Ταμπούρια (συνοικία Πειραιά)

Θέση

Τα Ταμπούρια είναι μεγάλη ιστορική συνοικία του Πειραιά που καταλαμβάνει σχεδόν ολόκληρο το ΒΔ τμήμα της πόλης στα σύνορα με το Κερατσίνι και την Νίκαια, πήραν το όνομα τους από τα πρόχειρα οχυρώματα (ταμπούρια) που κατασκεύασε εκεί το 1827 ο Γεώργιος Καραϊσκάκης για να αποκρούσει τον Κιουταχή. Κύρια αξιοθέατα της περιοχής είναι το Θεμιστόκλειο Γυμναστήριο, η εκκλησία με την πλατεία Αγίου Δημητρίου και πολλές άλλες διάσπαρτες εκκλησίες όπως η Υπαπαντή, ο Άγιος Χαράλαμπος και η Ευαγγελίστρια. Συνορεύει στα βόρεια με τον Δήμο Νίκαιας, στα δυτικά με τον Δήμο Κερατσινίου με όριο την Οδό Καλοκαιρινού, στα νότια με την συνοικία του Πειραιά Κοπή με όριο την Οδό Αγχιάλου και στα ανατολικά με την συνοικία του Πειραιά Μανιάτικα με όριο την Οδό Αιτωλικού. Η σύνθεση του πληθυσμού είναι κατά πλειοψηφία Μανιάτες περισσότερο στο ανατολικό τμήμα στον Άγιο Δημήτριο στα σύνορα με την ομώνυμη συνοικία και πρόσφυγες περισσότερο στο δυτικό τμήμα στα σύνορα με το Κερατσίνι.

Ονομασία

Την περίοδο της Τουρκοκρατίας η περιοχή ήταν κατανεμημένη σε Τούρκους κτηματίες οι οποίοι μετά την έναρξη της επανάστασης του 1821 προβλέποντας την κατάληξη και την απώλεια τους πούλησαν τα κτήματα τους σε αγρότες της Αττικής σε φθηνές τιμές. Στα κτήματα υπήρχαν εκτάσεις σε αφθονία με πολλές χαρουπιές γι'αυτό το 1830 η περιοχή ονομαζόταν Ξυλοκερατέα. Στις 3 Μαρτίου/1827 ο Γεώργιος Καραϊσκάκης ξεκινώντας από την Ελευσίνα κατέλαβε το Κερατσίνι και τη Δραπετσώνα, οχυρώθηκε στα Ταμπούρια και στον όρμο Φωρών και με την βοήθεια στολίσκου των νήσων απέκρουσε επίθεση 3000 πεζών και 480 ιππέων του Κιουταχή. Το γεγονός αυτό διευκόλυνε πολύ τις επιχειρήσεις κατά των Τούρκων στην περιοχή του Πειραιώς, το γεγονός αυτό στάθηκε αιτία να μετονομαστεί η περιοχή από Ξυλοκερατέα σε Ταμπούρια.

Ναοί

Στην περιοχή υπήρχε ένας βράχος με έναν ζωγραφισμένο σταυρό στο σημείο αυτό οικοδομήθηκε η σημερινή μεγαλοπρεπής εκκλησία του Αγίου Δημητρίου, το 1923 μετά την έλευση των προσφύγων έγινε ενορία και οικοδομήθηκε ο πρώτος ναός, ο σημερινός ναός ανεγέρθη το 1949 με σχέδια του μεγάλου αρχιτέκτονα Γεωργίου Νομικού. Υπάρχουν δυο εκδοχές για την ονομασία του ναού : η πρώτη ότι βρέθηκε στον βράχο με τον σταυρό εικόνα του Αγίου Δημητρίου, η δεύτερη προς τιμή του κτηματία της περιοχής και δωρητή το 1880 Δημήτριου Δέδε. O δεύτερος μεγαλύτερος ναός των Ταμπουρίων στα ΝΔ της συνοικίας είναι της Υπαπαντής ο οποίος είναι καθαρά προσφυγικός, θεμελιώθηκε το 1924 μετά την Μικρασιατική καταστροφή και λειτούργησε για πρώτη φορά από το 1929, με την χρηματική ενίσχυση των ευλαβών ενοριτών οικοδομήθηκε πίσω από αυτόν πενταώροφο πνευματικό κέντρο.

Το Θεμιστόκλειο γυμναστήριο

Στα Ταμπούρια οικοδομήθηκε το πρώτο Δημοτικό Γυμναστήριο του Πειραιά το Θεμιστόκλειο με πρωτοβουλία του δήμαρχου Πειραιά Μιχάλη Μανούσκου το 1939 στα δυτικά της πόλης επί της Οδού Υπαπαντής. Λίγους μήνες πριν τα εγκαίνια του γυμναστηρίου ο δήμαρχος δημιούργησε πλατεία απέναντι από αυτό στην οποία μεταφέρθηκε κεφαλή του Θεμιστοκλή, τα εγκαίνια της πλατείας και του γυμναστηρίου έγιναν ταυτόχρονα από τον κύριο Μανούσκο. Το Θεμιστόκλειο διαθέτει γήπεδα ποδοσφαίρου, μπάσκετ, ντους, αποδυτήρια, γραφεία και θέσεις επισήμων σε συνολικό μήκος 106 μέτρα, η εξέδρα βρίσκεται πάνω από την κύρια είσοδο στην Οδό Υπαπαντής με χωρητικότητα 500 φιλάθλων. Την δεκαετία του 1950 το Θεμιστόκλειο Γυμναστήριο ανακαινίστηκε και επισκευάστηκε από τον δήμαρχο Πειραιά Δημήτρη Σαπουνάκη.

Πηγές

• Μεγάλη Ελληνική Εγκυκλοπαίδεια, τόμος ΚΒ, σελ. 779.

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

• Υπαπαντή Κυρίου
• Ιερός ναός Αγίου Δημητρίου Ταμπουρίων
• Το Θεμιστόκλειο Γυμναστήριο Πειραιά (1939)
• Ο ΑΓΙΟΣ ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ ΤΑΜΠΟΥΡΙΩΝ