Μετάβαση στο περιεχόμενο

Σαϊβισμός

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια

Ο Σαϊβισμός ή Σιβαϊσμός (σανσκρ. शैवसंप्रदाय, Śaivasampradāyaḥ) είναι μία από τις μείζονες[1][2] παραδόσεις του Ινδουισμού, η οποία λατρεύει τον θεό Σίβα[3][4][5] ως το υπέρτατο Ον. Ενσωματώνει πολλές επιμέρους παραδόσεις, που κυμαίνονται από τον δυαδικό θεϊσμό (π.χ. Σαΐβα Σιντάντα) μέχρι τον μονιστικό μη-θεϊσμό με προσανατολισμό προς τη γιόγκα (π.χ. Σαϊβισμός του Κασμίρ).[6][7][8] Γενικώς θεωρεί τόσο τις Βέδες όσο και τα κείμενα Άγκαμα ως σημαντικές θεολογικές πηγές.[9][10] Σύμφωνα με μία εκτίμηση του 2010 από τους Johnson & Grim, ο Σαϊβισμός είναι η δεύτερη μεγαλύτερη ινδουιστική παράδοση ή κλάδος, καθώς τον ακολουθούν περίπου 252 εκατομμύρια πιστοί, ή το 26,6% του συνόλου των Ινδουιστών.[1][11]

Ο Σαϊβισμός αναπτύχθηκε ως αμάλγαμα προ-βεδικών θρησκευτικών ρευμάτων και παραδόσεων, που προέκυψαν από τις νότιες παραδόσεις και φιλοσοφίες των Ταμίλ (Σαΐβα Σιντάντα), οι οποίες αφομοιώθηκαν στη μη-βεδική παράδοση για τον Σίβα.[12] Στην πορεία της συνθέσεως του Ινδουισμού, αρχίζοντας από τους τελευταίους προχριστιανικούς αιώνες, αυτές οι προβεδικές παραδόσεις συνταίριαξαν με τον βεδικό θεό Ρούντρα και άλλες βεδικές θεότητες, ενσωματώνοντας τις μη-βεδικές παραδόσεις για τον θεό Σίβα στο σύστημα Βέδες-Βραχμανισμός.[4][13]

Ο Σαϊβισμός διαδόθηκε κατά την 1η χιλιετία μ.Χ., καθιστάμενος ταχέως η κυρίαρχη θρησκευτική παράδοση πολλών ινδουιστικών βασιλείων.[4] Λίγο αργότερα έφθασε και στη Νοτιοανατολική Ασία, με χιλιάδες ναούς του να ανεγείρονται στα νησιά της Ινδονησίας, στην Καμπότζη και στο Βιετνάμ, μέρη στα οποία συνεξελίχθηκε μαζί με τον Βουδισμό.[14][15]

Η σιβαϊκή θεολογία ποικίλλει, με το ένα άκρο της να διατείνεται ότι ο Σίβα είναι ταυτοχρόνως ο δημιουργός, ο συντηρητής και ο καταστροφέας, και το άλλο να ταυτίζει τον Σίβα με το Άτμαν (τον αληθινό ή αιώνιο Εαυτό) του καθενός και με κάθε ζωντανό ον. Ο Σαϊβισμός σχετίζεται ιδιαίτερα με τον Σακτισμό, και ορισμένοι Σαϊβιστές εκτελούν τα θρησκευτικά τους καθήκοντα τόσο σε ναούς του Σίβα όσο και σε ναούς της θεάς Σάκτι-Μαχαντέβι[8], νοουμένης ως το ενεργητικό στοιχείο του θεού Σίβα. Η σαϊβιστική παράδοση, περισσότερο από κάθε άλλη έκφανση του Ινδουισμού αποδέχεται τον ασκητικό βίο και δίνει έμφαση στη γιόγκα. Γενικώς, όπως και τα άλλα ρεύματα του Ινδουισμού, ενθαρρύνει τον άνθρωπο να ανακαλύψει και να ενωθεί με τον θεό μέσα του (στην προκείμενη περίπτωση με τον Σίβα).[6][7][16]


  1. 1,0 1,1 Johnson, Todd M.· Grim, Brian J. (2013). The World's Religions in Figures: An Introduction to International Religious Demography. John Wiley & Sons. σελ. 400. ISBN 9781118323038. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 9 Δεκεμβρίου 2019. Ανακτήθηκε στις 10 Μαρτίου 2017. 
  2. Jones & Ryan 2006, σελ. 474.
  3. Bisschop 2020, σελίδες 15-16.
  4. 4,0 4,1 4,2 Bisschop 2011.
  5. Chakravarti 1986, σελ. 1.
  6. 6,0 6,1 Flood 1996, σελίδες 162–167.
  7. 7,0 7,1 Ganesh Tagare (2002): The Pratyabhijñā Philosophy, Motilal Banarsidass, (ISBN 978-81-208-1892-7), σσ. 16-19
  8. 8,0 8,1 Flood 2003, σελίδες 202–204.
  9. Mariasusai Dhavamony (1999): Hindu Spirituality, Gregorian University and Biblical Press, σσ. 31-34 με τις υποσημειώσεις
  10. Mark Dyczkowski (1989): The Canon of the Śaivāgama, Motilal Banarsidass, ISBN 978-81-208-0595-8, σσ. 43-44
  11. «Chapter 1 Global Religious Populations» (PDF). Ιανουάριος 2012. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο (PDF) στις 20 Οκτωβρίου 2013. 
  12. Chakravarti 1986, σελ. 66-70.
  13. Chakravarti 1986, σελ. 1, 66-70.
  14. Flood 2003, σελίδες 208–214.
  15. Jan Gonda (1975). Handbook of Oriental Studies. Section 3 Southeast Asia, Religions. BRILL Academic. σελίδες 3–20, 35–36, 49–51. ISBN 90-04-04330-6. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 5 Φεβρουαρίου 2017. Ανακτήθηκε στις 10 Μαρτίου 2017. 
  16. «Introduction to Hinduism». Himalayan Academy. 2009. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 30 Απριλίου 2015. Ανακτήθηκε στις 1 Φεβρουαρίου 2014. 

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]