Τόμα Ρόσαντιτς
 |
Το λήμμα παραθέτει τις πηγές του αόριστα, χωρίς παραπομπές. |
| Τόμα Ρόσαντιτς | |
|---|---|
 | |
| Γενικές πληροφορίες | |
| Γέννηση | 22 Ιανουαρίου 1878[1][2][3] Σπλιτ[4] |
| Θάνατος | 1 Μαρτίου 1958[1][5][2] Σπλιτ |
| Τόπος ταφής | Lovrinac Cemetery (43°30′41″ s. š., 16°29′40″ v. d.)[6] |
| Χώρα πολιτογράφησης | Σοσιαλιστική Ομοσπονδιακή Δημοκρατία της Γιουγκοσλαβίας |
| Εκπαίδευση και γλώσσες | |
| Ομιλούμενες γλώσσες | Κροατικά |
| Πληροφορίες ασχολίας | |
| Ιδιότητα | γλύπτης[4] αρχιτέκτονας εικαστικός καλλιτέχνης[7] |
| Αξιοσημείωτο έργο | d:Q61132348 |
| Περίοδος ακμής | 1906[8] - 1950[8] |
| Οικογένεια | |
| Σύζυγος | d:Q65199570 |
 Σχετικά πολυμέσα | |
Ο Τόμα Ρόσαντιτς (σερβικά κυριλλικά: Тома Росандић; βαφτίστηκε ως Tomaso Vincenzo) (22 Ιανουαρίου 1878 - 1 Μαρτίου 1958) ήταν Σέρβος και Γιουγκοσλάβος γλύπτης, αρχιτέκτονας και παιδαγωγός καλών τεχνών. Μαζί με τον Ιβάν Μέστροβιτς (1883-1962), ήταν ο σημαντικότερος Γιουγκοσλάβος γλύπτης της εποχής του.[9]
Βιογραφία
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Ο Ρόσαντιτς γεννήθηκε στην πόλη Σπλιτ της Δαλματίας της Αυστροουγγαρίας, γιος ενός πετρομάστορα.[10] Το οικογενειακό όνομα, Ρόσαντιτς προέρχεται από την Cetinska Krajina, στην ενδοχώρα της Δαλματίας. Κατά τη διάρκεια των πρώτων ετών στο Σπλιτ, ο Ρόσαντιτς έμαθε να χαράζει σε ξύλο καθώς και σε πέτρα και εμπνεύστηκε πολύ από τον νεότερο Ιβάν Μέστροβιτς, που είχε μετακομίσει εκεί από το Οταβίτσε. Και οι δύο γλύπτες σπούδασαν στο εξωτερικό πριν επιστρέψουν στο Σπλιτ, ο Ρόσαντιτς περιοδεύοντας στην Ιταλία και εκθέτοντας στο Μιλάνο το 1906 και στο Βελιγράδι το 1912.
Έκθεσε τα έργα του ως μέρος του περίπτερου του Βασιλείου της Σερβίας στη Διεθνή Έκθεση Τέχνης του 1911. [11]
Κάτι από την παράλληλη ανάπτυξή τους και την υποκείμενη αντιπαλότητα τους μπορεί να γίνει κατανοητό από τα αντίστοιχα έργα τους, για να συνδυάσουν τη γλυπτική και την αρχιτεκτονική. Και οι δύο έχτισαν ένα μαυσωλείο, ο Ρόσαντιτς για την οικογένεια Πετρίνοβιτς (Σούπεταρ, στο νησί Μπρατς) και ο Μέστροβιτς για την οικογένεια Ράτσιτς (Τσάβτατ, νότια του Ντουμπρόβνικ). Καθένα εμφανίζει την επιρροή της ιστορίας της Δαλματίας, αλλά ενώ το μαυσωλείο του Μέστροβιτς βασίζεται στην αρχή της απλότητας, ο Ρόσαντιτς διακόσμησε πλούσια το κτήριο του με ένα συνδυασμό γοτθικών και αναγεννησιακών μοτίβων, για να εκφράσει έναν πιο εθνικό χαρακτήρα.[12]
Με το ξέσπασμα του Α' Παγκοσμίου Πολέμου, ο Ρόσαντιτς έφυγε για το Λονδίνο όπου παρουσίασε έργα του στις Γκαλερί Γκράφτον το 1917 και αργότερα στο Μπράιτον και το Εδιμβούργο. Κατά τη διάρκεια του Β' Παγκοσμίου Πολέμου, ο Ρόσαντιτς εγκαταστάθηκε στο Βελιγράδι. Κατά τη διάρκεια του πολέμου τέθηκε υπό κράτηση από τις γερμανικές δυνάμεις κατοχής, αλλά αργότερα αφέθηκε ελεύθερος με την παρέμβαση του Ντράγκομιρ Γιοβάνοβιτς. Ο Ρόσαντιτς κατέθεσε αργότερα στη Διαδικασία του Βελιγραδίου.
Ο Ρόσαντιτς ήταν μέλος της Σερβικής Ακαδημίας Επιστημών και Τεχνών από το 1948.[9] Ίδρυσε ένα εξέχον σχολείο στο Βελιγράδι, γνωστό ως «Master Workshop».[10] Ανάμεσα στους πολλούς καλλιτέχνες και τις δημόσιες προσωπικότητες, που παρακολούθησαν το εργαστήριο ήταν ο Χένρι Μουρ, κατά τη διάρκεια της έκθεσής του στο Βελιγράδι τον Μάρτιο του 1955.
Στην ωριμότητα του, ο Ρόσαντιτς εκτέλεσε δύο από τα μεγαλύτερα αριστουργήματά του: το ζευγάρι από πέτρινα αγάλματα ενός άνδρα, που αγωνίζεται με ένα άλογο, το οποίο πλαισίωσε την είσοδο στο κτήριο του Ομοσπονδιακού Κοινοβουλίου στο Βελιγράδι (σήμερα Κοινοβούλιο της Σερβίας) και μια τεράστια πέτρινη ζωφόρο μορφών για ένα μνημείο στη Σουμπότιτσα, στη Βοϊβοντίνα της Σερβίας (1952). Πολλά από τα χάλκινα έργα του αυτή την εποχή ρίχτηκαν στο χυτήριο Βόζντοβατς και άλλα έργα από το χέρι του βρίσκονται στο Μουσείο Μνήμης Τόμα Ρόσαντιτς και στο Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης του Βελιγραδίου.
Ο Ρόσαντιτς επέστρεψε στο Σπλιτ πριν από το θάνατό του το 1958.
Παραπομπές
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- ↑ 1,0 1,1 1,2 «Toma Rosandic». (Ολλανδικά) RKDartists. 251756.
- ↑ 2,0 2,1 2,2 Mapping the Practice and Profession of Sculpture in Britain and Ireland 1851–1951. msib1_1205843408. Ανακτήθηκε στις 9 Οκτωβρίου 2017.
- ↑ 3,0 3,1 Εθνική Βιβλιοθήκη της Γαλλίας: (Γαλλικά) καθιερωμένοι όροι της Εθνικής Βιβλιοθήκης της Γαλλίας. 14928646k.
- ↑ 4,0 4,1 (Γερμανικά) Κατάλογος της Εθνικής Βιβλιοθήκης της Γερμανίας. 116608668. Ανακτήθηκε στις 10 Ιουνίου 2020.
- ↑ «Benezit Dictionary of Artists» (Αγγλικά) Oxford University Press. 2006. B00155731. Ανακτήθηκε στις 9 Οκτωβρίου 2017. ISBN-13 978-0-19-977378-7.
- ↑ 6,0 6,1 lovrinac
.hr /trazilica-pokojnika /. Ανακτήθηκε στις 15 Σεπτεμβρίου 2022. - ↑ Collectie Boijmans Online. www
.boijmans .nl /en /collection /artworks /40555 /the-abandoned. Ανακτήθηκε στις 19 Απριλίου 2024. - ↑ 8,0 8,1 8,2 (Ολλανδικά) RKDartists. 251756. Ανακτήθηκε στις 15 Σεπτεμβρίου 2022.
- ↑ 9,0 9,1 9,2 «Igrali se likovi rani - Toma Rosandić (1878-1958)». Avant Art Magazin. 16 Αυγούστου 2016. Ανακτήθηκε στις 16 Μαΐου 2021.
- ↑ 10,0 10,1 «Toma Rosandic - Mapping the Practice and Profession of Sculpture in Britain and Ireland 1851-1951». sculpture.gla.ac.uk. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 16 Μαΐου 2021. Ανακτήθηκε στις 16 Μαΐου 2021.
- ↑ Elezović, Zvezdana (2009). «Kosovske teme paviljona Kraljevine Srbije na međunarodnoj izložbi u Rimu 1911. godine». Baština 27.
- ↑ «Rosandić, Toma | Hrvatska enciklopedija». www.enciklopedija.hr. Ανακτήθηκε στις 16 Μαΐου 2021.
