Μετάβαση στο περιεχόμενο

Ώρα «W»

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Τελευταία σχόλια στο σχέδιο πριν από την Ώρα «W», υπογεγραμμένο από τον Αντόνι Χρούστσιελ «Μόντερ» την 1η 1 Αυγούστου 1944 στις 9:00 π.μ.
Η έκκληση που εκδόθηκε από την αντάρτικη διοίκηση που δημοσιεύθηκε στους δρόμους της πόλης, 1 Αυγούστου 1944.

Η Ώρα «W» (πολωνικά: Godzina „W”) ήταν η κωδική ονομασία για την ημερομηνία και ώρα που ξεκίνησε η Επιχείρηση Καταιγίδα στη γερμανοκρατούμενη Βαρσοβία, και ως εκ τούτου η Εξέγερση της Βαρσοβίας. Η ακριβής ώρα ήταν στις 17:00 της 1ης Αυγούστου 1944.

Προέλευση

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Στις 31 Ιουλίου 1944, κατά τη διάρκεια ενημέρωσης του γενικού επιτελείου του Πολωνικού Εσωτερικού Στρατού (πολωνικά: Komenda Głowna Armii Krajowej‎‎) στην οδό Πάνσκα 67, ο Στρατηγός Ταντέους Μπουρ-Κομορόφσκι, διοικητής του Εσωτερικών Στρατού, έλαβε μια αναφορά από τον Στρατηγό Αντόνι Χρούστσιελ (κωδικό όνομα «Μόντερ»), διοικητή της περιοχής της Βαρσοβίας, σχετικά με μια υποτιθέμενη επιτυχημένη σοβιετική παραβίαση της γερμανικής άμυνας λίγο έξω από το προάστιο της Πράγκα. Οι πληροφορίες ήταν στην πραγματικότητα ψευδείς, αλλά με βάση αυτές, στις 17:45, ο Μπουρ-Κομορόφσκι έδωσε στον Χρούστσιελ μια προφορική εντολή να ξεκινήσει την Επιχείρηση Καταιγίδα την 1η Αυγούστου 1944 στις 17:00.[1] Η εντολή δόθηκε μετά από αίτημα του Χρούστσιελ. Ο Γιαν Στανίσουαφ Γιανκόφσκι, ο αντιπρόσωπος της κυβέρνησης για την Πολωνία, ήταν παρών, αφού είχε συμβουλευτεί προηγουμένως σχετικά με την εντολή τον Ταντέους Πεουτσίνσκι (κωδικό όνομα «Γκζέγκος»), αντιπλοίαρχο και τον Λεόπολντ Οκουλίτσκι (κωδικό όνομα «Κόμπρα»), επικεφαλής του προσωπικού.[2][3] Η Γιανίνα Καρασίουβνα ήταν επίσης παρούσα.[3]

Μερικά αξιοσημείωτα άτομα απουσίασαν κατά τη διάρκεια της συνάντησης: ο Καζίμιες Ιράνεκ-Οσμέτσκι (κωδικό όνομα «Χέλερ»), Αρχηγός Υπηρεσίας Πληροφοριών του Εσωτερικού Στρατού, ο Γιούζεφ Σόστακ (κωδικό όνομα «Φίλιπ»), Αρχηγός της Μονάδας Επιχειρήσεων και ο καζίμιες Πουούτα-Τσαχόφσκι (κωδικό όνομα «Κουτσάμπα»), Αρχηγός Επικοινωνιών.[1] Όλοι έφτασαν στις 18:00, όταν μόνο ο Μπουρ-Κομορόφσκι είχε μείνει για να ενημερώσει το υπόλοιπο γενικό προσωπικό για την απόφαση.[4] Εκείνη την στιγμή, ο Μπουρ-Κομορόφσκι ενημερώθηκε για μια γερμανική αντεπίθεση σε σοβιετικές θέσεις έξω από την Πράγκα, αλλά δεν ακύρωσε την εντολή.[5]

Μετά την επιστροφή του στο αρχηγείο του στην οδό Φιλτρόβα 68, ο Χρούστσιελ έδωσε την ακόλουθη εντολή:[6]

Συναγερμός στους διοικητές της περιοχής. Στις 31/7 στις 19:00. Σας διατάζω στις 1/8 στις 17:00. Διεύθυνση Περιοχής: Γιάσνα 22, διαμ. 20 για την ώρα "W". Η παράδοση της εντολής πρέπει να αναγνωριστεί αμέσως.

Τα προηγούμενα σχέδια του Εσωτερικού Στρατού για την εξέγερση ζητούσαν να ξεκινήσει νωρίς το πρωί.[7] Στις 29 Ιουλίου 1944, κατόπιν αιτήματος του Χρούστσιελ, αποφασίστηκε ότι θα ξεκινούσε στις 17:00. Η ακριβής ημέρα όμως έπρεπε να επιλεγεί μόνο μια ημέρα πριν αρχίσουν οι μάχες. Η επιλογή της ώρας υπαγορεύτηκε από την έντονη κυκλοφορία στους δρόμους από τους πεζούς που επέστρεφαν από τη δουλειά. Η παρουσία της κυκλοφορίας θα επέτρεπε στους στρατιώτες να συγχωνευτούν και να φτάσουν με ασφάλεια στα σημεία συνάντησής τους, καθώς και να μεταφέρουν όπλα και πυρομαχικά.[8] Επιπλέον, στις 17:00 θα υπήρχε επαρκής ηλιακό φως για την επιχείρηση.[7]

1η Αυγούστου

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η εντολή εκδόθηκε από τον Χρούστσιελ γύρω στις 19:00 μ.μ.[9] - μόλις μία ώρα πριν από την στρατιωτική απαγόρευση κυκλοφορίας.[5] Ως αποτέλεσμα, παραδόθηκε μεταξύ 7:00 και 9:00 το πρωί του επόμενου πρωινού στους διοικητές των περιοχών. Οι διοικητές ομάδων το έλαβαν μεταξύ 9:00 και 13:30. Το απόγευμα ο συνολικός αριθμός των αγγελιοφόρων που παρέδιδαν την εντολή έφτασε τους 6.000.[6]

Η εντολή για την έναρξη της εξέγερσης εξέπληξε τους περισσότερους διοικητές.[6] Δεν υπήρχε αρκετός χρόνος για να πάρουν όπλα από μυστικές αποθήκες και να συγκεντρώσουν όλους τους στρατιώτες στα σημεία συνάντησης καθώς ήταν διασκορπισμένοι σε όλη την πόλη. Την ώρα «W» - στις 17:00 - η συνολική κινητοποίηση έφτασε μόνο το 60%.

Δεν κατάφεραν όλες οι μονάδες να κρατήσουν μυστική την κινητοποίηση μέχρι τις 17:00. Οι πρώτες βολές έγιναν σε μια γερμανική περιπολία στις 13:35 στην οδό Κρασίνσκι στο Ζολίμπος από μέλη της ομάδας του Ζντζίσουαφ Σιερπίνσκι, οι οποίοι μετάφεραν όπλα για μια μονάδα τους Τάγματος «Χάρος». Οι Γερμανοί έφεραν γρήγορα ένα άρμα και μερικά τεθωρακισμένα οχήματα με πολυβόλα. Κατά τη διάρκεια της έρευνας της περιοχής, στις 17:30 στην οδό Σουζίνα, η γερμανική περιπολία αιφνιδίασε μια πολωνική μονάδα από το 4ο Τάγμα «Γιαρόσουαφ Ντομπρόφσκι» που έβγαζαν όπλα από μία αποθήκη. Ο διοικητής Βουοντζίμιες Κατσανόφσκι σκοτώθηκε σε αυτή τη μάχη. Αυτές οι συγκρούσεις οδήγησαν στον γερμανικό έλεγχο των βασικών διασταυρώσεων του Ζολίμπος και ειδοποίησαν τις γειτονικές γερμανικές μονάδες που βρίσκονταν στο Οχυρό της Βαρσοβίας και στο Αεροδρόμιο Μπιελάνι.

Οι μάχες ξεκίνησαν πριν τις 17:00 σε τουλάχιστον οκτώ διαφορετικά σημεία σε όλη την πόλη.[10]

Ο Περιφερειακός Στρατός της Βαρσοβίας, συμπεριλαμβανομένου του Αντόνι Χρούστσιελ, στάθμευσε σε ένα διαμέρισμα στην οδό Γιάσνα 20 μέχρι τις 17:00, όταν μετακινήθηκε στο κατακτημένο Ξενοδοχείο Βικτώρια (Αρ. 26).[6] Το αρχηγείο, μαζί με τον Ταντέους Μπουρ-Κομορόφσκι, είχε σταθμεύσει στο Εργοστάσιο Επίπλων Kemler, στην οδό Ντζιέλνα 72.

Οι εισερχόμενες αναφορές σχετικά με την κατάσταση στην πόλη έπεισαν τον Στρατηγό Ράινερ Στάχελ, τον στρατιωτικό διοικητή της Βαρσοβίας, να ανακοινώσει συναγερμό για το Οχυρό της Βαρσοβίας στις 16:30.[6] Οι Γερμανοί, όμως, δεν κατάφεραν να σταματήσουν την εξέγερση.

Μνήμη

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
  • Ιούλιο 2004 - οι σκάλες που οδηγούν στο Λόφο της Εξέγερσης της Βαρσοβίας ονομάστηκαν «Λεωφόρος Ώρας W»[11]
  • Μια αναμνηστική πλακέτα τοποθετήθηκε στο κτίριο στην οδό Φιλτρόβα 68, όπου ο Αντόνι Χρούστσιελ «Μόντερ» υπέγραψε την αρχική εντολή[12]
  • Κάθε χρόνο στη Βαρσοβία και σε άλλα μέρη της Πολωνίας την 1η Αυγούστου στις 17:00 ενεργοποιούνται σήματα συναγερμού και σειρήνες. τα δημόσια μέσα μεταφοράς, τα λεωφορεία, τα τραμ, πολλά αυτοκίνητα και πεζοί σταματούν σιωπηλοί. Την ίδια στιγμή ξεκινάει μια τελετή στο Μνημείο Gloria Victis στο Στρατιωτικό Κοιμητήριο Ποβόνσκι.[13]

Παραπομπές

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
  1. ↑ 1,0 1,1 Wielka ilustrowana encyklopedia Powstania Warszawskiego. Βαρσοβία: ARS Print. 1997–2009. σελ. 127. ISBN 8311092613. 
  2. ↑ Bartoszewski, Władysław (2008). 1859 dni Warszawy (Wydanie 3 έκδοση). Kraków: Wydawnictwo Znak. σελ. 706. ISBN 9788324010578. 
  3. ↑ 3,0 3,1 Ciechanowski, Jan Mieczysław (2014). Powstanie Warszawskie : zarys podłoża politycznego i dyplomatycznego. Dom Wydawniczy Bellona., Akademia Humanistyczna im. Aleksandra Gieysztora (Pułtusk), Oficyna Wydawnicza Aspra-JR. ([Wyd. 8. rocznicowe] uzup. i poszerz έκδοση). Pułtusk: Akademia Humanistyczna im. Aleksandra Gieysztora. σελ. 332. ISBN 9788375491869. 
  4. ↑ Ciechanowski, Jan Mieczysław (2014). Powstanie Warszawskie : zarys podłoża politycznego i dyplomatycznego. Dom Wydawniczy Bellona., Akademia Humanistyczna im. Aleksandra Gieysztora (Pułtusk), Oficyna Wydawnicza Aspra-JR. ([Wyd. 8. rocznicowe] uzup. i poszerz έκδοση). Pułtusk: Akademia Humanistyczna im. Aleksandra Gieysztora. σελίδες 332–333. ISBN 9788375491869. 
  5. ↑ 5,0 5,1 Ciechanowski, Jan Mieczysław (2014). Powstanie Warszawskie : zarys podłoża politycznego i dyplomatycznego. Dom Wydawniczy Bellona., Akademia Humanistyczna im. Aleksandra Gieysztora (Pułtusk), Oficyna Wydawnicza Aspra-JR. ([Wyd. 8. rocznicowe] uzup. i poszerz έκδοση). Pułtusk: Akademia Humanistyczna im. Aleksandra Gieysztora. σελ. 334. ISBN 9788375491869. 
  6. ↑ 6,0 6,1 6,2 6,3 6,4 Adam, Borkiewicz (1969). Powstanie warszawskie. Zarys działań natury wojskowej. Instytut wydawniczy PAX. 
  7. ↑ 7,0 7,1 Kirchmayer, Jerzy (1969). Powstanie warszawskie. Książka i Wiedza. 
  8. ↑ Ciechanowski, Jan Mieczysław (2014). Powstanie Warszawskie : zarys podłoża politycznego i dyplomatycznego. Dom Wydawniczy Bellona., Akademia Humanistyczna im. Aleksandra Gieysztora (Pułtusk), Oficyna Wydawnicza Aspra-JR. ([Wyd. 8. rocznicowe] uzup. i poszerz έκδοση). Pułtusk: Akademia Humanistyczna im. Aleksandra Gieysztora. σελ. 321. ISBN 9788375491869. 
  9. ↑ Petrozolin-Skowrońska, Barbara (1994). Encyklopedia Warszawy (στα Πολωνικά). Βαρσοβία: Wydawn. Nauk. PWN. ISBN 8301088362. 
  10. ↑ Dunin-Wąsowicz, Krzysztof (1984). Warszawa w latach 1939-1945 (στα Πολωνικά) (1st έκδοση). Βαρσοβία: Państwowe Wydawn. Nauk. ISBN 8301042079. 
  11. ↑ Uchwała Nr XXXIII/735/2004 Rady miasta stołecznego Warszawy z dnia 8 lipca 2004 r. w sprawie nadania nazw ulicom w dzielnicy Mokotów m.st. Warszawy.. „Dziennik Urzędowy Województwa Mazowieckiego nr 2003 poz. 5436", 13 sierpnia 2004 r.
  12. ↑ Magdalena., Stopa (2010). Ostańce : kamienice warszawskie i ich mieszkańcy. Brykczyński, Jan., Dom Spotkań z Historią. Warszawa: Dom Spotkań z Historią. ISBN 9788362020423. 
  13. ↑ Miasto stanęło w Godzinę W. „Gazeta Stołeczna", σελ. 1, 3 Αυγούστου 2015.
Ανακτήθηκε από "https://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Ώρα_«W»&oldid=10713194"