Σακτισμός

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Ο Σακτισμός είναι θεοκεντρική παράδοση του Ινδουισμού.[1][2] Ανάγλυφα αγάλματα των Βαϊσναβί, Βαραχί, Ιντρανί και Τσαμουντά.

Ο Σακτισμός (σανσκριτικά: शाक्त, κυριολεκτικά: «δόγμα της ενέργειας, της δύναμης, της αιώνιας θεάς») είναι ένα από τα πολλά μεγάλα ινδουιστικά δόγματα, όπου η μεταφυσική πραγματικότητα θεωρείται μεταφορικά μια γυναίκα και η Σάκτι (Μαχαντέβι) θεωρείται ως η υπέρτατη θεότητα. Περιλαμβάνει πολλές θεές, όλες θεωρούμενες πτυχές της ίδιας υπέρτατης θεάς.[1][3] Ο Σακτισμός έχει διαφορετικές υποπαραδόσεις, που κυμαίνονται από εκείνες που επικεντρώνονται στην πιο λατρευμένη Ντουργκά, την ευγενική Παρβατί έως αυτή της άγριας Κάλι.[4][5]

Τα κείμενα Σρουτί και Σμριτί του Ινδουισμού είναι ένα σημαντικό ιστορικό πλαίσιο της παράδοσης του Σακτισμού. Επιπλέον, σέβεται τα κείμενα Devi Mahatmya, Devi Bhagavata Purana, Kalika Purana και Σάκτα Ουπανισάδες όπως την Ουπανισάδα Ντεβί.[6] Το Devi Mahatmya ειδικότερα, θεωρείται στον Σακτισμό εξίσου σημαντικό με το Μπαγκαβάτ Γκίτα.[7]

Ο Σακτισμός είναι γνωστός για τις διάφορες υποπαραδόσεις του της τάντρα,[8] καθώς και για έναν γαλαξία θεότητων με αντίστοιχα συστήματα. Αποτελείται από τη Βιντιάπιτα και την Κουλαμάργκα. Το πάνθεον των θεών στον Σακτισμό αναπτύχθηκε μετά την παρακμή του Βουδισμού στην Ινδία, όπου ινδουιστικές και βουδιστικές θεές συνδυάστηκαν για να σχηματίσουν τη Μαχαβίντια, έναν κατάλογο με δέκα θεές. Οι πιο κοινές όψεις της Ντέβι που βρέθηκαν στον Σακτισμό περιλαμβάνουν τη Ντουργκά, την Κάλι, την Σαρασβάτι, την Λάκσμι, την Παρβατί και την Τριπούρα Σουνταρί.[3] Η παράδοση που επικεντρώνεται στη θεά είναι πολύ δημοφιλής στην ανατολική Ινδία, ιδιαίτερα στη Δυτική Βεγγάλη, στην Ορίσα, στο Μπιχάρ, στο Τζαρχάντ, στην Τρίπουρα και στο Άσαμ, όπου εορτάζεται με φεστιβάλ όπως το Ντουργκά Πούτζα, το οποίο είναι δημοφιλές στη Δυτική Βεγγάλη και την Ορίσα.[4]

Ο Σακτισμός τονίζει επίσης ότι η έντονη αγάπη για τη θεότητα είναι πιο σημαντική από την απλή υπακοή, δείχνοντας έτσι την επιρροή της ιδέας του Βαϊσναβισμού, όπου η παθιασμένη σχέση μεταξύ της Ράντα και του Κρίσνα είναι επίσης η ιδανική σχέση. Αυτές οι παλαιότερες ιδέες εξακολουθούν να επηρεάζουν τον σύγχρονο Σακτισμό.[9] Ομοίως, οι ιδέες του Σακτισμού έχουν επίσης επηρεάσει τις παραδόσεις του Βαϊσναβισμού και του Σαϊβισμού. Στον Σακτισμό, η θεά θεωρείται ότι είναι η σύζυγος ή η ενέργεια (shakti) του Σίβα ή του Βισνού, και είναι σεβαστή στους ινδουιστικούς ναούς και στα φεστιβάλ.[2]

Προέλευση και ιστορία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. 1,0 1,1 Klostermaier, Klaus K. (2010). Survey of Hinduism, A: Third Edition. State University of New York Press. σελίδες 30, 114–116, 233–245. ISBN 978-0-7914-8011-3. 
  2. 2,0 2,1 Flood, Gavin D. (1996), An Introduction to Hinduism, Cambridge University Press, σελ. 174–176, ISBN 978-0-521-43878-0, https://books.google.com/books?id=KpIWhKnYmF0C&pg=PA82 
  3. 3,0 3,1 J. Gordon Melton· Baumann, Martin (2010). Religions of the World: A Comprehensive Encyclopedia of Beliefs and Practices, 2nd Edition. ABC-CLIO. σελίδες 2600–2602. ISBN 978-1-59884-204-3. 
  4. 4,0 4,1 "Shaktism", Encyclopædia Britannica (2015).
  5. Yudit Kornberg Greenberg (2008). Encyclopedia of Love in World Religions. ABC-CLIO. σελίδες 254–256. ISBN 978-1-85109-980-1. 
  6. Jones, Constance· Ryan, James (2014). Encyclopedia of Hinduism. Infobase Publishing. σελ. 399. ISBN 978-0816054589. 
  7. Rocher 1986, σελ. 193.
  8. Katherine Anne Harper· Brown, Robert L. (2012). The Roots of Tantra. State University of New York Press. σελίδες 48, 117, 40–53. ISBN 978-0-7914-8890-4. 
  9. McDaniel 2004, σελ. 11.

Περαιτέρω ανάγνωση[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Εξωτερικοί σύνδεσμοι[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]