Άνω Βάθεια Εύβοιας
Συντεταγμένες: 38°24′22.14″N 23°54′38.48″E / 38.4061500°N 23.9106889°E
| Άνω Βάθεια | |
|---|---|
| Διοίκηση | |
| Χώρα | Ελλάδα |
| Αποκεντρωμένη Διοίκηση | Θεσσαλίας-Στερεάς Ελλάδας |
| Περιφέρεια | Στερεάς Ελλάδας |
| Περιφερειακή Ενότητα | Ευβοίας |
| Δήμος | Ερέτριας, Δημοτική Κοινότητα Άνω Βάθειας Ευβοίας |
| Δημοτική Ενότητα | Αμαρυνθίων |
| Δημοτική Κοινότητα | Άνω Βάθειας |
| Γεωγραφία | |
| Γεωγραφικό διαμέρισμα | Στερεά Ελλάδα |
| Νομός | Ευβοίας |
| Υψόμετρο | 68 μέτρα |
| Έκταση | 8,16 km² |
| Πληθυσμός | |
| Μόνιμος | 290 |
| Έτος απογραφής | 2021 |
| Πληροφορίες | |
| Ταχ. κώδικας | 34006 |
| Τηλ. κωδικός | 2229 |
Η Άνω Βάθεια είναι χωριό της κεντρικής Εύβοιας στην Περιφερειακή Ενότητα Εύβοιας.[1]
Γεωγραφικά - Ιστορικά στοιχεία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Η Άνω Βάθεια βρίσκεται βορειοανατολικά από την Αμάρυνθο σε απόσταση 32 χλμ. Α.-ΝΑ. από τη Χαλκίδα και 12 χλμ. Α. από την Ερέτρια (έδρα του δήμου). Το χωριό είναι σε υψόμετρο 68 μέτρα[2], στους νοτιοδυτικούς πρόποδες του βουνού Σερβούνι ή Κοτύλαιο και η ονομασία του οφείλεται στη βαθιά χαράδρα που έχει κτιστεί ώστε να μην είναι ορατή από τους πειρατές. Αποτελεί τον μεσαιωνικό πρόγονο της σημερινής Αμαρύνθου (που η αρχική της ονομασία ήταν Κάτω Βάθεια[3]) και πρώτη έδρα του Δήμου Αμαρυνθίων. Κατά καιρούς στην περιοχή έχουν βρεθεί ανάγλυφα και επιγραφές της κλασσικής κυρίως περιόδου, που σήμερα εκτίθενται στο Αρχαιολογικό Μουσείο Ερέτριας.
Αξιοθέατα[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Στα βορειανατολικά του χωριού και σε απόσταση 8 χιλιομέτρων επάνω σε ένα πλάτωμα (με υψόμετρο 490 μέτρα) με θέα το Νότιο Ευβοϊκό βρίσκεται η γυναικεία Μονή του Αγίου Νικολάου που το καθολικό της χρονολογείται τον 16ο αιώνα και η οποία έχει κηρυχθεί από το 1958 ως αρχαίο μνημείο[4][5]. Στο χωριό υπάρχει Λαογραφικό Μουσείο.[6] Οι εκκλησίες Ζωοδόχου Πηγής, Κοίμησης της Θεοτόκου, Μεταμόρφωσης του Σωτήρα έχουν κηρυχθεί από το 1958 ιστορικά διατηρητέα μνημεία.[7]
Διοικητικά στοιχεία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Επίσημα αναφέρεται, μετά την Επανάσταση του 1821 και την ενσωμάτωση της Εύβοιας, ως Βάθεια να ορίζεται έδρα του νεοϊδρυθέντα δήμου Αμαρυνθίων η οποία το 1907 μεταφέρθηκε στη νεοϊδρυθείσα τότε Κάτω Βάθεια (μετέπειτα Αμάρυνθο) σύμφωνα με το ΦΕΚ 75Α - 18/04/1907.[8][3] Έκτοτε αναφέρεται ως Άνω Βάθεια να προσαρτάται στον τότε δήμο Αμαρυνθίων. ενώ το 1912 με το ΦΕΚ 245Α - 16/08/1912 ορίστηκε έδρα της ομώνυμης νεοϊδρυθείσας κοινότητας.[9] Σύμφωνα με το πρόγραμμα Καλλικράτης μαζί με το Κουκάκι και την Μονή Αγίου Νικολάου αποτελούν την τοπική κοινότητα Άνω Βάθειας που υπάγεται στη δημοτική ενότητα Αμαρυνθίων του Δήμου Eρέτριας και σύμφωνα με την απογραφή του 2011 ως κοινότητα έχει συνολικό πληθυσμό 468 κατοίκους ενώ ως οικισμός 372[10]. Η κοινότητα είναι χαρακτηρισμένη ως αγροτικός ημιορεινός οικισμός, με έκταση 8,160 χμ² (2011). [11]
Πληθυσμός[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
| Έτος | Πληθυσμός |
|---|---|
| 1991 | 424 (453) |
| 2001 | 385 (465) |
| 2011 | 372 (468) |
| Έτος | Πληθυσμός |
|---|---|
| 1961 | 682 (683) |
| 1971 | 470 (492) |
| 1981 | 430 (448) |
| 1991 | 445 (488) |
| 2001 | 409 (501) |
| 2011 | 365 (460) |
(σε παρένθεση ο πληθυσμός της τοπικής κοινότητας)
Εξωτερικοί σύνδεσμοι[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
- Άνω Βάθεια Εύβοιας - πτήση από ψηλά στο https://www.youtube.com/
- Ναός Ζωοδόχου Πηγής από τον ιστότοπο https://www.medievalroutes.gr/el/
Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
- ↑ Εγκυκλοπαίδεια Νέα Δομή. Αθήνα: Τεγόπουλος - Μανιατέας. 1996. σελ. 231, τομ. 4.
- ↑ «ΑΝΩ ΒΑΘΕΙΑ (Χωριό) ΧΑΛΚΙΔΑ - GTP». www.gtp.gr. Ανακτήθηκε στις 8 Νοεμβρίου 2021.
- ↑ 3,0 3,1 «ΕΕΤΑΑ-Διοικητικές Μεταβολές των Οικισμών / Αμάρυνθος». www.eetaa.gr. Ανακτήθηκε στις 8 Νοεμβρίου 2021.
- ↑ «Ecclesia -Monasteries and Shrines». www.ecclesia.gr. Ανακτήθηκε στις 8 Νοεμβρίου 2021.
- ↑ «ΔΙΑΡΚΗΣ ΚΑΤΑΛΟΓΟΣ ΚΗΡΥΓΜΕΝΩΝ ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΙΚΩΝ ΧΩΡΩΝ ΚΑΙ ΜΝΗΜΕΙΩΝ». listedmonuments.culture.gr. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 28 Νοεμβρίου 2022. Ανακτήθηκε στις 8 Νοεμβρίου 2021.
- ↑ «Τα καλύτερα αξιοθέατα στο Δήμο Ερέτριας | Δήμος Ερέτριας | Τουριστικός Οδηγός ΕύβοιαςΕυβοϊκή Γνώμη online- Ειδήσεις και νέα από όλη την Εύβοια». www.egnomi.gr. Ανακτήθηκε στις 8 Νοεμβρίου 2021.
- ↑ «ΔΙΑΡΚΗΣ ΚΑΤΑΛΟΓΟΣ ΚΗΡΥΓΜΕΝΩΝ ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΙΚΩΝ ΧΩΡΩΝ ΚΑΙ ΜΝΗΜΕΙΩΝ». listedmonuments.culture.gr. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 25 Οκτωβρίου 2019. Ανακτήθηκε στις 8 Νοεμβρίου 2021.
- ↑ «ΕΕΤΑΑ-Διοικητικές Μεταβολές των Οικισμών / Βάθεια». www.eetaa.gr. Ανακτήθηκε στις 8 Νοεμβρίου 2021.
- ↑ «ΕΕΤΑΑ-Διοικητικές Μεταβολές των Οικισμών / Άνω Βάθεια». www.eetaa.gr. Ανακτήθηκε στις 8 Νοεμβρίου 2021.
- ↑ «ΦΕΚ αποτελεσμάτων ΜΟΝΙΜΟΥ πληθυσμού απογραφής 2011», σελ. 10649 (σελ. 175 του pdf)
- ↑ 11,0 11,1 https://www.statistics.gr/2011-census-pop-hous
- ↑ https://www.eetaa.gr/metaboles/apografes/apografi_2011_monimos.pdf
- ↑ https://www.eetaa.gr/metaboles/apografes/apografi_2001_monimos.pdf
- ↑ https://www.eetaa.gr/metaboles/apografes/apografi_1991_monimos.pdf
- ↑ ΠΛ 4:14
- ↑ ΠΛΜ 13:142
Πηγές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
- Εγκυκλοπαίδεια Πάπυρος Λαρούς Μπριτάνικα, 1995, 2006 (ΠΛΜ)
- Εγκυκλοπαίδεια Πάπυρος Λαρούς, 1963 (ΠΛ)
| |||||||||||