Βαχάου
| Βαχάου | |
|---|---|
| Επίσημο όνομα στον κατάλογο μνημείων Π.Κ. | |
.JPG) | |
 | |
| Χώρα μέλος |  Αυστρία |
| Τύπος | Πολιτισμικό |
| Κριτήρια | (ii) (iv) |
| Ταυτότητα | 970 |
| Περιοχή | 183.870m² |
| Ιστορικό εγγραφής | |
| Εγγραφή | 2000 (24η συνεδρίαση) |
Το Βαχάου (γερμανικά: Wachau) είναι μια κοιλάδα που έχει σχηματίσει ο Δούναβης στο πέρασμά του από το βόρειο τμήμα της Αυστρίας. Η κοιλάδα έχει μήκος 36 χιλιόμετρα και ορίζεται στα ανατολικά από την πόλη Κρεμς αν ντερ Ντόναου και στα δυτικά από την πόλη Μελκ. Τα γραφικά χωριά, οι καλοδιατηρημένοι μεσαιωνικοί οικισμοί, τα κάστρα, τα μοναστήρια και οι πλαγιές με τους αμπελώνες δημιουργούν ένα ιδιαίτερα αρμονικό τοπίο. Το 2000 η περιοχή συμπεριλήφθηκε στον Κατάλογο Μνημείων Παγκόσμιας Κληρονομιάς της UNESCO.
Ονομασία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Η ονομασία Βαχάου αναφέρεται ως Wachowam για πρώτη φορά στο Confirmatio Ludovici Pii, ένα πρώιμο μεσαιωνικό έγγραφο του 823 που όριζε ορισμένες κτήσεις στη σημερινή Κάτω Αυστρία και Άνω Αυστρία μετά την αποχώρηση των Αβάρων. Σε ένα δε μεταγενέστερο έγγραφο του αυτοκράτορα Όθωνα Α΄ του 972 το συναντάμε ως Vuachoua.[1]
Γεωγραφία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Η κοιλάδα έχει σχηματιστεί στο σημείο που ο Δούναβης διασχίζει το νότιο άκρο της οροσειράς της Βοημίας. Ως εκ τούτου, το Βαχάου ανήκει στο νότιο άκρο των ορεινών περιοχών από γρανίτη και γνεύσιο της Αυστρίας.[σημ. 1] Το υψηλότερο σημείο στο Βαχάου είναι το Jauerling, 960 μέτρα πάνω από την επιφάνεια της θάλασσας. Το Βαχάου βρίσκεται στα σύνορα δύο ιστορικών περιοχών της Κάτω Αυστρίας, με τη νοτιοδυτική να ανήκει στο Mostviertel και τη βορειοανατολική στο Waldviertel. Στα ανάντη του Δούναβη βρίσκεται η περιοχή που ονομάζεται Nibelungengau (που μαζί με το Βαχάου σχηματίζουν την τουριστική περιοχή Βαχάου-Νιμπελούγκενγκαου), ενώ στα κατάντη ο Δούναβης διασχίζει την πεδιάδα Tullnerfeld.
Ιστορία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Προϊστορία και ρωμαϊκή περίοδος[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Στην κοιλάδα Βαχάου έχουν βρεθεί 2 από τα σημαντικότερα παλαιολιθικά ευρήματα της Αυστρίας. Το αρχαιότερο είναι ένα ανθρωπόμορφο αγαλματίδιο, από πράσινο σερπεντίνη, με την ονομασία «Φάνυ» ή «Αφροδίτη του Γκάλγκενμπεργκ». Ανακαλύφθηκε κοντά στην πόλη Κρεμς, και έχει λαξευτεί πριν 36.000 χρόνια, συνεπώς θεωρείται το αρχαιότερο αυστριακό έργο τέχνης. Το άλλο είναι η επονομαζόμενη Αφροδίτη του Βίλλεντορφ, ένα αγαλματίδιο που χρονολογείται περί τα 29.500 χρόνια π.Χ. και απεικονίζει μια γυμνή, παχύσαρκη γυναίκα που ερμηνεύεται ως σύμβολο γονιμότητας. Και τα 2 αγαλματίδια, που ανήκουν στην Ανώτερη Παλαιολιθική εποχή, εκτίθενται στο Μουσείο Φυσικής Ιστορίας Βιέννης.[2] Με την μόνιμη εγκατάσταση γεωργών της Νεολιθικής περιόδου (μεταξύ 4500 π.Χ. και 1800 π.Χ.) στην κοιλάδα ξεκίνησε η αποψίλωση των δασών για καλλιέργεια της γης.
Κατά την εποχή του Χαλκού κυριαρχεί στην περιοχή ο Πολιτισμός των Τεφροδόχων (1300 π.Χ.-750 π.Χ.), ακολουθεί ο Πολιτισμός Χάλστατ (12ος αιώνας π.Χ. - 6ος αιώνας π.Χ.), που εκτείνεται μέχρι την εποχή του Σιδήρου, ενώ από τον 4ο αιώνα η περιοχή ανήκει στο κελτικό βασίλειο Νωρικό. Το 15 π.Χ. το βασίλειο προσαρτίστηκε στην Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία, διατηρώντας μια σχετική αυτονομία αλλά υπό τον αυτοκράτορα Κλαύδιο (41–54 μ.Χ.) έγινε τελικά η ρωμαϊκή επαρχία Noricum. Οι Λίμες του Δούναβη, που οριοθετούσαν τα βόρεια σύνορα της αυτοκρατορίας, περνούσαν από το Βαχάου, με μια σειρά από φρούρια και κάστρα κατά μήκος της νότιας όχθης του ποταμού. Το οχυρό Favianis στον δήμο Μάουτερν αν ντερ Ντόναου, είναι το πιο καλοδιατηρημένο από αυτά και αποτελεί από το 2021 μέρος του Μνημείου Παγκόσμιας Κληρονομιάς της UNESCO με την ονομασία «Σύνορα της Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας».[3] Η ρωμαϊκή κυριαρχία έληξε με την τουλάχιστον μερική εκκένωση του ρωμαϊκού πληθυσμού με εντολή του βασιλιά Οδόακρου το 488.
Μεσαίωνας[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Από το 976 έως το 1246 στην Αυστρία κυβερνούσε ο Οίκος των Μπάμπενμπεργκ. Στο Βαχάου κυριαρχούσε η οικογένεια των Κούνρινγκερ, που είχαν κτίσει κάστρα στο Άκσμπαχ και στο Ντύρνσταϊν. Στο κάστρο του Ντύρνσταϊν φυλακίστηκε το 1192 ο Άγγλος βασιλιάς Ριχάρδος ο Λεοντόκαρδος. Στη συνέχεια η περιοχή πέρασε υπό την εξουσία του Οίκου των Αψβούργων. Η ανάπτυξη πόλεων στην κοιλάδα εντοπίζεται στον 11ο και 12ο αιώνα. Αρχικά το ξύλο ήταν το κύριο υλικό για την κατασκευή κτιρίων. Η πέτρα ως οικοδομικό υλικό εισήχθη τον 15ο και 16ο αιώνα, για να αντικαταστήσει τις παλιές ξύλινες κατασκευές. Πολλά μοναστήρια, ακόμη και από μακρινές περιοχές, όπως το Σάλτσμπουργκ και η Βαυαρία, διατηρούσαν τους αμπελώνες τους στο Βαχάου από τον 9ο αιώνα.[4] Ο Ματθίας Κορβίνος με τους Ούγγρους εισέβαλαν τον 15ο αιώνα στην κοιλάδα και κατέλαβαν τις πόλεις Κρεμς και Στάιν το 1477.
Νεότερη και Σύγχρονη εποχή[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Η Θρησκευτική Μεταρρύθμιση του 16ου αιώνα είχε βαθύ αντίκτυπο στη θρησκευτική κουλτούρα της κοιλάδας, μεταξύ 1530 και 1620, με τους Προτεστάντες να υποτάσσονται τελικά στον ηγούμενο του Γκότβαϊγκ Georg II Falb το 1612–31. Η μπαρόκ αρχιτεκτονική έγινε κυρίαρχο χαρακτηριστικό στις προσόψεις των κτιρίων και πολλά καθολικά αββαεία, εκκλησίες, παρεκκλήσια και άλλα μνημεία χτίζονται στην κοιλάδα. Τον 18ο αιώνα ανακαινίστηκαν ή ξαναχτίστηκαν σημαντικά αββαεία στην περιοχή όπως το Αββαείο του Μελκ και του Γκότβαϊγκ.
Στις 11 Νοεμβρίου 1805 διεξήχθη η μάχη του Ντύρνσταϊν, στα πλαίσια του Πολέμου του Γ΄ Συνασπισμού, γνωστού και ως Δεύτερου Ναπολεόντειου Πολέμου, μεταξύ των γαλλικών στρατευμάτων και των συμμαχικών στρατευμάτων της Ρωσίας και της Αυστρίας, τα οποία και νίκησαν. Η μνήμη της αιματηρής μάχης εξακολουθεί να ζει στο Βαχάου μέχρι σήμερα. Σε πολυάριθμα σπίτια στον οικισμό Unterloiben του Ντύρνσταϊν υπάρχουν ακόμη ορατές εντοιχισμένες οβίδες.
Στα τέλη του 19ου αιώνα, η ανακάλυψη του τοπίου της κοιλάδας από σπουδαστές ζωγραφικής στις ακαδημίες τέχνης της Βιέννης, διαφήμισε τις ομορφιές του Βαχάου έτσι ώστε η περιοχή έγινε αγαπημένος εκδρομικός προορισμός για τους Βιεννέζους.[5] Έκτοτε η φήμη της κοιλάδας εξαπλώθηκε και θεωρείται μια από τις πιο μαγευτικές κοιλάδες ποταμών στην Ευρώπη, για τα πολυάριθμα αξιοθέατα το ήπιο κλίμα, το ρομαντικό τοπίο του Δούναβη και το εξαιρετικό κρασί.[6]
Κατά τη διάρκεια του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου στη συνοικία Gneixendorf του Κρεμς βρισκόταν το στρατόπεδο συγκέντρωσης STALAG XVII B Krems-Gneixendorf, ένα από τα μεγαλύτερα στρατόπεδα αιχμαλώτων πολέμου στο Τρίτο Ράιχ και το μεγαλύτερο στρατόπεδο αιχμαλώτων πολέμου στην Αυστρία.[7]
.JPG)
Στις 5 Σεπτεμβρίου 1994 το Βαχάου εντάχθηκε επίσημα στο πανευρωπαϊκό δίκτυο προστατευόμενων περιοχών Natura 2000.[8] Το Βαχάου εγγράφηκε ως "Βαχάου Πολιτιστικό τοπίο" στον Κατάλογο των Μνημείων Παγκόσμιας Κληρονομιάς της UNESCO τον Δεκέμβριο του 2000, στην κατηγορία (ii) για το παραποτάμιο τοπίο του και στην κατηγορία (iv) για το μεσαιωνικό τοπίο που απεικονίζει αρχιτεκτονικά μνημεία, ανθρώπινους οικισμούς και γεωργική χρήση της γης του. Η καθορισμένη περιοχή έχει 5000 ιστορικά μνημεία, αν και τα περισσότερα από αυτά ανήκουν σε ιδιώτες. Ωστόσο, η Ομοσπονδιακή Υπηρεσία Ιστορικών Μνημείων και το περιφερειακό Landeskonservatorat für Niederösterreich είναι υπεύθυνα για τη διατήρηση του ιστορικού, πολιτιστικού τοπίου του Βαχάου.[4]
Γεωργία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Η κοιλάδα Βαχάου είναι γνωστή για την παραγωγή βερίκοκων και σταφυλιών, τα οποία χρησιμοποιούνται για την παραγωγή ειδικών ποτών και κρασιών. Οι αμπελώνες φυτεύονται σε αναβαθμίδες στις απότομες πετρώδεις πλαγιές πάνω από τις όχθες του Δούναβη. Το Βαχάου είναι πηγή των πιο πολύτιμων ξηρών Rieslings, Neuburger και Grüner Veltliners της Αυστρίας. Οι διακυμάνσεις της θερμοκρασίας στην κοιλάδα μεταξύ ημέρας και κρύας νύχτας παίζουν σημαντικό ρόλο στη διαδικασία ωρίμανσης των σταφυλιών. Η θερμότητα που συγκρατείται στο νερό και οι πετρώδεις πλαγιές με το λεπτό κάλυμμα του εδάφους διευκολύνουν τη διαδικασία καλλιέργειας εκλεκτής ποικιλίας σταφυλιών, η οποία έχει ως αποτέλεσμα τα εκλεπτυσμένα κρασιά που παράγονται στην κοιλάδα. Δεδομένου ότι οι βροχοπτώσεις δεν επαρκούν για την ανάπτυξη των σταφυλιών, η άρδευση είναι απαραίτητη προϋπόθεση για την παροχή νερού στους αμπελώνες.[9]
Η προέλευση της αμπελουργικής παράδοσης στην Αυστρία, και συγκεκριμένα στην κοιλάδα Βαχάου, και η δημοτικότητά της πέρα από τα σύνορά της, αποδίδεται στη μεσαιωνική περίοδο. Η παραγωγή κρασιού κορυφώθηκε κατά τη Δυναστεία των Καρολιδών. Η πόλη Κρεμς έχει μακρά ιστορία ως κέντρο εμπορίας κρασιού του Βαχάου.[10]
Πέραν της οινοποιίας, ο άλλος βασικός πυλώνας της αγροτικής οικονομίας στην κοιλάδα είναι η καλλιέργεια φρούτων και ιδιαίτερα του βερίκοκου του Βαχάου, που έχει καταχωρηθεί ως προϊόν με Προστατευόμενη ονομασία προέλευσης. Η καλλιέργεια τοπικών ποικιλιών βερίκοκου στη διάσημη αμπελουργική περιοχή του Βαχάου αυξήθηκε από την καταστροφή των αμπελώνων από τη φυλλοξήρα γύρω στα 1890. Έκτοτε, η καλλιέργεια βερίκοκων είναι μια παραδοσιακά σημαντική βιομηχανία στην περιοχή αυτή. Υπάρχουν περίπου 100.000 βερικοκιές στην περιοχή παραγωγής. [11]
Προσβασιμότητα[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
- Το Βαχάου είναι προσβάσιμο από τη Βιέννη με τρένο με απευθείας τακτικές συνδέσεις με το Κρεμς, ή με το Μελκ αλλά απαιτείται αλλαγή στο Σανκτ Πέλτεν. Το Μελκ συνδέεται με τρένο από τα δυτικά με το Λιντς μέσω Αμστέτεν.
- Οδικώς το Κρεμς συνδέεται με τη Βιέννη με τον αυτοκινητόδρομο Donau Straße B3. Η πιο τακτική δημόσια συγκοινωνία είναι το λεωφορείο: οι γραμμές διασχίζουν και τις δύο όχθες και προς τις δύο κατευθύνσεις, σταματώντας σε κάθε χωριό.
- Και στις δυο όχθες του Δούναβη υπάρχει ποδηλατόδρομος, που αποτελεί μέρος του Ποδηλατόδρομου του Δούναβη[σημ. 2].
- Το Μονοπάτι Παγκόσμιας Κληρονομιάς, το οποίο άνοιξε το 2010, είναι ένα μονοπάτι πεζοπορίας μήκους 180 χιλιομέτρων που συνδέει τους οικισμούς και τα πιο σημαντικά αξιοθέατα του Βαχάου και στις δύο όχθες του Δούναβη.[12]
- Δεν υπάρχουν γέφυρες ανάμεσα στις δύο όχθες του Δούναβη εντός του Βαχάου, παρά μόνο στα άκρα της κοιλάδας: στο Μελκ και στο Κρεμς. Ενδιάμεσα, η επικοινωνία μεταξύ της μιας όχθης με την άλλη γίνεται από τρία πορθμεία: μεταξύ Σπιτς και Όμπεραρνσντορφ, μεταξύ Βάισενκιρχεν και Ζανκτ Λόρεντς καθώς και μεταξύ Ντύρνσταϊν και Ρόσατσμπαχ.
Οι δήμοι του Βαχάου[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Η περιοχή εκτείνεται σε 13 δήμους, ο καθένας από τους οποίους αποτελείται από πολλά χωριά. Δεν συμπεριλαμβάνονται όλα τα χωριά στην περιοχή που προστατεύεται από την UNESCO. Η περιοχή είναι σχετικά αραιοκατοικημένη. Αποτελείται από μικρούς δήμους, εκ των οποίων οι περισσότεροι δεν ξεπερνούν τους 2.000 κατοίκους, με εξαίρεση το Κρεμς (25.271) και το Μελκ (5.594).
| Δήμος | Κάτοικοι | Οικισμοί | Αξιοθέατα | Εικόνα |
|---|---|---|---|---|
| Έμερσντορφ αν ντερ Ντόναου (Emmersdorf an der Donau) | 1.750 | Emmersdorf, Fahnsdorf, Gossam, Grimsing, Hain, Hofamt, Luberegg, Mödelsdorf, Pömling, Rantenberg, Reith, Sankt-Georgen και Schallemmersdorf | Έμερσντορφ: παρεκκλήσι της Μαρίας Μαγδαληνής του 15ου αιώνα. Ενοριακή εκκλησία του Αγίου Νικολάου του 14ου αιώνα. Γκόσαμ: ερείπια κάστρου που χρονολογείται από το 1100. |
.JPG) Έμερσντορφ, Άγιος Νικόλαος
|
| Άκσμπαχ (Aggsbach) | 660 | Aggsbach Markt, Groisbach, Köfering και Willendorf | Άκσμπαχ: Ναός της Κοίμησης της Θεοτόκου του 12ου αιώνα (μπαρόκ εσωτερικό). Βίλλεντορφ: το 1908 ανακαλύφθηκε ένα γυναικείο αγαλματίδιο που χρονολογείται από την Ανώτερη Παλαιολιθική περίοδο, η επονομαζόμενη Αφροδίτη του Βίλλεντορφ. |
 Η Αφροδίτη του Βίλλεντορφ
|
| Σπιτς αν ντερ Ντόναου (Spitz an der Donau) | 1.600 | Spitz, Gut am Steg, Schwallenbach και Viessling | Κάστρο Niederhaus, 15ος αιώνας Κάστρο Schwallenbach, 16ος αιώνας |
 Κάστρο Niederhaus
|
| Μύντορφ (Mühldorf) | 1.400 | Mühldorf, Amstall, Elsarn am Jauerling, Niederranna, Oberranna, Ötz, Ötzbach, Povat και Trandorf | Μύντορφ: Κάστρο Oberranna, 11ος αιώνας | .JPG) Κάστρο Oberranna
|
| Βάισενκιρχεν ιν ντερ Βαχάου (Weißenkirchen in der Wachau) | 1.500 | Weissenkirchen, Joching, Sankt-Michael και Wösendorf | Βάισενκιρχεν: Ναός της Κοιμήσεως της Θεοτόκου, 14ος αιώνας. Ναός του Αγίου Μιχαήλ του 15ου αιώνα χτισμένος πάνω στα θεμέλια ενός ναού του 9ου αιώνα |  Βάισενκιρχεν
|
| Ντύρνσταϊν (Dürnstein) | 864 | Dürnstein, Dürnsteiner Waldhütten, Oberloiben, Unterloiben και Rothenhof | Ντύρνσταϊν: Κάστρο Ντύρνσταϊν, 12ος αιώνας. Ο γαλανόλευκος πύργος του Ναού της Κοίμησης της Θεοτόκου του 18ου αιώνα |  Ο πύργος του Ναού της Κοίμησης της θεοτόκου |
| Κρεμς αν ντερ Ντόναου (Krems an der Donau) | 25.271 | Krems, Stein, Angern, Brunnkirchen, Egelsee, Gneixendorf, Hollenburg, Landersdorf, Lerchenfeld, Rehberg, Scheibenhof και Thallern | Το ιστορικό κέντρο της Κρεμς, που είναι η μεγαλύτερη πόλη της κοιλάδας | .JPG) Steiner Tor, πύλη των τειχών της Κρεμς
|
| Δήμος | Κάτοικοι | Οικισμοί | Αξιοθέατα | Εικόνα |
|---|---|---|---|---|
| Μελκ (Melk) | 5.594 | Melk, Grosspriel, Kollapriel, Pielach, Pielachberg, Pöverding, Rosenfeld, Schrattenbruck, Spielberg και Winden | Το Αββαείο του Μελκ του 18ου αιώνα |  Το Αββαείο του Μελκ |
| Σόνμπουε-Ακσμπαχ (Schönbühel-Aggsbach) | 990 | Schönbühel, Aggsbach Dorf, Aggstein, Berging, Hub, Gschwendt, Siedelgraben και Wolfstein | Το κάστρο Σόνμπουε του 12ου αιώνα. Το κάστρο Aggstein του 12ου αιώνα |  Το κάστρο Σόνμπουε |
| Ρόσατς-Άρνσντορφ (Rossatz-Arnsdorf) | 1.100 | Rossatz, Rossatzbach, Bacharnsdorf, Hofarnsdorf, Mitterarnsdorf, Oberarnsdorf, Rührsdorf, Sankt Johann im Mauerthale και Sankt Lorenz | Ρόσατς: μέγαρο Hofarnsdorf, αναγεννησιακό μέγαρο Ρόσατς και ναός Άρνσντορφ Mitterarnsdorf: φρούριο ρωμαϊκής εποχής του 4ου αιώνα. Sankt Lorenz: Ρομανικός Ναός του Αγίου Λαυρεντίου. |
 Μέγαρο Hofarnsdorf και Ναός Άρνσντορφ |
| Μπέργκερ ιμ Ντουνκελστάινερβαλτ (Bergern im Dunkelsteinerwald) | 1.200 | Geyersberg, Maria Langegg, Nesselstauden, Oberbergern, Unterbergern, Paltmühl, Plaimberg, Scheiblwies, Schenkenbrunn και Wolfenreith | Maria Langegg: Μπαρόκ Ναός της Γέννησης της Θεοτόκου |  Ναός της Γέννησης της Θεοτόκου |
| Μάουτερν αν ντερ Ντόναου (Mautern an der Donau) | 3.600 | Mautern, Mauternbach, Hundsheim και Baumgarten | Μάουτερν: Ιστορικό κέντρο της πόλης, Μέγαρο Μάουτερν (από τον Μεσαίωνα μέχρι τον 18ο αιώνα). Baumgarten:Μέγαρο Baumgarten του 1756 |
 Μέγαρο Μάουτερν |
| Φουρτ μπάι Γκότβαϊγκ (Furth bei Göttweig) | 3.000 | Furth, Aigen, Klein-Wien, Oberfucha, Palt, Steinaweg και το αββαείο του Γκότβαϊγκ | Το αββαείο του Γκότβαϊγκ, ιδρύθηκε τον 11ο αιώνα και ξαναχτίστηκε τον 18ο αιώνα | .JPG) Αββαείο του Γκότβαϊγκ |
Σημειώσεις[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
- ↑ Το αυστριακό έδαφος υποδιαιρείται σε τρεις βασικές περιοχές: τις Αυστριακές Άλπεις, τις Αυστριακές κοιλάδες και τα υψίπεδα από γρανίτη και γνεύσιο.
- ↑ Ο Ποδηλοτόδρομος του Δούναβη εκτείνεται σε απόσταση περίπου 2.850 χλμ., από την πηγή του Δούναβη έως τις εκβολές του στη Μαύρη Θάλασσα.
Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
- ↑ «The Wachau: a cultural landscape in Austria». Europeana. Ανακτήθηκε στις 2 Νοεμβρίου 2023.
- ↑ ««Venus von Willendorf» in neuer Heimat». ORF. 22 Σεπτεμβρίου 2015. Ανακτήθηκε στις 12 Οκτωβρίου 2023.
- ↑ «Limes – Die Römer in der Wachau». vienna-trips.at. Ανακτήθηκε στις 1 Νοεμβρίου 2023.
- ↑ 4,0 4,1 «Wachau Cultural Landscape». Επίσημος ιστότοπος της UNESCO. Ανακτήθηκε στις 2 Νοεμβρίου 2023.
- ↑ «Wachau Valley. Shaped by an Invisible Hand». austria.info. Ανακτήθηκε στις 2 Νοεμβρίου 2023.
- ↑ «Sehenswürdigkeiten Wachau – Ausflugsziele Wachau». vienna-trips.at. Ανακτήθηκε στις 1 Νοεμβρίου 2023.
- ↑ Barbara Stelzl-Marx (10 Μαΐου 2013). «STALAG XVII B Krems-Gneixendorf». ERINNERN:AT. Ανακτήθηκε στις 2 Νοεμβρίου 2023.
- ↑ «NATURA 2000 - STANDARD DATA FORM». Επίσημος ιστότοπος Natura 2000. Ανακτήθηκε στις 1 Νοεμβρίου 2023.
- ↑ «WACHAU. STEEP TERRACES. NOBLE GRAPES. MONUMENTAL WINES». Austrian Wine. Ανακτήθηκε στις 2 Νοεμβρίου 2023.
- ↑ «Austria´s best known wine-growing area: The Wachau». Vinea Wachau. Ανακτήθηκε στις 1 Νοεμβρίου 2023.
- ↑ «Wachauer Marille g.U.». Ομοσπονδιακό Υπουργείο Γεωργίας, Δασοκομίας, Περιφερειών και Διαχείρισης Υδάτων. Ανακτήθηκε στις 1 Νοεμβρίου 2023.
- ↑ «Wachau World Heritage Trail». Welterbesteig Wachau. Ανακτήθηκε στις 5 Οκτωβρίου 2023.
Εξωτερικοί σύνδεσμοι[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
|