Καλαμιές Σερρών

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια

Συντεταγμένες: 41°14′25.5289″N 23°2′56.3118″E / 41.240424694°N 23.048975500°E / 41.240424694; 23.048975500

Καλαμιές
Καλαμιές is located in Greece
Καλαμιές
Καλαμιές
Διοίκηση
ΧώραΕλλάδα
ΠεριφέρειαΚεντρικής Μακεδονίας
Περιφερειακή ΕνότηταΣερρών
ΔήμοςΣιντικής
Δημοτική ΕνότηταΚερκίνης
Γεωγραφία
Γεωγραφικό διαμέρισμαΜακεδονίας
ΝομόςΣερρών
Πληθυσμός
Πραγματικός61
Έτος απογραφής1928

Οι Καλαμιές, έως το 1923 γνωστές ως Τσαΐρ Μαχαλέ, είναι εγκαταλελειμμένος οικισμός στον σημερινό Δήμο Σιντικής της Περιφερειακής Ενότητας Σερρών της Περιφέρειας Κεντρικής Μακεδονίας. Βρισκόταν στην υπολεκάνη της Κερκίνης, μεταξύ των οροσειρών Κρούσσια όρη και Μπέλλες, σε απόσταση 2,5 χλμ. νοτιοδυτικά από τη Λιβαδιά Σερρών και 4 χλμ. βορειοδυτικά από την Κερκίνη Σερρών.[1][2][3]

Ιστορία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Οθωμανική περίοδος[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Κατά την περίοδο της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας, ανήκε διοικητικά στον Καζά των Σερρών του Σαντζακίου των Σερρών του Βιλαετίου της Θεσσαλονίκης. Η ονομασία Τσαΐρ στην τουρκική γλώσσα σημαίνει λιβάδι. Στη δημογραφική μελέτη «Εθνογραφία των Βιλαετίων Αδριανούπολης, Μοναστηρίου και Θεσσαλονίκης» που εκδόθηκε το 1878 στην Κωνσταντινούπολη, εκτιμάται ότι το 1873 αποτελούνταν από 50 σπίτια και 128 μουσουλμάνους κατοίκους.[4] Το 1889, ο Στέφαν Βέρκοβιτς στο έργο «Τοπογραφικό-Εθνογραφικό Σκίτσο της Μακεδονίας», με στατιστικά στοιχεία της περιόδου 1857-1883, σημείωσε το Τσαΐρ ως ένα χωριό με 50 σπίτια και 183 Τούρκους κατοίκους.[5] Το 1891 ο Γκεόργκι Στρέζοφ σημείωσε το Τσαΐρ-Μαχαλά ως ένα χωριό με 40 τουρκικά σπίτια, σε απόσταση μισής ώρας από το χωριό Σταυροδρόμι.[6] Η στατιστική μελέτη του Βούλγαρου Βασίλ Κάντσωφ, «Μακεδονία, Εθνογραφία και Στατιστική», εκτιμά ότι το 1900 ο οικισμός είχε 200 Τούρκους κατοίκους,[7] ενώ η στατιστική μελέτη «La Macédoine et sa Population Chrétienne» του Βούλγαρου Ντίμιταρ Μπρανκόφ, αναφέρει ότι το 1904 ζούσαν εκεί 384 κάτοικοι.[8] Στην «Εθνολογική Στατιστική των Βιλαετίων Θεσσαλονίκης και Μοναστηρίου» του Αθανάσιου Χαλκιόπουλου που εκδόθηκε το 1910 στην Αθήνα, αναφέρεται ότι ο οικισμός είχε 100 μουσουλμάνους κατοίκους.[9] Σε υπολογισμούς που εξέδωσε το έτος 1919 η Επιτελική Υπηρεσία του Ελληνικού Στρατού, προ του 1912 αναφέρονται 65 «Βούλγαροι Σχισματικοί Διαμαρτυρόμενοι κ.λπ.».[10]

Σύγχρονη ιστορία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Με το τέλος των Βαλκανικών Πολέμων, ο οικισμός περιήλθε στην ελληνική επικράτεια και κατά την ελληνική απογραφή του 1913 είχε πληθυσμό 224 κατοίκων.[11] Σύμφωνα με τους υπολογισμούς της Επιτελικής Υπηρεσίας του Ελληνικού Στρατού, έως τον Αύγουστο του 1915 ο πληθυσμός είχε μειωθεί σε μόλις 35 κατοίκους. Σε βρετανικό χάρτη χαρακωμάτων του 1918, ο οποίος βασίστηκε σε αεροφωτογραφίες, στο Τσαΐρ Μαχαλέ αποτυπώθηκαν 44 κτίρια.[12]

Το 1920 προσαρτήθηκε στη νεοσυσταθείσα κοινότητα Μπουτκόβου (Κερκίνη) της Υποδιοίκησης Σιδηροκάστρου του νομού Σερρών, μαζί με τα χωριά Κεσιντζή Τσιφλίκ (Σιδηροχώρι), Ντελή Χασάν (Μοναστηράκι), Τζουμά Μαχαλέ (Λιβαδιά) και Σταυρός (Σταυροδρόμι).[13][14] Το 1923 μετονομάστηκε σε Καλαμιές.[15] Σύμφωνα με στοιχεία της Επιτροπής Αποκαταστάσεως Προσφύγων, στις Καλαμιές εγκαταστάθηκαν τη δεκαετία του 1920 τουλάχιστον 20 οικογένειες προσφύγων.[16][17][18] Το 1928 ο οικισμός αποσπάστηκε από την προηγούμενη κοινότητα και προσαρτήθηκε στην κοινότητα Λιβαδίων (Λιβαδιά).[19]

Εξαιτίας της έλλειψης ευνοϊκών συνθηκών διαβίωσης, όπως η απουσία σχολείου, οι κάτοικοι εγκατέλειψαν τον οικισμό μετά το 1935 και εγκαταστάθηκαν στη Λιβαδιά Σερρών.[20] Ο οικισμός καταργήθηκε τυπικά το 1940, καθώς έπαψε να καταγράφεται στις ελληνικές απογραφές.

Σήμερα, δεν σώζονται ερείπια ή ίχνη του οικισμού και στην περιοχή υπάρχουν αγροκτήματα.[1] Σε απόσταση περίπου 1 χλμ. προς τα νότια, ρέει ο χείμαρρος Κερκινίτης ή Αμμουδοπόταμος.[21]

Πληθυσμός[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Απογραφή Ονομασία Κάτοικοι Αναφ.
Άνδρες Γυναίκες Σύνολο
1913 Τσαΐρ Μαχαλέ 96 128 224 [11]
1915 Τσαΐρ Μαχαλλέ 17 18 35 [10]
1920 Τσαΐρ Μαχαλέ 24 27 51 [22]
1928 Καλαμιές (Τσακίρ-Μαχαλέ) 35 26 61 [23]

Χάρτης[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Χάρτης
Η θέση του εγκαταλελειμμένου οικισμού Καλαμιές.

Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. 1,0 1,1 «Gov.gr - Θέαση». gov.gr. Ανακτήθηκε στις 29 Μαρτίου 2024. 
  2. Butkova, British First World War Trench Maps, Edition 2A, Scale 1:50.000. 30 Σεπτεμβρίου 1916. Ανακτήθηκε στις 26 Φεβρουαρίου 2024. Dzaferli 
  3. Φύλλο χάρτη 41° 41° Θεσσαλονίκη - Επιτελικός Χάρτης της Ελλάδος (Κλίμακα 1:200 000). Γεωγραφική Υπηρεσία Στρατού, Ψηφιακή Βιβλιοθήκη του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών (United Nations Library & Archives). 1927. Ανακτήθηκε στις 5 Ιανουαρίου 2024. 
  4. Ethnographic des Vilayets d'Andrinople, de Monastir, et de Salonique (στα Γαλλικά). Κωνσταντινούπολη: Courrier d`Orient. 1878. σελ. 27. Ανακτήθηκε στις 7 Απριλίου 2024. 
  5. I. Verković, Stefan (1889). Топографическо-этнографический очерк Македонии (PDF). Αγία Πετρούπολη: Военная тип. σελ. 230-231. Ανακτήθηκε στις 27 Οκτωβρίου 2023. 
  6. Στρέζοφ, Γκεόργκι (1891). Два санджака отъ Источна Македония (Δυο σαντζάκια της Ανατολικής Μακεδονίας) (PDF) (στα Βουλγαρικά). σελ. 851. Ανακτήθηκε στις 8 Απριλίου 2024. 
  7. Κάντσωφ, Βασίλ (1900). Македония. Етнография и статистика. Σόφια: Βουλγαρική Ακαδημία Επιστημών. 69. Чаиръ Махала 
  8. Μπρανκόφ, Ντίμιταρ (1905). La Macédoine et sa Population Chrétienne (στα Γαλλικά). Παρίσι: Librairie Plon. σελ. 198-199. 59. Tchair-Mahala 
  9. Χαλκιόπουλος, Αθανάσιος (1910). Εθνολογική Στατιστική των Βιλαετίων Θεσσαλονίκης και Μοναστηρίου. Αθήνα: Τυπογραφείου "Νομικής". σελ. 50. Ανακτήθηκε στις 7 Απριλίου 2024. 
  10. 10,0 10,1 Στατιστικοί πίνακες του πληθυσμού κατ' εθνικότητας των νομών Σερρών και Δράμας. Αθήνα: Επιτελική Υπηρεσία του Ελληνικού Στρατού. 1919. σελ. 10. 58. Τσαΐρ Μαχαλλέ 
  11. 11,0 11,1 Υπουργείο Εθνικής Οικονομίας - Διεύθυνση Στατιστικής (1915). Απαρίθμησις των Κατοίκων των Νέων Επαρχιών της Ελλάδος του Έτους 1913 (PDF). Αθήνα: Εθνικό Τυπογραφείο. σελ. 49. 
  12. Butkova, British First World War Trench Maps, Edition 1A, Scale 1:20.000. Survey Co., R.E., B.S.F. 19 Ιανουαρίου 1918. Ανακτήθηκε στις 29 Μαρτίου 2024. Cajir Mah 
  13. Φύλλο της Εφημερίδας της Κυβερνήσεως (ΦΕΚ) 2Α΄/4-1-1920. Αθήνα: Εθνικό Τυπογραφείο. σελ. 7. 
  14. «Διοικητικές Μεταβολές Οικισμών - Τσαίρ Μαχαλέ (Σερρών)». Ελληνική Εταιρεία Τοπικής Ανάπτυξης και Αυτοδιοίκησης (ΕΕΤΑΑ). Ανακτήθηκε στις 29 Μαρτίου 2024. 
  15. Φύλλο της Εφημερίδας της Κυβερνήσεως (ΦΕΚ) 29Β΄/14-4-1923 (PDF). Αθήνα: Εθνικό Τυπογραφείο. σελ. 119. 
  16. Ονομαστικόν Ευρετήριον Αγροτών Προσφύγων - Τόμος 1ος. Αθήνα: Επιτροπή Αποκαταστάσεως Προσφύγων. 1928. σελ. ΧΧΧ. Αύξων αριθ. υπεύθ. δηλώσεων 108461 - 108480: Καλαμιές (πρ. Τσαΐφ Μαχαλά) 
  17. Επιτροπής Αποκαταστάσεως Προσφύγων (Ε.Α.Π.) - Γενική Διεύθυνσις Εποικισμού Μακεδονίας - Τμήμα Στατιστικής. Εποικιστικός Χάρτης Μακεδονίας (Κλίματα 1:400.000). Σχεδιαστής: Μ. Μηλιαρέσης, Χαράκτης: Λάζαρος Αρχοντόπουλος (Ψηφιακή Βιβλιοθήκη του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών - United Nations Library & Archives at Geneva έκδοση). Θεσσαλονίκη: Γραφικαί Τέχναι Ασπιώτη Ε.Λ.Κ.Α. Α.Ε. 
  18. Γενική Διεύθυνσις Εποικισμού Μακεδονίας - Τμήμα Στατιστικής (1926). Εποικιστικός Χάρτης Μακεδονίας. Χαράκτης: Λάζαρος Αρχοντόπουλος (Ψηφιακή Βιβλιοθήκη του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών - United Nations Library & Archives at Geneva έκδοση). Θεσσαλονίκη: Λιθογραφείον - Τυπογραφείον Δ. Γκατένιο. 
  19. Φύλλο της Εφημερίδας της Κυβερνήσεως (ΦΕΚ) 172Α΄/21-8-1928. Αθήνα: Εθνικό Τυπογραφείο. σελ. 1892. 
  20. Σιμόφσκι, Τόντορ (1998). Населени места во егејска Македонија 1 (στα Σλαβομακεδονικά). Σκόπια: Печатница Гоце Делчев. σελ. 212. ISBN 9989-9819-5-7. 109) Чаир махале 
  21. Παπαφιλίππου-Πέννου, Ευαγγελία (2004). Δυναμική εξέλιξη και σύγχρονες εξωγενείς διεργασίες του υδρογραφικού συστήματος της τεφρολεκάνης των Σερρών. Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης, Σχολή Θετικών Επιστημών, Τμήμα Γεωλογίας (διδακτορική διατριβή). σελ. 129. Ανακτήθηκε στις 8 Απριλίου 2024. 
  22. Υπουργείο Εθνικής Οικονομίας - Διεύθυνση Στατιστικής (1921). Πληθυσμός του Βασιλείου της Ελλάδος κατά την Απογραφήν της 19 Δεκεμβρίου 1920 - Πραγματικός πληθυσμός (PDF). Αθήνα: Εθνικό Τυπογραφείο. σελ. 282. 
  23. Υπουργείο Εθνικής Οικονομίας - Διεύθυνση Στατιστικής (1935). Πληθυσμός της Ελλάδος κατά την Απογραφήν της 15-16 Μαΐου 1928 - Πραγματικός πληθυσμός (PDF). Αθήνα: Εθνικό Τυπογραφείο. σελ. 321.