Τρελοκαπελάς

Ο Τρελοκαπελάς είναι χαρακτήρας από το βιβλίο "Οι Περιπέτειες της Αλίκης στη Χώρα των Θαυμάτων" του Λιούις Κάρολ. Συναντιέται πρώτη φορά στη σκηνή του "Ένα τσάι στο σπίτι των τρελών" (Κεφάλαιο 7, "The Mad Tea Party"). Στη συνέχεια συναντιέται στο επόμενο βιβλίο «Η Αλίκη μέσα από τον καθρέφτη». Συχνά τον αποκαλούν «Ο Τρελοκαπελάς», αλλά όχι στο βιβλίο, αν και σε αυτό ο Γάτος του Τσεσάιρ προειδοποιεί την Αλίκη ότι είναι τρελός, όπως αποδεικνύεται από την περίεργη συμπεριφορά του Καπελά.

Ο Τρελοκαπελάς στα αφηγήματα του Κάρολ[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο Καπελάς εξηγεί στην Αλίκη ότι αυτός και ο Λαγός του Μάρτη πίνουν πάντα τσάι, επειδή κατά τη διάρκεια του τραγουδιού του Καπελά στη γιορτή της Βασίλισσας Ντάμα Κούπα, τον κατηγόρησε ότι «σκότωσε το χρόνο» και διέταξε να τον αποκεφαλίσουν. Έξαλλος από οργή για απόπειρα δολοφονίας, ο Χρόνος (για τον οποίο χρησιμοποιείται εδώ μια έμψυχη αντωνυμία, η οποία δεν είναι τυπική στα αγγλικά) σταμάτησε για τον Καπελά, αναγκάζοντάς τον και τον Λαγό του Μάρτη να ζουν πάντα σαν να ήταν 6 η ώρα στο απόγευμα.

Οι συμμετέχοντες στο πάρτι του τσαγιού αλλάζουν συνεχώς θέσεις, κάνουν απρόσεκτες παρατηρήσεις μεταξύ τους, λένε άλυτους γρίφους και παραθέτουν στίχους χωρίς νόημα, γι' αυτό η αγανακτισμένη Αλίκη τους εγκαταλείπει τελικά. Ο Καπελάς εμφανίζεται ξανά ως μάρτυρας στη δίκη της Ντάμας Κούπας . Η Βασίλισσα, όπως φαίνεται στον Καπελά, αναγνωρίζει μέσα τον τραγουδιστή, τον οποίο καταδίκασε σε θάνατο, και ο Βασιλιάς τον προειδοποιεί να μην είναι νευρικός, διαφορετικά θα «εκτελεστεί επί τόπου».

"Τρελός σαν Καπελάς"[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ωστόσο, η φράση «τρελός σαν καπελάς», που χρησιμοποιείται για να περιγράψει κάποιον που είναι τρελός ή επιρρεπής σε απρόβλεπτη συμπεριφορά, δεν προήλθε από τον Κάρολ. Αντίθετα, η έκφραση συνδέεται με τη βιομηχανία κατασκευής καπέλων και τη δηλητηρίαση από υδράργυρο.

Η νόσος του Τρελοκαπελά είναι μια μορφή δηλητηρίασης από υδράργυρο που επηρεάζει τον εγκέφαλο και το νευρικό σύστημα. Οι άνθρωποι μπορούν να αναπτύξουν δηλητηρίαση από υδράργυρο εισπνέοντας ατμούς υδραργύρου.

Μετά την εισαγωγή του υδραργύρου στη διαδικασία κατασκευής καπέλων τον 17ο αιώνα έγινε μια διαβόητα επικίνδυνη διαδικασία, ειδικά στη Γαλλία, όπου ο υδράργυρος χρησιμοποιήθηκε πρώτη φορά. Η δηλητηρίαση από υδράργυρο έγινε τόσο συχνή μεταξύ των καπελών στη Βικτωριανή Βρετανία ότι ευρέως εικάζεται ότι ο Λιούις Κάρολ είχε κατά νου την κατάσταση αυτή, όταν εφηύρε τον χαρακτήρας του Τρελοκαπελά.

Ο υδράργυρος χρησιμοποιήθηκε στην κατασκευή καπέλων για να σκληρύνει τις ίνες της γούνας και να τις κάνει να ταιριάζουν πιο αποτελεσματικά. Η ένωση που χρησιμοποιήθηκε για την ύγρανση των ινών ήταν ο νιτρικός υδράργυρος Hg(NO3)2, και η διαδικασία ονομάζεται "carroting". Παρήγαγε μια τσόχα ανώτερης ποιότητας, η οποία με τη σειρά της είχε ως αποτέλεσμα καπέλα υψηλότερης ποιότητας. Η χρήση υδραργύρου στην κατασκευή καπέλων οδήγησε σε τόσα δεινά που έπρεπε τελικά να απαγορευτεί.

Η χρόνια δηλητηρίαση από τον υδράργυρο χαρακτηρίζεται από αλλαγές στη νοητική κατάσταση, συναισθηματικές διαταραχές, γαστρεντερικές διαταραχές και αδυναμία ή μερική παράλυση των ποδιών. Η πάθηση μπορεί επίσης να προκαλέσει ψύχωση, αλλαγές συμπεριφοράς, ερεθισμό και πολλά άλλα συμπτώματα. Αυτή η ασθένεια χαρακτηρίζεται ως σύνδρομος του Τρελοκαπελά.

10/6[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο Άγγλος εικονογράφος Τζόν Τένιελ απεικόνισε τον Τρελοκαπελά να φορά ένα καπέλο, στο οποίο παρατηρείται μια καρτέλα, στην οποία γράφει "Ιn this style 10/6" . Το 10/6 αναφέρεται στο κόστος ενός καπέλου — 10 σελίνια και 6 πένες, και αργότερα έγινε η ημερομηνία και ο μήνας για τον εορτασμό της Ημέρας του Τρελοκαπελά.

Το πρωτότυπο του Τρελοκαπελά[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Το πρωτότυπο του Καπελά, σύμφωνα με το μύθο, είναι ο πωλητής επίπλων Θεόφιλος Κάρτερ, ένας απρόβλεπτος και εκκεντρικός ήρωας που είχε το παρατσούκλι "Τρελοκαπελάς". Πρώτον, φορούσε πάντα καπέλο και δεύτερον, δημιουργούσε ασυνήθιστα πράγματα, όπως ένα κρεβάτι με ξυπνητήρι που πετούσε τον κοιμισμένο στο πάτωμα.

Ο Ρότζερ Κραμπ θα μπορούσε επίσης να γίνει το πρωτότυπο του ήρωα. Αυτός είναι ένας στρατιώτης που μπήκε στην υπηρεσία το 1642 και δέχτηκε ένα σοκ με οβίδα σε μια επίθεση εναντίον των Σκωτσέζων. Το χτύπημα επηρέασε τις νοητικές του ικανότητες και, μετά την απόλυση, ο στρατιώτης πολλές φορές εξέπληττε τους γύρω του με τη συμπεριφορά του.

Ο Τρελοκαπελάς στον κινηματογράφο[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η Αλίκη στη Χώρα των Θαυμάτων (ταινία, 1951), ο χαρακτήρας του Τρελοκαπελά δεν διαφέρει από το βιβλίο
Η Αλίκη στη Χώρα των Θαυμάτων (τηλεοπτική σειρά, 1981)^[1], στη σοβιετική σειρά αποτελούμενη από 3 επεισόδια, ο Τρελοκαπελάς διαφέρει εμφανισιακά.
Η Αλίκη στη Χώρα των Θαυμάτων (ταινία, 1999)^[2], ο Τρελοκαπελάς έχει την ίδια εμφάνιση με αυτή του βιβλίου. Τον ρόλο του Τρελοκαπελά έπαιξε ο Μάρτιν Σορτ.
Η Αλίκη στη Χώρα των Θαυμάτων (μίνι-σειρά, 2009)^[3] ,τον ρόλο του Τρελοκαπελά είχε ο Άντριου-Λι Ποτς.
Η Αλίκη στη Χώρα των Θαυμάτων (ταινία, 2010), ο Τζόνι Ντεπ έπαιξε τον Καπελά στην ταινία του Τιμ Μπάρτον. Εδώ το πλήρες όνομά του είναι Tarrant Hightopp (Σε άλλη έκδοση της μετάφρασης - Tarrant Cylinder). Έχει λοξά λαμπερά πράσινα μάτια, φλογερά κόκκινα μαλλιά και ένα πολύχρωμο κοστούμι που περιέχει διάφορα εργαλεία κατασκευής καπέλων. Το δέρμα του είναι χλωμό και τα νύχια του είναι χρωματιστά, υποδηλώνοντας δηλητηρίαση από κόλλα καπέλου.
Once Upon a Time (τηλεοπτική σειρά), ο Σεμπάστιαν Σταν έπαιξε τον Τρελοκαπελά στο Once Upon a Time. Εμφανίζεται σε τρία επεισόδια της πρώτης σεζόν, το όνομά του είναι Τζέφερσον. Εδώ κατάγεται από τον κόσμο της Χιονάτης και ζει στο δάσος με την κόρη του Γκρέις, κερδίζοντας χρήματα πουλώντας μανιτάρια. Το καπέλο τον βοηθά να κινείται ανάμεσα σε κόσμους. Χάνει το μυαλό του όταν προσπαθεί να αντικαταστήσει το παλιό καπέλο με ένα καινούργιο για να επιστρέψει σπίτι από τη Χώρα των Θαυμάτων.

Ο Τρελοκαπελάς στα ηλεκτρονικά παιχνίδια[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Στο παιχνίδι American McGee's Alice, ο Καπελάς, παθιασμένος με τα ρολόγια και τον χρόνο, εμφανίζεται ως αρνητικός χαρακτήρας. Συνέτριψε τα πόδια του Λευκού Κουνελιού με ένα χτύπημα και πειραματίστηκε επίσης με το ποντίκι Dormouse και τον Λαγό του Μαρτίου.
Στο παιχνίδι Alice: Madness Returns, ο Τρελοκαπελάς αλλάζει τον ρόλο του σε έναν θετικό χαρακτήρα. Η Dormouse και ο Λαγός τηου Μαρτίου έχουν τρελαθεί και έχουν διαλύσει τον Καπελά, αλλά η Αλίκη τον επανέφερε στην αρχική του μορφή. Σε αντάλλαγμα, ο Καπελάς φέρνει την Αλίκη στην τοποθεσία όπου χτίστηκε το Τρένο της Κολάσεως. Στη συνέχεια, επί τόπου τρελαίνεται.

Στο παιχνίδι που βασίζεται στην ταινία του Μπάρτον, ο Τρελοκαπελάς είναι ένας από τους χαρακτήρες που μπορεί να ελεγχθεί.

Ο Καπελάς είναι ένας χαρακτήρας που μπορεί να παίξει στο "The Dream Kingdom and A Hundred Sleeping Princes"

Λοιπές εμφανίσεις[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο Τρελοκαπελάς (Jervis Tetch) είναι ένας υπερ-κακός που εμφανίζεται σε κόμικς που εκδίδονται από την DC Comics, συνήθως ως αντίπαλος του υπερήρωα Μπάτμαν. Ο Καπελάς απεικονίζεται ως ένας επιστήμονας που εφευρίσκει και χρησιμοποιεί τεχνολογικές συσκευές ελέγχου του νου για να επηρεάσει και να χειραγωγήσει το μυαλό των θυμάτων του. Είναι ένας από τους κυρίους εχθρούς του Μπάτμαν και ανήκει στη συλλογικότητα των αντιπάλων που απαρτίζουν τη γκαλερί απατεώνων του Μπάτμαν.
Το συγκρότημα Stranglers ηχογράφησαν το τραγούδι «Mad Hatter»
Η Μέλανι Μαρτίνεζ συνέθεσε επίσης το τραγούδι «Mad Hatter».
Ο Τρελοκαπελάς είναι δαίμονας από το anime Pandora Hearts^[4].