F-16 Fighting Falcon

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
F-16 Fighting Falcon
ΤύποςΑεροσκάφος πολλαπλών ρόλων/Αεροπορικής Υπεροχής
ΚατασκευαστήςGeneral Dynamics (1974-1993)
Lockheed Martin (1993-σήμερα)
Χώρα προέλευσηςΗΠΑ
Παρθενική πτήση20 Ιανουαρίου 1974
Κύριος χειριστήςΗΠΑ
Παραγωγή1973-2017, 2019-σήμερα [1]
Μονάδες που παρήχθησαν4.604 (Ιούνιος 2018)
[2]
Κόστος μονάδαςF-16A/B: 14,6 εκ. δολάρια

F-16 Block 70: 20 εκ. δολάρια (2019)

Κόστος ανά ώρα πτήσης: πάνω από 25.000 δολάρια
Ώση(Block 52 / 29.100 λίβρες)127 kN
Πλήρωμα1 (μοντέλα A/C/E), 2 (μοντέλα (Β/D/F)
Μήκος14,8 m
Εκπέτασμα9,8 m
Ύψος4,8
Επιφάνεια πτέρυγας27,87
Μεικτό βάρος12.003 kg
Μέγιστο βάρος απογείωσης16,875 kg
Μέγιστη ταχύτητα2173 km/h (2,05[3] Mach)
Αυτονομία(με εξωτερικές δεξαμενές)>2000 km
Μέγιστο ύψος15.240 m m
Βαθμός ανόδου15.000 m/min
Πυροβόλα1 M61 Vulcan 20 mm
Έξυπνες βόμβες2x CBU-87 cluster, 2x CBU-89 gator mine, 2x CBU-97, 2x GBU-10 Paveway, GBU-12 Paveway II, βόμβες Paveway καθοδηγούμενες με laser, 2x JDAM
Βόμβες ελεύθερης πτώσης6x Mk 80 series, και πυρηνικές βόμβες όπως η B61 πυρηνική βόμβα
Πύραυλοι αέρος-αέρος6x AIM-9 Sidewinder, έως 6x AIM-120 AMRAAM
Πύραυλοι αέρος-εδάφους6x AGM-65 Maverick
Πύραυλοι αέρος-επιφανείας4x AGM-119 Penguin
Πύραυλοι αντιραντάρ4x AGM-88 HARM
ΡουκέτεςCRV-7

To F-16 Fighting Falcon (Μαχόμενο Γεράκι) είναι ένα μοντέρνο μαχητικό αεροσκάφος κατασκευασμένο στις ΗΠΑ. Σχεδιασμένο ως ένα ελαφρύ καταδιωκτικό και καταδιωκτικό-βομβαρδιστικό έχει μέχρι στιγμής επιτυχημένο ρόλο στον τομέα του. Οι μεγάλες του δυνατότητες σε ταχύτητα, ευελιξία, ικανότητα στροφής και περιστροφής το κάνουν έναν από τους πιο δύσκολους αντιπάλους στον αέρα. Το F-16 κατασκευάστηκε από την General Dynamics. Το 1993 η General Dynamics πωλήθηκε στην Lockheed Corporation, τώρα Lockheed Martin. Το καταδιωκτικό αυτό υπηρετεί σε 24 χώρες, περιλαμβανομένης και της Ελλάδας, όπου από το 1988 αποτελεί τον κύριο τύπο καταδιωκτικού αναχαίτισης. Πιθανόν να είναι το πιο διαδεδομένο Δυτικό καταδιωκτικό, αφού έχουν κατασκευαστεί πάνω από 4000 αεροσκάφη

Το F-4 Phantom II είχε μια αρκετά απογοητευτική απόδοση στον πόλεμο του Βιετνάμ, όντας ιδιαίτερα μεγάλο και δυσκίνητο, και αντιμετώπισε μεγάλες δυσκολίες με τα μικρά και ευέλικτα μαχητικά των Βορειοβιετναμέζων. Ο διάδοχος του, το F-15 Eagle, διαφαινόταν επίσης ένα μεγάλο (αλλά κατά πολύ πιο ευέλικτο), μαχητικό το οποίο όμως συνάντησε ιδιαίτερες αντιδράσεις λόγω των κακών εμπειριών με το F-4. Η πιο οργανωμένη από αυτές ήταν μια ομάδα από αξιωματικούς της Πολεμικής Αεροπορίας των ΗΠΑ που αυτοαποκαλείτο "Fighter mafia". Αποτελείτο από τους σμήναρχο Τζων Μπόιντ, σμήναρχο Έβερστ Ριτσιόνι, τους αναλυτές Τομ Κρίστι και Πιέρ Σπρέι. Αυτή η ομάδα πίεσε και πέτυχε την δημιουργία διαγωνισμού από το Πεντάγωνο των ΗΠΑ για ένα μικρό, ελαφρύ καταδιωκτικό ημέρας με πολύ βασικό εξοπλισμό και χωρίς ραντάρ. Το πρόγραμμα ονομάστηκε Light-Weight Fighter (LWF) program και στις 13 Απριλίου 1972 το μοντέλο 401-16B της General Dynamics επελέγη από τον ανταγωνισμό. Η πρώτη επίσημη πτήση του αεροσκάφους (με το νέο όνομα YF-16) έγινε στις 2 Φεβρουαρίου 1974 και το αεροσκάφος μπήκε σε ενεργό υπηρεσία στις 17 Οκτωβρίου 1978 με την USAF.

Αν και αρχικά το F-16 είχε ως αποκλειστικό σκοπό την υπεροχή σε κλειστές αερομαχίες και οπλισμό μόνο τους πυραύλους αέρος-αέρος AIM-9 Sidewinder, κατά τη διάρκεια της θητείας του απέκτησε μια μεγάλη γκάμα αναβαθμίσεων που το κατέστησαν σχεδόν ισάξιο με τον ανταγωνιστή του - το F-15 Eagle. Οι σημερινές εκδόσεις (blocks) F-16 φέρουν μια αξιοθαύμαστη συμβατότητα με σχεδόν όλα τα οπλικά συστήματα του ΝΑΤΟ και ανεπτυγμένες δυνατότητες επιβίωσης σε εχθρικό περιβάλλον.

Το αεροσκάφος[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Το F-16 εξελίχθηκε από την αρχική αποστολή του για ένα απλό μαχητικό ημέρας σε ένα αεροσκάφος πολλαπλών ρόλων. Το αεροσκάφος είναι ιδιαίτερα μικρό συγκρινόμενο με τα άλλα μαχητικά ανάλογων δυνατοτήτων, και επιβίωσης. Σε αυτό βοηθάει ο πολύ ευρηματικός σχεδιασμός του σώματος του αεροσκάφους, που "αναμιγνύεται" με τα φτερά, δημιουργώντας έτσι επιπλέον χώρους στη μικρή άτρακτο, για εσωτερικά καύσιμα και συστήματα.

Μια καινοτομία που εισήχθη στο αεροσκάφος είναι ότι είναι αεροδυναμικά ασταθές. Αυτό σημαίνει ότι το κέντρο άντωσης του είναι μπροστά από το κέντρο βάρους του. Υπό κανονικές συνθήκες το αεροσκάφος θα έπρεπε να βρίσκεται συνεχώς εκτός οποιουδήποτε ελέγχου από τον πιλότο. Οι μηχανικοί της General Dynamics έδωσαν λύση εισάγοντας για πρώτη φορά σε καταδιωκτικό ένα ηλεκτρονικό σύστημα πτήσης (fly by wire), το οποίο αισθάνεται την αστάθεια του αεροσκάφους και την διορθώνει αυτόματα και στιγμιαία με μικρές κινήσεις των επιφανειών ελέγχου, χωρίς να γίνει αισθητή από τον πιλότο. Οι αεροδυναμιστές υποστηρίζουν ότι το αεροδυναμικά ασταθές αεροσκάφος είναι πιο ευέλικτο από ένα αεροδυναμικά σταθερό.

F-16 CJ Fighting Falcon εξοπλισμένο για αποστολή SEAD
Τρία F-16 Fighting Falcon στην αεροπορική βάση Edwards

Το σύστημα αυτό επέτρεψε ορισμένες πολύ σημαντικές αλλαγές στον θάλαμο χειρισμού. Σε αντίθεση με τα προηγούμενα μαχητικά, το F-16 χρησιμοποιεί ένα μικρό χειριστήριο στο δεξί χέρι του πιλότου αντί για μια κεντρική κολώνα χειρισμού. Αυτό επέτρεψε στην εταιρία να τοποθετήσει υποστήριξη στο χέρι του πιλότου ώστε αυτό να είναι πιο ξεκούραστο και να αντέχει τις μεγαλύτερες καταπονήσεις στις δυνάμεις g. Το χειριστήριο δεν κινείται παρά μόνο μισό εκατοστό από την μηδενική θέση, σε αντίθεση με τις αρκετά μεγαλύτερες κινήσεις που απαιτούνται στην κεντρική κολώνα χειρισμού. Λειτουργεί ως αισθητήρας δύναμης, αισθάνεται δηλαδή την δύναμη που του ασκεί ο χειριστής και ανάλογα μεταφέρει τις εντολές στο ηλεκτρονικό σύστημα πτήσης. Στα αρχικά σχέδια της εταιρίας ήταν το χειριστήριο να μην κινείται καθόλου, αλλά αυτό αποδείχθηκε ιδιαίτερα μη αρεστό στους πιλότους δοκιμών κι έτσι επετράπη μια στοιχειώδης κίνηση (0.635 εκατοστά).

Το ίδιο το χειριστήριο και η μανέτα του κινητήρα αποτελούν τμήματα μιας γενικότερης φιλοσοφίας και κατασκευής του πιλοτηρίου, που ονομάζεται HOTAS (Hands On Throttle And Stick - Χέρια Στη Μανέτα και το Χειριστήριο). Σε αυτήν την φιλοσοφία, ο πιλότος δεν χρειάζεται να αφήσει τη μανέτα ή το χειριστήριο για τις πιο άμεσες λειτουργίες πτήσης και μάχης καθώς όλοι οι διακόπτες και τα κουμπιά που χρειάζεται βρίσκονται πάνω σε αυτά. Το σύστημα αυτό έχει περάσει και σε πολλά πιο σύγχρονα μαχητικά πλέον, δείγμα της επιτυχίας που είχε με την κοινότητα των ιπτάμενων.

Το F-16 εξαρχής είχε σχεδιαστεί για να είναι φτηνό. Στην πορεία, πολλά στοιχεία μετατράπηκαν από το αρχικό αεροσκάφος για περαιτέρω μείωση του κόστους ώστε το πρόγραμμα να επιβιώσει έναντι του F-15 Eagle (που ήταν πιο αγαπητό στις τάξεις της USAF). Έτσι, το αεροσκάφος χρησιμοποιεί σταθερή εισαγωγή αέρα, πράγμα που περιορίζει τις επιδόσεις του - σε σύγκριση με άλλα μαχητικά - στις υπερηχητικές ταχύτητες. Χρησιμοποιεί επίσης και μικρότερης δυνατότητας ραντάρ καθώς ο σχεδιασμός θα έπρεπε να αλλάξει ριζικά για μεγαλύτερα μοντέλα. Οι τελευταίες εκδόσεις του τύπου (E/F blk60, F-16V κ.α.) φέρουν παρόλα αυτά ραντάρ τύπου AESA, τα οποία θεωρούνται κορυφαίων επιδόσεων.

Το αεροσκάφος έχει δυνατότητες στροφών 9g, που σημαίνει ότι η ακτίνα μιας στροφής 360 μοιρών στην ιδανική ταχύτητα είναι μόλις 470 μέτρα. Έχει μια εξαιρετική αναλογία ώσης/βάρους, που το καθιστά εξαιρετικά δύσκολο αντίπαλο σε κλειστές αερομαχίες, αλλά και μια αναλογία ανεμοπλοϊας 1:1 που το καθιστά ιδιαίτερα ασφαλές σε περίπτωση βλάβης στον κινητήρα.

Αν και ο τύπος έχει αγαπηθεί ιδιαίτερα από τους χειριστές του και από την στρατιωτική κοινότητα, ορισμένα στοιχεία του είναι εγγενώς υποδεέστερα άλλων μαχητικών όπως του F-15. Εκτός από τον προαναφερθέντα περιορισμό του ραντάρ, το αεροσκάφος έχει μικρότερη ακτίνα δράσης από πολλούς ανταγωνιστές του ενώ είναι πιο ευάλωτο στις αερομαχίες εκτός οπτικής επαφής λόγω του υποδεέστερου ηλεκτρονικού εξοπλισμού που φέρει. Αυτό σημαίνει πρακτικά ότι ένα F-16 έχει ένα πολύ δύσκολο έργο ενάντια ενός F-15 π.χ. σε τέτοιου τύπου αερομαχία. Τέλος, ο σχεδιασμός μονού κινητήρα το καθιστά για διάφορους λόγους λιγότερο ασφαλές από άλλα, δικινητήρια αεροσκάφη.

Το F-16 σε πόλεμο[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ένα F-16 Fighting Falcon πάνω από το Ιράκ
Ένα F-16 Fighting Falcon της αεροπορίας της Πολωνίας

Το 1981, το Ισραήλ κατέγραψε την πρώτη πολεμική χρήση του F-16, βομβαρδίζοντας τον Ιρακινό πυρηνικό αντιδραστήρα Όσιρακ που θεωρούταν ότι θα χρησιμοποιούταν για την παραγωγή πυρηνικών όπλων για το καθεστώς του Σαντάμ Χουσεϊν. Αν και η επιχείρηση κατακρίθηκε ιδιαίτερα, η απόδοση των F-16 στην επιχείρηση αυτή έκανε ιδιαίτερη αίσθηση σε όλον τον στρατιωτικό κόσμο. Το F-16 συνέχισε την επιτυχία του με την Ισραηλινή Αεροπορία στον πόλεμο Ισραήλ-Λιβάνου του 1982, πετυχαίνοντας την κατάρριψη 44 συριακών αεροσκαφών χωρίς απώλειες.

Περίπου μια δεκαετία αργότερα, το F-16 έλαβε μέρος ως βομβαρδιστικό ημέρας στην Καταιγίδα της Ερήμου στο Ιράκ, όπου και εντυπωσίασε με την αποτελεσματικότητα των συστημάτων του. Δύο αμερικανικά F-16 καταρρίφθηκαν από αντιαεροπορικούς πυραύλους κατά τη διάρκεια αποστολής ημέρας πάνω από τη Βαγδάτη. Οι πιλότοι των αεροσκαφών αιχμαλωτίστηκαν από τον ιρακινό στρατό. Τα F-16 παρέμειναν στους ουρανούς του Ιράκ και μετά το τέλος του πολέμου, περιπολώντας τις Ζώνες Απαγόρευσης Πτήσης που επέβαλαν τα Ηνωμένα Έθνη. Μάλιστα, το F-16 ήταν το πρώτο αεροσκάφος που κατέρριψε εχθρικό αεροσκάφος με τον νέο τύπο πυραύλων μέσου βεληνεκούς AIM-120 AMRAAM κατά τη διάρκεια περιπολίας στις 7 Ιανουαρίου 1993.

Τα F-16 ήταν η αιχμή του δόρατος του ΝΑΤΟ κατά τις επιχειρήσεις Deny Flight και Allied Force (Γιουγκοσλαβία, 1993-95 και 1999), όπου μάλιστα σημειώθηκε η πρώτη κατάρριψη αεροσκάφους από ευρωπαϊκό F-16 (συγκεκριμένα, της Βασιλικής Πολεμικής Αεροπορίας της Ολλανδίας). Τουλάχιστον 2 τέτοια αεροσκάφη της USAF καταρρίφθηκαν, ένα κατά την διάρκεια της επιχείρησης Deny Flight και τουλάχιστον ένα κατά την επιχείρηση Allied Force, από τις Σερβικές δυνάμεις, χωρίς όμως να σημειωθούν απώλειες πιλότων.

Επίσης χρησιμοποιήθηκαν για την επιχείρηση Noble Eagle (ΗΠΑ, 2001-σήμερα), Enduring Freedom (Αφγανιστάν, 2001) και Iraqi Freedom (2003-σήμερα) για βομβαρδισμούς και αεροπορική υπεροχή από τις ΗΠΑ. Το Ισραήλ χρησιμοποίησε τα F-16 και για τις εξοντώσεις ατόμων που χαρακτήριζε ως τρομοκράτες στα μέσα της δεκαετίας του 2000, αλλά και βομβαρδισμούς στον Λίβανο κατά την διάρκεια του Λιβανεζο-Ισραηλινού πολέμου του 2006. Η Ισραηλινή Αεροπορία χρησιμοποιεί επίσης εκτενώς το αεροσκάφος και στις επιχειρήσεις της στη Γάζα.

Το F-16 στην Ελληνική Πολεμική Αεροπορία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

F-16 Fighting Falcon της Ελληνικής Πολεμικής Αεροπορίας

Η Πολεμική Αεροπορία διαθέτει 154 F-16 συνολικά από 4 ξεχωριστές παραγγελίες: 32 (από 40) F-16C/D Block 30, 37 (από 40, καθώς 1 F-16 Blk 50 εκσυγχρονίστηκε σε F-16 Block 50+ Adv.) F-16C/D Block 50, 54 (από 60) F-16C/D Block 52+ και 30 F-16C/D Block 52+ Advanced (ή αλλιώς F-16 Block 52M).

Το Νοέμβριο του 1984, η Eλληνική κυβέρνηση εκδήλωσε το ενδιαφέρον της για την απόκτηση 40 αεροσκαφών F-16 προς αντικατάσταση των F-5. Η επίσημη συμφωνία αγοράς των αεροσκαφών υπογράφηκε τον Ιανουάριο του 1987 και το πρόγραμμα ονομάστηκε Peace Xenia I, ενώ ο κινητήρας που επιλέχθηκε ήταν ο General Electric F110-GE 100. Η πρώτη ομάδα F-16C/D Block 30 παραδόθηκε μεταξύ Νοεμβρίου 1988 και Οκτωβρίου 1989 στην Ελλάδα. Το 1997 παραδόθηκαν και αεροσκάφη τύπου Βlock 50 με το πρόγραμμα Peace Xenia II που υπογράφηκε τον Απρίλιο του 1993 και κινητήρα τον General Electric F110-GE-129. 40 αεροσκάφη παραδόθηκαν, πολλά από τα οποία ήταν ειδικά τροποποιημένα για τις ανάγκες της ΠΑ. Το 2000, παραγγέλθηκαν με το πρόγραμμα Peace Xenia III άλλα 50 (+10) Block 52+, η παράδοση των οποίων τελείωσε το 2004. Τέλος, με μια απόφαση που προκάλεσε πολλές διαμαρτυρίες, το 2005 η Ελληνική Κυβέρνηση αποφάσισε την αγορά άλλων 30 F-16 Βlock52+ Adv. διατηρώντας την επιλογή για άλλα 10 η οποία δεν πραγματοποιήθηκε ποτέ.[4] Οι παραδώσεις ξεκίνησαν στα μέσα 2009 και τελείωσαν στις αρχές του 2010. Τα Block 52+ Adv ανήκουν στη 335 Μοίρα και 336 Μοίρα (στον Άραξο). Σε αυτήν την 20ετία, τα ελληνικά F-16 έχουν περάσει από διάφορες αναβαθμίσεις, όπως το Falcon Up, στην ΕΑΒ.[5] Οι διαφορές των προγραμμάτων Peace Xenia III & IV είναι και στον κινητήρα, όπου χρησιμοποιείται ο Pratt & Whitney F-100-PW-229, εξ' ου και ο χαρακτηρισμός τους ως Block 52 (το 2 αντικατοπτρίζει τον εναλλακτικό κινητήρα έναντι του General Electric).

Τα ελληνικά F-16 θεωρούνται από τα πιο προηγμένα στον τομέα τους. Χαρακτηριστικό είναι ότι η Πολεμική Αεροπορία αρνήθηκε την αγορά μεταχειρισμένων αεροσκαφών από τις ΗΠΑ για την αναβάθμιση της στο ρόλο του πυρηνικού πολέμου στο ΝΑΤΟ. Η αιτιολογία ήταν ότι τα προσφερόμενα αεροσκάφη δεν συμβάδιζαν με τις τεχνολογικές και υπηρεσιακές δυνατότητες των ήδη υπαρχόντων.

Το F-16 στην Πολεμική Αεροπορία χρησιμοποιείται για ρόλους βομβαρδισμού και αεράμυνας. Όντας πιθανώς το πιο γνωστό μαχητικό στο ελληνικό κοινό, το F-16 βρίσκεται συχνά εμπλεκόμενο σε επεισόδια στο Αιγαίο με την Τουρκική Πολεμική Αεροπορία. Το 2006, ένα από αυτά κατέληξε τραγικά, με ένα ελληνικό και ένα τουρκικό F-16 να συγκρούονται κατά τη διάρκεια εμπλοκής,[6][7] γεγονός που κατέληξε στον θάνατο του σμηναγού Κωνσταντίνου Ηλιάκη και σε προσωρινή ένταση μεταξύ των δύο χωρών. Συνολικά, σε ασκήσεις και εμπλοκές, έχουν καταστραφεί 16 αεροσκάφη (8 Block 30, 2 Block 50 και 6 Block 52+), με πιο πρόσφατη την πτώση ενός F-16C Block 52+ της 343 Μοίρας "Αστέρι" στο αεροδρόμιο της Ανδραβίδας, κατά την επιστροφή του από εκπαιδευτική άσκηση.[8]

Τα F-16 της ΠΑ χρησιμοποιούνται συχνά σε διάφορες ασκήσεις του ΝΑΤΟ, και ελληνικές και φέρουν ιδιαίτερη παραλλαγή, ειδικά σχεδιασμένη για το περιβάλλον του Αιγαίου (Aegean Ghost).[9]Είναι ίσως το πιο γνωστό στο ελληνικό κοινό μαχητικό που χρησιμοποιεί αυτή τη στιγμή η Πολεμική Αεροπορία.

Τα ελληνικά F-16 διαφέρουν σε ορισμένα στοιχεία τους από τα F-16 άλλων χωρών. Εκτός από την προαναφερθείσα παραλλαγή, τα Block 30/50 φέρουν το ειδικά σχεδιασμένο σύστημα ηλεκτρονικής προστασίας ASPIS (Advanced Self Protection Integrated Suite) αλλά και προβολέα αναζήτησης. Τα Block 52+/Adv φέρουν το σύστημα ηλεκτρονικής προστασίας ASPIS II, καθώς και σύμμορφες δεξαμενές καυσίμου (Conformal Fuel Tanks,CFT's), που επιτρέπουν επιπλέον ακτίνα δράσης στα αεροσκάφη αυτά χωρίς να τα επηρεάζουν αεροδυναμικά. Επίσης, χρησιμοποιούν το σκοπευτικό επί κάσκας JHMCS καθώς και το βλήμα Α-Α AIM-2000 IRIS-T.[10]

Μοίρες F-16 στην ΠΑ[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ονομασία Μοίρας Βάση Τύπος Αποστολή
337 "Φάντασμα" Λάρισα F-16 C/D Blk52+ Πολλαπλή
330 "Κεραυνός" Νέα Αγχίαλος F-16 C/D Blk30 Πολλαπλή
341 "Βέλος" Νέα Αγχίαλος F-16 C/D Blk50 SEAD
347 "Περσέας" Νέα Αγχίαλος F-16 C/D Blk50 Βομβαρδισμό
ΣΜΕΤ "Αλέξανδρος" Νέα Αγχίαλος F-16 C/D Blk30/50 Εκπαιδευτική
340 "Αλεπού" Σούδα F-16 C/D Blk52+ Πολλαπλή
343 "Αστέρι" Σούδα F-16 C/D Blk52+ Πολλαπλή, SEAD
ΣΜΕΤ "Άσσος" Σούδα F-16 C/D Blk52+ Εκπαιδευτική
ΚΕΑΤ Ανδραβίδα F-16 Blk30/50/52 Εκπαιδευτική
335 "Τίγρης" Άραξος F-16 C/D Blk52+/50+ Adv. Βομβαρδισμού
336"Όλυμπος" Άραξος F-16 C/D Blk52+ Adv. Βομβαρδισμού
ΣΜΕΤ "Αχαιός" Άραξος F-16 C/D Blk52+ Adv. Εκπαιδευτική

Στις 17 Οκτ. 2017, το US State Department ενέκρινε την αναβάθμιση αεροσκαφών F-16 της Ελληνικής Πολεμικής Αεροπορίας σε διαμόρφωση F-16 Block V, μέσω διακρατικής συμφωνίας FMS (Foreign Militry Sales) η οποία πρόκειται να υπογραφεί μεταξύ της Ελληνικής και της Αμερικανικής Κυβέρνησης. Η οροφή του εκτιμώμενου κόστους του Προγράμματος ανέρχεται στα $ 2,404 δις.

Η Ελληνική Κυβέρνηση αιτήθηκε την προμήθεια της αναβάθμισης τμήματος του υπάρχοντος στόλου των αεροσκαφών F-16 σε διαμόρφωση F-16 Block V η οποία περιλαμβάνει την προμήθεια έως:

-125 Radar APG-83 Active Electronically Scanned Array (AESA) Radars (συμπεριλαμβανομένων 2 εφεδρικών)

-123 Υπολογιστές Modular Mission Computer (MMC)

-123 Τερματικών LINK-16 Multifunctional Information Distribution System-Joint Tactical Radio Systems (MIDS-JTRS) με TACAN (Tactical Air Navigation System) και EHSI (Electronic Horizontal Situation Indicator)

-123 Embedded Global Navigation System (EGI) / Inertial Navigation System (INS) LN260

-123 σετ οθονών cockpit Improved Programmable Display Generators (iPDGs)

-123 Συστήματα Advanced Identification Friend or Foe (AIFF) Combined Interrogator Transponders (CIT) APX-126

-1 Σύστημα Joint Mission Planning System (JMPS)

-1 Εξομοιωτή Πτήσης F-16V Simulator

-Αναβάθμισης δύο υπαρχόντων Εξομοιωτών Πτήσης

-1 Σταθμό ελέγχου ηλεκτρονικών του αεροσκάφους Avionics Level Test Station

-Εξοπλισμό Κρυπτασφάλισης (Cryptographic Equipment), Πλοήγησης (Navigation) και Ασφαλών Επικοινωνιών (Secure Communications)

-Αναβάθμισης και ενσωμάτωσης 26 Συστημάτων Αυτοπροστασίας EW Suite (Advanced Self Protection Integrated Suite) ASPIS I σε ASPIS II

-Εξοπλισμός Εδάφους και Δοκιμαστικές Συσκευές για την υποστήριξη των Αεροσκαφών

-Ενσωμάτωσης της αναβάθμισης στο Αεροσκάφος και διενέργεια όλων των απαραίτητων ελέγχων

-Εφεδρικών Υλικών και κάλυψη κόστους Επισκευής Υλικών

-Εκπαιδευτικού Υλικού και Εκπαιδεύσεων

-Τεχνικών Εγχειριδίων

-Απαιτούμενων υπηρεσιών Engineering τόσο των Προμηθευτών όσο και της Αμερικανικής Κυβέρνησης

-Υπηρεσιών Τεχνικής Υποστήριξης και Logistics

Κύριος Προμηθευτής για την Αμερικανική Κυβέρνηση θα είναι η Εταιρεία Lockheed Martin of Fort Worth Texas. [11]

Ακολούθως στις 30 Απρ. 2018, σε εφαρμογή απόφασης του ΚΥΣΕΑ (Κυβερνητικό Συμβούλιο Εξωτερικών και Άμυνας) και κατόπιν εξουσιοδότησης του ΥΕΘΑ (Υπουργού Εθνικής Άμυνας), ο Γενικός Διευθυντής της ΓΔΑΕΕ (Γενική Διεύθυνση Αμυντικών Εξοπλισμών και Επενδύσεων) υπέγραψε την Επιστολή Προσφοράς και Αποδοχής (Letter of Offer & Acceptance) που αφορά την Διακρατική Συμφωνία με τις ΗΠΑ για την αναβάθμιση 85 μαχητικών Αεροσκαφών F-16 σε διαμόρφωση F-16V, ύψους $ 1,1 δις.[12][13]

Τα προς αναβάθμιση αεροσκάφη είναι τα 30 F-16 Block 52+ Adv του Προγράμματος Peace Xenia IV και τα εναπομείναντα 54 F-16 Block 52+ του Προγράμματος Peace Xenia IΙΙ

Στο πλαίσιο της υλοποίησης του Προγράμματος, σχεδιάζεται η αποστολή του πρώτου προς αναβάθμιση Αεροσκάφους στις εγκαταστάσεις της Lockheed Martin στο Fort Worth του Texas (ΗΠΑ) τον Αύγουστο 2018 το οποίο θα αποτελέσει το πρότυπο στο οποίο θα αναπτυχθεί το πακέτο της αναβάθμισης. Η επιστροφή του αναβαθμισμένου F-16V προγραμματίζεται το 2020, οπότε και θα ξεκινήσει στις εγκαταστάσεις της ΕΑΒ (Ελληνική Αεροπορική Βιομηχανία), η αναβάθμιση των υπολοίπων 84 αεροσκαφών .[14]

Το πρόγραμμα ξεκίνησε με την ανάπτυξη της εργαστηριακής εξέλιξης το 3ο τρίμηνο του 2018, συνέχισε με την φάση πιστοποίησης στα μέσα του 2ου τριμήνου του 2019, με την διαδικασία να ολοκληρώνεται το 3ο τρίμηνο του 2020. Το αρχικό πρωτότυπο συναρμολογήθηκε στην ΕΑΒ από ένα F-16 Block 52+Adv με απάρτια που απεστάλησαν στην Ελλάδα στα τέλη του 2019 με αρχές του 2020, με τις πρώτες πτήσεις να γίνονται στα τέλη του 2020.[15][16] Tο αεροσκάφος αναχώρησε για τις εγκαταστάσεις του Fort Worth της Lockheed Martin στο Τέξας των ΗΠΑ, στις 4 Φεβρουαρίου 2021, με ενδιάμεσο σταθμό το Βέλγιο, από όπου και συνέχισε το ταξίδι του για τις ΗΠΑ στις 17 Φεβρουαρίου με άλλα 3 F-16C της USAF, όπου και θα παραμείνει μέχρι το τέλος του προγράμματος για δοκιμές και βελτιώσεις.[17][18][19][20]

Με την αναβάθμιση των Block 52+/Adv, η ΠΑ θα βελτιώσει σημαντικά τις δυνατότητες των αεροσκαφών και υπήρξαν σκέψεις για την αναβάθμιση και του συνόλου των Block 50 στην έκδοση V, κάτι που όμως κρίθηκε αρκετά ακριβό καθώς έχουν αρκετά παλαιότερα συστήματα που θα χρήζουν αναβάθμισης.[21] Ταυτόχρονα όμως, υπάρχουν πολλά απάρτια που θα αφαιρεθούν από τα αεροσκάφη υπό αναβάθμιση και, για τον λόγο αυτό, η ΠΑ προχώρησε με την υιοθέτηση της πρακτικής της χρήσης των απαρτίων αυτών προς αναβάθμισης των Block 50 σε σχεδόν 50+Adv. Η αναβάθμιση μάλιστα θα γίνει εντός των εγκαταστάσεων της 111 ΠΜ στην Ν. Αγχίαλο, αφενός διότι η ΕΑΒ έχει πολύ μεγάλο όγκο εργασιών και καθυστερεί, αφετέρου διότι οι αναβαθμίσεις κρίθηκαν ικανές για επίπεδο Πτέρυγας Μάχης, μειώνοντας αισθητά το κόστος τους. Το πρόγραμμα δεν έχει εγκριθεί ακόμα από τη Βουλή, έχοντας ήδη πάρει τρεις συναπτές αναβολές από τον Ιούλιο έως τον Οκτώβριο του 2021, για άγνωστους λόγους.[22][23][24][25][26]

Μοντέλα και εκδόσεις F-16[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  • LWF
  • YF-16
  • A/B Block1/5/10/15/15/20
  • C/D Block25/30/32/40/42/50/52
  • E/F Block60/70/72
  • Πειραματικά μοντέλα

Χρήστες του τύπου[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Χώρες χρήστες του F-16. Οι κύριοι χρήστες σημειώνονται με μπλε, οι δευτερεύοντες με γαλάζιο, ενώ οι προτεινόμενες ή ακυρωμένες παραγγελίες με κίτρινο.
Σχέδιο τριών όψεων

Το F-16 βρίσκεται υπό αξιολόγηση και από τις αεροπορίες των εξής χωρών:

Στοιχεία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  • Αν και το F-16 ξεκίνησε ως ένα υποτυπώδες καταδιωτικό, σήμερα είναι γνωστό για τις ιδιαίτερες δυνατότητες πολλαπλών ρόλων του.
  • Η επίσημη ονομασία που έχει δοθεί στο αεροσκάφος είναι Fighting Falcon (Μαχόμενο Γεράκι) εντούτοις οι πιλότοι και οι συντηρητές του, του έχουν δώσει την ονομασία Viper (Οχιά).
  • Το F-16 θεωρείται από τους πιλότους του το πιο εύκολο αεροσκάφος στην χρήση και στην έμφαση της ευκολίας προς τον χειριστή από κατασκευαστή.

Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. https://www.defenseone.com/business/2017/03/lockheed-move-f-16-production-line-south-carolina/136365//2018-06-23-Lockheed-Martin-Awarded-Contract-to-Build-F-16-Block-70-Aircraft-for-Bahrain/[νεκρός σύνδεσμος]
  2. https://news.lockheedmartin.com/2018-06-25-Lockheed-Martin-Awarded-Contract-to-Build-F-16-Block-70-Aircraft-for-Bahrain
  3. https://www.haf.gr/arsenal/f-16-cd-block-52
  4. [1] ΠΟΛΙΤΙΚΗ 16.03.2006 Το ΚΥΣΕΑ είπε όχι στα δέκα επιπλέον F-16
  5. «F-16 - Παραγγελίες αεροσκαφών». www.ellinikos-stratos.com. Ανακτήθηκε στις 20 Νοεμβρίου 2021. 
  6. «Σύγκρουση ελληνικού F-16 με τουρκικό νοτιοανατολικά της Καρπάθου». Ανακτήθηκε στις 25 Σεπτεμβρίου 2016. 
  7. «Ανακοίνωση του ΓΕΕΘΑ για αεροπορικό ατύχημα». Πολεμική Αεροπορία. 23 Μαΐου 2006. [νεκρός σύνδεσμος]
  8. «Πτώση F-16: Πώς έγινε το ατύχημα την ώρα της προσγείωσης στην Ανδραβίδα». ProtoThema. 19 Νοεμβρίου 2021. Ανακτήθηκε στις 20 Νοεμβρίου 2021. 
  9. «Ελληνική παραλαγή». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 20 Απριλίου 2015. Ανακτήθηκε στις 20 Απριλίου 2015. 
  10. https://www.haf.gr/arsenal/aim2000-iris-t-infrared-imaging-seeker-tail/
  11. «Government of Greece – Upgrade of F-16 Aircraft to F-16 Block V Configuration | The Official Home of the Defense Security Cooperation Agency». www.dsca.mil (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 21 Μαΐου 2018. 
  12. user2. «Υπογραφή LOA για την αναβάθμιση των μαχητικών F-16 της ΠΑ». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2018-05-09. https://web.archive.org/web/20180509112110/http://www.gdaee.mil.gr/el/%CE%B1%CE%BD%CE%B1%CE%BA%CE%BF%CE%B9%CE%BD%CF%89%CF%83%CE%B5%CE%B9%CF%83/item/5364-%CF%85%CF%80%CE%BF%CE%B3%CF%81%CE%B1%CF%86%CE%AE-loa-%CE%B3%CE%B9%CE%B1-%CF%84%CE%B7%CE%BD-%CE%B1%CE%BD%CE%B1%CE%B2%CE%AC%CE%B8%CE%BC%CE%B9%CF%83%CE%B7-%CF%84%CF%89%CE%BD-%CE%BC%CE%B1%CF%87%CE%B7%CF%84%CE%B9%CE%BA%CF%8E%CE%BD-f-16-%CF%84%CE%B7%CF%82-%CF%80%CE%B1. Ανακτήθηκε στις 2018-05-21. 
  13. iefimerida.gr (2018-04-28). «Τι περιλαμβάνει η πρόταση, για την αναβάθμιση των F-16, που εγκρίθηκε από το ΚΥΣΕΑ». iefimerida.gr. http://www.iefimerida.gr/news/412744/ti-perilamvanei-i-protasi-gia-tin-anavathmisi-ton-f-16-poy-egkrithike-apo-kysea. Ανακτήθηκε στις 2018-05-21. 
  14. «Αναβάθμιση F-16: Αυτά θα είναι τα νέα τους τεχνικά χαρακτηριστικά». http://www.news247.gr/politiki/anavathmisi-f-16-ayta-tha-einai-ta-nea-toys-technika-charaktiristika.6607481.html. Ανακτήθηκε στις 2018-05-21. 
  15. «Αποκλειστικό: Καθημερινές οι δοκιμαστικές πτήσεις του F-16V από την ΕΑΒ». Πτήση & Διάστημα. 23 Ιανουαρίου 2021. Ανακτήθηκε στις 20 Νοεμβρίου 2021. 
  16. «Το πρώτο F-16V ανοίγει φτερά και έπεται άμεση συνέχεια στα Viper!». Πτήση & Διάστημα. 12 Ιανουαρίου 2021. Ανακτήθηκε στις 20 Νοεμβρίου 2021. 
  17. «Το πρώτο αναβαθμισμένο F-16 είδε ο ΥΕΘΑ στην ΕΑΒ». Πτήση & Διάστημα. 1 Φεβρουαρίου 2021. Ανακτήθηκε στις 20 Νοεμβρίου 2021. 
  18. «Το ελληνικό F-16V απογειώθηκε από το Βέλγιο για τις ΗΠΑ!». Πτήση & Διάστημα. 17 Φεβρουαρίου 2021. Ανακτήθηκε στις 20 Νοεμβρίου 2021. 
  19. «Το πρώτο ελληνικό F-16V στις εγκαταστάσεις της Lockheed Martin στις ΗΠΑ (Εικόνες)». Πτήση & Διάστημα. 25 Φεβρουαρίου 2021. Ανακτήθηκε στις 20 Νοεμβρίου 2021. 
  20. «Ανάλυση: Πως «τρέχει» το πρόγραμμα F-16V!». Πτήση & Διάστημα. 9 Σεπτεμβρίου 2019. Ανακτήθηκε στις 20 Νοεμβρίου 2021. 
  21. «H ΠΑ εξετάζει την επέκταση του εκσυγχρονισμού των F-16V και στα Block 50!». Πτήση & Διάστημα. 12 Ιανουαρίου 2020. Ανακτήθηκε στις 20 Νοεμβρίου 2021. 
  22. «EKTAKTO: Με δομική αναβάθμιση τα ελληνικά F-16C/D Block 50 σε 50+Adv, υποστήριξη (και εκσυγχρονισμός;) των LANTIRN και των DB-110». Πτήση & Διάστημα. 4 Αυγούστου 2021. Ανακτήθηκε στις 20 Νοεμβρίου 2021. 
  23. ««Στα φρένα» το πρόγραμμα αναβάθμισης των F-16 Block 50: Μεγάλο αγκάθι τα "αντισταθμιστικά ωφελήματα"…». Hellasjournal.com (στα Αγγλικά). 11 Οκτωβρίου 2021. Ανακτήθηκε στις 20 Νοεμβρίου 2021. 
  24. Voria.gr. «Αναβάθμιση 38 F-16 Block 50 ύψους 700 εκατομμυρίων ευρώ». Αναβάθμιση 38 F-16 Block 50 ύψους 700 εκατομμυρίων ευρώ. Ανακτήθηκε στις 20 Νοεμβρίου 2021. 
  25. «ΕΞΕΛΙΞΗ: Αύριο περνά από τη Βουλή ο εκσυγχρονισμός των F-16C/D Block 50 και τα ατρακτίδια SNIPER ATP». Πτήση & Διάστημα. 14 Σεπτεμβρίου 2021. Ανακτήθηκε στις 20 Νοεμβρίου 2021. 
  26. News, Armyvoice (6 Οκτωβρίου 2021). «Εξοπλιστικά εγκρίθηκαν από τη Βουλή - Εκτός η αναβάθμιση F-16 block 50». Armyvoice.gr. Ανακτήθηκε στις 20 Νοεμβρίου 2021. 

Εξωτερικοί σύνδεσμοι[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]