Ο πρωταθλητής (ταινία, 1979)

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Ο πρωταθλητής
The Champ
ΣκηνοθεσίαΦράνκο Τζεφιρέλι[1][2][3]
ΠαραγωγήΝτάισον Λόβελ
ΣενάριοΓουόλτερ Νιούμαν
Βασισμένο σεThe Champ
ΠρωταγωνιστέςΤζον Βόιτ[4][2][3], Ricky Schroder[4][2][3], Φέι Ντάναγουεϊ[4][2][3], Τζακ Γουόρντεν[4][2][3], Τζόαν Μπλόντελ[4][3], Ελάισα Κουκ Τζούνιορ[4][3], Άρθουρ Χιλ[4][3], Mary Jo Catlett[4][3], Σαμ Λεβίν[4], Στράδερ Μαρτίν[4][3] και Ντάνα Έλκαρ
ΜουσικήΝτέιβ Γκρούσιν
ΦωτογραφίαΦρεντ Κόνεκεμπ
ΜοντάζMichael J. Sheridan
ΕνδυματολόγοςΘεώνη Βαχλιώτη - Όλντριτζ
Εταιρεία παραγωγήςMetro-Goldwyn-Mayer
ΔιανομήMetro-Goldwyn-Mayer
Πρώτη προβολή20  Μαρτίου 1979 (Λος Άντζελες)[5], 4  Απριλίου 1979 (Καναδάς)[5], 4  Απριλίου 1979 (Ηνωμένες Πολιτείες Αμερικής)[5], 5  Ιουλίου 1979 (Αργεντινή)[5], 6  Ιουλίου 1979 (Χονγκ Κονγκ)[5], 7  Ιουλίου 1979 (Ιαπωνία)[5], 10  Ιουλίου 1979 (Ιταλία)[5], 10  Ιουλίου 1979 (Ηνωμένο Βασίλειο)[5], 1  Αυγούστου 1979 (Κολομβία)[5], 2  Αυγούστου 1979 (Αυστραλία)[5], 27  Αυγούστου 1979 (Σουηδία)[5], 8  Σεπτεμβρίου 1979 (Νότια Κορέα)[5], 12  Σεπτεμβρίου 1979 (Γαλλία)[5], 17  Σεπτεμβρίου 1979 (Δανία)[5], 25  Οκτωβρίου 1979 (Γερμανία)[5], 29  Οκτωβρίου 1979 (Ισπανία)[5], 21  Δεκεμβρίου 1979 (Φινλανδία)[5], 17  Ιανουαρίου 1980 (Ολλανδία)[5], 29  Φεβρουαρίου 1980 (Πορτογαλία)[5] και 13  Οκτωβρίου 1980 (Τουρκία)[5]
Διάρκεια123 λεπτά
ΠροέλευσηΗνωμένες Πολιτείες Αμερικής
ΓλώσσαΑγγλικά

Ο πρωταθλητής (πρωτότυπος τίτλος: The Champ) είναι μια αμερικανική δραματική αθλητική ταινία του 1979 σε στιλ νεο-νουάρ. Η σκηνοθεσία της ταινίας είναι του Φράνκο Τζεφιρέλι και πρόκειται για ριμέικ της ομώνυμης ταινίας που κέρδισε Όσκαρ το 1931. Πρωταγωνιστεί ο Τζον Βόιτ στον ρόλο του Μπίλι Φλιν, ενός πρώην πυγμάχου που προσπαθεί να μεγαλώσει τον γιο του (Ρίκι Σρόντερ) και να συμφιλιωθεί με την πρώην σύζυγό του (Φέι Ντάναγουεϊ) ανεβαίνοντας ξανά στο ρινγκ.

Πλοκή[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο πρώην πρωταθλητής της πυγμαχίας Μπίλι Φλιν ζει στην πόλη Χαϊαλία της Φλόριντας, όπου προσπαθεί να τα βγάλει πέρα ως εκπαιδευτής αλόγων. Ένας πυγμάχος προτείνει στον Μπίλι να ξανααγωνιστούν μαζί. Ο Μπίλι εμφανίζεται στο γυμναστήριο με τον γιο του Τι Τζέι, ο οποίος φωνάζει τον πατέρα του Πρωταθλητή. Όταν μαθαίνει ότι ο άλλος πυγμάχος δεν έχει έρθει, ο Μπίλι βγαίνει θυμωμένος από το γυμναστήριο, αφήνοντας εκεί τον γιο του. Ο Τι Τζέι τον βρίσκει αργότερα μεθυσμένο σε ένα μπαρ. Όταν τον πηγαίνει στο σπίτι, η γειτόνισσα Τζόσι ρωτά τι έχει συμβεί και ο Τι Τζέι της λέει ότι ο Τσάρλι και οι φίλοι του τον κέρασαν τέσσερις μπίρες γιατί κάτι γιόρταζαν.

Το επόμενο πρωί, ο Μπίλι ανακοινώνει ότι κέρδισε 6.400 δολάρια στον τζόγο και τα χρησιμοποιεί για να αγοράσει στον Τι Τζέι δικό του άλογο με το όνομα Λαίδη. Η Λαίδη παίρνει μέρος σε έναν αγώνα, αλλά ξαφνικά πέφτει, τραυματίζοντας το πόδι της. Η Άνι, η πρώην σύζυγος του Μπίλι με την οποία είχε χωρίσει από επτά χρόνια νωρίτερα, είχε ποντάρει στο άλογο και φτάνει εκεί μετά την πτώση της Λαίδης. Ο Μπίλι εξηγεί ότι είπε στον Τι Τζέι ότι η Άνι ήταν νεκρή και ότι τους είχε εγκαταλείψει. Η Άνι προσκαλεί τον Τι Τζέι όστο κρουαζιερόπλοιό της.

Ο σημερινός σύζυγος της Άνι προσπαθεί να παίσει τον Μπίλι να πει στον Τι Τζέι ότι η Άνι είναι η μητέρα του. Ο Μπίλι του λέει ότι επειδή εκείνη δεν ήταν εκεί για τον Τι Τζέι, ο μικρός δεν έχει μητέρα. Ο Μπίλι χάνει ένα στοίχημα με το άλογο του Τι Τζέι και ο Γουάτι του λέει είτε να του δώσει τη Λαίδη είτε 2.000 δολάρια μετρητά. Η Άνι δίνει στον Μπίλι τα χρήματα, αλλά ο Γουάτι τελικά παίρνει το άλογο. Αφού επιτεθεί για εκδίκηση στον Γουάτι και σε όποιον προσπάθησε να τον σταματήσει (μεταξύ των οποίων και ένας αστυνομικός), ο Μπίλι συλλαμβάνεται και τίθεται υπό κράτηση, λέγοντας στον Τι Τζέι ότι θα ζήσει με την Άνι. Ο Τι Τζέι αρνείται να φύγει και ο Μπίλι τον χαστουκίζει σε μια κρίση οργής. Στο σπίτι της, η Άνι προσπαθεί να παρηγορήσει τον Τι Τζέι, αλλά κατά λάθος του λέει ότι είναι όντως η μητέρα του. Ο Τι Τζέι αρνείται να τη δεχτεί ως μητέρα του και η Άνι στενοχωριέται.

Όταν ο Μπίλι αποφυλακίζεται, αγκαλιάζει τον Τι Τζέι σε ένα γήπεδο και υπόσχεται να μην τον αφήσει ποτέ ξανά. Η Άνι επισκέπτεται τον Μπίλι και λέει ότι θέλει να του εξηγήσει γιατί δεν ήταν εκεί για τον Τι Τζέι. Μετά από έναν καβγά, ο Μπίλι της επιτρέπει να ξαναμπεί στη ζωή του ως φίλη. Ο Μπίλι εξηγεί στον Τζάκι την απόφασή του να αγωνιστεί στο ρινγκ, και εκείνος τον προειδοποιεί για την ηλικία του και τους συνεχείς πονοκεφάλους του, που θα μπορούσαν να αποβούν μοιραίοι στην πυγμαχία. Ο Τζάκι δέχεται απρόθυμα να προπονήσει τον Μπίλι να αγωνιστεί ξανά.

Η νύχτα του αγώνα φτάνει. Από τα αποδυτήρια, ο Τι Τζέι βλέπει ότι ο αντίπαλος του Μπίλι είναι πολύ πιο δυνατός από τον Μπίλι, αλλά ο Μπίλι κερδίζει τους δύο πρώτους γύρους. Αργότερα δέχεται πολλά χτυπήματα στο κεφάλι και εξασθενεί. Ο γιατρός εξετάζει τον Μπίλι σε ένα διάλειμμα και εξηγεί ότι αν ο Μπίλι υποστεί μεγαλύτερη ζημιά, ο αγώνας θα πρέπει να σταματήσει. Ο Μπίλι συνεχίζει να δέχεται έντονα χτυπήματα αλλά βρίσκει αρκετή αντοχή για να βγάλει τον αντίπαλό του νοκ-άουτ. Ο Μπίλι λιποθυμά σπηγαίνοντας στα αποδυτήρια και καλεί τον Τι Τζέι να τον ρωτήσει αν είναι χαρούμενος που κέρδισε ο πατέρας του. Ο Τι Τζέι απαντά ότι «ο πρωταθλητής κερδίζει πάντα». Τότε ο Μπίλι πεθαίνει από τα τραύματά του. Ο Τι Τζέι, αγνοώντας ότι ο πατέρας του είναι νεκρός, προσπαθεί μανιωδώς να τον ξεσηκώσει. Ο Τζάκι λέει στον Τι Τζέι ότι ο πατέρας του είναι νεκρός. Ο Τι Τζέι αποχαιρετά τον Μπίλι και η Άνι τον αγκαλιάζε.

Διανομή[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο Ρόμπερτ Ρέντφορντ απέρριψε τον πρωταγωνιστικό ρόλο,[6] ενώ ο Ράιαν Ο'Νιλ υπέγραψε για να πρωταγωνιστήσει, αλλά ήθελε τον γιο του, Γκρίφιν, να παίξει τον Τι Τζέι. Όταν ο σκηνοθέτης αρνήθηκε, ισχυριζόμενος ότι ο Γκρίφιν παραήταν μεγάλος, ο Ο'Νιλ αποσύρθηκε από την ταινία.[7] Οι σκηνοθέτες πραγματοποίησαν εξάμηνη αναζήτηση ταλέντων με χιλιάδες υποψηφίους για να παίξουν τον ρόλο του Τι Τζέι και ο Σρόντερ επιλέχθηκε αμέσως μετά την ακρόασή του.[6]

Παραγωγή[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Child star Ricky Shroeder, who won a Golden Globe for his role in The Champ
Ο παιδικός αστέρας Ρίκι Σρόντερ κέρδισε Χρυσή Σφαίρα για τον ρόλο του στον Πρωταθλητή

Ο σκηνοθέτης Φράνκο Τζεφιρέλι είπε ότι εμπνεύστηκε τη διασκευή της αρχικής ταινίας αφού την ξαναείδε στην τηλεόραση. Του είχε κάνει εντύπωση για πρώτη φορά ως παιδί λόγω των παραλληλισμών μεταξύ της δικής του ταραγμένης νεότητας και του αγοριού της ιστορίας.[6]

Απήχηση[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Κριτικές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Στον ιστότοπο κριτικών Rotten Tomatoes, η ταινία έχει βαθμολογία έγκρισης 40% με βάση 25 κριτικές, με μέση βαθμολογία 5,2/10.[8] Στο Metacritic, η ταινία έχει μέσο όρο βαθμολογίας 38 στα 100 με βάση οκτώ κριτικούς, υποδηλώνοντας «γενικά δυσμενείς κριτικές».[9]

Η εφημερίδα The Denver Post έγραψε καλά σχόλια για την ταινία: "Ο σκηνοθέτης Φράνκο Τζεφιρέλι κάνει όμορφες ταινίες, από τον Σαίξπηρ στη ζωή του Αγίου Φραγκίσκου. Στον "Πρωταθλητή", δίνει στη Φλόριντα μια παλιά κινηματογραφική μαγεία, επαναλαμβάνοντας την ιστορία ενός ξοφλημένου πρώην πυγμάχου που προσπαθεί να κόψει το ποτό και τον τζόγο για να ξανακερδίσει τον γιο του».[10]

Το περιοδικό Time Out London επέκρινε την ταινία, χαρακτηρίζοντάς την «άσκοπη ανανέωση των δακρύων του Κινγκ Βίντορ από τη δεκαετία του '30».[11]

Στην εφημερίδα The New York Times, η ταινία επικρήθηκε έντονα δηλώνοντας ότι "αυτές οι ταινίες δεν έχουν σκοπό να δουν τον κόσμο όπως είναι στην πραγματικότητα, αλλά όπως θα έπρεπε να είναι, ένα μέρος όπου δεν υπάρχει τόσο μεγάλη συσσώρευση συναισθηματικών σκουπιδιών που να μην μπορεί να ξεπλυθεί με ένα καλό κλάμα. Το πρόβλημά μου με τον "Πρωταθλητή" είναι ότι δεν έκλαψα. Τα σκουπίδια συσσωρεύτηκαν».[12]

Το περιοδικό Variety έγραψε: «Σχεδόν κανείς δεν μπορεί να αντισταθεί σε ένα χαριτωμένο παιδί, και με τον Ρίκι Σρόντερ, ο "Πρωταθλητής" έχει το πιο ακαταμάχητο πιτσιρίκι που έχει βγει στην οθόνη τις τελευταίες δεκαετίες. Ο Φράνκο Τζεφιρέλι κάνει ευοίωνο ντεμπούτο σε αυτήν τη χώρα με την πρώτη του αμερικανική ταινία, ενισχυμένη από τις αξιόλογες ερμηνείες του Τζον Βόιτ και της Φέι Ντάναγουεϊ».[13]

Ο Τζιν Σίσκελ της εφημερίδας Chicago Tribune έδωσε στην ταινία δυόμισι στα τέσσερα αστέρια και αμφισβήτησε το νόημα της διασκευής του πρωτοτύπου, προσθέτοντας: «Φυσικά αυτή η ερώτηση θα ήταν δευτερεύουσας σημασίας εάν ο "Πρωταθλητής" ήταν ένα αποτελεσματικό μελό. Αλλά δεν είναι».[14]

Ο πρωταθλητής έχει συμπεριληφθεί στις πιο καταθλιπτικές ταινίες και η τελευταία σκηνή έχει χρησιμοποιηθεί σε ψυχολογικά πειράματα να προκαλέσει έντονες συναισθηματικές αντιδράσεις. Το 1988, οι ψυχολόγοι διεξήγαγαν μια μελέτη στην οποία περισσότερα από 250 αποσπάσματα ταινιών προβλήθηκαν σε 500 άτομα. Η μελέτη κατέληξε στο συμπέρασμα ότι τα τελευταία τρία λεπτά του Πρωταθλητή, στα οποία ο Τι Τζέι βλέπει τον πατέρα του να κερδίζει τον αγώνα και μετά να πεθαίνει, προκάλεσαν την πιο θλιβερή αντίδραση στην πλειονότητα των συμμετεχόντων.[15][16]

Εισπράξεις[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Στις ΗΠΑ, η ταινία αρχικά είχε μέτρια απόδοση, αλλά έγινε η μεγαλύτερη διεθνής επιτυχία της Metro-Goldwyn-Mayer τα τελευταία 14 χρόνια, με εισπράξεις 30,4 εκατομμυρίων δολαρίων[17] στις ΗΠΑ και τον Καναδά και περισσότερα από 35 εκατομμύρια δολάρια αλλού, συμπεριλαμβανομένων περισσότερων από 10 εκατομμύρια δολάρια στην Ιαπωνία. Μέχρι τον Σεπτέμβριο του 1979, Ο Πρωταθλητής είχε καταγραφεί ως η τέταρτη μεγαλύτερη επιτυχία της MGM στην ιστορία της.[18]

Βραβεία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο Ρίκι Σρόντερ κέρδισε το Βραβείο Χρυσής Σφαίρας για τον Καλύτερο Νέο Ηθοποιό της Χρονιάς σε ταινία. Ο Τζον Βόιτ προτάθηκε για Χρυσή Σφαίρα Καλύτερου Ηθοποιού σε Δράμα στις Χρυσές Σφαίρες, αλλά έχασε από τον Ντάστιν Χόφμαν για τον ρόλο του στο Κράμερ εναντίον Κράμερ. Η μουσική του Ντέιβ Γκρούσιν ήταν επίσης υποψήφια για Όσκαρ.

Κυκλοφορία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η ταινία κυκλοφόρησε σε DVD στις 5 Μαΐου 2015 ως μέρος της συλλογής Warner.[19]

Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. www.imdb.com/title/tt0078950/. Ανακτήθηκε στις 8  Ιουλίου 2016.
  2. 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 www.allocine.fr/film/fichefilm_gen_cfilm=40648.html. Ανακτήθηκε στις 8  Ιουλίου 2016.
  3. 3,00 3,01 3,02 3,03 3,04 3,05 3,06 3,07 3,08 3,09 www.filmaffinity.com/en/film500549.html. Ανακτήθηκε στις 8  Ιουλίου 2016.
  4. 4,00 4,01 4,02 4,03 4,04 4,05 4,06 4,07 4,08 4,09 www.imdb.com/title/tt0078950/fullcredits. Ανακτήθηκε στις 8  Ιουλίου 2016.
  5. 5,00 5,01 5,02 5,03 5,04 5,05 5,06 5,07 5,08 5,09 5,10 5,11 5,12 5,13 5,14 5,15 5,16 5,17 5,18 5,19 www.imdb.com/title/tt0078950/releaseinfo.
  6. 6,0 6,1 6,2 «The Champ - History». AFI Catalog of Feature Films. American Film Institute. Ανακτήθηκε στις 17 Μαΐου 2019. 
  7. «Ryan O'Neal: Does Father Know Best?: Ryan O'Neal». Los Angeles Times: σελ. v24. 23 July 1978. 
  8. The Champ στο Rotten Tomatoes
  9. «The Champ (1979) reviews». Metacritic. CBS Interactive. Ανακτήθηκε στις 4 Απριλίου 2020. 
  10. Booth, Michael (26 Μαρτίου 2007). «Tearjerker with sweet lessons». The Denver Post. Ανακτήθηκε στις 5 Μαΐου 2018. 
  11. Time Out London review
  12. Canby, Vincent (April 4, 1979).
  13. Pollock, Dale (March 28, 1979). «Film Reviews: The Champ». Variety: 20. https://archive.org/details/sim_variety_1979-03-28_294_8/page/20. 
  14. Siskel, Gene (April 6, 1979).
  15. Chin, Richard (July 21, 2011). «The Saddest Movie in the World». Smithsonian. http://www.smithsonianmag.com/arts-culture/The-Saddest-Movie-in-the-World.html. 
  16. Gross, James L.; Levenson, Robert W. (1995). «Emotion Elicitation Using Films». Cognition & Emotion 9 (1): 87–108. doi:10.1080/02699939508408966. http://socrates.berkeley.edu/~ucbpl/docs/48-Emotion%20Elicitation95.pdf. 
  17. «The Champ, Box Office Information». Box Office Mojo. Ανακτήθηκε στις 6 Ιουνίου 2013. 
  18. Pollock, Dale (September 19, 1979). «'Champ' Nearing $48 Mil In World B.O., Looms Biggest MGM Int'l Film in 14 Yrs.». Daily Variety: 1. 
  19. «The Champ (1979) (MOD) – WB Shop». www.wbshop.com. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 3 Μαρτίου 2020. 

Εξωτερικοί σύνδεσμοι[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]