Χρήστης:GeoTrou/πρόχειρο

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
 Αυτή η σελίδα είναι το κύριο «πρόχειρο χρήστη» του GeoTrou. Ένα «πρόχειρο χρήστη» είναι υποσελίδα της προσωπικής σελίδας του χρήστη στη Βικιπαίδεια. Εξυπηρετεί ως χώρος πειραματισμών και ανάπτυξης σελίδων και δεν είναι εγκυκλοπαιδικό λήμμα.
Επεξεργαστείτε ή δημιουργήστε το δικό σας πρόχειρο εδώ ή κάνετε δοκιμές στο κοινόχρηστο Πρόχειρο Βικιπαίδειας.


Το λατινοαμερικάνικο μπουμ[1][2] (ισπανικά: Boom Latinoamericano), γνωστό και ως γενιά της έκρηξης,[3] ήταν ένα λογοτεχνικό φαινόμενο των δεκαετιών του 1960 και 1970, όταν συγγραφείς από διάφορες χώρες της Λατινικής Αμερικής απέκτησαν μεγάλη φήμη στην Ευρώπη και τη Βόρεια Αμερική. Συνδέεται κυρίως με τους Χούλιο Κορτάσαρ (Αργεντινή), Γκαμπριέλ Γκαρσία Μάρκες (Κολομβία), Κάρλος Φουέντες (Μεξικό) και Μάριο Βάργας Λιόσα (Περού). Παρότι οι συγγραφείς αυτοί δε δημιούργησαν ένα συντονισμένο κίνημα, είχαν κοινές επιρροές, ασπάστηκαν τις ιδέες της Κουβανικής Επανάστασης, τουλάχιστον στα πρώτα της χρόνια, και εν τέλει έφεραν τον μοντερνισμό στη Λατινική Αμερική.[4] Πολλοί αυτούς είχαν ζήσει εκτεταμένα στην Ευρώπη, όπου και πρωτοκυκλοφόρησαν πολλά από τα σημαντικότερα βιβλία του μπουμ.

Υπόβαθρο[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ιστορικό και κοινωνικοπολιτικό πλαίσιο[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Οι δεκαετίες του 1960 και 1970 ήταν περίοδος έντονων κοινωνικοπολιτικών αναταραχών στη Λατινική Αμερική. Η επιτυχία του Κινήματος της 26ης Ιουλίου, που ανέτρεψε τον δικτάτορα Φουλχένσιο Μπατίστα το 1959, θεωρείται η απαρχή αυτής της περιόδου. Η Κουβανική Επανάσταση βοήθησε στη δημιουργία μιας αίσθησης πολιτιστικής και πολιτικής ενότητας στη Λατινική Αμερική.[5][6] Έχει ειπωθεί ότι η Κουβανική Επανάσταση υπήρξε η διαχωριστική γραμμή της λατινοαμερικάνικης λογοτεχνίας και ότι δύσκολα μπορεί να γίνει κατανοητό το λατινοαμερικάνικο μπουμ χωρίς αυτή.[7] Το έτερο πιο σημαντικό πολιτικό γεγονός είναι το πραξικόπημα του 1973, με το οποίο ο Αουγούστο Πινοσέτ ανέλαβε την εξουσία στη Χιλή.[8] Πολυάριθμα στρατιωτικά καθεστώτα εγκαθιδρύθηκαν επίσης στην Αργεντινή, στην Ουρουγουάη και αλλού.

Όπως έχει πει ο Κολομβιανός συγγραφέας Χουάν Γκαμπριέλ Βάσκες: «Αυτό που εμείς ονομάζουμε Λατινοαμερικάνικο Μπουμ, είναι ένα ξέσπασμα που οφείλεται, κατά τη γνώμη μου, στο γεγονός ότι εκείνα τα χρόνια η Λατινική Αμερική βρισκόταν σε μια διαδικασία ολοκληρωτικής και βίαιης μεταμόρφωσης. Ήταν η κουβανική επανάσταση, τα φαινόμενα βίας που εκδηλώνονταν, αμέσως πριν κι αμέσως μετά την εποχή εκείνη. Έτσι και με τη Ρωσία. Κάποια περίοδο είχαμε μαζί έναν Τολστόι, έναν Ντοστογιέφσκι, έναν Τσέχοφ, έναν Γκόγκολ, έναν Λερμοντόφ, γιατί; Γιατί ήταν μια κοινωνία στα πρόθυρα του αφανισμού. Η πτώση του τσαρικού καθεστώτος έγινε πέντε χρόνια μετά τον θάνατο του Τολστόι. Επομένως, οι κοινωνίες σε κατάσταση αναταραχής, αλλαγής, παράγουν μυθιστόρημα, λογοτεχνία».[9]

Ακόμη, όμως, κι αν δεν ληφθούν υπόψη οι αναταραχές, οι κοινωνίες των χωρών της ηπείρου περνούσαν μια γενικευμένη φάση μεταβολών. Η ανάπτυξη των αστικών κέντρων και η αυξημένη επικοινωνία μεταξύ των χωρών άλλαξαν εκ βάθρων τον τρόπο αντίληψης της ιστορίας και της λογοτεχνίας.[8] Επιπλέον, η πανεπιστημιακή εκπαίδευση που άρχισε να λαμβάνει η μεσαία τάξη κατά τη δεκαετία του 1960 βοήθησε στη διεύρυνση του αναγνωστικού κοινού.[10]

Λογοτεχνικές καταβολές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Πολλοί μελετητές έχουν τονίσει την επίδραση της ευρωπαϊκής λογοτεχνίας στο λατινοαμερικάνικο μπουμ, επίδραση που έχουν παραδεχτεί και οι ίδιοι οι εκπρόσωποί του.[11][12][13] Για παράδειγμα, στα έργα του Κάρλος Φουέντες αντικατοπτρίζεται ο Μιγκέλ ντε Θερβάντες, ενώ η Βιρτζίνια Γουλφ επηρέασε καθοριστικά τους Χοσέ Ντονόσο[14] και Γκαμπριέλ Γκαρσία Μάρκες.[15] Άλλες προσωπικότητες των ευρωπαϊκών γραμμάτων που επέδρασαν συνολικά στο μπουμ είναι οι Μαρσέλ Προυστ, Τζέιμς Τζόις, Ζαν-Πωλ Σαρτρ και Τόμας Μαν.[12][13]

Η αμερικανική λογοτεχνία αποτέλεσε επίσης θεμελιώδη πηγή έμπνευσης. Στο έργο του Ντονόσο υπάρχουν λανθάνουσες αναφορές στον Χένρι Τζέιμς,[16] ενώ ο Τζον Ντος Πάσος επηρέασε τους Βάργας Λιόσα και Φουέντες.[13][17] Πολύ μεγάλης σημασίας θεωρείται η επίδραση του Γουίλιαμ Φώκνερ, ιδίως σε ότι αφορά την τεχνική.[18][19] Ο Μάριο Βάργας Λιόσα έχει δηλώσει πως ήταν ο πρώτος συγγραφέας που διάβασε με χαρτί και μολύβι στο χέρι προσπαθώντας να κατανοήσει την αρχιτεκτονική των μυθιστορημάτων του.[13] Το έργο του Φώκνερ διαμόρφωσε επίσης τη γραφή των Γκαρσία Μάρκες και Φουέντες.[15][20]

Οι συγγραφείς του μπουμ δήλωναν ορφανοί από κάθε λατινοαμερικάνικη επιρροή, επιθυμώντας με αυτόν τον τρόπο να απομακρυνθούν ριζικά από τους λογοτεχνικούς τους πατέρες.[12] Παρόλα αυτά, οι περισσότεροι, αν όχι όλοι, είχαν επηρεαστεί από τους προγενέστερους. Ο Χόρχε Λουίς Μπόρχες και ο Χουάν Ρούλφο θεωρούνται οι δύο κυριότερες επιρροές του μπουμ από τη λατινοαμερικάνικη παράδοση.[21] Δίπλα σε αυτούς, ως βασικοί πρόδρομοι, αναφέρονται συχνά οι Αλέχο Καρπεντιέ, Μιγκέλ Άνχελ Αστούριας και Χουάν Κάρλος Ονέτι.[2][22]

Χρονική διάρκεια[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Αν και είναι γενικά αποδεκτό ότι το λατινοαμερικάνικο μπουμ εμφανίστηκε κατά τη δεκαετία του 1960, εκφράζονται πολλές διαφορετικές απόψεις ως προς το ποιο είναι το πρώτο βιβλίο που εντάσσεται σε αυτό. Μερικοί κριτικοί κλίνουν προς το έτος 1963, όταν εκδόθηκε τόσο το Κουτσό (Rayuela) του Χούλιο Κορτάσαρ, όσο και Η πόλη και τα σκυλιά (La ciudad y los perros) του Μάριο Βάργας Λιόσα,[23] ενώ άλλοι περιλαμβάνουν στο μπουμ και τον Θάνατο του Αρτέμιο Κρουζ (La muerte de Artemio Cruz) από τον Κάρλος Φουέντες, που είχε κυκλοφορήσει τον προηγούμενο χρόνο.[24] Το 2012, ο πολιτιστικός οργανισμός Casa América επέλεξε την Πόλη και τα σκυλιά ως το εναρκτήριο γεγονός του μπουμ.[25]

Σύμφωνα με ορισμένους μελετητές, το μπουμ ξεκίνησε τη δεκαετία του 1950, με τη Σύντομη ζωή (La vida breve – 1950) του Χουάν Κάρλος Ονέτι ή το La región más transparente (1958) του Φουέντες, και απλώς κατά τη δεκαετία του 1960 παρατηρήθηκε το αποκορύφωμά του.[26][27] Κάποιοι τοποθετούν την εκκίνησή του ακόμα νωρίτερα, το 1946, με την έκδοση του Ο κύριος πρόεδρος (El señor presidente) του Μιγκέλ Άνχελ Αστούριας.[28]

Από την άλλη, για το πέρας του μπουμ υπάρχει μεγαλύτερη ομοφωνία. Το άσεμνο πουλί της νύχτας (El obsceno pájaro de la noche) του Χοσέ Ντονόσο, που κυκλοφόρησε το 1970, καλείται από ορισμένους το σημείο λήξης του κινήματος[22][6] και γενικά θεωρείται πως το μπουμ έληξε κάπου στη δεκαετία του 1970.[26][29][30] Ωστόσο, διάφοροι Έλληνες κριτικοί τοποθετούν το τέλος του γύρω στο 1980.[31][32]

Η εμπορική πλευρά του μπουμ[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Κάρμεν Μπάλσελς, η «μεγάλη μαμά του μπουμ»[33]

Το λατινοαμερικάνικο μπουμ ήταν ουσιαστικά ένα εμπορικό φαινόμενο.[34][35] Η επιτυχία των συγγραφέων που συνδέονται με αυτό, οφειλόταν όχι μόνο στην ποιότητα των έργων τους, αλλά και στη δημιουργία ενός πολύ αποτελεσματικού δικτύου διανομής.[10] Η Ισπανία διαδραμάτισε πρωταγωνιστικό ρόλο, καθώς ήταν η μόνη ισπανόφωνη χώρα με μεγάλη εκδοτική δύναμη και εκτεταμένη διανομή, προϋποθέσεις απαραίτητες για να γίνει γνωστό ένα βιβλίο σε ολόκληρο τον ισπανόφωνο κόσμο.[36] Οι εκδοτικές Seix Barral, Editorial Anagrama και Tusquets Editores, όλες με έδρα στη Βαρκελώνη, προώθησαν ενεργά τους συγγραφείς που σχετίζονταν με το μπουμ.[37] Εξάλλου, σημαντικά βιβλία του ρεύματος κυκλοφόρησαν για πρώτη φορά στην Ισπανία.[38][39] Η ατζέντισσα Κάρμεν Μπάλσελς, που εργαζόταν για τον οίκο Seix Barral, υπήρξε κεντρική φιγούρα και σε αυτή πιστώνεται σε μεγάλο βαθμό η δημοτικότητα που απέκτησαν οι εκπρόσωποι του μπουμ.[34]

Χαρακτηριστικά[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Μερικά από τα γνωρίσματα που έκαναν τους συγγραφείς του μπουμ να διαφέρουν από τους προγενέστερους Ισπανοαμερικάνους είναι η χρήση της καθομιλουμένης κάθε χώρας, οι πολλαπλές οπτικές γωνίες και η απόρριψη της γραμμικής αφήγησης.[40] Πολλοί χαρακτήρες έρχονται αντιμέτωποι με παράλογες καταστάσεις και η αντίδρασή τους σε αυτές οδηγεί σε πειραματικές πλοκές.[11] Η κριτική σε πτυχές της κοινωνιών των λατινοαμερικάνικων χωρών είναι επίσης κοινή σε πολλούς συγγραφείς.[41]

Μαγικός ρεαλισμός[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Κύριο λήμμα: Μαγικός ρεαλισμός

Ο μαγικός ρεαλισμός προϋπήρχε του λατινοαμερικάνικου μπουμ, καθώς ο Γερμανός κριτικός και φωτογράφος Φραντς Ρο είχε επινοήσει τον όρο ήδη από το 1925.[42] Στη λογοτεχνία, οι πρώτοι μεγάλοι συγγραφείς του είδους ήταν μεταξύ άλλων οι Μιγκέλ Άνχελ Αστούριας και Αλέχο Καρπεντιέ,[43][44] ενώ στα μέσα του 20ού αιώνα εμφανίστηκαν εκπρόσωποι έξω από τα όρια του ισπανόφωνου κόσμου, όπως ο Κενζαμπούρο Όε.[45] Ωστόσο, ο μαγικός ρεαλισμός έχει συνδεθεί σε μεγάλο βαθμό με το μπουμ, κυρίως με το έργο του Γκαμπριέλ Γκαρσία Μάρκες και του Κάρλος Φουέντες.[4][46] Ιδιαίτερα το μυθιστόρημα Εκατό χρόνια μοναξιά (1967) του Γκαμπριέλ Γκαρσία Μάρκες αναφέρεται ως το πιο κλασικό παράδειγμα μαγικού ρεαλισμού.[10] Το στοιχείο του φανταστικού χρησιμοποιείται από τους εκπροσώπους του μπουμ ως ένας εναλλακτικός τρόπος αφήγησης και απεικόνισης ιστορικών γεγονότων.[21] Γενικά, ο μαγικός ρεαλισμός θεωρείται βασικό αισθητικό στοιχείο στο σύνολο της λογοτεχνίας της Λατινικής Αμερικής.[47]

Εκπρόσωποι[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Μάριο Βάργας Λιόσα[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Μάριο Βάργας Λιόσα

Ο Περουβιανός Μάριο Βάργας Λιόσα έχει γράψει μυθιστορήματα, διηγήματα, θεατρικά έργα και λογοτεχνικά δοκίμια. Το πρώτο του μυθιστόρημα, Η πόλη και τα σκυλιά (1963), βασίζεται σε προσωπικές του εμπειρίες σε στρατιωτική σχολή της Λίμα και αμέσως τον έκανε διάσημο παγκοσμίως.[48] Αποτελεί μια δηκτική καταγγελία κατά της ελίτ του Περού και των παραδοσιακών της δεσμών με τον στρατό και την Καθολική Εκκλησία.[49] Άλλα σημαντικά έργα του Βάργας Λιόσα, στο πλαίσιο του λατινοαμερικάνικου μπουμ, είναι Το πράσινο σπίτι (1965) και Πότε πήραμε την κάτω βόλτα; (1969).

Στα νεανικά του χρόνια, ο Βάργας Λιόσα έβλεπε την Κουβανική επανάσταση ως κοινωνικό μοντέλο για ολόκληρη την ήπειρο της Λατινικής Αμερικής. Ωστόσο, μέχρι τη δεκαετία του 1980 είχε απεμπολήσει τις σοσιαλιστικές του απόψεις και έγινε υπέρμαχος της ελεύθερης αγοράς.[50] ασκώντας δριμεία κριτική στον Φιντέλ Κάστρο και τη Σοβιετική Ένωση.[51][52] Του αποδόθηκε ο χαρακτηρισμός του νεοφιλελεύθερου, αλλά ο ίδιος τον απορρίπτει.[53] Το 1990, ο Βάργας Λιόσα ηγήθηκε του κεντροδεξιού συνασπισμού Δημοκρατικό Μέτωπο, χάνοντας τελικά το προεδρικό χρίσμα από τον Αλμπέρτο Φουχιμόρι.[54]

Ορισμένοι κριτικοί θεωρούν ότι από όλους του συγγραφείς του λατινοαμερικάνικου μπουμ, ο Λιόσα είναι ο πιο ρεαλιστής και αυτός που σε διεθνές επίπεδο έχει τον μεγαλύτερο αντίκτυπο.[55][56] Το 1994 τιμήθηκε με το Βραβείο Μιγκέλ ντε Θερβάντες και το 2010 κέρδισε το Νόμπελ Λογοτεχνίας, για «την χαρτογράφηση των δομών εξουσίας και τις καυστικές εικόνες της αντίστασης του ατόμου, της επανάστασης και της ήττας».[57]

Γκαμπριέλ Γκαρσία Μάρκες[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Γκαμπριέλ Γκαρσία Μάρκες

Ο Γκαμπριέλ Γκαρσία Μάρκες γεννήθηκε στην Αρακατάκα της Κολομβίας, αλλά έζησε σε χώρες της Ευρώπης και της Λατινικής Αμερικής εξασκώντας το επάγγελμα του δημοσιογράφου.[58] Η λογοτεχνική του πορεία ξεκίνησε με τη συγγραφή διηγημάτων στα τέλη της δεκαετίας του 1940, αλλά έγινε διεθνώς διάσημος με τη νουβέλα Ο Συνταγματάρχης δεν έχει κανέναν να του γράψει (1961) και τα μυθιστορήματα Εκατό χρόνια μοναξιά (1967) και Το φθινόπωρο του πατριάρχη (1975). Από τα βιβλία του που δεν εντάσσονται στο μπουμ, ξεχωρίζουν τα Χρονικό ενός προαναγγελθέντος θανάτου (1981) και Ο έρωτας στα χρόνια της χολέρας (1985). Το όνομα του Μάρκες έχει συσχετιστεί ιδιαίτερα με τον μαγικό ρεαλισμό, αν και πολλά έργα του δεν ανήκουν σε αυτό το είδος.[22]

Σε όλη του τη ζωή, ο Γκαρσία Μάρκες διατήρησε τη σοσιαλιστική και αντιιμπεριαλιστική του ιδεολογία.[59] Είχε αναπτύξει προσωπική φιλία με τον Φιντέλ Κάστρο, τον οποίο είχε γνωρίσει πριν την έναρξη της Κουβανικής Επανάστασης και υποστήριζε ανοιχτά.[60]

Το 1972, ο Γκαρσία Μάρκες έλαβε το Διεθνές Βραβείο Λογοτεχνίας Neustadt και το 1982 του απονεμήθηκε το Νόμπελ Λογοτεχνίας «για τα μυθιστορήματα και τα διηγήματά του, στα οποία το φανταστικό και το ρεαλιστικό παντρεύονται σε έναν πλούσιο, περίπλοκο κόσμο φαντασίας, αντανακλώντας τη ζωή και τις συγκρούσεις μιας ηπείρου».[61] Είναι ίσως ο πιο αναγνωρίσιμος από τους εκπροσώπους του μπουμ[2][10] και ο Κάρλος Φουέντες τον είχε χαρακτηρίσει ως τον σημαντικότερο ισπανόφωνο συγγραφέα μετά τον Μιγκέλ ντε Θερβάντες.[61]

Χούλιο Κορτάσαρ[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Χούλιο Κορτάσαρ

Ο Χούλιο Κορτάσαρ καταγόταν από την Αργεντινή, αλλά πέρασε μεγάλο μέρος της ζωής του στο εξωτερικό, κυρίως στη Γαλλία. Η εργογραφία του περιλαμβάνει ως επί το πλείστον μυθιστορήματα και διηγήματα, αλλά και ποιήματα, θεατρικά και δοκίμια. Ο Κορτάσαρ ξεκίνησε να γράφει από τα μαθητικά του κιόλας χρόνια και το πρώτο του έργο, μια συλλογή σονέτων, κυκλοφόρησε το 1938.[62] Εργάστηκε ως δάσκαλος σε σχολεία της Επαρχίας του Μπουένος Άιρες και δίδαξε στο Εθνικό Πανεπιστήμιο του Κούγιο. Οι δύο βασικότερες επιρροές του ήταν ο Μπόρχες και ο Έντγκαρ Άλλαν Πόε.[63]

Το Κουτσό (1963), το οποίο έχει χαρακτηριστεί ως αντιμυθιστόρημα λόγω της αποδόμησης των αφηγηματικών κανόνων,[64][65] λογίζεται ως το σπουδαιότερο έργο του Κορτάσαρ και κατά κάποιους το κορυφαίο της λογοτεχνίας της Λατινικής Αμερικής.[66] Επιπλέον, ο Κορτάσαρ θεωρείται ένας από τους καλύτερους διηγηματογράφους του 20ού αιώνα.[67] Τα διηγήματά του, συγκεντρωμένα σε συλλογές όπως Τα μυστικά όπλα (1959) και Όλες οι φωτιές η φωτιά (1966), είχαν επίσης μεγάλη απήχηση και ενέπνευσαν σημαντικούς σκηνοθέτες, με προεξέχοντες τον Μικελάντζελο Αντονιόνι και τον Ζαν-Λυκ Γκοντάρ.[68] Ένα από τα χαρακτηριστικά γνωρίσματα του Κορτάσαρ ήταν η χρήση στοιχείων του φανταστικού, αλλά και η τοποθέτηση των χαρακτήρων του έξω από τα γεωγραφικά όρια της Λατινικής Αμερικής.[67]

Ο Κορτάσαρ ήταν πολιτικά ενεργός και αφοσιωμένος στην αριστερά, υποστηρίζοντας τις κυβερνήσεις του Φιντέλ Κάστρο, του Σαλβαδόρ Αλιέντε και των Σαντινίστας.[69] Προς το τέλος της ζωής του εμφανίστηκε ενώπιον του ΟΗΕ, μιλώντας για τα θύματα της δικτατορίας του Χόρχε Ραφαέλ Βιδέλα.[67]

Κάρλος Φουέντες[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Κάρλος Φουέντες

Ο Κάρλος Φουέντες γεννήθηκε στην Πόλη του Παναμά, γιος ενός Μεξικανού διπλωμάτη και της συζύγου του.[70] Ακολούθησε και ο ίδιος καριέρα στη διπλωματία, αλλά με την επιτυχία του πρώτου του μυθιστορήματος, La región más transparente (1958), αποφάσισε να αφιερωθεί στη λογοτεχνία. Σύντομα απέκτησε διεθνή φήμη με τα μυθιστορήματα Ο θάνατος του Αρτέμιο Κρουζ (1962) και Αύρα (1962), ενώ μετά το πέρας του μπουμ, έγραψε το Γερο-γκρίνγκο (1985), που γνώρισε μεγάλη επιτυχία στις ΗΠΑ.[71] Εκτός από μυθιστορήματα, έγραψε διηγήματα, θεατρικά έργα, δοκίμια και σενάρια για τον κινηματογράφο και ήταν από τους κυριότερους συγγραφείς του μπουμ που υιοθέτησε τον μαγικό ρεαλισμό.[46] Έζησε κατά καιρούς σε πολλές χώρες του κόσμου και δίδαξε σε επιφανή πανεπιστήμια, όπως του Χάρβαρντ, του Πρίνστον και του Κέιμπριτζ.[72]

Ο Φουέντες υπήρξε ιδιαίτερα πολιτικοποιημένος, καθώς συχνά επενέβαινε στο πολιτικό γίγνεσθαι του Μεξικού μέσα από την αρθρογραφία του.[73] Αρχικά ήταν ένθερμος υποστηρικτής του Φιντέλ Κάστρο, αργότερα όμως αποδοκίμασε την πολιτική του.[72] Υπήρξε επίσης επικριτικός στην κυβέρνηση του Τζορτζ Μπους και ήταν φιλικά προσκείμενος στους ιθαγενείς της πολιτείας Τσιάπας.[70]

Βραβευμένος με περίβλεπτες διακρίσεις όπως τα βραβεία Ρόμουλο Βαγιέχο και Μιγκέλ ντε Θερβάντες, ο Κάρλος Φουέντες έχει χαρακτηριστεί «ο εθνικός συγγραφέας» του Μεξικού[73] και θεωρείται ευρέως ο σπουδαιότερος συγγραφέας της χώρας του.[72][74]

Άλλοι[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Χοσέ Ντονόσο

Πολλοί ακόμη λογοτέχνες συνδέθηκαν με το κίνημα του λατινοαμερικάνικου μπουμ. Ένας από αυτούς είναι ο Χιλιανός Χοσέ Ντονόσο, ο οποίος έχει χαρακτηριστεί «ο πέμπτος άνθρωπος» του μπουμ, μαζί με τους Κορτάσαρ, Βάργας Λιόσα, Φουέντες και Γκαρσία Μάρκες.[75] Επηρεάστηκε από πολλούς διαφορετικούς συγγραφείς, μεταξύ των οποίων οι Χένρι Τζέιμς, Κάρεν Μπλίξεν, Τσαρλς Ντίκενς, Μαρσέλ Προυστ και Ερνέστο Σάμπατο.[14] Η πρώτη του δουλειά που είχε σημαντική ανταπόκριση ήταν η Στέψη (1957), αλλά κατά γενική ομολογία το αριστούργημά του είναι Το άσεμνο πουλί της νύχτας (1970).[14][76] Στα βιβλία του Ντονόσο υπήρχε συχνά παρουσία του φανταστικού και έντονος γλωσσικός πειραματισμός.[77] Το 1977 κυκλοφόρησε το δοκίμιο Historia personal del "boom", μια προσωπική του θεώρηση στο λατινοαμερικάνικο μπουμ.

Ο Κουβανός Γκιγιέρμο Καμπρέρα Ινφάντε επίσης εντάσσεται στο μπουμ.[78] Το διασημότερο έργο του, το μυθιστόρημα Τρεις ταλαίπωροι τίγρεις (1967), περιείχε έναν καινοτόμο πειραματισμό με το κουβανικό ιδίωμα και έχει συγκριθεί με το έργο του Τζέιμς Τζόις, τον οποίο θαύμαζε απεριόριστα.[79] Την εργογραφία του συμπληρώνουν διηγήματα, δοκίμια, μεταφράσεις και σενάρια για τον κινηματογράφο. Το 1997, του απονεμήθηκε το Βραβείο Μιγκέλ ντε Θερβάντες.[79]

O Χούλιο Ραμόν Ριμπέιρο έχει χαρακτηριστεί «ο μεγάλος άγνωστος του μπουμ».[80] Γεννημένος στο Περού, είναι κυρίως γνωστός για το διήγημα Τα όρνια χωρίς φτερά και συγκαταλέγεται στους κορυφαίους σύγχρονους διηγηματογράφους της Λατινικής Αμερικής.[81][82] Έγραψε επίσης μυθιστορήματα, θεατρικά έργα, δοκίμια και αφορισμούς και διετέλεσε πολιτιστικός ακόλουθος και πρεσβευτής στην UNESCO. Το 1994, λίγο πριν το θάνατό του, τιμήθηκε με το Βραβείο Χουάν Ρούλφο.[80]

Στο Historia personal del "boom", ο Ντονόσο αναφέρει πολλούς σχετικά λιγότερο γνωστούς συγγραφείς ως μέλη του λατινοαμερικάνικου μπουμ. Ανάμεσα σε αυτούς είναι οι Χόρχε Έντουαρντς από τη Χιλή, Σαλβαδόρ Γκαρμένδια από τη Βενεζουέλα και Αουγούστο Ρόα Μπάστος από την Παραγουάη.[83]

Αντίκτυπος[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]


Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. ↑ Ανταίος, Χρυσοστομίδης (2012). Οι κεραίες της εποχής μου: Ταξιδεύοντας με 33 διάσημους συγγραφείς σ' ένα δωμάτιο. Αθήνα: Καστανιώτης. ISBN 9789600354928. 
  2. ↑ 2,0 2,1 2,2 Γιαννοπούλου, Έφη (2014-04-27). «Τα παραμύθια της γιαγιάς, ο Κάφκα και η μοναξιά της Λατινικής Αμερικής». Η Αυγή. http://www.avgi.gr/article/10976/2414736/ta-paramythia-tes-giagias-o-kaphka-kai-e-monaxia-tes-latinikes-amerikes. Ανακτήθηκε στις 2018-06-26. 
  3. ↑ Κουζέλη, Λαμπρινή (16 Μαΐου 2011). «Λατινοαμερικάνικη λογοτεχνία: Επαναστάσεις, δικτατορίες, ίντερνετ και ΔΝΤ». Το Βήμα. Ανακτήθηκε στις 27 Ιουνίου 2018. 
  4. ↑ 4,0 4,1 Smith (2000), σελ. 70-71.
  5. ↑ Hart (2007), σελ. 250.
  6. ↑ 6,0 6,1 Kristal (2005), σελ. 83.
  7. ↑ Chomsky, Aviva (2015). A History of the Cuban Revolution (2η έκδοση). Malden, MA: Wiley Blackwell. σελ. 89. ISBN 9781118942307. 
  8. ↑ 8,0 8,1 Pope (1996), σελ. 226.
  9. ↑ Αγγελής, Δημήτρης; Φωσκόλου, Ούρσουλα (2015-11-01). «Φρέαρ, τχ. 12/13: Για τα φαντάσματα της ιστορίας και της πολιτικής. Συνέντευξη των Χουάν Γκαμπριέλ Βάσκες και Σαντιάγο Ρονκαλιόλο» (στα αγγλικά). frear. http://frear.gr/?p=11284. Ανακτήθηκε στις 2018-06-28. 
  10. ↑ 10,0 10,1 10,2 10,3 Kerr, Lucille· Herrero-Olaizola, Alejandro (2015). Teaching the Latin American Boom. New York. ISBN 9781603291910. 
  11. ↑ 11,0 11,1 Ocasio (2004), σελ. 90.
  12. ↑ 12,0 12,1 12,2 Pope (1996), σελ. 229-230.
  13. ↑ 13,0 13,1 13,2 13,3 Paz Soldán, Edmundo (2012-11-21). «The masters who influenced the Latin American Boom» (στα αγγλικά). El País. ISSN 1134-6582. https://elpais.com/elpais/2012/11/21/inenglish/1353508866_369925.html. Ανακτήθηκε στις 2018-06-29. 
  14. ↑ 14,0 14,1 14,2 Magnarelli, Sharon (1993). Understanding José Donoso. Columbia, South Carolina. σελ. 2. ISBN 0872498441. 
  15. ↑ 15,0 15,1 Bell-Villada (2010), σελ. 85.
  16. ↑ Hart (2007), σελ. 217.
  17. ↑ Pope (1996), σελ. 237.
  18. ↑ Bell, Michael (1993). Gabriel García Márquez: Solitude and Solidarity. Houndsmills, Basingstoke, Hampshire: Macmillan. σελ. 7. ISBN 0333537653. 
  19. ↑ Aboul-Ela, Hosam (2015). William Faulkner in Context. Cambridge, UK: Cambridge University Press. σελ. 291. ISBN 9781316258507. 
  20. ↑ Kan, Elianna (9 Απριλίου 2015). «The Forest of Letters: An Interview with Valerie Miles». The Paris Review (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 29 Ιουνίου 2018. 
  21. ↑ 21,0 21,1 Ocasio (2004), σελ. 92.
  22. ↑ 22,0 22,1 22,2 Smith (2000), σελ. 71.
  23. ↑ Shaw, Donald L. (1994). «Which Was the First Novel of the Boom?». The Modern Language Review 89 (2): 360–371. doi:10.2307/3735239. http://www.jstor.org/stable/3735239. 
  24. ↑ González Echevarría (2010), σελ. 84.
  25. ↑ Simian, Jose Manuel (15 Νοεμβρίου 2012). «Looking Back on 50 Years of Latin American Literary Rock Stars». ABC News (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 29 Ιουνίου 2018. 
  26. ↑ 26,0 26,1 Shaw, Donald L. (1999). San Román, Gustavo, επιμ. Onetti and Others: Comparative Essays on a Major Figure in Latin American Literature. Albany, N.Y. σελ. 13-14. ISBN 9780791442357. 
  27. ↑ Foster (2015), σελ. 418.
  28. ↑ Pope (1996), σελ. 229.
  29. ↑ Martin, Gerald (1984). «Boom, Yes; 'New' Novel, No: Further Reflections on the Optical Illusions of the 1960s in Latin America». Bulletin of Latin American Research 3 (2): 53–63. doi:10.2307/3338252. http://www.jstor.org/stable/3338252. 
  30. ↑ González Echevarría (2010), σελ. 65.
  31. ↑ Δρακονταειδής, Φίλιππος Δ. (2017-07-22). «Το αντίδωρο της Κολομβίας στην Ισπανία». Τα Νέα Οnline. http://www.tanea.gr/old-page-categories/books/article/5460910/to-antidwro-ths-kolombias-sthn-ispania/. Ανακτήθηκε στις 2018-06-27. 
  32. ↑ Γρηγοριάδης, Θ.; Δουλγερίδης, Δ.; Μπαστέα, Ν.; Νικολαΐδου, Σ.; Πιμπλής, Μ.; Πολιτάκης, Δ.; Χαρτουλάρη, Μ. (2011-12-17). «Ξένοι συγγραφείς Διεθνείς αστέρες πέντε ηπείρων». Τα Νέα Οnline. http://www.tanea.gr/old-page-categories/books/article/4680885/?iid=2. Ανακτήθηκε στις 2018-06-28. 
  33. ↑ Herrero-Olaizola (2007), σελ. 177.
  34. ↑ 34,0 34,1 Blitzer, Jonathan (2015-09-28). «The Woman Behind Latin America's Literary Boom» (στα αγγλικά). The New Yorker. https://www.newyorker.com/books/page-turner/the-woman-behind-latin-americas-literary-boom. Ανακτήθηκε στις 2018-06-29. 
  35. ↑ Kristal (2005), σελ. 82.
  36. ↑ Pope (1996), σελ. 230.
  37. ↑ Ihrie & Oropesa (2011), σελ. 425.
  38. ↑ Ayén, Xavi (2010-10-10). «Vargas Llosa:» (στα ισπανικά). La Vanguardia. http://www.lavanguardia.com/libros/20101010/54021971624/vargas-llosa-barcelona-me-hizo-escritor.html. Ανακτήθηκε στις 2018-06-29. 
  39. ↑ Herrero-Olaizola (2007), σελ. 65.
  40. ↑ Pope (1996), σελ. 231.
  41. ↑ Kristal (2005), σελ. 85.
  42. ↑ Parkinson Zamora & Faris (1995), σελ. 15.
  43. ↑ Hart (2007), σελ. 169.
  44. ↑ Smith (2000), σελ. 373.
  45. ↑ Parkinson Zamora & Farris (1995), σελ. 468.
  46. ↑ 46,0 46,1 Ocasio (2004), σελ. 93.
  47. ↑ Levinson, Brett (2001). The Ends of Literature: The Latin American "boom" in the Neoliberal Marketplace. Stanford, Calif.: Stanford University Press. σελ. 26. ISBN 9780804743464. 
  48. ↑ Μιχαηλίδης, Μιχάλης (5 Δεκεμβρίου 1999). «Μάριο Βάργκας Λιόσα». Το Βήμα. Ανακτήθηκε στις 27 Ιουνίου 2018. 
  49. ↑ Williams (2014), σελ. 26.
  50. ↑ Zapata (2006), σελ. 88.
  51. ↑ «Σκληρός ο Μάριο Βάργκας Λιόσα με τον Φιντέλ: Η Ιστορία δεν θα τον απαλλάξει». LiFO. 2016-11-27. https://www.lifo.gr/now/culture/123100. Ανακτήθηκε στις 2018-06-28. 
  52. ↑ Zapata (2006), σελ. 118.
  53. ↑ Vargas Llosa, Mario (2001). «Global Village or Global Pillage?». Reason 33 (3): 40-47. 
  54. ↑ Κεχαγιάς, Βασίλης (2010-12-10). «Μόνο στο Tvxs: o Μάριο Βάργκας Λιόσα μιλάει στον Β.Κεχαγιά». TVXS - TV Χωρίς Σύνορα. https://tvxs.gr/news/%CE%B2%CE%B9%CE%B2%CE%BB%CE%AF%CE%BF/%CE%BC%CF%8C%CE%BD%CE%BF-%CF%83%CF%84%CE%BF-tvxs-o-%CE%BC%CE%AC%CF%81%CE%B9%CE%BF-%CE%B2%CE%AC%CF%81%CE%B3%CE%BA%CE%B1%CF%82-%CE%BB%CE%B9%CF%8C%CF%83%CE%B1-%CE%BC%CE%B9%CE%BB%CE%AC%CE%B5%CE%B9-%CF%83%CF%84%CE%BF%CE%BD-%CE%B2%CE%BA%CE%B5%CF%87%CE%B1%CE%B3%CE%B9%CE%AC. Ανακτήθηκε στις 2018-06-28. 
  55. ↑ Cevallos, Francisco Javier (1991). Geisdorfer-Feal, Rosemary, επιμ. «Garcia Marquez, Vargas Llosa, and Literary Criticism: Looking Back Prematurely». Latin American Research Review 26 (1): 266–275. http://www.jstor.org/stable/2503775. 
  56. ↑ Χρυσοστομίδης, Ανταίος (2010-10-13). «Ο Ανταίος Χρυσοστομίδης μιλάει για τον Μάριο Βάργκας Λιόσα». Athens Voice. http://www.athensvoice.gr/culture/book/9234_o-antaios-hrysostomidis-milaei-gia-ton-mario-vargkas-liosa. Ανακτήθηκε στις 2018-06-28. 
  57. ↑ «Νομπέλ Λογοτεχνίας 2010 Απονεμήθηκε στον Περουβιανό συγγραφέα Μάριο Βάργκας Γιόσα». Το Βήμα. 7 Οκτωβρίου 2010. Ανακτήθηκε στις 27 Ιουνίου 2018. 
  58. ↑ Κολοβού, Ανδρονίκη (2015-04-17). «Τα 5 βιβλία του Γκαμπριέλ Γκαρσία Μάρκες που πρέπει να διαβάσεις». LiFO. https://www.lifo.gr/team/sansimera/56868. Ανακτήθηκε στις 2018-06-29. 
  59. ↑ Bell-Villada (2010), σελ. 65.
  60. ↑ Panichelli-Batalla, Stéphanie (2016-12-14). «When Garcia Marquez met Castro: There was an instant connection» (στα αγγλικά). The Independent. https://www.independent.co.uk/arts-entertainment/books/features/fidel-castro-gabriel-garcia-marquez-a7474596.html. Ανακτήθηκε στις 2018-06-29. 
  61. ↑ 61,0 61,1 Κουζέλη, Λαμπρινή (17 Απριλίου 2014). «Πέθανε ο συγγραφέας Γκαμπριέλ Γκαρσία Μάρκες». Το Βήμα. Ανακτήθηκε στις 27 Ιουνίου 2018. 
  62. ↑ Standish, σελ. 3.
  63. ↑ Ocasio (2004), σελ. 109-110.
  64. ↑ Σπίνου, Παρή (2018-03-11). «Παίζοντας «Κουτσό» με τον Χούλιο Κορτάσαρ». Η Εφημερίδα των Συντακτών. http://www.efsyn.gr/arthro/paizontas-koytso-me-ton-hoylio-kortasar. Ανακτήθηκε στις 2018-06-27. 
  65. ↑ Μαρίνος, Διονύσης (2018-04-01). «Το «Κουτσό» που βηματίζει ξανά». http://www.kathimerini.gr/956641/article/politismos/vivlio/to-koytso-poy-vhmatizei-3ana. Ανακτήθηκε στις 2018-06-27. 
  66. ↑ Standish (2001), σελ. 91.
  67. ↑ 67,0 67,1 67,2 Ocasio (2004), σελ. 108.
  68. ↑ «Αφιέρωμα | Μάης '68 | Ο Χούλιο Κορτάσαρ μιλά για το κίνημα που ταρακούνησε τον κόσμο». flix.gr. 21 Μαΐου 2018. Ανακτήθηκε στις 27 Ιουνίου 2018. 
  69. ↑ Ocasio (2004), σελ. 107.
  70. ↑ 70,0 70,1 DePalma, Anthony (2012-05-12). «Carlos Fuentes, Mexican Novelist, Dies at 83» (στα αγγλικά). The New York Times. https://www.nytimes.com/2012/05/16/books/carlos-fuentes-mexican-novelist-dies-at-83.html. Ανακτήθηκε στις 2018-06-27. 
  71. ↑ Rama, Anahi; Diaz, Lizbeth (2012-05-15). «Mexican novelist Carlos Fuentes dies at 83» (στα αγγλικά). Chicago Tribune. http://articles.chicagotribune.com/2012-05-15/entertainment/sns-rt-us-mexico-fuentesbre84e15k-20120515_1_artemio-cruz-crystal-frontier-carlos-fuentes. Ανακτήθηκε στις 2018-06-27. 
  72. ↑ 72,0 72,1 72,2 Προβατάς, Μάκης (16 Μαρτίου 2012). «Η σκέψη του Κάρλος Φουέντες». Το Βήμα. Ανακτήθηκε στις 27 Ιουνίου 2018. 
  73. ↑ 73,0 73,1 Μπέκος, Γρηγόρης (15 Μαΐου 2012). «Πέθανε ο μεξικανός συγγραφέας Κάρλος Φουέντες». Το Βήμα. Ανακτήθηκε στις 27 Ιουνίου 2018. 
  74. ↑ Caistor, Nick (15 Μαΐου 2012). «Carlos Fuentes obituary». The Guardian (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 27 Ιουνίου 2018. 
  75. ↑ Kirkup, James (1996-12-14). «Obituary:Jose Donoso» (στα αγγλικά). The Independent. https://www.independent.co.uk/news/people/obituaryjose-donoso-1314460.html. Ανακτήθηκε στις 2018-06-28. 
  76. ↑ Smith (2000), σελ. 200.
  77. ↑ Ihrie & Oropesa (2011), σελ. 310.
  78. ↑ González Echevarría, Roberto (2012). Modern Latin American Literature: A Very Short Introduction. Oxford: Oxford University Press. σελ. 112. ISBN 9780199921058. 
  79. ↑ 79,0 79,1 Eaude, Michael (23 Φεβρουαρίου 2005). «Obituary: Guillermo Cabrera Infante». the Guardian (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 28 Ιουνίου 2018. 
  80. ↑ 80,0 80,1 Παπαβασιλείου, Δήμητρα (2017-03-31). «Χούλιο Ραμόν Ριμπέυρο: Απάτριδες πρόζες (Prosas apátridas)». oanagnostis.gr. https://www.oanagnostis.gr/%CF%87%CE%BF%CF%8D%CE%BB%CE%B9%CE%BF-%CF%81%CE%B1%CE%BC%CF%8C%CE%BD-%CF%81%CE%B9%CE%BC%CF%80%CE%AD%CF%85%CF%81%CE%BF-%CE%B1%CF%80%CE%AC%CF%84%CF%81%CE%B9%CE%B4%CE%B5%CF%82-%CF%80%CF%81%CF%8C%CE%B6/. Ανακτήθηκε στις 2018-06-28. 
  81. ↑ Ihrie & Oropesa (2011), σελ. 841.
  82. ↑ «Julio Ramón Ribeyro | Peruvian writer» (στα αγγλικά). Encyclopedia Britannica. https://www.britannica.com/biography/Julio-Ramon-Ribeyro. Ανακτήθηκε στις 2018-06-28. 
  83. ↑ Donoso, José (1987). Historia Personal del "Boom". Santiago de Chile: Editorial Andres Bello. σελ. 60. 

Πηγές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  • Bell-Villada, Gene H. (2010). García Márquez: The Man and his Work (2η έκδοση). Chapel Hill: University of North Carolina Press. ISBN 9780807833513.
  • Foster, David William (2015). Handbook of Latin American Literature. Abingdon, Oxon: Routledge. ISBN 9781317518259.
  • González Echevarría, Roberto (1985). The Voice of the Masters: Writing and Authority in Modern Latin American Literature. Austin: University of Texas Press. ISBN 9780292788893.
  • Hart, Stephen M. (2007). A Companion to Latin American Literature. Woodbridge, Suffolk UK: Tamesis. ISBN 9781855661479.
  • Herreo-Olaizola, Alejandro (2007). The Censorship Files: Latin American Writers and Franco's Spain. Albany: State University of New York Press. ISBN 9781429471312.
  • Ihrie, Maureen & Oropesa, Salvador A., επιμ. (2011). World Literature in Spanish: An Encyclopedia. Santa Barbara, Calif.: ABC-CLIO. ISBN 9780313337703.
  • Kristal, Efraín, επιμ. (2005). The Cambridge Companion to the Latin American Novel. Cambridge, UK: Cambridge Univeristy Press. ISBN 9780521532198.
  • Ocasio, Rafael (2004). Literature of Latin America. Westport, Conn.: Greenwood Press. ISBN 9780313320019.
  • Parkinson Zamora, Lois & Faris, Wendy B., επιμ (1995). Magical Realism: Theory, History, Community. Durham, N.C.: Duke University Press. ISBN 9780822316404.
  • Pope, Randolph D. (1996). González Echevarría, Roberto. Pupo-Walker, Enrique, επιμ. The Cambridge History of Latin American Literature. Cambridge: Cambridge University Press. ISBN 9780521340700.
  • Smith, Verity, επιμ. (2000). Concise Encyclopedia of Latin American Literature. London Fitzroy Dearborn. ISBN 9781135960339.
  • Standish, Peter (2001). Understanding Julio Cortazar. Columbia, S.C.: University of South Carolina Press. ISBN 9781570033902.
  • Williams, Raymond Leslie (2014). Mario Vargas Llosa: A Life of Writing. Austin: University of Texas Press. ISBN 9780292767379.
  • Miguel Ángel Zapata, επιμ. (2006). Mario Vargas Llosa and the Persistence of Memory: Celebrating the 40th Anniversary of La Ciudad Y Los Perros (The Time of the Hero) and Other Works. Lima: Fondo Editorial UNMSM/Hofstra University. ISBN 9789972463174.
Ανακτήθηκε από "https://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Χρήστης:GeoTrou/πρόχειρο&oldid=8723789"