Όλιβερ Τουίστ (χαρακτήρας)
Ο Όλιβερ Τουίστ είναι ο πρωταγωνιστής του μυθιστορήματος του 1838 Όλιβερ Τουίστ του Καρόλου Ντίκενς.[1] Ήταν το πρώτο παιδί που πρωταγωνίστησε σε αγγλικό μυθιστόρημα.[2]
Ιστορικό[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Ο ορφανός, νεαρός Όλιβερ γεννιέται σε ένα ενοριακό πτωχοκομείο μιας ανώνυμης πόλης, αν και στην πρώτη έκδοση (που μεταφράστηκε και στα ελληνικά) η πόλη αναφέρεται ως Μάντφογκ.[3] Η ανύπαντρη μητέρα του πεθαίνει κατά τη διάρκεια του τοκετού.[4] Η γριά Σάλι, που ήταν παρούσα στη γέννα, παίρνει από την ετοιμοθάνατη ένα μενταγιόν και ένα δαχτυλίδι. Ο υπάλληλος της ενορίας κύριος Μπαμπλ ονομάζει το αγόρι Όλιβερ Τουίστ. Ο Όλιβερ στέλνεται σε ένα ορφανοτροφείο, το οποίο διευθύνει η κυρία Μαν, και παραμένει εκεί μέχρι τα εννιά του χρόνια, οπότε τον επαναφέρουν στο πτωχοκομείο.
Τα ορφανά στο πτωχοκομείο λιμοκτονούν από την κακομεταχείριση. Ρίχνουν κλήρο για να αποφασίσουν ποιος θα ζητήσει περισσότερο χυλό για όλους και ο κλήρος πέφτει στον Όλιβερ. Στο δείπνο, μόλις τελειώσει ο χυλός, ο Όλιβερ πηγαίνει στον κύριο και λέει τη γνωστή ατάκα: "Σας παρακαλώ κύριε. Θέλω λίγο ακόμα". Στη συνέχεια χαρακτηρίζεται ταραχοποιός και προσφέρεται ως μαθητευόμενος σε όποιον θέλει να τον πάρει, ο οποίος τελικά είναι ο Σόουερμπερι, ο εργολάβος κηδειών. Ο Όλιβερ τσακώνεται με τον Νόα Κλέιπολ, ένα μεγαλύτερο αγόρι στο γραφείο κηδειών, επειδή ο Νόα κορόιδευε τη νεκρή μητέρα του Όλιβερ. Στη συνέχεια, ο Όλιβερ τρώει ξύλο για τιμωρία, αλλά καταφέρνει να δραπετεύσει και το σκάει στο Λονδίνο.
Στο Λονδίνο, ο Όλιβερ γνωρίζει τον πορτοφολά Τζακ Ντόκινς, ο οποίος του προσφέρει στέγη. Εκεί, γνωρίζει τον Φέιγκιν και την ομάδα νεαρών κλεφτών του. Ο αθώος Όλιβερ πηγαίνει «να δουλέψει» με τον Ντόκινς και τον Τσάρλι Μπέιτς, αλλά βλέπει την πραγματική φύση της «δουλειάς» τους όταν ο Ντόκινς παίρνει κάτι από την τσέπη ενός κυρίου. Όταν ο κύριος Μπράουνλοου συνειδητοποιεί ότι τον κλέβουν, θεωρεί ότι το έκανε ο Όλιβερ, τον οποίο κυνηγούν, πιάνουν και οδηγούν στην αστυνομία. Ο Όλιβερ, ο οποίος στο μεταξύ έχει τραυματιστεί κατά την καταδίωξη, αφήνεται ελεύθερος μετά από την κατάθεση ενός μάρτυρα και μεταφέρεται από τον Μπράουνλοου στο σπίτι του, όπου περιθάλπεται. Αφού αναρρώνει από τα τραύματά του, ο Όλιβερ πηγαίνει με εντολή του Μπράουνλοου να δώσει 5 λίρες σε έναν τοπικό έμπορο και να επιστρέψει μερικά βιβλία. Τον εντοπίζουν, όμως, η Νάνσι και ο Μπιλ Σάικς, που προσποιούνται ότι είναι αδέρφια του και τον παίρνουν μαζί τους πίσω στο άντρο του Φέιγκιν. Ωστόσο, η Νάνσι αργότερα προδίδει τον Φέγκιν και τον Σάικς, καθώς και τον εαυτό της, επειδή στέρησαν από τον Όλιβερ την ευκαιρία για μια καλύτερη ζωή.
Ο κύριος Μπράουνλοου, ο οποίος πιστεύει λανθασμένα ότι ο Όλιβερ πήρε τα χρήματα και το έσπασε, υποθέτει ότι ο Όλιβερ ήταν κλέφτης εξαρχής. Αυτή η πεποίθηση ενισχύεται ακόμη περισσότερο όταν, ως απάντηση στην αγγελία που βάζει στην εφημερίδα για να βρει πληροφορίες σχετικά με τον Όλιβερ, ο Μπαμπλ εκφράζεται απαξιωτικά για τον Όλιβερ. Παρ' όλα αυτά, ο Μπράουνλοου εξακολουθεί να έχει μια μικρή ελπίδα ότι όσα λέει μπορεί να μην είναι αλήθεια.
Εντωμεταξύ, ο Όλιβερ αναγκάζεται από τον Φέιγκιν να πάρει μέρος σε μια απόπειρα ληστείας σε ένα σπίτι στην εξοχή μαζί με τον Σάικς, καθώς χρειάζονται ένα μικρόσωμο παιδί να μπει από το παράθυρο και να ανοίξει την πόρτα στον Σάικς. Ωστόσο, η ληστεία αποτυγχάνει και, στην καταδίωξη που ακολουθεί, πυροβολούν τον Όλιβερ. Στη συνέχεια, τον περιθάλπουν στο σπίτι των Μέιλι, το σπίτι που προσπαθούσε να διαρρήξει ο Σάικς. Ο Όλιβερ λέει την ιστορία του στη χήρα, κυρία Μέιλι, τον γιο της Χάρι, τη θετή κόρη της Ρόουζ, και τον γιατρό Λόσμπερν. Βοηθά τη Ρόουζ όταν αρρωσταίνει και συναντά τυχαία έναν μυστηριώδη άνδρα.
Ο μυστηριώδης άντρας είναι ο Μανκς, ο οποίος αποκαλύπτεται ότι είναι ο ετεροθαλής αδερφός του Όλιβερ (το αληθινό του όνομα είναι Έντουαρντ Λίφορντ). Συμμαχεί με τον Φέιγκιν σε μια προσπάθεια να ξαναπιάσει τον Όλιβερ και να τον οδηγήσει στο έγκλημα, έτσι ώστε η νόμιμη κληρονομιά του Όλιβερ, για την οποία ο Όλιβερ δεν γνωρίζει τίποτα, να περάσει στον Μανκς. Η Νάνσι, που εξακολουθεί να νιώθει συμπόνια για τον Όλιβερ, κρυφακούει τα σχέδια του Φέγκιν και του Μανκς και τα λέει στη Ρόουζ Μέιλι, ελπίζοντας να κάνει κάτι για να τους σταματήσει. Η Ρόουζ επικοινωνεί με τον Μπράουνλοου (λέγοντας ότι ο Όλιβερ είναι αθώος, προς ανακούφιση του Μπράουνλοου), με τον γιατρό Λόσμπερν και με άλλους, για να τη βοηθήσουν να προστατεύσει τον Όλιβερ.
Εντωμεταξύ, ο Μπαμπλ έχει παντρευτεί τη διευθύντρια του πρωτοκομείου, την κυρία Κόρνεϊ. Η πρώην κυρία Κόρνεϊ είχε παρευρεθεί στον θάνατο της γριάς Σάλι και φύλαγε το μενταγιόν και το δαχτυλίδι που είχε πάρει η Σάλι από τη μητέρα του Όλιβερ, την Άγκνες, τη στιγμή του θανάτου της. Ο Μανκς αγοράζει αυτά τα αντικείμενα από τους Μπαμπλ και τα πετάει στον ποταμό Τάμεση, ελπίζοντας ότι, καταστρέφοντάς τα, δεν θα αποκαλυφθεί η πραγματική ταυτότητα του Όλιβερ.
Ο Μπράουνλοου και η Ρόουζ Μέιλι βρίσκουν τη Νάνσι στη Γέφυρα του Λονδίνου και εκείνη τους λέει πώς να βρουν τον Μανκς. Ωστόσο, ο Φέιγκιν έχει βάλει να παρακολουθούν τη Νάνσι και, πιστεύοντας ότι η Νάνσι αποκάλυψε τα μυστικά του, ο Φέιγκιν λέει στον Σάικς ότι η Νάνσι τους πρόδωσε. Ο Σάικς δολοφονεί βάναυσα τη Νάνσι και φεύγει από το Λονδίνο. Οι γείτονές τους και μερικά μέλη της ίδιας της συμμορίας του Φέιγκιν μαθαίνουν σύντομα ότι η Νάνσι είναι νεκρή και, εξαγριωμένοι, τον καταγγέλλουν στην αστυνομία. Ο Σάικς πεθαίνει λίγο πριν συλληφθεί.
Αποκαλύπτεται ότι ο Όλιβερ είναι νόθος γιος ενός πλούσιου ονόματι Έντουιν Λίφορντ και της νεαρής ερωμένης του, της Άγκνες Φλέμινγκ. Ο Λίφορντ είχε άλλον έναν γιο, τον Έντουαρντ ("Μανκς"), από έναν αποτυχημένο γάμο. Αφού αποπλάνησε την Άγκνες, ο Λίφορντ πέθανε, αφήνοντας μια διαθήκη που έλεγε ότι το αγέννητο παιδί θα κληρονομούσε την περιουσία του με τον όρο ότι "όσο ήταν ανήλικο δεν έπρεπε ποτέ να λερώσει το όνομά του με οποιαδήποτε δημόσια πράξη ατιμίας, κακίας, δειλίας ή αδικίας". Σε αντίθετη περίπτωση, όλη η περιουσία θα πήγαινε στον Μανκς. Ο Μπράουνλοου, ο οποίος ήταν ο καλύτερος φίλος του Έντουιν Λίφορντ και γνώριζε τα μυστικά του, λαμβάνει το ήμισυ της κληρονομιάς του Όλιβερ σε μετρητά, με την ελπίδα να ξεκινήσει μια νέα ζωή. Ο Μανκς καταφεύγει στις Ηνωμένες Πολιτείες, όπου σπαταλά γρήγορα τα χρήματα και πεθαίνει στη φυλακή.
Αποκαλύπτεται επίσης ότι η Ρόουζ Μέιλι είναι η μικρή αδερφή της Άγκνες Φλέμινγκ, η οποία υιοθετήθηκε από τους Μέιλι μετά τον θάνατο των γονιών της. Επομένως, η Ρόουζ είναι θεία του Όλιβερ και μπορεί να παντρευτεί τον Χάρι Μέιλι. Ο Όλιβερ παίρνει την κληρονομιά του και υιοθετείται από τον Μπράουνλοου.
Σε άλλα μέσα[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Διασκευές της Disney[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
- Στην ταινία κινουμένων σχεδίων της Disney το 1988 με τίτλο Ο Όλιβερ και η παρέα του, ο Όλιβερ απεικονίζεται ως ένα πορτοκαλί γατάκι με το όνομα Τάμπι που ψάχνει να βρει σπίτι και ζει στη Νέα Υόρκη αντί για το Λονδίνο. Γίνεται μέλος της συμμορίας σκύλων του Φείγκιν, μέχρι να τον πάρει και να τον υιοθετήσει μια πλούσια κοπέλα ονόματι Τζένυ Φόξγουορθ.
- Η τηλεταινία της Disney με τίτλο Όλιβερ Τουίστ κυκλοφόρησε το 1997. Τον Όλιβερ έπαιζε ο Άλεξ Τρεντς.
- Τον Οκτώβριο του 2016, το στούντιο ανακοίνωσε την παραγωγή ενός μεγάλου μήκους μιούζικαλ με το ίδιο θέμα. Επρόκειτο να πρωταγωνιστήσει ο Ice Cube ως Φείγκιν.[5]
Ντινκένσιαν[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Στην τηλεοπτική σειρά του 2015 Ντινκένσιαν (πρωτότυπος τίτλος: Dickensian), συναντάμε τον Όλιβερ σε τρεις φάσεις της ζωής του. Είναι δευτερεύων χαρακτήρας στα δύο τελευταία επεισόδια, εμφανίζεται για πρώτη φορά στο επεισόδιο 19, ρωτώντας τον κύριο Μπαμπλ «Σας παρακαλώ, κύριε. Θέλω λίγο ακόμα», στη διάρκεια γεύματος προς τιμήν των αξιωματούχων που επιτηρούν το πτωχοκομείο, ένα τέχνασμα του κυρίου και της κυρίας Μπαμπλ για προαγωγή. Φέρνοντάς τους σε δύσκολη θέση με την απρέπειά του αυτή, ο Όλιβερ βγαίνει στους δρόμους του Λονδίνου. Στο τελευταίο επεισόδιο, τον βλέπουμε απογοητευμένο και άπορο στο δρόμο, μέχρι που γνωρίζει τον πορτοφολά και οδηγείται στο άντρο των παρανόμων του Φέιγκιν. Αυτή είναι η τελευταία σκηνή του τελευταίου επεισοδίου.
Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
- ↑ «Nicholas Blincoe on whether Oliver Twist was based on story of real-life orphan, Robert Blincoe». The Guardian. 28 Σεπτεμβρίου 2005. Ανακτήθηκε στις 21 Σεπτεμβρίου 2018.
- ↑ Ο πλήρης τίτλος ήταν "Oliver Twist, or The Parish Boy's Progress." Ackroyd, Peter (1991). Dickens. Harpercollins. σελίδες 216–217. ISBN 978-0-06-016602-1.
- ↑ Ντίκενς, Κάρολος (3 Σεπτεμβρίου 1878). «Όλιβερ Τουίστ». Εστία. 140. Αθήνα.
Ἐκτὸς τῶν ἄλλων δημοσίων οἰκοδομημάτων ἡ πόλις Μάντφογκ ἐγκαυχάται, ὡς πᾶσαι αἱ ἀγγλικαὶ πόλεις μικραὶ καὶ μεγάλαι, καὶ διὰ τὸ πτωχοκομεῖον αὐτῆς. Ἐν τούτῳ ἡμέραν τινά, ἢν περιττὸν διὰ τὸν ἀναγνώστην θεωρῶ νὰ προσδιορίσω μετ' ἀκριβείας, ἐγεννήθη ὁ Ὄλιβερ Τουίστ.
- ↑ Dickens, Charles (1738). Oliver Twist. University of Virginia Library. σελίδες 4. ISBN 978-0-06-016602-1.
- ↑ «Disney Is Making An Oliver Twist Musical, With Ice Cube In A Major Role». 26 Οκτωβρίου 2016. Ανακτήθηκε στις 21 Σεπτεμβρίου 2018.