Αντιπρόεδρος της Ελληνικής Δημοκρατίας
| Αντιπρόεδρος της Ελληνικής Δημοκρατίας
| |
|---|---|
.svg) Εθνόσημο της Ελλάδας (1973-1974) | |
| Διορισμός από | Πρόεδρος της Δημοκρατίας |
| Διάρκεια θητείας | Επτά έτη μη ανανεώσιμη [1] |
| Κατάργηση | 26 Νοεμβρίου 1973 |
Ο Αντιπρόεδρος της Ελληνικής Δημοκρατίας υπήρξε βραχύβιο πολιτειακό αξίωμα που δημιουργήθηκε κατά την διάρκεια του σχεδίου φιλελευθεροποίησης της χούντας το 1973. Ο Οδυσσέας Αγγελής ήταν ο μόνος που θήτευσε στο συγκεκριμένο αξίωμα, υπό την προεδρία του δικτάτορα Γεωργίου Παπαδόπουλου.
Ιστορικό πλαίσιο[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Μετά το Κίνημα του Ναυτικού της 23ης Μαΐου 1973 σε συνδυασμό και με το Αντικίνημα της 13ης Δεκεμβρίου 1967 που είχε προηγηθεί, ο δικτάτορας Γεώργιος Παπαδόπουλος αποφάσισε να προχωρήσει σε έναν υποτυπώδη εκδημοκρατισμό του καθεστώτος, καταργώντας την μοναρχία και προχωρώντας στην εγκαθίδρυση Προεδρικής Δημοκρατίας.
Στο νέο αυτό πολίτευμα θα υπήρχαν τρία κύρια πολιτικά αξιώματα : ο Πρόεδρος, ο Αντιπρόεδρος της Δημοκρατίας και ο Πρωθυπουργός.
Την 1 Ιουνίου του 1973 ο Παπαδόπουλος προχώρησε στην κατάργηση της μοναρχίας αναλαμβάνοντας ο ίδιος προσωρινά την Προεδρία, διαδεχόμενος τον εαυτό του ως Αντιβασιλέα.
Έναν μήνα αργότερα στις, 23 Ιουλίου, διοργανώθηκε νόθο δημοψήφισμα και ο Παπαδόπουλος ανέλαβε και τυπικά τον τίτλο του Προέδρου της Ελληνικής Δημοκρατίας και διορίζοντας Αντιπρόεδρο της Δημοκρατίας ένα κορυφαίο στέλεχος της Χούντας, τον αρχηγό ΓΕΣ, Οδυσσέα Αγγελή.
Ο Παπαδόπουλος αργότερα εξήγγειλε εκλογές για τις αρχές του 1974, τις οποίες ο πολιτικός κόσμος αποδοκίμασε ως φάρσα.
Όρκος και καθήκοντα[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Σύμφωνα με το Σύνταγμα του 1973, ο Αντιπρόεδρος της Δημοκρατίας θα εκλεγόταν ως επιλεγμένος από τον υποψήφιο Πρόεδρο συνυποψήφιος.[2]
Σε αντίθεση με τον Πρόεδρο, ο οποίος θα ορκιζόταν (υπό συνθήκες πλήρους εφαρμογής του Συντάγματος) ενώπιον του απερχόμενου Προέδρου, της Κυβέρνησης, του Προέδρου της Βουλής, μέρους της Ολομέλειας του Κοινοβουλίου και της Ιεράς Συνόδου, ο Αντιπρόεδρος της Δημοκρατίας θα ορκιζόταν μόνον ενώπιον του Προέδρου της Δημοκρατίας, όπως και συνέβη.
Αυτή η τυπική διαφοροποίηση καταδεικνύει τον ρόλο και τα καθήκοντα του Αντιπροέδρου της Δημοκρατίας: Η θέση του Αντιπροέδρου δεν δημιουργήθηκε για να αποτελέσει θέση ηγεσίας, αλλά ένα αξίωμα που επικουρεί[3] τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας, με περιορισμένες εξουσίες.[4]
Κατάργηση[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Το Νοέμβριο του 1973, ο Δημήτριος Ιωαννίδης, αρχηγός της ΕΣΑ, ανέτρεψε τον Παπαδόπουλο και κατήργησε με Συντακτική Πράξη το Σύνταγμα του 1973, που προέβλεπε τη θέση του Αντιπροέδρου της Δημοκρατίας. Η θέση του Προέδρου της Δημοκρατίας διατηρήθηκε για τυπικούς μόνο λόγους.
Τον Παπαδόπουλο διαδέχθηκε ως Πρόεδρο ο αρχηγός ΓΕΣ Φαίδων Γκιζίκης, ως εθιμοτυπικός αρχηγός του κράτους.
Μετά την μεταπολίτευση και το Σύνταγμα του 1975, το οποίο δεν προέβλεψε θέση Αντιπροέδρου, το αξίωμα καταργήθηκε.