Μισή Γκινέα
Το μισό χρυσό νόμισμα της γκινέας τού βασιλείου της Αγγλίας και αργότερα της Μ. Βρετανίας κατασκευάστηκε για πρώτη φορά το 1669, μερικά χρόνια μετά την κυκλοφορία της γκινέας. Καταργήθηκε επίσημα στη Μεγάλη Νομισματική Αναμόρφωση τού 1816, αν και, όπως η γκινέα, χρησιμοποιήθηκε για την αναγραφή των τιμών μέχρι τη δεκαδικοποίηση.
Αξία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Η αξία της γκινέας είχε κυμανθεί με τα χρόνια από 20 σε 30 σελίνια και υποχώρησε σε 21 σελίνια και 6 πένες από την αρχή της βασιλείας του Γεωργίου Α΄. Μία Βασιλική Διακήρυξη τού Δεκεμβρίου 1717 καθόρισε την αξία της γκινέας στα 21 σελίνια. Η αξία της μισής γκινέας καθορίστηκε έτσι σε 10 σελίνια και 6 πένες (γραμμένο ως 10s 6d ή 10/6: το τελευταίο είναι το ύφος που χρησιμοποιείται στο εισιτήριο τιμής τού καπέλου τού Καπελά στην ιστορία Οι Περιπέτειες της Αλίκης στη Χώρα των Θαυμάτων).
Η σημερινή αξία μισής χρυσής γκινέας τού 1717 είναι περίπου 82 £. Σε καλή κατάσταση θα άξιζε πολύ περισσότερο.
Ιστορία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Κάρολος Β΄[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Κατά τη διάρκεια της βασιλείας του Καρόλου Β'΄, το έμβλημα τού ελέφαντα με τη θέση αναβάτη της Αφρικανικής Εταιρείας εμφανίστηκε σε ορισμένα νομίσματα από το 1676 έως το 1684, αν και η ονομαστική αξία παρήχθη σε όλα τα χρόνια μεταξύ 1669 και 1684. Το νόμισμα ζύγιζε 4,2 γραμ. και είχε διάμετρο 20 χλστ.
Η εμπρόσθια όψη και η πίσω όψη αυτού τού νομίσματος σχεδιάστηκαν από τον John Roettier (1631 – π. 1700). Η εμπρόσθια όψη έδειχνε μία ωραία προτομή τού βασιλιά προς τα δεξιά, φορώντας δάφνινο στεφάνι, που περιβάλλεται από την επιγραφή CAROLUS II DEI GRATIA, ενώ η πίσω όψη έδειχνε τέσσερις θυρεούς (τοποθετημένους σταυροεοδώς), που έφεραν τα εμβλήματα της Αγγλίας, της Σκωτίας, της Γαλλίας και της Ιρλανδίας, μεταξύ των οποίων ήταν τέσσερα σκήπτρα, και στο κέντρο υπήρχαν τέσσερα αλληλένδετα "C", που περιβάλλονταν από την επιγραφή MAG BR FRA ET HIB REX έτος. Για να αποφευχθεί η σύγχυση με τα επιχρυσωμένα αργυρά νομίσματα, η άκρη γινόταν με γραμμώσεις, για να αποτραπεί το κόψιμο ή το λιμάρισμα. Το 1669 οι γραμμώσεις ήταν κάθετες στο νόμισμα, ενώ από το 1670 οι γραμμώσεις ήταν διαγώνιες στο νόμισμα.
Ιάκωβος Β΄[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Ο John Roettier συνέχισε να σχεδιάζει τις μήτρες γι' αυτή την υποδιαίρεση κατά τη βασιλεία του βασιλιά Ιακώβου Β΄. Σε αυτή τη βασιλεία, τα νομίσματα είχαν τις ίδιες διαστάσεις με πριν, και κόπηκαν το 1686-1688. Το έμβλημα τού ελέφαντα και τού κάστρου χρησιμοποιήθηκε μόνο σε ορισμένα νομίσματα το 1686, τα οποία είναι ιδιαίτερα σπάνια. Το κεφάλι τού βασιλιά είναι προς τα αριστερά σε αυτή τη βασιλεία και περιβάλλεται από την επιγραφή IACOBUS II DEI GRATIA, ενώ η εμπρόσθια όψη είναι ίδια με αυτήν της βασιλείας τού Καρόλου Β΄, εκτός από την παράλειψη των αλληλοσυνδεόμενων "C" στο κέντρο του νομίσματος. Η άκρη των νομισμάτων είναι διαγώνιες γραμμώσεις.
Γουλιέλμος και Μαρία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Με την απομάκρυνση του Ιάκωβου Β΄ στην ένδοξη επανάσταση του 1688, η κόρη του Μαρία και ο σύζυγός της, ο Γουλιέλμος πρίγκιπας της Οράγγης, κυβέρνησαν από κοινού με συμφωνία ως μονάρχες. Τα κεφάλια τους φαίνονται σχεδόν επικαλυπτόμενα στο νόμισμα της γκινέας σε ρωμαϊκό στιλ, με το κεφάλι του Γουλιέλμου από επάνω, με την επιγραφή GULIELMUS ET MARIA DEI GRATIA. Σε απόκλιση από την προηγούμενη βασιλεία, η πίσω όψη παρουσίαζε ένα εντελώς νέο σχέδιο ενός μεγάλου με στέμμα οικοσήμου, που έφερε τους θυρεούς της Γαλλίας στο 1ο τεταρτημόριο, της Σκωτίας το 2ο, της Ιρλανδίας στο 3ο και της Αγγλίας στο 4ο, ενώ ολόκληρο το σύνολο έχει επάνω έναν μικρό θυρεό στο κέντρο, που φέρει το όρθιο λιοντάρι του Nάσσαου. Η επιγραφή στην εμπρόσθια όψη έγραφε "MAG BR FR ET HIB REX ET REGINA έτος". Στα πρώτα χρόνια αυτής της βασιλείας, η αξία της γκινέας είχε αυξηθεί σε σχεδόν 30 σελίνια. Οι μισές γκινέες αυτής της βασιλείας ζύγιζαν 4,2 γραμ., και είχαν διάμετρο 20 χλστ. Η χάραξη για το σχέδιο των χρυσών νομισμάτων αυτής της βασιλείας αποδίδονται συνήθως στους αδελφούς James και Norbert Roettier, αλλά το νόμισμα τού 1689 φέρει κάπως σαν καρικατούρα κεφάλια των μοναρχών και πιστεύεται ότι αυτό είναι στο στυλ του Τζορτζ Μπάουε (π. 1689 /90), ενός καλλιτέχνη που σχεδίασε τον πρώτο τύπο πένας και μισής πένας του 1689 και επίσης παρήγαγε μία σειρά από μετάλλια με γκροτέσκες και σαν κινούμενα σχέδια προτομές. Τα αρχεία δείχνουν ότι ο Μπάουερ έλαβε οδηγίες τον Ιούλιο του 1689 «να κάνει ένα σχέδιο για τις μισές γκινέες και να το δουλέψει στο νομισματοκοπείο». Οι κεφαλές της μισής πένας, της πένας και της μισής γκινέας τού 1689 δεν μοιράζονται την αρμονία τού σχεδιασμού τού μεταγενέστερου έργου του Roettier. Οι μισές γκινέες παρήχθησαν όλα τα χρόνια μεταξύ 1689 και 1694 με τον ελέφαντα και τη θέση αναβάτη να εμφανίζονται το 1691 και το 1692.
Γουλιέλμος Γ΄ μόνος του[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Μετά το τέλος της βασίλισσας Μαρίας από ευλογιά το 1694, ο Γουλιέλμος συνέχισε να βασιλεύει ως Γουλιέλμος Γ΄. Το μισό νόμισμα της γκινέας παρήχθη όλα τα χρόνια από το 1695 έως το 1701, με τον ελέφαντα και τη θέση αναβάτη να εμφανίζονται σε ορισμένα νομίσματα από το 1695, το 1696 και το 1698. Το σχέδιο πιθανότατα να είναι έργο των James Roettier και John Croker.
Τα νομίσματα της βασιλείας του Γουλιέλμου Γ΄ ζύγιζαν 4,2 γραμ. με διάμετρο 20 χιλιοστά. Η όψη τού κεφαλιού τού Γουλιέλμου ακριβώς στα νομίσματά του, με την επιγραφή GULIELMUS III DEI GRATIA, ενώ το ston opisu;otypo σχέδιο της βασιλείας τού Γουλιέλμου και της Μαρίας κρίθηκε ανεπιτυχές, έτσι το σχέδιο επανήλθε σε αυτό που χρησιμοποιούσαν ο Κάρολος Β΄ και ο Ιάκωβος Β΄, αλλά με μία μικρή ασπίδα με το λιοντάρι του Nάσσαου στο κέντρο, με την επιγραφή MAG BR FRA ET HIB REX έτος. Το νόμισμα είχε μία διαγώνια γραμμωμένη άκρη.
Άννα[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Η βασιλεία της Άννας (1702–1714) παρήγαγε μισές γκινέες πριν από την Ένωση: το 1702, το 1703 και το 1705. Η μισή γκινέα του 1703 φέρει τη λέξη VIGO κάτω από την προτομή της βασίλισσας για να τιμήσει την προέλευση τού χρυσού, που ελήφθη από τα ισπανικά πλοία στη μάχη του κόλπου του Βίγκο. Με την Ένωση Αγγλίας και Σκωτίας άλλαξε ο σχεδιασμός τού πίσω μέρους της μισής γκινέας. Μέχρι την Ένωση, οι σε σταυροειδή θέση 4 θυρεοί στην πίσω πλευρά έδειχναν τους θυρεούς της Αγγλίας, της Σκωτίας, της Γαλλίας και της Ιρλανδίας σε σειρά, χωρισμένους με σκήπτρα και με ένα κεντρικό τριαντάφυλλο, και την επιγραφή MAG BR FRA ET HIB REG έτος. Με την ένωση, ο αγγλικός και ο σκωτικός θυρεός εμφανίζονται ενωμένοι σε έναν θυρεό, με το αριστερό μισό να είναι ο αγγλικός θυρεός και το δεξί μισό ο σκωτικός θυρεός, και η σειρά των θυρεών που εμφανίζονται είναι: Αγγλίας-Σκωτίας, Γαλλίας, Αγγλίας-Σκωτίας, Ιρλανδίας και την επιγραφή MAG BRI FR ET HIB REG έτος. Το κέντρο της αντίστροφης σχεδίασης δείχνει το αστέρι του Τάγματος της Περικνημίδος. Τα νομίσματα ζύγιζαν 4,2 γραμ., είχαν διάμετρο 20 χλστ. Η άκρη του νομίσματος έχει διαγώνιες γραμμώσεις.
Οι μήτρες για όλες τις μισές γκινέες της βασίλισσας Άννας και τού βασιλιά Γεωργίου Α΄ χαράχτηκαν από τον John Croker, έναν μετανάστη με καταγωγή από τη Δρέσδη του δουκάτου της Σαξονίας. [1]
Γεώργιος Α΄[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Τα νομίσματα μισής γκινέας του Γεωργίου Α΄ κόπηκαν μεταξύ 1715 και 1727 εκτός από το 1716, με τον ελέφαντα και τη θέση αναβάτη να εμφανίζονται μερικές φορές το 1721. Τα νομίσματα ζύγιζαν 4,2 γραμ., είχαν διάμετρο 20 χλστ., με διαγώνια γραμμωμένη άκρη.
Η εμπρόσθια όψη δείχνει το πορτρέτο τού βασιλιά με όψη προς τα δεξιά με την επιγραφή GEORGIVS DGM BR FR ET HIB REX FD. Το πίσω μέρος ακολουθεί το ίδιο γενικό σχέδιο με πριν, εκτός από τη σειρά των θυρεών που είναι Αγγλία-Σκωτία, Γαλλία, Ιρλανδία και Αννόβερο, με την επιγραφή BRVN ET L DVX S R I AT ET EL έτος (Brunsuicensis Et Lueneburgensis Dux, Sacri Romani Iperii Archi-Tessarius et Elector, δηλ. «δούκας τού Μπράουνσβαϊγκ και Λύνεμπουργκ, Αρχι-Θησαυροφύλαξ και Εκλέκτωρ της Αγίας Ρωμαϊκής Αυτοκραρτορίας»).
Γεώργιος Β΄[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Τα σημάδια των νομισμάτων γκινεών του Γεωργίου Β΄ είναι ένα περίπλοκο ζήτημα, με οκτώ εμπροσθότυπους και πέντε οπισθότυπους, που χρησιμοποιήθηκαν στα 33 χρόνια της βασιλείας. Τα νομίσματα κατασκευάστηκαν σε όλα τα χρόνια της βασιλείας εκτός από τα 1735, 1741, 1742, 1744, 1754 και 1757. Τα νομίσματα ζύγιζαν 4,2 γραμ. και είχαν διάμετρο 20 χλστ. Ορισμένα νομίσματα που εκδόθηκαν μεταξύ 1729 και 1739 φέρουν το σήμα EIC κάτω από το κεφάλι του βασιλιά, για να υποδείξουν ότι ο χρυσός παρασχέθηκε από την Εταιρεία Ανατολικών Ινδιών, (East India Company), ενώ περίπου 1745 νομίσματα φέρουν το σήμα LIMA για να υποδείξουν ότι ο χρυσός προήλθε από το ταξίδι σε όλο τον κόσμο τού ναυάρχου Άνσον. Η άκρη τού νομίσματος ήταν διαγώνια γραμμωμένη, καθώς το νόμισμα ήταν πολύ λεπτό για να δεχτεί το σειρίτι, που εφαρμόστηκε στα μεγαλύτερα χρυσά νομίσματα από το 1739.
Ο εμπροσθότυπος έχει μία προς τα αριστερά προτομή τού βασιλιά με την επιγραφή GEORGIVS II DEI GRA (GEORGIUS II DEI GRATIA μεταξύ 1740 και 1745), ενώ η πίσω όψη έχει ένα ενιαίο μεγάλο με στέμμα οικόσημο με τα τεταρτημόρια να περιέχουν τους θυρεούς της Αγγλίας-Σκωτίας, Γαλλίας, Αννόβερου και Ιρλανδίας, και την επιγραφή M B F ET H REX F D B ET L D S R I AT ET E (Magnae Britanniae Franciae Et Hiberniae Rex, Fidei Defensor, Brunsvicensis Et Lueneburgensis Dux , Sacri Romani Imperii Αrchi-Tessarius et Elector, «βασιλιάς της Μεγάλης Βρετανίας, της Γαλλίας και της Ιρλανδίας, Υπερασπιστής της Πίστεως, Δούκας του Μπράουνσβαϊγκ και του Λούνεμπουργκ, Αρχι-Θησαυροφύλαξ και Εκλέκτορας της Αγίας Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας»).
Γεώργιος Γ΄[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Η μισή γκινέα κόπηκε σχεδόν σε όλα τα χρόνια της μακράς βασιλείας του Γεωργίου Γ΄ (1760–1820).
Οι μισές γκινέες τού Γεωργίου Γ΄ ζύγιζαν 4,2 γραμ. και είχαν διάμετρο 20 χλστ. εκτός από το 1787, που είχαν διάμετρο 20-21 χλστ. Κυκλοφόρησαν με επτά διαφορετικούς εμπροσθότυπους και τρεις οπισθότυπους τα έτη 1762-1766, 1768, 1769, 1772-1779, 1781, 1783-1798, 1800-1806, 1808-1811 και 1813. Όλοι οι εμπροσθότυποι δείχνουν προτομές του βασιλιά προς τα δεξιά με την επιγραφή GEORGIVS III DEI GRATIA με διαφορετικά πορτρέτα του βασιλιά. Η οπίσθια όψη των μισών γκινεών που εκδόθηκαν μεταξύ 1761 και 1786 δείχνουν ένα με στέμμα οικόσημο, που φέρει τους θυρεούς της Αγγλίας-Σκωτίας, της Γαλλίας, της Ιρλανδίας και του Αννόβερου, με την επιγραφή MBF ET H REX FDB ET LDSRIAT ET E έτος. Το 1787 παρουσιάστηκε ένα νέο σχέδιο στον οπισθότυπο με θυρεό σε σχήμα φτυαριού, με την ίδια επιγραφή. Αυτό έχει γίνει γνωστό ως μισή γκινέα-φτυάρι.
Το 1774 σχεδόν 20 εκατομμύρια φθαρμένες γκινέες τού Γουλιέλμου Γ΄ και της Άννας λιώθηκαν και μετατράπηκαν σε γκινέες και μισές γκινέες.
Το 1801 ο βασιλιάς παραιτήθηκε από την αξίωσή του για τον γαλλικό θρόνο και η επιγραφή στον πίσω μέρος τροποποιήθηκε για να αντικατοπτρίζει αυτό, και ο θυρεός τού Ανόβερου αφαιρέθηκε από το οικόσημο. Η πίσω όψη της μισής γκινέας των ετών 1801-1813 διαθέτει μία στεφανωμένη ασπίδα μέσα σε μία ταινία περικνημίδος, με την επιγραφή HONI SOIT QUI MAL Y PENSE στην ταινία, και BRITANNIARUM REX FIDEI DEFENSOR γύρω και ημερομηνία μεταξύ της επιγραφής και της ταινίας.
Αντικατάσταση[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Στη Μεγάλη Νομισματική Αναμόρφωση τού 1816, η γκινέα αντικαταστάθηκε ως κύρια νομισματική μονάδα, από τη λίρα.
Δείτε επίσης[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
- Για άλλες ονομαστικές αξίες, δείτε βρετανικά νομίσματα
Σημειώσεις[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
- ↑ Warwick William Wroth, 'Croker, John (1670-1741)' in Dictionary of National Biography, 1885-1900, vol. 13
Εξωτερικοί σύνδεσμοι[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
- British Coins - Δωρεάν πληροφορίες για βρετανικά νομίσματα. Περιλαμβάνει ένα διαδικτυακό φόρουμ.