα της Πολιτικής Αξίας (Ισπανία)
Αστέρας της Δημοκρατίας της Ινδονησίας
Order of Merit
Εθνικό Τάγμα του Κέδρου
Order of Lakandula
Μετάλλιο της Ανατολικής Δημοκρατίας της Ουρουγουάης
Τάγμα του Ηλίου του Περού
Εθνικό Τάγμα του Μάλι
Ιστότοπος
thechedet.com
Υπογραφή
Commons page Σχετικά πολυμέσα

Ο Μαχαθίρ μπιν Μοχάμαντ (10 Ιουλίου 1925- )[19] είναι Μαλαισιανός πολιτικός, οποίος υπηρέτησε ως πρωθυπουργός της Μαλαισίας από τις 10 Μαΐου 2018 ως την 1η Μαρτίου 2020, ενώ είχε διατελέσει στο ίδιο πόστο για 22 χρόνια, από τις 16 Ιουλίου 1981 έως τις 31 Οκτωβρίου 2003. Πρώην μέλος της Ενωμένης Μαλαϊκής Εθνικής Οργάνωσης, ενός από τα μεγαλύτερα κόμματα της Μαλαισίας και σημερινό μέλος της Συμμαχίας της Ελπίδας, ο Μαχαθίρ Μοχάμαντ είναι ένας από τους πολιτικούς με τη μεγαλύτερη επιρροή στην ιστορία της Μαλαισίας.

Ο Μαχαθίρ Μοχάμαντ γεννήθηκε στην Αλόρ Σετάρ, πρωτεύουσα της πολιτείας του Κεντάχ στη Μαλαισία. Την περίοδο της γέννησής του, η Μαλαισία αποτελούσε τμήμα της Βρετανικής Αυτοκρατορίας. Ο Μαχαθίρ Μοχάμαντ είχε ινδική και μαλαισιακή καταγωγή από την πλευρά του πατέρα του, ενώ η μητέρα του είχε αριστοκρατική καταγωγή από μία βασιλική οικογένεια του Κεντάχ. Ο Μαχαθίρ Μοχάμαντ δεν έλαβε αριστοκρατική εκπαίδευση παρόλα αυτά, καθώς η οικογένειά του δε συνδέονταν άμεσα με τη βασιλική οικογένεια. Ο πατέρας του εργαζόταν ως διευθυντής σχολείου, αλλά δεν είχε ισχυρή οικονομική βάση.

Ο Μαχαθίρ ήταν ένας συνεπής και μελετηρός μαθητής με μεγάλη πειθαρχία και μικρό ενδιαφέρον στα αθλήματα. Άρχισε την εκπαίδευσή του το 1930 σε σχολείο αρρένων όπου μαθήτευσε για τρία χρόνια, έως ότου το 1933 κέρδισε μία θέση σε ένα αγγλικό σχολείο, λόγω της άριστης γνώσης των αγγλικών που είχε από μικρή ηλικία[20]. Με την ιαπωνική κατοχή της Μαλαισίας από το 1941 έως το 1945 και το κλείσιμο των σχολείων, ο Μαχαθίρ βγήκε στη βιοπάλη ως πωλητής καφέ και σνακ. Μετά τον πόλεμο, ο Μαχαθίρ τελείωσε τη δευτεροβάθμια εκπαίδευση, έδωσε εξετάσεις το Δεκέμβριο του 1946 και πέρασε στο Πανεπιστήμιο του Εδουάρδου Ζ΄ για να σπουδάσει ιατρική. Μετά την αποφοίτησή του, ο Μαχαθίρ ξεκίνησε να εργάζεται ως γιατρός στις κυβερνητικές υπηρεσίες ώσπου το 1957 επέστρεψε στην Αλόρ Σετάρ προκειμένου να εργαστεί ως ιδιώτης γιατρός. Ο Μαχαθίρ ήταν ένας επιτυχημένος γιατρός στην πόλη του και απέκτησε πολλά χρήματα μέσα από τη δουλειά του, καθώς ήταν ο μόνος Μαλαϊανός γιατρός στη πόλη. Αυτό του επέτρεψε να χτίσει ένα μεγάλο σπίτι, να επενδύσει σε διάφορες επιχειρήσεις και να προσλάβει ένα σοφέρ για να οδηγεί την Pontiac Catalina του.[21][22]

Αυτός και η Σίτι Χάσμαχ απέκτησαν το πρώτο παιδί τους, την Μαρίνα, το 1957, πριν αποκτήσουν τρία παιδιά και υιοθετήσουν ακόμη τρία τα επόμενα 28 χρόνια.[23] Εκτός από την Μαρίνα, τα υπόλοιπα έξι παιδιά του είναι οι Μιρζάν, Μελίντα, Μοχζάνι, Μουχρίζ, Μαϊζούρα και Μαζάρ.

Πρώιμη πολιτική καριέρα

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο Μαχαθίρ Μοχάμαντ ήταν πολιτικά ενεργός από το τέλος της ιαπωνικής κατοχής και γενικά είχε υιοθετήσει εθνικιστικές τάσεις, υποστηρίζοντας την ανεξαρτησία της Μαλαισίας από το βρετανικό στέμμα και την παραχώρηση υπηκοότητας μόνο στους πολίτες που ήταν μαλαισιακής καταγωγής[24]. Το 1948 η Μαλαισία πέτυχε την αυτονομία της και ονομάστηκε Ένωση της Μαλαισίας. Ο Μαχαθίρ έγινε μέλος της Ενωμένης Μαλαϊκής Εθνικής Οργάνωσης το 1946 και το 1957 είδε τη Μαλαισία να κερδίζει την ανεξαρτησία της. Ο Μαχαθίρ δεν ήταν υποψήφιος βουλευτής στις πρώτες γενικές εκλογές του 1959, διαφωνώντας με την πολιτική του πρωθυπουργού Τούνκου Αμπντούλ Ραχμάν και για ένα διάστημα σκέφτηκε να εγκαταλείψει την πολιτική του καριέρα. Παρόλα αυτά, στις γενικές εκλογές του 1964 εξελέγη μέλος του κοινοβουλίου, εκπροσωπώντας την Αλόν Σετάρ[25].

Ο Μαχαθίρ εξελέγη στο κοινοβούλιο σε μία ταραγμένη εποχή για τη Μαλαισία, με την πολιτεία της Σιγκαπούρη με τον μεγάλο κινέζικο πληθυσμό να απαιτεί ολοκληρωτική ανεξαρτησία. Ο Μαχαθίρ διαφώνησε με την προοπτική της ανεξαρτησίας και αποκάλεσε τον πρωθυπουργό της Σιγκαπούρη, Λι Κουάν Γιου "υπερόπτη". Η Σιγκαπούρη αποσχίστηκε από τη Μαλαισία το 1965 και έγινε ανεξάρτητη. Ο Μαχαθίρ έχασε τη θέση του στο κοινοβούλιο στις γενικές εκλογές του 1969, αλλά το ίδιος έτος η Μαλαισία συγκλονίστηκε από άγριες συγκρούσεις μεταξύ της μαλαισιακής και της κινέζικης κοινότητας. Ο Μαχαθίρ διακήρυξε την αντίθεσή του στον πρωθυπουργό Αμπντούλ Ραχμάν και διεγράφη από την Ενωμένη Μαλαϊκή Εθνική Οργάνωση το 1969. Το 1970, ο Μαχαθίρ εξέδωσε το βιβλίο του Το Μαλαισιακό Δίλημμα, το οποίο απαγορεύτηκε από την κυβέρνηση και ο Μαχαθίρ έφτασε κοντά στο να φυλακιστεί.

Ανερχόμενος πολιτικός

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο Αμντούλ Ραχμάν παραιτήθηκε από την πρωθυπουργία το 1970 και αντικαταστάθηκε από τον Αμπντούλ Ραζάκ Χουσεΐν, ο οποίος ενθάρρυνε τον Μαχαθίρ να επιστρέψει στο κόμμα. Ο Μαχαθίρ επέστρεψε στο κόμμα το 1972 και διορίστηκε γερουσιαστής το ίδιο έτος. Στις γενικές εκλογές του 1974, ο Μαχαθίρ εξελέγη μέλος του κοινοβουλίου, εκπροσωπώντας την Κουμπάνγκ Πάσου και στις 5 Σεπτεμβρίου 1974 διορίστηκε Υπουργός Παιδείας στην κυβέρνηση του Αμπντούλ Ραζάκ. Μία από τις πρώτες του πράξεις ως Υπουργός Παιδείας ήταν να εντείνει τον κυβερνητικό έλεγχο στα πανεπιστήμια, παρά τις σφοδρές αντιδράσεις από τους φοιτητές. Ο Μαχαθίρ συνέχισε να ανελίσσεται και στις 5 Μαρτίου 1976, διορίστηκε Αναπληρωτής Πρωθυπουργός στη νέα κυβέρνηση του Χουσεϊν Ον. Ο Μαχαθίρ δεν είχε μεγάλη επιρροή στον πρωθυπουργό Ον από αυτή τη θέση, αν και το 1978 ανέλαβε και Υπουργός Εμπορίου και Βιομηχανιών. Παρόλα αυτά, όταν ο πρωθυπουργός Ον αποφάσισε να εγκαταλείψει το αξίωμά του το 1981, λόγω της κακής του υγείας, διόρισε αναπάντεχα τον Μαχαθίρ πρωθυπουργό της Μαλαισίας.

Πρωθυπουργός της Μαλαισίας

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο Μαχαθίρ Μοχάμαντ ανέλαβε Πρωθυπουργός της Μαλαισίας στις 16 Ιουλίου 1981 σε ηλικία 56 ετών και μία από τις πρώτες του πράξεις ήταν να απελευθερώσει 21 πολιτικούς κρατούμενους που κρατούνταν σύμφωνα με το Νόμο Εσωτερικής Ασφάλειας, συμπεριλαμβανομένου του δημοσιογράφου Σαμάντ Ισμαήλ και ένα πρώην αναπληρωτή υπουργό στην κυβέρνηση του Χουσέιν, τον Αμπντουλάχ Αχμάντ, για τον οποίο υπήρχαν υποψίες ότι ήταν υπόγειος κομμουνιστής.[26] Διόρισε τον στενό σύμμαχό του Μούσα Χιτάμ ως αναπληρωτή πρωθυπουργό.[27]

Η ηγεσία του Μαχαθίρ ως πρωθυπουργού της Μαλαισίας (1981-2003) ήταν μια περίοδος με σημαντικές επιδράσεις στην χώρα. Υπήρξε μια περίοδος έντονων οικονομικών και κοινωνικών μεταρρυθμίσεων, καθώς και επιτυχημένων προσπαθειών για την προώθηση της ανάπτυξης και την αύξηση της παραγωγικότητας.

Πρώτα έτη πρωθυπουργίας (1981-1987)

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Τα πρώτα δύο χρόνια της πρωθυπουργίας του, ο Μαχαθίρ εφάρμοσε προσεκτικές πολιτικές, ενδυναμώνοντας την ηγεσία του στην Ενωμένη Μαλαϊκή Εθνική Οργάνωση[28][29]. Το κόμμα του Μαχαθίρ κέρδισε τις γενικές εκλογές του 1982, το πρώτο πολιτικό τεστ του πρωθυπουργού και της κυβέρνησης. Το 1983, ο Μαχαθίρ ξεκίνησε τη σύγκρουση με τη βασιλική εξουσία (Γιανγκ ντι-Περτουάν Αγκόνγκ), τον αρχηγό κράτους της Μαλαισίας, προσπαθώντας να μειώσει τις αρμοδιότητές της, πράγμα το οποίο τελικά κατάφερε μέσα από μεταρρυθμίσεις, οι οποίες μετέτρεψαν τις εξουσίες του βασιλιά απλώς εθιμοτυπικές. Η αιτία ήταν λόγω της περιστροφής είτε στον ηλικιωμένο Ίντρις Σαχ Β΄ του Περάκ ή στον αμφιλεγόμενο Ισκαντάρ του Τζοχόρ. Και οι δύο ήταν ακτιβιστικοί κυβερνήτες των πολιτειών τους και ο Ισκαντάρ είχε καταδικαστεί για ανθρωποκτονία λίγα χρόνια νωρίτερα.[30][31]

Στην οικονομική πολιτική, ο Μαχαθίρ συνέχισε τη Νέα Οικονομική Πολιτική των προκατόχων του, η οποία σχεδιάστηκε με σκοπό τη βελτίωση της ζωής των φτωχών πολιτών. Η κυβέρνηση ιδιωτικοποίησε πολλές υπηρεσίες, αεροπορικές γραμμές και εταιρείες τηλεπικοινωνιών, ενώ έως τα μέσα της δεκαετίας του 1990 ιδιωτικοποιούνταν περίπου 50 εταιρείες και επιχειρήσεις το χρόνο. Η οικονομική πολιτική της κυβέρνησης του Μαχαθίρ Μοχάμαντ γενικά βελτίωσε την κατάσταση των εργαζομένων, αν και οι διαδικασίες πρόσληψης δεν ήταν δημοκρατικές, καθώς πολλά άτομα προσλαμβάνονταν ή όχι με βάση την πίστη τους στο κυβερνών κόμμα. Κατασκευάστηκε επίσης ένα τεράστιο σιδηροδρομικό δίκτυο το οποίο διέσχιζε όλη τη Μαλαισία από το βορρά έως το νότο. Στις γενικές εκλογές του 1986 το κόμμα του Μαχαθίρ επικράτησε με συντριπτική πλειοψηφία, αφήνοντας στην αντιπολίτευση μονάχα μία από τις 84 έδρες του κοινοβουλίου. Ο Μαχαθίρ επίσης επέβλεψε την ίδρυση της αυτοκινητοβιομηχανίας Proton ως κοινοπραξία της Μαλιασιακής κυβέρνησης και της Mitsubishi. Στα τέλη της δεκαετίας του 1980, η Proton είχε ξεπεράσει την χαμηλή ζήτηση και τις απώλειες για να γίνει η μεγαλύτερη αυτοκινητοβιομηχανία της Νοτιοανατολικής Ασίας και κερδοφόρα επιχείριση.[32]

Απειλή της εξουσίας του και επικράτηση (1987-1990)

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η εξουσία του Μαχαθίρ δοκιμάστηκε σοβαρά το 1987, όταν ο Ραζαλέχ Χάμσα, κατώτερο στέλεχος της κυβέρνησής του, διεκδίκησε την ηγεσία της Ενωμένης Μαλαϊκής Εθνικής Οργάνωσης έχοντας την υποστήριξη αρκετών διακεκριμένων στελεχών. Ο Μαχαθίρ Μοχάμαντ ανήκε στην Ομάδα Α και είχε την υποστήριξη του τύπου και πολλών ισχυρών μελών του κόμματος, ενώ η αντίπαλη Ομάδα Β είχε την υποστήριξη αρκετών στελεχών του κόμματος και επτά υπουργών της κυβέρνησης του Μαχαθίρ. Τελικά η Ομάδα Α του Μαχαθίρ επικράτησε οριακά, αλλά το Ανώτατο Δικαστήριο αποφάνθηκε το 1988 ότι η Ενωμένη Μαλαϊκή Εθνική Οργάνωσε είχε μερικά παράνομα παραρτήματα σε περιοχές της Μαλαισίας. Ο Μαχαθίρ απέπεμψε τον πρόεδρο του δικαστηρίου και στον επόμενο χρόνο μείωσε πολλές από τις αρμοδιότητές του. Την ίδια περίπου περίοδο, η κυβέρνηση του Μαχαθίρ άρχισε να συλλαμβάνει πολλούς ακτιβιστές με βάση το Νόμο Εσωτερικής Ασφάλειας. Τρεις εφημερίδες συμπαθητικές προς την αντιπολίτευση έκλεισαν.[33] Η πλευρά του Μαχαθίρ εγγράφηκε με το όνομα "UMNO Baru" ("νέα ΕΜΕΟ"), ενώ η αίτηση της Ομάδας Β να εγγράψει την "UMNO Malaysia" απορρίφθηκε. Η UMNO Malaysia, υπό την αρχηγία του Ραζαλέχ Χάμζα και με την υποστήριξη των πρώην επιζώντων πρωθυπουργών Αμπντούλ Ραχμάν και Χουσεΐν, δημιούργησαν το κόμμα Σεμανγκάτ 46 αντί γι'αυτού.[34]

Το 1989 ο Μαχαθίρ υπέστη καρδιακή προσβολή, αλλά ανάρρωσε πλήρως και το κόμμα του κέρδισε τις γενικές εκλογές του 1990[35]. Το Σεμανγκάτ 46 απέτυχε να καταλάβει σημαντικά ποσοστά εκτός από τη πατρική πολιτεία του Ραζαλέχ, το Κελάνταν.[36]

Η οικονομική ανάπτυξη και κρίση (1990-1998)

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Με τη λήξη της Νέας Οικονομικής Πολιτικής το 1990, το 1991 ο Μαχαθίρ ανακοίνωσε τη νέα οικονομική πολιτική "Όραμα για το 2020", με βάση την οποία η Μαλαισία θα μπορούσε να γίνει ένα πλήρες αναπτυγμένο κράτος μέχρι το 2020.[37]. Το επίπεδο της ένδειας μέσα στα επόμενα έτη έπεσε σε πολύ χαμηλά ποσοστά και μέχρι το 1995, λιγότερο από το 9% του πληθυσμού ζούσε κάτω από το επίπεδο της φτώχειας, ενώ μειώθηκε και το χάσμα μεταξύ πλούσιων και φτωχών[38], ενώ άλλες χώρες προσπάθησαν να ακολουθήσουν τις πολιτικές του Μαχαθίρ[39]. Η κυβέρνηση του Μαχαθίρ μείωσε τους φόρους στις επιχειρήσεις και ενθάρρυνε τις ξένες επενδύσεις, με αποτέλεσμα η Μαλαισία να γίνει το κέντρο πολλών ξένων επενδύσεων. Άρχισε επίσης η κατασκευή γιγάντιων οικοδομημάτων και ουρανοξυστών στην πρωτεύουσα Κουάλα Λουμπούρ και σε άλλες μεγάλες πόλεις.

Το 1997, μία μεγάλη οικονομική κρίση έπληξε την Ταϊλάνδη και σύντομα εξαπλώθηκε σε όλη την Ασία, συμπεριλαμβανομένου και της Μαλαισίας, της οποίας η οικονομία επλήγη σοβαρά και η ανάπτυξη ανακόπηκε. Η κυβέρνηση του Μαχαθίρ μείωσε τις δημόσιες δαπάνες και τους μισθούς των πολιτών. Η Μαλαισία βγήκε από την κρίση πιο γρήγορα από ότι άλλες ασιατικές χώρες.

Τα τελευταία έτη διακυβέρνησης (1998-2003)

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η εξουσία του Μαχαθίρ δοκιμάστηκε μετά το 1998, όταν απέπεμψε από την κυβέρνηση τον Ανουάρ Ιμπραήμ, στενό του συνεργάτη, αλλά και πιθανό πολιτικό του αντίπαλο. Το 1999 ο Ιμπραήμ συνελήφθη με κατηγορίες διαφθοράς και σοδομίας και καταδικάστηκε σε έξι χρόνια κάθειρξης. Στις γενικές εκλογές του 1999, ο Μαχαθίρ έλαβε το χαμηλότερο ποσοστό ψήφου καθ' όλη τη διάρκεια της πρωθυπουργίας του, με τα ποσοστά της αντιπολίτευσης να είναι ιδιαίτερα υψηλά.

Το 2002 ο Μαχαθίρ ανακοίνωσε την απόφασή του να αποχωρήσει από την πρωθυπουργία της Μαλαισίας το επόμενο έτος. Ως διάδοχός του επιλέχθηκε ο Αμπντουλάχ Μπαντάουι, διακεκριμένο στέλεχος της Ενωμένης Μαλαϊκής Εθνικής Οργάνωσης. Ο Μαχαθίρ προκάλεσε αρνητικά σχόλια όταν δήλωσε στις 21 Οκτωβρίου 2003, λίγες ημέρες πριν από τη λήξη της θητείας του ότι οι Εβραίοι κυβερνούν τον κόσμο δια αντιπροσώπων.

Η ομιλία του καταγγέλθηκε από τον αμερικανό πρόεδρο Τζορτζ Μπους τον νεότερο.[40]. Ο Μαχαθίρ Μοχάμαντ αποχώρησε από την πρωθυπουργία στις 31 Οκτωβρίου 2003 μετά από 22 έτη στην εξουσία σε ηλικία 78 ετών, όντας ο μακροβιότερος πρωθυπουργός της Μαλαισίας και ο μακροβιότερος εκλεγμένος αρχηγός όταν παραιτήθηκε.[41].

Συνταξιοδότηση και αποχώρηση από την πολιτική

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο Μαχαθίρ Μοχάμαντ αποχώρησε από την πρωθυπουργία της Μαλαισίας στις 31 Οκτωβρίου 2003 και δεν έθεσε υποψηφιότητα στις γενικές εκλογές του 2004 για να εκλεγεί μέλος του κοινοβουλίου, αφού αποφάσισε να εγκαταλείψει εντελώς την πολιτική[42]. Ο Μαχαθίρ είχε μία σοβαρή διαφωνία με τον πρωθυπουργό και διάδοχό του, Αμπντουλάχ Μπαντάουι σχετικά με την πολιτική που ακολουθούσε προς την αυτοκινητοβιομηχανία Proton. Κατείχε υψηλές θέσεις στο Ίδρυμα Ηγεσίας Περντάνα, στην Proton και την κρατική πετρελαϊκή εταιρεία Petronas, κτλ[42]. Ο Μαχαθίρ έγινε από τους πιο δεινούς επικριτές του Μπαντάουι και μάλιστα το 2008 αποχώρησε από την Ενωμένη Μαλαϊκή Εθνική Οργάνωση, επικαλούμενος τα ιστορικά χαμηλά ποσοστά που έλαβε στις γενικές εκλογές του 2008. Ο Μαχαθίρ έγινε ξανά μέλος του κόμματος το 2009, όταν νέος πρωθυπουργός ανέλαβε ο Νατζίμπ Ραζάκ.

Ο Μαχαθίρ υποβλήθηκε σε εγχείρηση bypass το 2007, μετά από δύο καρδιακές προσβολές που υπέστη τα προηγούμενα χρόνια.

Επιστροφή στην πολιτική

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο Μαχαθίρ επέστρεψε δυναμικά στην πολιτική το 2015, όταν κάλεσε τον πρωθυπουργό Νατζίμπ Ραζάκ να παραιτηθεί υπό το βάρος του οικονομικού σκανδάλου 1MDB. Ο Μαχαθίρ άσκησε δριμύτατη κριτική στον Νατζίμπ, περισσότερη και από όση είχε ασκήσει στον Μπαντάουι στο παρελθόν.

Το 2016 ο Μαχαθίρ προέβη στη δημιουργία του Ενωμένου Μαλαϊκού Κόμματος των Γηγενών και συντάχτηκε με τη Συμμαχία της Ελπίδας του άλλοτε αντιπάλου του, Ανουάρ Ιμπραήμ.

Στις αρχές του 2018, ο Μαχαθίρ δήλωσε ότι θα είναι υποψήφιος για την πρωθυπουργία της Μαλαισίας στις γενικές εκλογές του ίδιου έτους, ενάντια στον πρωθυπουργό Νατζίμπ, με το κόμμα του να συνασπίζεται με αυτό της Συμμαχίας της Ελπίδας. Στις γενικές εκλογές του 2018, ο συνασπισμός της αντιπολίτευσης αναδείχτηκε νικητής και ο Μαχαθίρ εξελέγη πρωθυπουργός της Μαλαισίας για δεύτερη φορά, ενώ παράλληλα η Ενωμένη Μαλαϊκή Εθνική Οργάνωση αποκαθηλώθηκε από την εξουσία, μετά από 60 έτη διακυβερνήσεως.

Πρωθυπουργός της Μαλαισίας για δεύτερη φορά (2018-2020)

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο Μαχαθίρ Μοχάμαντ ορκίστηκε πρωθυπουργός της Μαλαισίας στις 10 Μαΐου 2018[43], σε ηλικία 92 ετών, όντας ο γηραιότερος εν ενεργεία πρωθυπουργός στον κόσμο και ο γηραιότερος στην ιστορία της Μαλαισίας. Ο Μαχαθίρ υποσχέθηκε την πάταξη της διαφθοράς και τη δίκαιη τιμωρία του πρώην πρωθυπουργού Νατζίμπ Ραζάκ για όποια λάθη διέπραξε. Στις 16 Μαΐου 2018, ο Ανουάρ Ιμπραήμ αποφυλακίστηκε και του δόθηκε χάρη με βασιλικό διάταγμα, έπειτα από απαίτηση του Μαχαθίρ.

Ο Μαχαθίρ, λίγο καιρό αφού ανέλαβε την πρωθυπουργία κατήργησε τον φόρο στα προϊόντα και υπηρεσίες που είχε θεσπίσει η προηγούμενη κυβέρνηση του Ραζάκ και είχε ξεσηκώσει αντιδράσεις [44]. Άρχισαν επίσης έρευνες για το σκάνδαλο διαφθοράς που εμπλεκόταν ο πρώην πρωθυπουργός Νατζίμπ Ραζάκ, με την υπεξαίρεση δισεκατομμυρίων από το Μαλαισιανό κρατικό επενδυτικό ίδρυμα 1Malaysia Development Berhad [45]. Η έρευνα οδήγηση στη σύλληψη του Ραζάκ και την παραπομπή του σε δίκη τον Ιούλιο του 2018.

Η κυβέρνηση του Μαχαθίρ σχεδίασε την υλοποίηση πολλών οικονομικών και κοινωνικών μεταρρυθμίσεων, όπως τη μείωση των κρατικών δαπανών, την απόλυση χιλιάδων κρατικών υπαλλήλων και την ελάττωση των μεγάλων προγραμμάτων κατασκευής υποδομών της προηγούμενης κυβέρνησης [46]. Επίσης η κυβέρνησή του ανακοίνωσε την κατάργηση της θανατικής ποινής, χωρίς όμως αυτό το μέτρο να υλοποιηθεί. Τον Οκτώβριο του 2019, ο Μαχαθίρ ανακοίνωσε ένα οικονομικό πλάνο το οποίο είχε στόχο η Μαλαισία να γίνει μία οικονομία υψηλού εισοδήματος μέχρι το 2030 [47].

Από τα τέλη του 2019 οι πολιτικές διαφωνίες ανάμεσα στον Μαχαθίρ και τον Ανουάρ Ιμπραήμ άρχισαν να πυκνώνουν, σχετικά με την παράδοση της εξουσίας από τον Μαχαθίρ στον Ιμπραήμ. Η διαφωνία αυτή εξελίχθηκε σε πολιτική κρίση τον Φεβρουάριο του 2020 όταν μέλη του κυβερνητικού συνασπισμού εξέφρασαν την αντίθεσή τους στο ενδεχόμενο να αναλάβει πρωθυπουργός ο Ιμπραήμ [48]. Τελικά, στις 24 Φεβρουαρίου 2020 ο Μαχαθίρ παραιτήθηκε από την πρωθυπουργία, ωστόσο διορίστηκε υπηρεσιακός πρωθυπουργός από τον Βασιλιά της Μαλαισίας την ίδια ημέρα, μέχρι το σχηματισμό νέας κυβέρνησης [49]. Ο Μαχαθίρ αποχώρησε από την πρωθυπουργία της Μαλαισίας στις 1 Μαρτίου 2020.

Μετά την πρωθυπουργία

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Τον Αύγουστο του 2020 ο Μαχαθίρ από τη Συμμαχία της Ελπίδας και δημιούργησε δικό του πολιτικό κόμμα, τους Μαχητές για την Πατρίδα [50]. Ο Μαχαθίρ έθεσε υποψηφιότητα με αυτό το κόμμα στις γενικές εκλογές του Νοεμβρίου του 2022, αλλά οι Μαχητές για την Πατρίδα δεν κατάφεραν να εξασφαλίσουν καμία βουλευτική έδρα στο κοινοβούλιο της Μαλαισίας, με τον Μαχαθίρ να μην καταφέρνει να επανεκλεγεί βουλευτής και να υφίσταται την πρώτη του εκλογική ήττα από το 1969 [51]. Μετά από αυτά τα γεγονότα ο Μαχαθίρ ανακοίνωσε την απόσυρσή του από την ενεργό πολιτική και ανέφερε ότι θα αφοσιωθεί στη μελέτη της Μαλαισιανής ιστορίας.

  1. 1,0 1,1 145788396.
  2. 2,0 2,1 «En Malaisie, du neuf avec un vieux». 11  Μαΐου 2018.
  3. 3,0 3,1 «Mahathir, now 94, says his only wish is to see Malaysia's recovery». 9  Ιουλίου 2019.
  4. www.malaymail.com/news/malaysia/2020/02/23/press-staking-out-pms-private-residence-and-palace-in-guessing-game-over-ne/1840138.
  5. Ανακτήθηκε στις 9  Ιουλίου 2019.
  6. www.nst.com.my/news/2016/01/122786/i-owe-everything-tun-razak-says-dr-mahathir.
  7. www.parlimen.gov.my/ahli-dewan.html?uweb=dr. Ανακτήθηκε στις 31  Ιουλίου 2018.
  8. 8,0 8,1 Ανακτήθηκε στις 13  Απριλίου 2022.
  9. isap.sejm.gov.pl/isap.nsf/DocDetails.xsp?id=WMP20020200354.
  10. www.keio.ac.jp/en/about/learn-more/honorary-degrees/.
  11. (Κινεζικά) Ministry of Education of the People's Republic of China. www.moe.gov.cn/s78/A22/xwb_left/moe_829/tnull_44386.html. Ανακτήθηκε στις 11  Απριλίου 2019.
  12. 12,0 12,1 lib.perdana.org.my/PLF/Digital_Content/Prominent_Leaders/Mahathir/Profiles/Biodata/biodata.pdf.
  13. «The Malay Mail». The Malay Mail.
  14. www.thenews.com.pk/print/469330-malaysia-pakistan-ties-given-impetus-says-high-commissioner.
  15. en.kremlin.ru/events/president/transcripts/22080.
  16. BOE-A-1995-8020.
  17. www.data.gov.my/data/ms_MY/dataset/senarai-penerima-kurniaan-seri-maharaja-mangku-negara-tahun-1958-hingga-2017.
  18. www.tatlerasia.com/people/mahathir-mohamad. Ανακτήθηκε στις 3  Νοεμβρίου 2022.
  19. Chin, Professor James· Dosch, Professor Joern (15 Αυγούστου 2015). «MALAYSIA POST-MAHATHIR: A Decade of Change». Marshall Cavendish International Asia Pte Ltd – μέσω Google Books. 
  20. Wain 2010, σελίδες 6–7
  21. Wain 2010, σελίδες 11–13
  22. Beech, Hannah (29 Οκτωβρίου 2006). «Not the Retiring Type». Time. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2012-12-13. https://web.archive.org/web/20121213165611/http://www.time.com/time/magazine/article/0,9171,1552090-1,00.html. Ανακτήθηκε στις 4 February 2011. 
  23. Wain 2010, σελ. 14
  24. Wain 2010, σελ. 9
  25. Wain 2010, σελίδες 18–19
  26. Wain 2010, σελ. 38
  27. «The exotic doctor calls it a day». The Economist. 3 Νοεμβρίου 2003. http://www.economist.com/node/2172673?story_id=2172673. Ανακτήθηκε στις 4 Φεβρουαρίου 2011. 
  28. Milne & Mauzy 1999, σελ. 28
  29. Sankaran & Hamdan 1988, σελίδες 18–20
  30. Milne & Mauzy 1999, σελίδες 30–31
  31. Branigin, William (29 December 1992). «Malaysia's Monarchs of Mayhem; Accused of Murder and More, Sultans Rule Disloyal Subjects». The Washington Post. 
  32. Wain 2010, σελίδες 97–98
  33. Wain 2010, σελίδες 65–67
  34. Milne & Mauzy 1999, σελίδες 43–44
  35. Cheah, Boon Keng (2002). Malaysia: the making of a nation. Institute of Southeast Asian Studies. σελ. 219. ISBN 981-230-154-2. 
  36. Kim Hoong Khong (1991). Malaysia's general election 1990: continuity, change, and ethnic politics. Institute of South East Asian Studies. σελίδες 15–17. ISBN 981-3035-77-3. 
  37. Wain 2010, σελίδες 1–3
  38. Milne & Mauzy 1999, σελ. 74
  39. Wain 2010, σελίδες 104–105
  40. «Bush rebukes Malaysia leader over remarks about Jews». CNN. 21 Οκτωβρίου 2003. http://www.cnn.com/2003/WORLD/asiapcf/southeast/10/20/rice.mahathir/index.html. Ανακτήθηκε στις 11 Μαΐου 2018. 
  41. Spillius, Alex (31 Οκτωβρίου 2003). «Mahathir bows out with parting shot at the Jews». The Daily Telegraph (UK). https://www.telegraph.co.uk/news/worldnews/asia/malaysia/1445602/Mahathir-bows-out-with-parting-shot-at-the-Jews.html. Ανακτήθηκε στις 5 February 2011. 
  42. 42,0 42,1 Wain 2010, σελ. 322
  43. Tay, Chester (10 Μαΐου 2018). «Tun M hopes to be sworn in as PM by 5pm today». The Edge Markets. Ανακτήθηκε στις 10 Μαΐου 2018. 
  44. «Revenues from environmental taxes». dx.doi.org. 13 Οκτωβρίου 2009. Ανακτήθηκε στις 27 Ιουλίου 2024. 
  45. Kerrigan, Heather (2019). IMF Issues Financial Support during Argentina Financial Crisis : June 20, August 29, and October 26, 2018. 2455 Teller Road, Thousand Oaks California 91320: CQ Press. σελίδες 354–362. 
  46. From the Dazhai Model to Hua Guofeng’s Pro-Peasant Policies, October 1976–Summer 1978. Routledge. 22 Δεκεμβρίου 2015. σελίδες 16–47. ISBN 978-1-315-71949-8. 
  47. Sabatino, Carlos· Diaz-Bonilla, Carolina (2022-10). October 2022 Update to the Global Database of Shared Prosperity. World Bank.  Ελέγξτε τις τιμές ημερομηνίας στο: |date= (βοήθεια)
  48. «Therapeutic Apheresis and Dialysis Upcoming Meetings February 2020». Therapeutic Apheresis and Dialysis 24 (1): 98–98. 2020-01. doi:10.1111/1744-9987.12841. ISSN 1744-9979. http://dx.doi.org/10.1111/1744-9987.12841. 
  49. «CIA, Memorandum, Prime Minister Mossadeqs Threat to Resign, February 24, 1953, Top Secret, CREST». MEMO 1: Pioneer Orientalist online. Ανακτήθηκε στις 27 Ιουλίου 2024. 
  50. Mahase, Elisabeth (2020-04-27). «Covid-19: What do we know so far about a vaccine?». BMJ: m1679. doi:10.1136/bmj.m1679. ISSN 1756-1833. http://dx.doi.org/10.1136/bmj.m1679. 
  51. COVID-19 statistical report - 16 November 2022. Public Health Scotland. 2022-11-16. http://dx.doi.org/10.52487/101640.