Εύδοξος ο Κνίδιος
| Εύδοξος ο Κνίδιος | |
|---|---|
| Όνομα στη μητρική γλώσσα | Εὔδοξος ὁ Κνίδιος (Αρχαία Ελληνικά) |
| Γέννηση | 408 π.Χ. (περίπου)[1][2] Κνίδος Καρίας |
| Θάνατος | 355 π.Χ. (περίπου)[1][2] Κνίδος Καρίας |
| Υπηκοότητα | Δωρική εξάπολη |
| Επιστημονική σταδιοδρομία | |
| Ερευνητικός τομέας | μαθηματικά και αστρονομία |
| Ιδιότητα | μαθηματικός, συγγραφέας, φιλόσοφος και γεωγράφος |
| Φοιτητές του | Μέναιχμος, Δινόστρατος, Χρύσιππος ο Κνίδιος και Κάλλιπος |
| δεδομένα () | |
Ο Εύδοξος ο Κνίδιος (~407-355 π.Χ) ήταν Έλληνας μαθηματικός, αστρονόμος, φιλόσοφος, ζωγράφος, γεωγράφος και ιατρός. Θεωρείται ένας από τους μεγαλύτερους μαθηματικούς της ελληνικής αρχαιότητας, εφάμιλλος του Αρχιμήδη.
Βιογραφία
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Ο Εύδοξος, γιος του Αισχίνου, γεννήθηκε το 407 π.Χ.[3] στην Κνίδο της Μικράς Ασίας, όπου και πέθανε το 335 π.Χ..[4]
Σπούδασε στον Τάραντα και στην Ακαδημία του Πλάτωνος στην Αθήνα και έζησε αρκετά χρόνια στην Αίγυπτο και στη Μεγάλη Ελλάδα (Σικελία και νότια Ιταλία), στην αυλή του φιλόσοφου και κυβερνήτη του Τάραντα Αρχύτα. Ενώ βρισκόταν στην Ιταλία, ο Εύδοξος επισκέφθηκε τη Σικελία, όπου σπούδασε ιατρική με τον Φιλιστίωνα από την Λοκρίδα. Στην Αθήνα διετέλεσε διευθυντής της Ακαδημίας αντικαθιστώντας τον Πλάτωνα όταν έλειπε σε ταξίδια, με τον οποίο συνδέθηκε με βαθειά φιλία.
Ο κρατήρας Εύδοξος (Eudoxus) στον Άρη και στη Σελήνη ονομάστηκαν έτσι προς τιμήν του. Μια αλγεβρική καμπύλη (η Καμπύλη του Ευδόξου) πήρε επίσης το όνομά του.
Δράση του
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Το μαθηματικό του έργο
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Η πρώτη από τις μεγάλες συνεισφορές του Ευδόξου στη γεωμετρία ήταν η ανάπτυξη μιας εκλεπτυσμένης θεωρίας για τις αναλογίες, η οποία συνοψίστηκε στο 5ο βιβλίο των Στοιχείων του Ευκλείδη. Με τη θεωρία αυτή αντιμετωπίστηκε το πρόβλημα που προέκυψε με την ανακάλυψη της ασυμμετρίας.[5]
Η δεύτερη μεγάλη συνεισφορά του Ευδόξου ήταν η μέθοδος της εξάντλησης που είχε άμεση εφαρμογή στον υπολογισμό εμβαδών και όγκων διάφορων γεωμετρικών σχημάτων.[6] Το 12ο βιβλίο των Στοιχείων του Ευκλείδη, που υπολογίζει όγκους στερεών, όπως πρισμάτων, πυραμίδων κλπ αποδίδεται στον Εύδοξο.
Τέλος ο Εύδοξος έδωσε μια λύση στο Δήλιο πρόβλημα με τη λεγόμενη «καμπύλη του Ευδόξου».[7]
Το αστρονομικό του έργο
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Ο Εύδοξος, όπως και οι Πυθαγόρειοι φιλόσοφοι Κάλλιπος και Ηρακλείδης ο Ποντικός, έθεταν ως πρώτη αρχή του Κόσμου το πυρ. Η έλξη του πυρός προς τα γειτονικά του σώματα δημιούργησε το Σύμπαν. Ο Εύδοξος ως αστρονόμος εντάχθηκε στο ρεύμα της Πλατωνικής σκέψης που επικεντρωνόταν στο να σώζει τα φαινόμενα και όχι να τα εξηγεί, ως εκ τούτου επινόησε τη θεωρία των ομόκεντρων σφαιρών για να εξηγήσει τις κινήσεις των ουράνιων σωμάτων[8].
Παραπoμπές
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- ↑ 1,0 1,1 Arthur Berry: «A Short History of Astronomy» (Βρετανικά αγγλικά) John Murray. Λονδίνο. 1898.
- ↑ 2,0 2,1 MacTutor History of Mathematics archive.
- ↑ Χριστόφορος Πολυκάρπου, Περί την χρονολόγησιν της γεννήσεως του Ευδόξου, Πλάτων, τομ.52 (2001-2002),σελ.163-171 Για το έτος γεννήσεως του, υπάρχουν διχογνωμίες: έχουν προταθεί διάφορες απόψεις όπως, 420/419 π.Χ., 408/407 π.Χ., 400/399 π.Χ., 396/395 π.Χ., 391/390 π.Χ. Άλλωστε, μία ακριβής εκτίμηση του έτους γέννησής του, συναρτά και την «απηκριβωμένη γνώση του χαρακτήρος της φιλοσοφικής και επιστημονικής δραστηριότητος του...» , σελ.162
- ↑ όπ.π. σελ.166-167 Ο θάνατός του πρέπει να επήλθε, και με βάση τη μαρτυρία του Plinius πως ο Εύδοξος είχε πληροφορηθεί τον θάνατο του Πλάτωνα (ο οποίος συνέβη το 348/347 π.Χ.), μετά το γεγονός αυτό.
- ↑ Σ. Χ. Γκουντουβάς (2015), σελ.33
- ↑ Σ. Χ. Γκουντουβάς (2015), σελ.33-34
- ↑ Σ. Χ. Γκουντουβάς (2015), σελ.116
- ↑ Πιερ, Ντουχέμ (2006). ΣΩΖΕΙΝ ΤΑ ΦΑΙΝΟΜΕΝΑ. Αθήνα: ΝΕΦΕΛΗ. σελ. 19. ISBN 9789602118399.
Βιβλιογραφία
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- Σωτήρης Χ. Γκουντουβάς, Γεωμετρικές Διαδρομές, εκδόσεις Κορφιάτη, Αθήνα 2015.
- Χριστόφορος Πολυκάρπου, «Περί την χρονολόγησιν της γεννήσεως του Ευδόξου», Πλάτων, τομ. 52 (2001-2002), σελ. 163-171.
- Χριστόφορος Πολυκάρπου, «Ο Εύδοξος κατά την αρχαίαν βιογραφικήν παράδοσιν», Πλάτων, τομ. 53 (2003), σελ. 306-327.
Πλατωνιστές | ||
|---|---|---|
| (Ακαδημεικοί) Παλαιά περίοδος |  | |
| Μέση περίοδος | ||
| Νεότερη περίοδος | ||
| Πρόδρομοι του νεοπλατωνισμού | ||
| Νεοπλατωνιστές | ||
 |
Αυτό το μαθηματικό λήμμα χρειάζεται επέκταση. Μπορείτε να βοηθήσετε την Βικιπαίδεια επεκτείνοντάς το. |
 |
Αυτό το λήμμα σχετικά με την αστρονομία χρειάζεται επέκταση. Μπορείτε να βοηθήσετε την Βικιπαίδεια επεκτείνοντάς το. |