Έξι βιλαέτια
.png)
Τα έξι βιλαέτια[1] · [2] · [3] (οθωμανικά τουρκικά: ولايت سته, Vilâyat-ı Sitte[4] · [5] · [6]), επίσης αναφερόμενα ως έξι αρμενικά βιλαέτια (αρμενικά: Վեց հայկական վիլայեթներ, Vets' haykakan vilayet'ner, τουρκικά: Altı vilayet, Altı Ermeni ili[7]), ήταν βιλαέτια της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας τα οποία κατοικούνταν, κατά πληθυσμιακή πλειοψηφία, από Αρμένιους. Τα συγκεκριμένα έξι βιλαέτια ήσαν τα κάτωθι: το Βιλαέτι του Βαν, το Βιλαέτι του Ερζουρούμ, το Βιλαέτι του Μαμουρέτ-ουλ-Αζίζ, το Βιλαέτι του Μπιτλίς, το Βιλαέτι του Ντιγιάρμπακιρ, καθώς και το Βιλαέτι της Σεβαστείας[1] · [3] · [8] · [9]. Μαζί, αναφέρονται, ορισμένες φορές, ως «Οθωμανική Αρμενία»[2] · [3], ως αντιπαράθεση προς την Ρωσική Αρμενία.
Τα συγκεκριμένα βιλαέτια παραπέμπουν στις «επαρχίες κατοικούμενες από τους Αρμένιους», όπως αναφέρονται εντός του άρθρου 16[Σ 1] της συνθήκης ειρήνης η οποία υπεγράφη στον Άγιο Στέφανο (σημερινό Γιεσίλκιοϊ), στις 3 Μαρτίου 1878[10], καθώς και, στη συνέχεια, εντός του άρθρου 61[Σ 2] της τελική πράξεως του Συνεδρίου των Εθνών, το οποίο διεξήχθη στο Βερολίνο από τις 13 Ιουνίου 1878 έως τις 13 Ιουλίου του ιδίου έτους[11]. Μέσω των συγκεκριμένων όρων, η Υψηλή Πύλη δεσμευόταν, αρχικώς, «για την υλοποίηση των βελτιωτικών εργασιών και μεταρρυθμίσεων, οι οποίες αποτελούν απαίτηση των τοπικών κοινωνιών των επαρχιών οι οποίες κατοικούνται από τους Αρμένιους», καθώς και, επίσης, «για την εγγύηση της ασφάλειάς τους απέναντι στους Κούρδους, καθώς και τους Κιρκάσιους»[Σ 1] · [Σ 2].
Ιστορία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Το 1864, η Οθωμανική Αυτοκρατορία προχώρησε στην υλοποίηση αριθμού διοικητικών εδαφικών μεταρρυθμίσεων, επηρεασμένες από το ναπολεόντειο συγκεντρωτικό σύστημα, αντικαθιστώντας τις επαρχίες της αυτοκρατορίας από εικοσιεπτά βιλαέτια, τα οποία και έλαβαν την ονομασία της τοπικής έδρας τους. Κατόπιν αριθμού σχετικών τροποποιήσεων (το 1878, το 1880 και το 1895), το ανατολικό τμήμα της Ανατολίας, τελικώς, διαιρέθηκε διοικητικά, συνολικά, σε έξι βιλαέτια, στοχεύοντας, μέσω αυτού, στην αποδυνάμωση των αρμενικών πληθυσμών, μέσω της συνύπαρξής τους με άλλους λαούς, προκειμένου να μην αποτελούν συμπαγή πληθυσμιακή πλειοψηφία εντός συγκεκριμένων διοικητικών υποδιαιρέσεων, γεγονός το οποίο θα ήταν δυνατό να οδηγήσει σε εκ μέρους τους απαιτήσεις για περαιτέρω αυτονομία[12]. Ο όρος «έξι αρμενικές επαρχίες», αρχικώς, χρησιμοποιήθηκε κατά τη διάρκεια του Συνεδρίου του Βερολίνου το 1878, όπου η Οθωμανική Αυτοκρατορία όφειλε να εγγυηθεί για την υλοποίηση σχετικών μεταρρυθμίσεων.
Πληθυσμός[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Εθνότητες[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Αρμενικό Πατριαρχείο Κωνσταντινουπόλεως, 1912[13][Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
| Εθνότητες | Μπιτλίς | Ντιγιάρμπακιρ | Ερζουρούμ | Μαμουρέτ-ουλ-Αζίζ | Σεβάστεια | Βαν | Σύνολο | % |
| Αρμένιοι | 180.000 | 105.000 | 215.000 | 168.000 | 165.000 | 185.000 | 1.018.000 | 38,9 |
| Τούρκοι1 | 48.000 | 72.000 | 265.000 | 182.000 | 192.000 | 47.000 | 806.000 | 30,8 |
| Κούρδοι2 | 77.000 | 55.000 | 75.000 | 95.000 | 125.000 | 72.000 | 499.000 | 19,1 |
| Άλλοι3 | 30.000 | 64.000 | 48.000 | 5.000 | 100.000 | 43.000 | 290.000 | 11,1 |
| Σύνολο | 382.000 | 296.000 | 630.000 | 450.000 | 507.000 | 350.000 | 2.615.000 | 100 |
|
1 συμπεριλαμβανομένων των Κιζιλμπάσηδων | ||||||||
Επίσημη οθωμανική απογραφή, 1914[14][Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Η πλειοψηφία εκ των σημερινών δυτικών ιστορικών συμφωνούν στο γεγονός πως η επίσημη οθωμανική απογραφή του 1914 υποτιμά τον ακριβή αριθμό των πληθυσμιακών μειονοτήτων, μεταξύ των οποίων και εκείνη των Αρμενίων[15]. Συγκεκριμένα, η οθωμανική απογραφή δεν απαριθμεί τις εθνοτικές ομάδες, αλλά τις θρησκευτικές ομάδες. Συνεπώς, ως Αρμένιοι λογίζονται όσοι είναι πιστοί της Αρμενικής Αποστολικής Εκκλησίας, ωστόσο, οι Αρμένιοι οι οποίοι ισχυρίστηκαν πως ήσαν Μουσουλμάνοι κατεγράφησαν ως Μουσουλμάνοι, ενώ οι Αρμένιοι Προτεστάντες, όπως συνέβη και με τους Πόντιους, τους Έλληνες του Καυκάσου, καθώς και τους Λαζούς, κατεγράφησαν ως Άλλοι.
| Θρησκευτικές ομάδες | Μπιτλίς | Ντιγιάρμπακιρ | Ερζουρούμ | Μαμουρέτ-ουλ-Αζίζ | Σεβάστεια | Βαν | Σύνολο | % |
| Μουσουλμάνοι1 | 309.999 | 492.101 | 673.297 | 446.376 | 939.735 | 179.380 | 3.040.888 | 79,6 |
| Αρμένιοι | 119.132 | 65.850 | 136.618 | 87.862 | 151.674 | 67.792 | 628.928 | 16,5 |
| Άλλοι | 44.348 | 4.020 | 5.797 | 4.047 | 78.173 | 11.969 | 148.354 | 3,9 |
| Σύνολο | 473.479 | 561.971 | 815.712 | 538.285 | 1.168.582 | 259.141 | 3.818.170 | 100 |
|
1 Η οθωμανική απογραφή δεν παρέχει πληροφορίες σχετικές με τις ξεχωριστές μουσουλμανικές εθνότητες, όπως οι Τούρκοι, οι Κούρδοι, οι Κιρκάσιοι, κτλ. | ||||||||
- Χάρτες
-
Απεικόνιση των αρμενικών πληθυσμών της ευρύτερης περιοχής, κατά την περίοδο μεταξύ 1893-1896. -
Απεικόνιση των αρμενικών πληθυσμών εντός των έξι βιλαετιών.
.JPG)
Σημαντικότερες πόλεις[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Το σύνολο των αριθμητικών στοιχείων χρονολογείται από τις απαρχές του 20ού αιώνα.
| Πόλη | Βιλαέτι | Πληθυσμός | Αρμένιοι | % |
|---|---|---|---|---|
| Βαν[16] | Βαν | 40.000 | 25.000 | 62,5 % |
| Σεβάστεια[17] | Σεβάστεια | 60.000 | 30.000 | 50 % |
| Ερζουρούμ[18] | Ερζουρούμ | 60.000 | 15.000 | 25 % |
| Μεζερέχ[19] | Μαμουρέτ-ουλ-Αζίζ | 12.000 | 6.080 | 50,67 % |
| Μπιτλίς[17] | Μπιτλίς | 30.000 | 7.000 | 23,33 % |
| Ντιγιάρμπακιρ | Ντιγιάρμπακιρ | |||
| Αραπγκίρ[20] | Μαμουρέτ-ουλ-Αζίζ | 20.000 | 10.000 | 50 % |
| Μαλάτεια[21] | Μαμουρέτ-ουλ-Αζίζ | 40.000 | 20.000 | 50 % |
Δείτε επίσης[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
- Δυτική Αρμενία
- Ιστορία των Αρμενίων κατά την περίοδο της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας
- Οθωμανικός αρμενικός πληθυσμός
- Διοίκηση της Δυτικής Αρμενίας
- Ρωσική Αρμενία
- Γενοκτονία των Αρμενίων
Σημειώσεις[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
- ↑ 1,0 1,1 Συνθήκη του Αγίου Στεφάνου της 3ης Μαρτίου 1878, άρθρο 16: «Καθώς η εκκένωση, εκ μέρους των ρωσικών δυνάμεων, των εδαφών τα οποία τελούν υπό τον έλεγχό τους στην Αρμενία και τα οποία οφείλουν να επιστραφούν στην Τουρκία, θα μπορούσε να οδηγήσει σε συγκρούσεις, καθώς και εντάσεις οι οποίες θα ήταν δυνατό να έχουν αρνητικές επιπτώσεις επί των καλών, μεταξύ των δύο χωρών, διπλωματικών σχέσεων, η Υψηλή Πύλη δεσμεύεται για την εφαρμογή, δίχως περαιτέρω καθυστέρηση, των βελτιωτικών εργασιών και μεταρρυθμίσεων, οι οποίες αποτελούν απαίτηση των τοπικών κοινωνιών των επαρχιών οι οποίες κατοικούνται από τους Αρμένιους, καθώς και για την εγγύηση της ασφάλειας των τελευταίων απέναντι στους Κούρδους, καθώς και τους Κιρκάσιους.»
- ↑ 2,0 2,1 Συνθήκη του Βερολίνου της 13ης Ιουλίου 1878, άρθρο 61: «Η Υψηλή Πύλη δεσμεύεται για την υλοποίηση, δίχως περαιτέρω καθυστέρηση, των βελτιωτικών εργασιών και μεταρρυθμίσεων, οι οποίες αποτελούν απαίτηση των τοπικών κοινωνιών των επαρχιών οι οποίες κατοικούνται από τους Αρμένιους, καθώς και για την εγγύηση της ασφάλειας των τελευταίων απέναντι στους Κούρδους, καθώς και τους Κιρκάσιους. Επιπροσθέτως, δεσμεύεται για την τακτική ενημέρωση, αναφορικά με τα ληφθέντα μέτρα προς την συγκεκριμένη κατεύθυνση, των δυνάμεων οι οποίες θα παρακολουθούν, καθώς και θα ελέγχουν την εφαρμογή τους.»
Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
- ↑ 1,0 1,1 Casà και άλλοι 2016, n° 10.
- ↑ 2,0 2,1 Papazian και άλλοι 2017, § 5.
- ↑ 3,0 3,1 3,2 Prévost και άλλοι 2016, § 32.
- ↑ Deringil και άλλοι 2012, χάρτης 2, σελ. 201.
- ↑ Ersal και άλλοι 2016, § I-II, σελ. 19.
- ↑ Ersal και άλλοι 2016, § II-I, σελ. 20.
- ↑ (Τουρκικά) Soysal, İsmail (1983). Tarihçeleri ve açıklamaları ile birlikte Türkiye'nin siyasal andlaşmalar. Άγκυρα: Türk Tarih Kurumu Basımevi. σελ. 14. ISBN 975-16-0184-3. OCLC 30112347.
- ↑ Panzac και άλλοι 1988, σελ. 59.
- ↑ Özbek και άλλοι 2012, σελ. 770.
- ↑ Payaslian και άλλοι 2007, σελ. 116.
- ↑ Payaslian και άλλοι 2007, σελ. 116-117.
- ↑ (Γαλλικά) Meyrier, Gustave (2000). Les massacres de Diarbékir: correspondance diplomatique du vice-consul de France, 1894-1896. Valise diplomatique. L'Inventaire. σελ. 41. ISBN 978-2910490300.
- ↑ (Αγγλικά) James Viscount Bryce (1916). The Treatment of Armenians in the Ottoman Empire 1915-1916. ArmenianHouse.org. Λονδίνο: T. Fisher Unwin Ltd.
- ↑ (Αγγλικά) «Armenian Activities in the Archive Documents 1914-1918 Volume 1» (PDF). ata-a.org.au. Τουρκικό Γενικό Επιτελείο Στρατού. σελίδες 603–628. Ανακτήθηκε στις 8 Νοεμβρίου 2014.
- ↑ (Αγγλικά) Katz, Steven T. (1994). The Holocaust in Historical Context. σελ. 86.
- ↑ Hakobyan και άλλοι 1987, σελ. 236.
- ↑ 17,0 17,1 Hakobyan και άλλοι 1987, σελ. 222.
- ↑ Hakobyan και άλλοι 1987, σελ. 163.
- ↑ Hakobyan και άλλοι 1987, σελ. 134.
- ↑ Hakobyan και άλλοι 1987, σελ. 51.
- ↑ Hakobyan και άλλοι 1987, σελ. 182.
Πηγές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
- (Αρμενικά) Hakobyan, Tadevos (1987). Պատմական Հայաստանի քաղաքները [Οι ιστορικές πόλεις της Αρμενίας]. Ερεβάν: "Hayastan" Publishing House.
- (Αγγλικά) Deringil, Selim (2012). Conversion and apostasy in the Late Ottoman Empire (1η έκδοση). Κέιμπριτζ και Νέα Υόρκη: Cambridge University Press. σελ. 281. ISBN 978-0-8047-9143-4. OCLC 836116115.
- (Τουρκικά) Ersal, Aytekin (Αύγουστος 2016). «Milli bütünlüğün demokratik temsille inşası sürecinde Erzurum Kongresi». SDÜ fen-edebiyat fakültesi sosyal bilimler dergisi (38): 15-38. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2021-01-25. https://web.archive.org/web/20210125031642/http://dergipark.gov.tr/download/article-file/218889. Ανακτήθηκε στις 2020-03-20.
- (Γαλλικά) Casà, Giancarlo (2016). «Les massacres arméniens de 1895 à Diyarbekir à travers le témoignage du vice-consul Gustave Meyrier». Études arméniennes contemporaines (8): 91-118. doi:. https://journals.openedition.org/eac/1175.
- (Αγγλικά) Özbek, Nadir (Οκτώβριος 2012). «The politics of taxation and the Armenian Question during the Late Ottoman Empire, 1876-1908». Comparative Studies in Society and History 54 (4): 770-797. doi:. https://www.jstor.org/stable/23274551.
- (Γαλλικά) Panzac, Daniel (1988). «L'Enjeu du Nombre: La Population de la Turquie de 1914 à 1927». Revue de l'Occident musulman et de la Méditerranée (50): 45-67. doi:. https://www.persee.fr/doc/remmm_0035-1474_1988_num_50_1_2253.
- (Γαλλικά) Papazian, Taline (Ιούνιος 2017). «Engagement militaire et droits politiques des Arméniens : la Légion d’Orient, exemple de négociations entre une nationalité non souveraine et ses Alliés européens». Revue des mondes musulmans et de la Méditerranée (141): 121-137. https://journals.openedition.org/remmm/9875.
- (Αγγλικά) Payaslian, Simon (2007). The History of Armenia: From the Origins to the Present. Palgrave Essential Histories series (1η έκδοση). Νέα Υόρκη: Palgrave Macmillan. σελ. 296. doi:10.1057/9780230608580. ISBN 0-230-60064-6.
- (Γαλλικά) Prévost, Stéphanie (2016). «L’opinion publique britannique et la Question arménienne (1889-1896) : Quelles archives pour quel récit ?». Études arméniennes contemporaines (8): 51-90. doi:. https://journals.openedition.org/eac/1170.
Εξωτερικοί Σύνδεσμοι[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
- (Γαλλικά) «Traité de San Stefano du 3 mars 1878». Annuaire de l'Institut de Droit International (Βρυξέλλες: Librairie européenne C. Muquardt) II (1): 223-239. 1880. ISSN 0073-8182. https://gallica.bnf.fr/ark:/12148/bpt6k5720223x/f234. Ανακτήθηκε στις 20 Μαΐου 2018.
- (Γαλλικά) «Traité de Berlin du 13 juillet 1878». Annuaire de l'Institut de Droit International (Βρυξέλλες: Librairie européenne C. Muquardt) II (1): 243-270. 1880. ISSN 0073-8182. https://gallica.bnf.fr/ark:/12148/bpt6k5720223x/f254. Ανακτήθηκε στις 20 Μαΐου 2018.
