McLaren F1

McLaren F1
McLaren F1
	McLaren F1; McLaren F1 LM
Σύνοψη
Κατασκευαστής	McLaren Automotive
Παραγωγή	1993 — 1998: 106 αντίτυπα
Συναρμολόγηση	Γουόκινγκ, Σάρρεϋ, Ηνωμένο Βασίλειο
Σχεδιαστής	Γκόρντον Μάρεϊ (αρχικό πρωτότυπο); Πίτερ Στίβενς (μοντέλο παραγωγής)
Αμάξωμα και σασί
Κατηγορία	Σπορ υπεραυτοκίνητο (supercar)
Αμάξωμα	2-πορτο, 3-θέσιο coupé
Διαμόρφωση	Κινητήρας στο κέντρο και πίσω από τα καθίσματα, πίσω κίνηση
Σχετική εξέλιξη	McLaren F1 GTR
Σύστημα κίνησης
Κινητήρας	6.064 cm³ V12 βενζίνης
Μετάδοση	6-τάχυτο μηχανικό κιβώτιο
Χωρητικότητα καυσίμου	90 λίτρα
Διαστάσεις
Μεταξόνιο	2.718 χιλιοστά
Μήκος	4.287 χιλιοστά
Πλάτος	1.820 χιλιοστά
Ύψος	1.140 χιλιοστά
Κενό Βάρος	1.062 - 1.138 κιλά
Χρονολόγιο
Προηγούμενο μοντέλο	Κανένα
Επόμενο μοντέλο	McLaren P1 (2013 - 2015) ως ο άμεσος διάδοχος; McLaren Speedtail (2018 - 2019) ως ο ιδεολογικός διάδοχος

Η McLaren F1 ήταν ένα σπορ υπεραυτοκίνητο (supercar) υψηλών επιδόσεων, που κατασκευάστηκε από τη βρετανική αυτοκινητοβιομηχανία McLaren Automotive, μεταξύ του 1993 και του 1998, και υπήρξε το πρώτο μη αγωνιστικό αυτοκίνητο στην ιστορία της Μακλάρεν. Επίσης, για αρκετά χρόνια έφερε τον άτυπο τίτλο του ταχύτερου μοντέλου παραγωγής, καθώς στις 31 Μαρτίου 1998 η τελική της ταχύτητα μετρήθηκε επίσημα στα 372 km/h (231 mph) με τον εργοστασιακό κόφτη των στροφών του κινητήρα στις 7.500 στροφές το λεπτό ενεργό, καθώς και στα 386,7 km/h (240,1 mph) στις 8.300 στροφές το λεπτό με τον κόφτη των στροφών ανενεργό, ενώ η επιτάχυνση στα 0-100 km/h ήταν 3,2 δευτερόλεπτα και στα 0-200 km/h ήταν 9,4 δευτερόλεπτα (μάλιστα αν δεν γίνει αλλαγή ταχύτητας από τον οδηγό νωρίτερα, η πρώτη από τις 6 σχέσεις φτάνει μέχρι τα 101 km/h). Μολονότι έχασε την πρωτιά το 2005 από τη γαλλική Bugatti Veyron, ωστόσο η F1 εξακολουθεί να διατηρεί έως και σήμερα τον τίτλο του ταχύτερου μοντέλου χωρίς καμία ενίσχυση με turbo ή με άλλο τρόπο υπερπλήρωσης του κινητήρα.

Κατά την εποχή της παραγωγής της, η F1 αποτέλεσε ορόσημο στην κατηγορία των εξωτικών σπορ υπεραυτοκινήτων, λόγω των επιδόσεών της, οι οποίες ξεπερνούσαν κατά πολύ αυτές των Ferrari, Lamborghini και Porsche της τότε εποχής, αλλά ακόμα και της προκατόχου του τίτλου για το ταχύτερο μοντέλου παραγωγής, της Jaguar XJ220 (1991 - 1994). Είναι εντυπωσιακό ότι η F1 αποτελεί ακόμα και σήμερα αντικείμενο συζήτησης στους κόλπους των φίλων της αυτοκίνησης και μάλιστα εξακολουθεί να θεωρείται ως ένα από τα πλέον μυθικά ονόματα αυτοκινήτων παγκοσμίως, διατηρώντας ένα εξαιρετικά υψηλό ίματζ. Μάλιστα έχει παρατηρηθεί μια εκθετική άνοδος των τιμών της στα νεότερα χρόνια, ως συλλεκτικό μοντέλο. Ενδεικτικώς, ενώ το 2006 οι τιμές της έφταναν το μέγιστο έως και το 1 εκατομμύριο δολάρια, μέσα στο 2015 ξεπέρασαν τα 10 εκατομμύρια δολάρια και από τότε συνεχίζουν να αυξάνονται με ραγδαίους ρυθμούς. Το απόλυτο ρεκόρ σημειώθηκε μέσα στο 2021, όταν μία F1 άλλαξε ιδιοκτήτη για 20 εκατομμύρια δολάρια.

Μια ξεχωριστή ιδιότητα της McLaren F1 ήταν ότι έφερε 3-θέσιο σαλόνι, με τον οδηγό να κάθεται σε ένα κάθισμα στο κέντρο και λίγο πιο μπροστά από τα 2 εκατέρωθεν καθίσματα, προσφέροντας έτσι καλύτερη ορατότητα για τον οδηγό, σε σύγκριση με τα κοινά 4-θέσια και 2-θέσια σαλόνια. Η ζώνη ασφαλείας στο κάθισμα του οδηγού είναι 4 σημείων και στα 2 εκατέρωθεν καθίσματα είναι 3 σημείων, ενώ η είσοδος και η έξοδος για τον οδηγό γίνεται μόνο από την αριστερή πλευρά, έτσι ώστε να μην τον εμποδίζει ο λεβιές ταχυτήτων.

Ονομασία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Το πρώτο μοντέλο πολιτικής έκδοσης από τη McLaren έλαβε την ονομασία F1, υποδηλώνοντας έτσι τις, δανεισμένες από την τεχνογνωσία της εταιρείας στη Φόρμουλα 1, καινοτόμες λύσεις, τόσο στον φουτουριστικό, αεροδυναμικό σχεδιασμό του, όσο και στο εξαιρετικά υψηλό τεχνολογικό του επίπεδο. Ταυτόχρονα, το όνομα F1 συμβόλιζε και γενικότερα την έννοια «το απόλυτο αυτοκίνητο παραγωγής», όπως ήταν και ο στόχος του σχετικού πρότζεκτ, λόγω της κορυφαίας τεχνολογικής υπεροχής της Φόρμουλα 1 συνολικά στον τομέα της παγκόσμιας αυτοκίνησης.

Εξέλιξη[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η McLaren F1 ήταν ουσιαστικά το δημιούργημα του αρχιμηχανικού Γκόρντον Μάρεϊ (Gordon Murray) και σχεδιάστηκε με στόχο τον άτυπο τίτλο του «απόλυτου αυτοκινήτου παραγωγής». Ο Μάρεϊ ήταν και ο εμπνευστής της 3-θέσιας διάταξης στο σαλόνι, με την θέση του οδηγού στο κέντρο, μια έμπνευση που είχε από την αρχή της καριέρας του και προήλθε από την κεντρική θέση του οδηγού στα αυτοκίνητα της Φόρμουλα 1. Ήδη από τον Σεπτέμβριο του 1988, είχε σχεδιάσει το αρχικό πρωτότυπο, με τις 3 θέσεις στο σαλόνι, και μετά τη διαμόρφωση του ντιζάιν το πρότεινε στον πρόεδρο της McLaren Automotive, Ρον Ντένις (Ron Dennis), ο οποίος και έδωσε το πράσινο φως για να μπει στην παραγωγή.

Κατά την εξέλιξη της F1, από το 1989 έως τις αρχές του 1992, ο Μάρεϊ επέβαλε τις βασικές αρχές της νοοτροπίας του, δηλαδή χαμηλό βάρος, μικρές εξωτερικές διαστάσεις και ισχυρός ατμοσφαιρικός κινητήρας, χωρίς κανένα σύστημα υπερπλήρωσης, όπως με turbo ή με άλλο τρόπο ενίσχυσης, καθώς θεωρούσε ότι αλλοιώνει την οδηγική απόλαυση, ενώ φοβήθηκε και ότι ίσως επίσης να μείωνε και την αξιοπιστία του κινητήρα. Για τους ίδιους δύο λόγους, δεν τοποθέτησε κανενός είδους ηλεκτρονικά βοηθήματα, ούτε καν ABS ή έστω υποβοήθηση στα φρένα και στο σύστημα διεύθυνσης, αν και λόγω του εξαιρετικά χαμηλού βάρους του μοντέλου η υποβοήθηση απεδείχθη, στην πράξη, ότι δεν ήταν ιδιαιτέρως αναγκαία. Η ανυπαρξία συστήματος ABS, ωστόσο, απαιτεί μεγάλη εμπειρία από τον οδηγό σε καταστάσεις δύσκολου φρεναρίσματος.

Από την άλλη, ο Γκόρντον Μάρεϊ επέλεξε υλικά εξαιρετικά υψηλής τεχνολογίας και κόστους, απευθείας από τη Φόρμουλα 1, επιτυγχάνοντας έτσι τη δημιουργία ενός αυτοκινήτου με εξαιρετικά άκαμπτο σασί, υψηλά επίπεδα παθητικής ασφάλειας (παρά το γεγονός ότι δεν προσέφερε ποτέ αερόσακους, ούτε καν μπροστινό αερόσακο για τον οδηγό) και, ταυτόχρονα, συνολικό βάρος που δεν ξεπερνούσε τα 1.138 κιλά. Μάλιστα η F1 ήταν το πρώτο αυτοκίνητο παραγωγής με εξ ολοκλήρου από ανθρακονήματα αυτοφερόμενο πλαίσιο και αμάξωμα. Επίσης, όλες οι F1 έφεραν στάνταρ κλιματισμό, δερμάτινο σαλόνι, κεντρικό κλείδωμα από απόσταση, ηλεκτρικά παράθυρα, στερεοφωνικό ηχοσύστημα της Kenwood με κασετόφωνο και 10-δισκο CD-changer (παραδόξως όμως χωρίς ραδιόφωνο, κάτι που αποφασίστηκε και επιβλήθηκε από τον Μάρεϊ επειδή ο ίδιος δεν άκουγε ποτέ ραδιόφωνο!) και πίσω φώτα ομίχλης. Τα ελαστικά της F1 ήταν 235/45ZR17 μπροστά και 315/45ZR17 πίσω, και είχαν αναπτυχθεί από τις Goodyear και Michelin ειδικά για την McLaren F1.

Παράλληλα, για την σχεδίαση της F1 χρησιμοποιήθηκε εκτενώς και αεροδυναμική σήραγγα, με κάθε λεπτομέρεια του αμαξώματος να έχει μελετηθεί προσεκτικά προς αυτή την κατεύθυνση, με αποτέλεσμα να πετύχει αεροδυναμικό συντελεστή Cd 0,32. Το νούμερο αυτό, ήταν ένα νέο ρεκόρ τότε για τα σπορ υπεραυτοκίνητα^[1] και ακόμα πιο εντυπωσιακό αν αναλογιστεί κανείς ότι ακόμα και η Bugatti Veyron του 2005 - 2015, που ξεπέρασε για πρώτη φορά στην ιστορία της αυτοκίνησης τα 400 km/h (248,5 mph), είχε Cd 0,36 (ενώ επίσης και το αμερικανικό SSC Ultimate Aero TT που υπήρξε προσωρινά το ταχύτερο μοντέλο παραγωγής από το 2007 έως τοι 2010 είχε Cd 0,357). Αξιοσημείωτη απόδειξη της ομαλότητας του ντιζάιν της F1, ήταν ότι παρά τις εξαιρετικά υψηλές της επιδόσεις δεν έφερε πουθενά αεροτομές, ούτε μεγάλα πτερύγια. Ωστόσο, σχεδιάστηκε έτσι ώστε να κάνει χρήση του φαινομένου «ground effect», που ειδικά στην F1 ενισχύεται και με τη βοήθεια ανεμιστήρων που τραβούν τον αέρα που βρίσκεται κάτω από το σασί. Μοναδική εξαίρεση στο ντιζάιν ήταν οι αγωνιστικές εκδόσεις (δείτε την παρακάτω σχετική ενότητα) και η ειδική έκδοση δρόμου McLaren F1 LM, που κατασκευάστηκε σε μόλις 6 αντίτυπα, από τα οποία πωλήθηκαν τα 5, καθώς αυτές έφεραν μεγάλες πίσω αεροτομές.

Μολονότι η F1 δεν δημιουργήθηκε με ειδικότερο σκοπό να κερδίσει τον τίτλο του ταχύτερου αυτοκινήτου παραγωγής, ο Γκόρντον Μάρεϊ επεδίωκε την απόλυτη υπεροχή σε κάθε τομέα ανεξαιρέτως. Αφού εξέτασε διάφορες επιλογές σχετικά με το ζήτημα του κινητήρα, τελικώς προσέγγισε την θυγατρική εταιρεία της BMW που ασχολείται με την αναβάθμιση των μοντέλων της, την BMW M GmbH, η οποία ενδιαφέρθηκε σχετικά και εξέλιξε τον κινητήρα. Το μηχανικό αυτό σύνολο έλαβε την ονομασία BMW S70/2 και ήταν V12 βενζίνης, με κυβισμό 6.064 cm³ και ισχύ 618 hp (461 kW; 627 PS) στις 7.500 στροφές το λεπτό. Συνδυάστηκε αποκλειστικά με ένα 6-τάχυτο μηχανικό ταχυτήτων, στο οποίο οι 5 πρώτες σχέσεις ήταν σχετικά κοντά μεταξύ τους, για ακόμα καλύτερη επιτάχυνση, ενώ η 6-η ήταν πολύ μακρύτερη, με σκοπό την μέγιστη δυνατή τελική ταχύτητα. Ειδικότερα όμως η ειδική έκδοση δρόμου McLaren F1 LM, από την οποία πωλήθηκαν μόλις 5 αντίτυπα, είχε μια ειδική ρύθμιση στον κινητήρα, φτάνοντας έτσι την ισχύ στους 680 hp (507 kW; 689 PS) στις 7.800 στροφές το λεπτό.

Για πρώτη φορά η F1 αποκαλύφθηκε σε μια έκθεση του Sporting Club στο Μονακό στις 28 Μαΐου 1992. Οι τελικές πινελιές στην αισθητική της μπήκαν από τον Πίτερ Στίβενς (Peter Stevens) και τον Ιανουάριο του 1993 έγιναν και επίσημες παρουσιάσεις επίδειξης μέσα σε πίστες, ενώ η παραγωγή της ξεκίνησε μέσα στο 1993.

Αγωνιστικές επιτυχίες[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Αν και η εταιρεία δεν είχε εξελίξει την F1 ως αγωνιστικό αυτοκίνητο, τελικώς κατασκεύασε και μια βελτιωμένη αγωνιστική έκδοση, την McLaren F1 GTR, η οποία κέρδισε αρκετούς αγώνες, μεταξύ αυτών και το 24 Ώρες του Le Mans το 1995. Μάλιστα εξελίχθηκαν τρεις διαφορετικές εκδοχές της, μία για κάθε σεζόν που έλαβαν μέρος στους αγώνες, η F1 GTR 1995 σε 9 αντίτυπα, η F1 GTR 1996 σε 9 αντίτυπα και η F1 GTR 1997 σε 10 αντίτυπα, φτάνοντας έτσι τα 28 αντίτυπα.^[2]

Παραγωγή[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Συνολική παραγωγή
Εκδοχή	Πολιτική έκδοση	Πρωτότυπα	Αγωνιστικά	Σύνολο
F1	64	5		69
F1 LM	5	1		6
F1 GT	2	1		3
F1 GTR			28	28
Σύνολο	71	7	28	106

Τα αρχικά πρωτότυπα κατασκευάστηκαν μέσα στο 1992 και η πολιτική έκδοση μπήκε στην παραγωγή εν έτει 1993, όπου και διατηρήθηκε έως τον Μάιο του 1998. Συνολικά κατασκευάστηκαν 106 αντίτυπα όλων των εκδοχών της F1, από τα οποία τα 7 ήταν πρωτότυπα προ-παραγωγής, ενώ τα 28 ήταν αγωνιστικά, όπως προαναφέρθηκε. Η ειδική έκδοση δρόμου McLaren F1 LM παρήχθη σε μόλις 6 αντίτυπα, από τα οποία πωλήθηκαν τα 5 και το 1 παρέμεινε στην επίσημη ιδιοκτησία της McLaren. Μέσα στο 1997, παρήχθησαν και 3 αντίτυπα της έκδοσης McLaren F1 GT, τα οποία είχαν κάποιες βελτιώσεις στην αεροδυναμική (με εμφανέστερες την μακρύτερη «ουρά» και το κοινό με την αγωνιστική McLaren F1 GTR μπροστινό ρύγχος), από τα οποία πωλήθηκαν τα 2 και το 1 παρέμεινε στην επίσημη ιδιοκτησία της McLaren.

Από τα 64 αυτοκίνητα που κατασκευάστηκαν και πωλήθηκαν από την στάνταρ πολιτική εκδοχή, τα 21 πωλήθηκαν στις ΗΠΑ και η εκδοχή αυτή ονομαζόταν Ameritech. Τα μοντέλα αυτής της εκδοχής, είχαν κάπως χαμηλότερα τον κόφτη των στροφών, με την τελική τους ταχύτητα, κατά συνέπεια, να σταματάει στα 217,7 mph, δηλαδή στα 350,4 km/h. Επίσης, είχαν λίγο μεγαλύτερο καθαρό βάρος, που έφτανε τα 1.288,2 κιλά.

Αντικατάσταση της F1[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Το δεύτερο μη αγωνιστικό αυτοκίνητο στην ιστορία της Μακλάρεν και τυπικά ο διάδοχος της F1 έφτασε τελικώς, μετά από 15 έτη αναμονής, τον Μάρτιο του 2013 και ήταν η McLaren P1, η οποία παρήχθη από τον Οκτώβριο του 2013 έως τον Δεκέμβριο του 2015. Το μοντέλο αυτό, ωστόσο, έχει ένα κοινό για σπορ υπεραυτοκίνητο 2-θέσιο σαλόνι, αντί για το αντισυμβατικό 3-θέσιο σαλόνι της F1, με αποτέλεσμα να μην θεωρηθεί τότε από τον Τύπο αυτοκινήτου και το κοινό ως πραγματικός αντικαταστάτης της F1.

Πρακτικώς, μόλις στις 26 Οκτωβρίου 2018, με την επίσημη παρουσίαση της McLaren Speedtail, που έχει 3-θέσιο σαλόνι αντίστοιχης διάταξης με αυτό της F1 (δηλαδή με τον οδηγό να κάθεται σε ένα κάθισμα στο κέντρο και λίγο πιο μπροστά από τα 2 εκατέρωθεν καθίσματα), έφτασε ένας ιδεολογικός διάδοχος της F1. Σύμφωνα με την εταιρεία, η Speedtail επιτυγχάνει τελική ταχύτητα 402,3 km/h (250 mph) και επιτάχυνση 0-300 km/h (0-186 mph) σε μόλις 12,8 δευτερόλεπτα. Κατασκευάστηκε σε 106 αντίτυπα, όσα και της McLaren F1 και όλα μέσα στο 2019, τα οποία είχαν ήδη προ-πωληθεί σε επιλεγμένους πελάτες της McLaren πριν ακόμα ξεκινήσει η παραγωγή τους.