Αριστίων

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Για άλλες χρήσεις, δείτε: Αριστίων (γλύπτης).
Αριστίων
Γενικές πληροφορίες
Γέννηση1ος αιώνας π.Χ.
Αθήνα
Θάνατος86 π.Χ.
Αθήνα
Αιτία θανάτουδηλητηρίαση
Χώρα πολιτογράφησηςΑρχαία Αθήνα
Εκπαίδευση και γλώσσες
Ομιλούμενες γλώσσεςαρχαία ελληνικά
Πληροφορίες ασχολίας
Ιδιότηταφιλόσοφος
διπλωμάτης

Ο Αριστίων (... – 1 Μαρτίου 86 π.Χ.) ήταν φιλόσοφος και τύραννος των Αθηνών από το 88 π.Χ. έως το 86 π.Χ. Συμμάχησε με τον βασιλιά του Πόντου, Μιθριδάτη ΣΤ΄, ενάντια στους Ρωμαίους κατά τη διάρκεια του Α' Μιθριδατικού Πολέμου. Την 1η Μαρτίου 86 π.Χ. ο Λεύκιος Κορνήλιος Σύλλας κατέλαβε την Αθήνα μετά από μακρά πολιορκία και ο Αριστίων εκτελέστηκε.

Βιογραφικά στοιχεία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Νεανικά χρόνια[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Τα νεανικά του χρόνια διασώζει ο Αθήναιος,[1] προβάλλοντας ως πηγή τον Ποσειδώνιο τον Ρόδιο. Ο Ποσειδώνιος τον αποκαλεί «Αθηνίων» και τον προβάλλει ως περιπατητικό φιλόσοφο. Ωστόσο άλλοι, όπως ο Παυσανίας, ο Αππιανός και ο Πλούταρχος τον αποκαλούν Αριστίωνα. Ο δε Αππιανός θεωρεί πως πρόκειται για επικούρειο φιλόσοφο. Δεν υπάρχει κοινώς αποδεκτή απάντηση στο ζήτημα αυτό και είναι πιθανόν να πρόκειται για δύο διαφορετικούς τυράννους της Αθήνας που έζησαν σε κοντινές περιόδους και των οποίων οι ιστορίες συγχέονται μεταξύ τους.

Ο Αθηνίων ή Αριστίων ήταν ο νόθος γιος ενός περιπατητικού φιλοσόφου, που επίσης καλούταν Αθηνίων, τον οποίο και διαδέχτηκε λαμβάνοντας το δικαίωμα του Αθηναίου Πολίτη. Παντρεύτηκε νωρίς και παράλληλα ξεκίνησε να διδάσκει φιλοσοφία με μεγάλη επιτυχία στη Μεσσήνη και τη Λάρισα. Αφού επέστρεψε στην Αθήνα έχοντας κάνει περιουσία, ορίστηκε πρέσβης στην αυλή του βασιλιά Μιθριδάτη Στ', ο οποίος τότε βρισκόταν σε πόλεμο με τη Ρώμη. Σαν αποτέλεσμα έγινε στενός φίλος και σύμβουλός του. Οι αναφορές του προς τους Αθηναίους παρουσίαζαν τη δύναμη του Μιθριδάτη με τόση λάμψη που οι συμπατριώτες του άρχισαν να αναπτύσσουν ελπίδες απόταξης του ρωμαϊκού ζυγού.

Ανάληψη της εξουσίας[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Περίπου το 88 π.Χ. ο Μιθριδάτης τον έστειλε πίσω στην Αθήνα, όπου σύντομα κατάφερε με την καθοδήγηση του βασιλιά να γίνει τύραννος της πόλης. Η διακυβέρνησή του πρέπει να ήταν τόσο σκληρή που περιγράφεται με τρομακτικούς όρους από τον Πλούταρχο, ο οποίος τον κατατάσσει στο πλευρό του Νάβιδα και του Κατιλίνα. Ο Απελλικών ο Τήιος, ακολουθώντας διαταγές του, λεηλάτησε το ιερό θησαυροφυλάκιο της Δήλου. Ο Αππιανός αφηγείται πως το είχε ήδη κάνει εκ μέρους του ο Μιθριδάτης και πως χάρις σε αυτά τα χρήματα κατάφερε ο Αριστίων να λάβει την εξουσία.

Πολιορκία της Αθήνας[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Εν τω μεταξύ ο Σύλλας αποβιβάστηκε στην Ελλάδα και αμέσως πολιόρκησε την Αθήνα και τον Πειραιά. Τον τελευταίο είχε καταλάβει ο στρατηγός του Μιθριδάτη, Αρχέλαος. Ο Πλούταρχος αφηγείται πως ο λιμός ήταν τόσο φοβερός που ο κόσμος αναγκαζόταν να μαγειρέψει τα υποδήματά του, ενώ οι ναοί έμεναν αφρόντιστοι. Ο λαός έφτασε στο σημείο να παρακαλά να παραδοθεί η πόλη, ωστόσο ο Αριστίων απαντούσε με απειλές και ειρωνίες. Φρόντιζε δε να θυμώνει όλο και περισσότερο τον Σύλλα εξαπολύοντας από τα τείχη της πόλης προσβολές για τον ίδιο και τη γυναίκα του.[2] Τελικά κάποια νύχτα η αντίσταση της πόλης κάμφθηκε και ακολούθησε μακελειό στους δρόμους. Ο Αριστίων διέφυγε στην Ακρόπολη, αφού φρόντισε πρώτα να κάψει το Ωδείο για να μην χρησιμοποιήσει ο Σύλλας την ξυλεία για να κατασκευάσει πολιορκητικές μηχανές. Την αιχμαλώτισή του ανέλαβε ο Κούριος. Τελικά ήταν η δίψα αυτή που τον ανάγκασε να παραδοθεί. Ειρωνικά, σύμφωνα με την αφήγηση του Πλουτάρχου, τη στιγμή που κατέβαιναν τον Ιερό Βράχο μια νεροποντή γέμισε τις δεξαμενές τις Ακρόπολης.[3] Σύντομα έχασε τη ζωή του από δηλητήριο. Ο Παυσανίας αναφέρει μια ελαφρώς παραλλαγμένη εκδοχή, πως τον Αριστίωνα απέσπασαν με βια από τον βωμό της Αθηνάς. Επίσης, αποδίδει τη φρικτή ασθένεια που έπληξε τον Σύλλα προς το τέλος της ζωής του στη θεϊκή τιμωρία για την ασέβεια αυτή.[4]

Δείτε επίσης[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. Αθήναιος, v. 211ff
  2. Πλούταρχος, Βίοι Παράλληλοι, Σύλλας Κεφ. 13
  3. Πλούταρχος, Βίοι Παράλληλοι, Σύλλας Κεφ. 14
  4. Παυσανίας, i. 20. 4