Μετάβαση στο περιεχόμενο

Αντίοχος Ε΄ Ευπάτωρ

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Αντίοχος Ε΄
Αντίοχος Ε΄ Ευπάτωρ.
Βασιλιάς της αυτοκρατορίας των Σελευκιδών
Περίοδος164 - 162 π.Χ.
ΠροκάτοχοςΑντίοχος Δ΄
ΔιάδοχοςΔημήτριος Α΄
Γέννηση173 π.Χ.
Θάνατος162 π.Χ.
ΟίκοςΣελευκιδών
ΠατέραςΑντίοχος Δ΄ Επιφανής
ΜητέραΛαοδίκη
Commons page Σχετικά πολυμέσα
δεδομένα (π  σ  ε )

Ο Αντίοχος Ε΄ Ευπάτωρ (π. 173162 π.Χ.), ήταν βασιλιάς της ελληνιστικής αυτοκρατορίας των Σελευκιδών κατά την περίοδο 164162 π.Χ. Ήταν γιος του Αντίοχου Δ΄ του Επιφανούς και της Λαοδίκης. Το προσωνύμιο "Ευπάτωρ" σημαίνει αυτός που κατάγεται από ευγενή πατέρα.

Η σύντομη βασιλεία

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Την άνοιξη του 164 π.Χ. ο Αντίοχος, σε ηλικία μόλις εννέα ετών ανακηρύσσεται συμβασιλέας του πατέρα του πριν αυτός αναχωρήσει για την εκστρατεία του στην Περσία. Ο πατέρας του όμως, δεν επέστρεψε ποτέ, καθώς αρρώστησε και πέθανε. Έτσι ανέβηκε στο θρόνο με προστάτη – αντιβασιλιά το στρατηγό Λυσία, που άφησε ο Αντίοχος Δ΄ στη θέση του διοικητή της Συρίας. Η θέση του Λυσία ήταν επισφαλής καθώς υπήρχαν πολλοί που εποφθαλμιούσαν τη βασιλεία. Και για να γίνουν τα πράγματα χειρότερα η ρωμαϊκή Σύγκλητος, που κρατούσε στη Ρώμη όμηρο τον εξάδερφο και νόμιμο διάδοχο του θρόνου, Δημήτριο, απειλούσε να τον απελευθερώσει αν η κυβέρνηση των Σελευκιδών δεν υπάκουε στις όποιες επιταγές της.

Στον τομέα των στρατιωτικών υποθέσεων, ξεσπά επανάσταση στη Μηδία, με ηγέτη τον Τίμαρχο από τη Μίλητο. Επίσης μαίνεται η επανάσταση των Μακκαβαίων στην Ιουδαία ήδη από την εποχή του Αντίοχου Δ΄. Το 162 π.Χ. ο στρατός των Σελευκιδών κατορθώνει να πετύχει νίκη απέναντι στον ηγέτη των επαναστατών, τον Ιούδα. Στην Αντιόχεια ξεσπά νέα αποστασία από το Φίλιππο, σύμβουλο του Αντίοχου. Την ίδια χρονιά επικυρώνεται συνθήκη ειρήνης ανάμεσα στους Σελευκίδες και την Ιουδαία, με όρους που ευνοούν τους δεύτερους γιατί οι πρώτοι είχαν ανάγκη το στρατό τους για τη Μηδία και την Αντιόχεια.

Την ίδια χρονιά ένας πρέσβης της Ρώμης, ο Οκτάβιος (Gnaeus Octavius), απαιτεί τη συμμόρφωση των Σελευκιδών στη Συνθήκη της Απάμειας που υπογράφτηκε το 188 π.Χ. Έπρεπε να βυθίσουν τα πλοία τους και να βγάλουν εκτός μάχης τους ελέφαντές τους, πράγμα που παραβίασε ο Αντίοχος Δ΄ κατά τον πόλεμο με την Αίγυπτο πριν λίγα χρόνια. Ο Λυσίας δεν τόλμησε να αρνηθεί στους Ρωμαίους, πράγμα που εξόργισε το λαό. Ο Οκτάβιος βρήκε τραγικό θάνατο από τον όχλο. Η Σύγκλητος καταλόγισε τις ευθύνες στον Αντίοχο και ορισμένα μέλη της έστειλαν το Δημήτριο πίσω στη Συρία, όπου γίνεται δεκτός ως νόμιμος βασιλιάς. Μέσα στους επόμενους μήνες ο Αντίοχος και ο προστάτης του Λυσίας ανατράπηκαν και θανατώθηκαν, με τον πρώτο να είναι μόλις 11 ετών. Έτσι ξεκινά μια σειρά από δολοφονίες ανάμεσα στους πρίγκιπες των Σελευκιδών, πράγμα που αποτελεί σημάδι της αναπόφευκτης παρακμής της δυναστείας.

Έτος (π.Χ.) Γεγονός
173 π.Χ. Γέννηση του Αντίοχου, γιου του Αντίοχου Δ΄ του Επιφανούς και της Λαοδίκης.
166 π.Χ. Ξέσπασμα της επανάστασης των Μακκαβαίων.
164 π.Χ. Ο Αντίοχος ονομάζεται συμβασιλέας από τον πατέρα του, πριν την αναχώρηση του τελευταίου για την Περσία.
164 π.Χ. Ο Αντίοχος Δ΄ πεθαίνει και ο θρόνος περνά στο εννιάχρονο γιο του Αντίοχο, με αντιβασιλιά το Λυσία.
Επίσκεψη με το Λυσία, στην Ιερουσαλήμ για επόπτευση της κατάστασης.
Επανάσταση του Τιμάρχου από τη Μίλητο, ηγεμόνα τη Μηδίας.
162 π.Χ. Νίκη κατά των Ιουδαίων. Επανάσταση στην Αντιόχεια. Συνθήκη ειρήνης ανάμεσα στην Ιουδαία και τους Σελευκίδες.
162 π.Χ. Ο Οκτάβιος, απεσταλμένος των Ρωμαίων, απαιτεί την τήρηση των όρων της Συνθήκης της Απάμειας και θανατώνεται από τον όχλο.
162 π.Χ. Ο Δημήτριος δραπετεύει από τη Ρώμη και αναλαμβάνει την εξουσία. Ο Αντίοχος και ο Λυσίας θανατώνονται.