Αμαλία του Ζολμς-Μπράουνφελς

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Αμαλία του Zολμς-Μπράουνφελς
Γενικές πληροφορίες
Γέννηση31  Αυγούστου 1602[1][2][3]
Μπράουνφελς[4]
Θάνατος8  Σεπτεμβρίου 1675[1][2][3]
Χάγη[4]
Τόπος ταφήςΝέα Εκκλησία στο Ντελφτ
Χώρα πολιτογράφησηςΓερμανία
Εκπαίδευση και γλώσσες
Ομιλούμενες γλώσσεςΟλλανδικά[5]
Πληροφορίες ασχολίας
Ιδιότηταμαικήνας[6]
συλλέκτρια τέχνης[6]
Κυρία επί των τιμών[7]
Οικογένεια
ΣύζυγοςΦρειδερίκος Ερρίκος της Οράγγης (από 1625)[8][4]
ΤέκναΓουλιέλμος Β΄ της Οράγγης-Νάσσαου[4]
Λουίζα-Ερριέττα του Νάσσαου[4]
Αλμπερτίνα Αγνή του Νάσσαου[4]
Ερριέττα Αικατερίνη του Νάσσαου[4]
Ερρίκος Λουδοβίκος του Νάσσαου[9]
Μαρία του Νάσσαου[9]
Ερριέττα Αμαλία του Νάσσαου[9]
Ελισάβετ του Νάσσαου[9]
Isabella Charlotte of Nassau[9]
ΓονείςΙωάννης Αλβέρτος Α΄ του Ζολμς-Μπράουνφελς[4] και Agnès of Sayn-Wittgenstein[4]
ΑδέλφιαJohan Albert II, Count of Solms-Braunfels
Élisabeth of Solms-Braunfels
Louise Christine of Solms-Braunfels
ΣυγγενείςΦρειδερίκος Γουλιέλμος του Βρανδεμβούργου (γαμπρός) και Γουλιέλμος Α΄ της Οράγγης (husband's father)
ΟικογένειαΖολμς-Μπράουνφελς
Αξιώματα και βραβεύσεις
ΑξίωμαΑντιβασιλέας
Commons page Σχετικά πολυμέσα

Η Αμαλία (γερμ. Amalia von Solms-Braunfels, 31 Αυγούστου 1602, Μπράουνφελς - 8 Σεπτεμβρίου 1675, Χάγη) από τον Οίκο του Ζολμς, ήταν κόρη του Κόμη του Ζολμς-Μπράουνφελς και με τον γάμο της έγινε πριγκίπισσα της Οράγγης. Ενεργούσε ως πολιτική σύμβουλος του συζύγου της κατά τη διάρκεια της διακυβέρνησής του και ενήργησε ως εκ των πραγμάτων αναπληρωτής και επίτροπός του, κατά τη διάρκεια της αναπηρίας του το διάστημα 1640-47. Υπηρέτησε επίσης ως πρόεδρος του δημοτικού συμβουλίου κατά τη διάρκεια της ανηλικιότητας του εγγονού της Γουλιέλμου Γ΄ της Οράγγης από το 1650 έως το 1672.

Ήταν κόρη του Ιωάννη Αλβέρτου Α΄ του Ζολμς-Μπράουνφελς (1563-1623) και της Aγνής, κόρης του Λουδοβίκου Α΄ του Ζάυν-Βίτγκενσταϊν (1568-1617).

Βιογραφία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η Αμαλία, γεννημένη στον Οίκο του Ζολμς, μία άρχουσα οικογένεια άμεσα υπαγόμενη στον Αυτοκράτορα, πέρασε την παιδική της ηλικία στο γονικό Κάστρο Μπράουνφελς.

Έγινε μέλος της Αυλής της Ελισάβετ Σιούαρτ, συζύγου του Φρειδερίκου Ε΄ του Παλατινάτου και "για έναν χειμώνα" βασιλιά της Βοημίας. Όταν ο Αυτοκράτορας της Γερμανίας νίκησε τον Φρειδερίκο Ε΄, αυτός έφυγε από την Πράγα με τη έγκυο βασίλισσα στα δυτικά. Στη διαδρομή όλοι τούς αρνιόταν κατάλυμα, καθώς ο Φρειδερίκος Ε΄ είχε τεθεί υπό αυτοκρατορική απαγόρευση. Η Ελισάβετ ανέλαβε δουλειές κατά τη διάρκεια της φυγής τους και η Αμαλία τη βοήθησε με την παράδοση του πρίγκιπα Μαυρίκιου στο Κάστρο Κυστρίν.

Το τέλος του ταξιδιού τους ήταν στη Χάγη, όπου ο κυβερνήτης Mαυρίκιος της Οράγγης, θείος του εκλέκτορα (η μητέρα του εκλέκτορα Λουίζα Ιουλιάνα του Νάσσαου ήταν αδελφή του Μαυρίκιου), τους έδωσε άσυλο το 1621. Εμφανίζοντο συχνά στην Αυλή του, όπου ο μικρότερος αδελφός τού Mαυρίκιου, ο Φρειδερίκος Ερρίκος της Οράγγης, ενθουσιάστηκε με την Αμαλία το 1622. Αυτή αρνήθηκε να γίνει η ερωμένη του και ζητούσε γάμο. Ήταν συγγενείς: ο πατέρας της Αμαλίας, ο Ιωάνης Αλβέρτος Α΄ ήταν εξάδελφος του Φρειδερίκου Ερρίκου, καθώς οι γονείς τους -Ελισάβετ των Νάσσαου-Ντίλενμπουργκ και Γουλιέλμος Α΄ πρίγκιπας της Οράγγης αντίστοιχα- ήταν αδέλφια.

Όταν ο Mαυρίκιος των Νάσσαου απεβίωσε, έκανε τον αδελφό του Φρειδερίκο Ερρίκο να υποσχεθεί ότι θα τη νυμφευτεί. Ο γάμος με την Αμαλία έγινε στις 4 Απριλίου 1625.

Σύζυγος του κυβερνήτη[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Οικογενειακό πορτραίτο, έργο του Χέριτ φαν Χόντχορστ, 1647.
Πορτρέτο της Αμαλίας, έργο του Ρέμπραντ φαν Ρίιν, 1632.

Όταν ο Φρειδερίκος Ερρίκος έγινε κυβερνήτης μετά το τέλος του ετεροθαλούς αδελφού του Μαυρικίου, η επιρροή του αυξήθηκε σημαντικά, όπως και της Αμαλίας. Οι δύο τους κατάφεραν να επεκτείνουν την Αυλική ζωή στη Χάγη: έκτισαν πολλά παλάτια, συμπεριλαμβανομένου του Χούις τεν Μπος. Η Αμαλία ήταν μία μεγάλη συλλέκτης έργων τέχνης και συγκέντρωσε πολλά κοσμήματα, τα οποία κληρονόμησαν οι τέσσερις κόρες της που επιβίωσαν. Περιγράφεται ως έξυπνη, αλαζονική και φιλόδοξη, όχι όμορφη, αλλά με φρέσκια και ελκυστική εμφάνιση.

Η Αμαλία ήταν ο πρωταγωνιστής πολλών βασιλικών γάμων, συμπεριλαμβανομένου τού γάμου τού γιου της Γουλιέλμου Β΄ με τη Μαρία Στιούαρτ, κόρη του Καρόλου Α΄ της Αγγλίας και της Σκωτίας και των γάμων των θυγατέρων της με Γερμανούς πρίγκιπες.

Η σχέση μεταξύ της Aμαλίας και του Φρειδερίκου Ερρίκου χαρακτηρίστηκε ευτυχισμένη και η Aμαλία αναγνωρίζεται ότι ενήργησε ως πολιτικός σύμβουλός του. Από το 1640 έως το τέλος του το 1647 η υγεία του Φρειδερίκου Ερρίκου -υπέφερε από ουρική αρθρίτιδα (ποδάγρα) και πιθανώς επίσης από μία μορφή Αλτσχάιμερ- έκανε όλο και πιο δύσκολο γι' αυτόν να συμμετάσχει στην πολιτική και κατά τη διάρκεια αυτών των επτά ετών η Αμαλία λειτούργησε αποτελεσματικά ως επίτροπος και κυβερνήτης, διατηρώντας διπλωματικές επαφές και λαμβάνοντας πολιτικές αποφάσεις για λογαριασμό του. [10] Η de facto πολιτική της θέση αναγνωρίστηκε, και οι διπλωμάτες, γνωρίζοντάς το, προσπαθούσαν να επηρεάσουν τις αποφάσεις της με δαπανηρά δώρα. [11] Σύμφωνα με πληροφορίες, η Αμαλία ήταν πίσω από τη συμμετοχή του Φρειδερίκου-Ερρίκου στις διαπραγματεύσεις, οι οποία τελικά είχαν ως αποτέλεσμα την Ειρήνη του Μύνστερ του 1648. Ως αναγνώριση, ο Φίλιππος Δ΄ της Ισπανίας της παραχώρησε την κυριότητα και το Κάστρο του Tούρνχοουτ το 1649.

Το 1647 ο σύζυγός της απεβίωσε και τον διαδέχτηκε ως κυβερνήτης των Κάτω Χωρών και πρίγκιπας της Οράγγης ο γιος τους Γουλιέλμος Β΄ της Οράγγης.

Επιτροπεία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Μετά το τέλος του γιου της Γουλιέλμου Β΄ το 1650, ο εγγονός της Γουλιέλμος Γ΄ (μετέπειτα βασιλιάς της Αγγλίας) έγινε Πρίγκιπας του Οράγγης. Διορίστηκε ένα συμβούλιο επιτρόπων κατά τη διάρκεια της ανηλικιότητάς του, και η Aμαλία και η πρώην νύφη της Mαρία Στιούαρτ πολέμησαν για την κηδεμονία, δηλ. την προεδρία του συμβουλίου επιτρόπων. Το Ανώτατο Δικαστήριο της Ολλανδίας και της Ζηλανδίας έδωσε τελικά κοινή επιτροπεία τόσο στη Μαίρη, όσο και την Αμαλία και έτσι συμμετείχαν οι δύο τους στο συμβούλιο επιτρόπων. [10]

Η Αμαλία υποστηρίχθηκε εναντίον της Μαρίας από τον γαμπρό της, τον Εκλέκτορα του Βρανδεμβούργου, και ήταν σε καλές σχέσεις με τον μεγάλο αξιοματούχο Γιόχαν ντε Βιττ, μία σχέση που δεν άλλαξε με την Πράξη Αποκλεισμού του 1654, εμποδίζοντας τον πρίγκιπα από όλα τα αξιώματα των προγόνων του. Όταν η Μαρία απεβίωσε το 1660, η Αμαλία ανέλαβε τον αποκλειστικό έλεγχο της επιτροπείας του εγγονού της. [10] Κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου ζούσε στο Όουντε Χοφ στο Nόορντεϊντε, διατηρώντας την Αυλή και τις διπλωματικές επαφές της με τους ηγεμόνες.

Το 1672 ο εγγονός της κηρύχθηκε ενήλικας και το συμβούλιο επιτροπείας του διαλύθηκε. Η Αμαλία αποσύρθηκε και τον είδε να γίνετε κυβερνήτης της Ολλανδίας, της Ζηλανδίας, της Ουτρέχτης, του Γκέλντερλαντ και του Όβερισελ και γενικός διοικητής της Ένωσης των Επαρχιών.

Αφιερώματα[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Το Πορτρέτο της Aμαλίας του Ζολμς, συζύγου του πρίγκιπα της Οράγγης έγινε από τον Γκέριτ φαν Χόντχορστ, στα μέσα 17ου αι. Το χαρακτικό ανήκει στο Τμήμα Συλλογών Εικόνας, στην Εθνική Πινακοθήκη Βιβλιοθήκης Τέχνης, της Γουάσιγκτον ΠΚ.

Ένα κρασί από τον αμπελώνα στο Φράνσχεκ (στη Νότια Αφρική) πήρε το όνομά του από την Αμαλία του Ζολμς-Μπράουνφελς. Το κρασί τιμά τον ρόλο που έπαιξε αυτή στην πολιτική ζωή της Ολλανδίας. Ο εγγονός της Γουλιέλμος Γ΄ της Αγγλίας παρείχε καταφύγιο και υποστήριξη σε χιλιάδες Γάλλους Ουγενότους, μετά την ανάκληση του Διατάγματος της Νάντης το 1685. Περίπου 180 από αυτούς τους πρόσφυγες που διέφυγαν από τη θρησκευτική δίωξη, μεταφέρθηκαν στο Ακρωτήριο της Καλής Ελπίδος και τους παραχωρήθηκαν αγροκτήματα στο Φράνσχεκ. Εκεί έθεσαν τα θεμέλια της σύγχρονης βιομηχανίας κρασιού της Νότιας Αφρικής.

Οικογένεια[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Παντρεύτηκε το 1625 τον Φρειδερίκο Ερρίκο της Οράγγης, κυβερνήτη της Ολλανδίας, Ζηλανδίας, Ουτρέχτης, Γκέλντερς, Όβεριισελ, και είχε τέκνα:

Βιβλιογραφικές αναφορές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. 1,0 1,1 1,2 Εθνική Βιβλιοθήκη της Γαλλίας: (Γαλλικά) καθιερωμένοι όροι της Εθνικής Βιβλιοθήκης της Γαλλίας. data.bnf.fr/ark:/12148/cb13515156r. Ανακτήθηκε στις 10  Οκτωβρίου 2015.
  2. 2,0 2,1 2,2 «Amalia van Solms». Biografisch Portaal. 17497862.
  3. 3,0 3,1 3,2 (Ολλανδικά) RKDartists. 434746. Ανακτήθηκε στις 9  Οκτωβρίου 2017.
  4. 4,00 4,01 4,02 4,03 4,04 4,05 4,06 4,07 4,08 4,09 4,10 (Αγγλικά) ECARTICO. www.vondel.humanities.uva.nl/ecartico/persons/24683. Ανακτήθηκε στις 29  Σεπτεμβρίου 2023.
  5. Εθνική Βιβλιοθήκη της Γαλλίας: (Γαλλικά) καθιερωμένοι όροι της Εθνικής Βιβλιοθήκης της Γαλλίας. data.bnf.fr/ark:/12148/cb13515156r. Ανακτήθηκε στις 10  Οκτωβρίου 2015.
  6. 6,0 6,1 rkd.nl/explore/artists/434746. Ανακτήθηκε στις 4  Ιουλίου 2017.
  7. Ανακτήθηκε στις 24  Ιουνίου 2019.
  8. p11321.htm#i113207. Ανακτήθηκε στις 7  Αυγούστου 2020.
  9. 9,0 9,1 9,2 9,3 9,4 Darryl Roger Lundy: (Αγγλικά) The Peerage.
  10. 10,0 10,1 10,2 djr (18 Ιανουαρίου 2018). «Digitaal Vrouwenlexicon van Nederland». resources.huygens.knaw.nl. Ανακτήθηκε στις 16 Σεπτεμβρίου 2014. 
  11. djr (18 Ιανουαρίου 2018). «Digitaal Vrouwenlexicon van Nederland». resources.huygens.knaw.nl. 

Εξωτερικοί σύνδεσμοι[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]