Μετάβαση στο περιεχόμενο

Νικολά Απέρ

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Νικολά Απέρ
Γενικές πληροφορίες
Όνομα στη
μητρική γλώσσα		Nicolas Appert (Γαλλικά)
Γέννηση17  Νοεμβρίου 1749
Σαλόν-αν-Σαμπάνι
Θάνατος1  Ιουνίου 1841[1][2]
Μασί
Χώρα πολιτογράφησηςΓαλλία
Εκπαίδευση και γλώσσες
Ομιλούμενες γλώσσεςΓαλλικά[1][3]
Αγγλικά[3]
Πληροφορίες ασχολίας
Ιδιότηταconfectioner
εφευρέτης
μηχανικός
επιχειρηματίας[4]
Οικογένεια
ΣύζυγοςElisabeth Benoist
Υπογραφή
Commons page Σχετικά πολυμέσα
δεδομένα

Ο Νικολά Απέρ (γαλλικά: Nicolas Appert) (17 Νοεμβρίου 1749 – 1 Ιουνίου 1841) ήταν Γάλλος εφευρέτης, ο οποίος εφηύρε την αεροστεγή συντήρηση τροφίμων. Ο Απέρ, γνωστός ως «πατέρας της Επιστήμης των Τροφίμων», ήταν ζαχαροπλάστης.[5] Ο Απέρ περιέγραψε την εφεύρεσή του ως έναν τρόπο «διατήρησης όλων των ειδών των τροφικών ουσιών σε δοχεία».[6]

Πρώιμη ζωή

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο Απέρ γεννήθηκε στο Σαλόν-αν-Σαμπάνι ως το ένατο από τα έντεκα παιδιά της οικογένειας. Η οικογένειά του διατηρούσε ένα πανδοχείο στην πόλη και εργάστηκε στην οικογενειακή επιχείρηση μέχρι τα 20 του, όταν άνοιξε ένα ζυθοποιείο με έναν από τους αδελφούς του. Στη συνέχεια υπηρέτησε ως επικεφαλής σεφ στον Χριστιανό Δ΄ του Τσβάιμπρυκεν για 13 χρόνια. Ο Απέρ ήταν ζαχαροπλάστης και σεφ στο Παρίσι από το 1784 έως το 1795. Κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου, παντρεύτηκε την Ελιζαμπέτ Μπενουά και το ζευγάρι απέκτησε τέσσερα παιδιά.[7]

Ο Απέρ δραστηριοποιήθηκε κατά τη διάρκεια της Γαλλικής Επανάστασης και μάλιστα συμμετείχε στην εκτέλεση του βασιλιά Λουδοβίκου ΙΣΤ΄. Ωστόσο, έπεσε υπό υποψία κατά τη διάρκεια της επακόλουθης Βασιλείας του Τρόμου και συνελήφθη τον Απρίλιο του 1794, αλλά κατάφερε να αποφύγει την εκτέλεση.[8] Το 1795, άρχισε να πειραματίζεται με τρόπους διατήρησης των τροφίμων, όπου είχε επιτυχία με σούπες, λαχανικά, χυμούς, γαλακτοκομικά προϊόντα, ζελέ, μαρμελάδες και σιρόπια. Τοποθέτησε τα τρόφιμα σε γυάλινα βάζα, τα σφράγισε με φελλό και κερί σφράγισης και τα τοποθέτησε σε βραστό νερό. Πιστεύεται ότι αυτή η τεχνική χρησιμοποιούνταν ήδη σε οικιακή χρήση, αλλά ο Απέρ ήταν ο πρώτος που το έκανε αυτό σε βιομηχανική κλίμακα.[7][9]

Θερμική επεξεργασία (γνωστή και ως κονσερβοποίηση)

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Βάζο κονσερβοποίησης του Απέρ

Το 1804, το La Maison Appert («Σπίτι του Απέρ»), στην πόλη Μασί, κοντά στο Παρίσι, έγινε το πρώτο εργοστάσιο εμφιάλωσης τροφίμων στον κόσμο,[9] αρκετά χρόνια πριν ο Λουί Παστέρ αποδείξει ότι η θερμότητα σκοτώνει τα βακτήρια. Στη συνέχεια, ο Απέρ ίδρυσε μια επιχείρηση για τη συντήρηση μιας ποικιλίας τροφίμων σε σφραγισμένα μπουκάλια. Στην αρχή χρησιμοποίησε μπουκάλια σαμπάνιας, ατελώς σφραγισμένα από ένα μείγμα τυριού και λάιμ.[10] Η μέθοδος του Απέρ μετατράπηκε στο να γεμίζει χοντρά γυάλινα μπουκάλια με μεγάλο στόμιο με προϊόντα κάθε περιγραφής, από βόειο κρέας, πουλερικά, αυγά, γάλα και έτοιμα πιάτα.[11] Ο Απέρ απέφυγε να χρησιμοποιήσει λευκοσίδηρο στην πρώιμη κατασκευή του, επειδή η ποιότητα του γαλλικού λευκοσιδήρου ήταν κακή.[12] Άφησε χώρο αέρα στο επάνω μέρος του μπουκαλιού και ο φελλός θα σφραγιζόταν στη συνέχεια σταθερά στο βάζο χρησιμοποιώντας μια μέγγενη. Στη συνέχεια, το μπουκάλι τυλίγονταν σε καμβά για να το προστατευθεί, βυθίζονταν σε βραστό νερό και έβρασε για όση ώρα έκρινε ο Απέρ, κατάλληλη για να μαγειρευτεί καλά το περιεχόμενο.[13] Προς τιμή του Απέρ, η κονσερβοποίηση αποκαλείται μερικές φορές «απεροποίηση», η οποία διαφέρει από την παστερίωση.[14]

Παρά τις τεχνικές του επιτυχίες, ο Απέρ είχε οικονομικά προβλήματα λόγω του υψηλού κόστους του εξοπλισμού του και του γεγονότος ότι δεν ήταν πολύ καλός επιχειρηματίας. Κήρυξε πτώχευση το 1806, αλλά μπόρεσε να συνεχίσει την επιχείρησή του.[15] Το 1795, ο γαλλικός στρατός είχε προσφέρει ένα έπαθλο 12.000 φράγκων για μια νέα μέθοδο συντήρησης των τροφίμων.[16] Το 1806 ο Απέρ παρουσίασε μια επιλογή από εμφιαλωμένα φρούτα και λαχανικά από την κατασκευή του στην Έκθεση των προϊόντων της γαλλικής βιομηχανίας, αλλά δεν κέρδισε καμία ανταμοιβή.[11] Το 1810 το Γραφείο Τεχνών και Κατασκευών του Υπουργείου Εσωτερικών έδωσε στον Απέρ μια δωρεάν πληρωμή 12.000 φράγκων υπό τον όρο ότι θα δημοσιοποιήσει τη διαδικασία του.[α] Ο Απέρ δέχτηκε και δημοσίευσε ένα βιβλίο που περιγράφει τη διαδικασία του εκείνη τη χρονιά.[5] Η πραγματεία του Απέρ είχε τίτλο L'Art de conserver les substances animales et végétales (Η τέχνη της διατήρησης ζωικών και φυτικών ουσιών),[18] όπου 6.000 αντίτυπα τυπώθηκαν το 1810.[19] Αυτό ήταν το πρώτο βιβλίο του είδους του στις σύγχρονες μεθόδους συντήρησης τροφίμων. [20]

Ο Απέρ ποτέ δεν κατάλαβε πραγματικά γιατί η μέθοδός του λειτούργησε, καθώς η επιστήμη της βακτηριολογίας δεν είχε ακόμη αναπτυχθεί,[5] αλλά ήταν τόσο απλή που γρήγορα έγινε ευρέως διαδεδομένη. Το 1810, ο Βρετανός εφευρέτης και έμπορος Πίτερ Ντουράντ κατοχύρωσε με δίπλωμα ευρεσιτεχνίας τη δική του μέθοδο, αλλά αυτή τη φορά σε τσίγκινα δοχεία, δημιουργώντας έτσι τη σύγχρονη διαδικασία κονσερβοποίησης τροφίμων. Το 1812, οι Άγγλοι Μπράιαν Ντόνκιν και Τζον Χολ αγόρασαν και τα δύο διπλώματα ευρεσιτεχνίας και άρχισαν να παράγουν κονσέρβες.[21]

Μετέπειτα ζωή

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Παρά την κρατική επιχορήγηση, η οικονομική κατάσταση του Απέρ δεν βελτιώθηκε και επιδεινώθηκε από την καταστροφή του εργοστασίου του στο Μασί από τις πρωσικές και αυστριακές δυνάμεις στο τέλος του Πολέμου του Έκτου Συνασπισμού το 1814.[15] Με την υποστήριξη της γαλλικής κυβέρνησης με τη μορφή δωρεάν ενοικίου, άνοιξε ένα νέο εργοστάσιο στο Παρίσι για να συντηρεί τρόφιμα σε τσίγκινα δοχεία, το οποίο κράτησε δέκα χρόνια, μέχρι που η ίδια κυβέρνηση τον έδιωξε τον Δεκέμβριο του 1827.[7]

Τα κονσερβοποιημένα προϊόντα του Απέρ εκτιμήθηκαν ευρέως, ειδικά από τις ναυτικές υπηρεσίες, καθώς τα προϊόντα ήταν πολύ ανώτερα από τα αποξηραμένα και αλατισμένα προϊόντα στα οποία βασίζονταν προηγουμένως. Κονσέρβες εξήχθησαν στη Βαυαρία και την Αγία Πετρούπολη και έλαβαν έπαινο από εφημερίδες σε όλη τη Γαλλία. Ωστόσο, αυτό δεν μεταφράστηκε σε οικονομική επιτυχία. Παρά τα αργυρά και χρυσά μετάλλια από την Société d'encouragement pour l'industrie nationale (Ενθαρρυντική Εταιρεία για την Εθνική Βιομηχανία) το 1816 και το 1820 αντίστοιχα, μόλις το 1824 έλαβε τα 2.000 φράγκα που συνδέονταν με αυτές.[7]

Το 1828, άνοιξε ένα ακόμη εργοστάσιο στην πόλη. Έκανε έκκληση στον Λουδοβίκο Φίλιππο Α΄ για είσοδο στη Λεγεώνα της Τιμής, αλλά του αρνήθηκε, πιθανώς λόγω των δραστηριοτήτων του κατά τη διάρκεια της Επανάστασης.[15][19][17] Λαμβάνοντάς το αυτό ως προσβολή, αποσύρθηκε το 1836 σε ηλικία 86 ετών. Παρά το ότι λάμβανε σύνταξη 1.22 φράγκων, ξεκινώντας από εκείνο το έτος, πέθανε υπό φτώχεια το 1841 και τάφηκε σε τάφο άπορου.[13]

Μεταθανάτιες τιμές

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Το 1955, εκδόθηκε ένα γαλλικό γραμματόσημο προς τιμή του.[22][23]

Το 1985, ένας δρόμος στο Παρίσι, η Rue Nicolas-Appert (Οδός Νικολά Απέρ), κατασκευάστηκε και ονομάστηκε προς τιμήν του. Πολλοί άλλοι δρόμοι στη Γαλλία φέρουν το όνομά του.[24][25]

Το 1991, ένα μνημειώδες άγαλμα του Απέρ, ένα έργο σε μπρούτζο του καλλιτέχνη Ζαν-Ρομπέρ Ιπουστεγκί, στήθηκε στο Σαλόν-αν-Σαμπάνι.[26] Το 1986, τοποθετήθηκε μια πλάκα στη γενέτειρά του.

Υπάρχει ένα γυμνάσιο με το όνομα Νικολά Απέρ στο Ορβό της Γαλλίας.[27]

Το 2010 ανακηρύχθηκε Έτος Νικολά Απέρ, εθνική γιορτή, από το γαλλικό υπουργείο Πολιτισμού. Το Πριγκιπάτο του Μονακό εξέδωσε ένα γραμματόσημο με τον Απέρ. Στο Musée des Beaux-Arts et d'Archéologie de Châlons-en-Champagne πραγματοποιήθηκε έκθεση με τίτλο «Mise en boîte» («Κονσερβοποίηση»).[28]

Βραβείο Νικολά Απέρ

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Από το 1942, κάθε χρόνο το τμήμα του Σικάγου του Ινστιτούτου Τεχνολόγων Τροφίμων απονέμει το Βραβείο Νικολά Απέρ, αναγνωρίζοντας το επίτευγμα ζωής στην τεχνολογία τροφίμων.[29]

Ένωση σπουδών

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο φοιτητικός σύλλογος της εκπαίδευσης Τεχνολογίας Τροφίμων στο Πανεπιστήμιο και Ερευνητικό Κέντρο του Βάχενινγκεν ονομάζεται Νικολά Απέρ. Από το 1972 αυτή η ένωση έχει επικεντρωθεί στη βελτίωση των μαθημάτων που σχετίζονται με την εκπαίδευση στην τεχνολογία τροφίμων και διοργανώνει πολλές εκδηλώσεις κάθε χρόνο για φοιτητές και αποφοίτους. Επί του παρόντος, σχεδόν 900 πτυχιούχοι και μεταπτυχιακοί φοιτητές είναι μέλη. Το 2022 ο σύλλογος γιόρτασε τη 12η εκδήλωση.[30]

Σημειώσεις

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
  1. ↑ Συγκριτικά, οι Γάλλοι εργάτες είχαν μέσο ημερομίσθιο τριών φράγκων.[17]

Παραπομπές

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
  1. ↑ 1,0 1,1 Εθνική Βιβλιοθήκη της Γαλλίας: (Γαλλικά) καθιερωμένοι όροι της Εθνικής Βιβλιοθήκης της Γαλλίας. 11888987n. Ανακτήθηκε στις 10  Οκτωβρίου 2015.
  2. ↑ (Γαλλικά) Base biographique. Bibliothèque interuniversitaire de Santé. 250.
  3. ↑ 3,0 3,1 Τσεχική Εθνική Βάση Δεδομένων Καθιερωμένων Όρων. uzp20201078212. Ανακτήθηκε στις 1  Μαρτίου 2022.
  4. ↑ Ανακτήθηκε στις 14  Ιουνίου 2019.
  5. ↑ 5,0 5,1 5,2 Encyclopedia of World Biography.
  6. ↑ Robertson 1998, σελ. 174.
  7. ↑ 7,0 7,1 7,2 7,3 Garcia & Adrian 2009.
  8. ↑ Garcia & Adrian 2009, σελ. 116.
  9. ↑ 9,0 9,1 Day & McNeil 1996.
  10. ↑ Kelly, Ariana (24 Σεπτεμβρίου 2015). «How the Mason Jar Went From Farmers to Hipsters». The Atlantic. Ανακτήθηκε στις 25 Αυγούστου 2022. 
  11. ↑ 11,0 11,1 Garcia & Adrian 2009, σελ. 120.
  12. ↑ Robertson 1998, σελ. 175.
  13. ↑ 13,0 13,1 Garcia & Adrian 2009, σελ. 118.
  14. ↑ Adams, M. R.· Moss, M. O. (2008). Food Microbiology (στα Αγγλικά). Royal Society of Chemistry. σελ. 65. ISBN 978-0-85404-284-5. 
  15. ↑ 15,0 15,1 15,2 Evans 2000.
  16. ↑ Eschner, Kat. «The Father of Canning Knew His Process Worked, But Not Why It Worked». Smithsonian Magazine (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 15 Νοεμβρίου 2020. 
  17. ↑ 17,0 17,1 Garcia & Adrian 2009, σελ. 121.
  18. ↑ Norman 2017.
  19. ↑ 19,0 19,1 Garcia & Adrian 2009, σελ. 122.
  20. ↑ Wiley 1994, σελ. 66.
  21. ↑ Gordon L. Robertson (2006). Food packaging. CRC Press. σελ. 123. ISBN 978-0-8493-3775-8. 
  22. ↑ Tin and Its Uses (στα Αγγλικά). Tin Research Institute. 1955. σελ. 13. The stamp shown in our illustration was issued in honour of Nicolas Appert in France on March 5th, 1955. 
  23. ↑ «France – 12fr stamp of 1955 (#44531)». StampData. Ανακτήθηκε στις 15 Νοεμβρίου 2020. 
  24. ↑ «The Streets of Paris». Weekly Standard. 19 Ιανουαρίου 2015. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 7 Μαρτίου 2016. Ανακτήθηκε στις 14 Οκτωβρίου 2021. 
  25. ↑ «rue Nicolas Appert». www.v2asp.paris.fr. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 14 Μαΐου 2021. Ανακτήθηκε στις 14 Οκτωβρίου 2021. 
  26. ↑ «Nicolas Appert Biography – Tourism Châlons-en-Champagne». Châlons en Champagne Tourist Office (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 15 Νοεμβρίου 2020. 
  27. ↑ «Lycée Nicolas Appert». appert.paysdelaloire.e-lyco.fr (στα Γαλλικά). Ανακτήθηκε στις 15 Νοεμβρίου 2020. 
  28. ↑ Barbier, Jean-Paul (Δεκεμβρίου 2009). «Appert et l'invention de la conserve». Fondation Napoléon (στα Γαλλικά). Ανακτήθηκε στις 15 Νοεμβρίου 2020. 
  29. ↑ «Lifetime Achievement Award in Honor of Nicolas Appert». Institute of Food Technologists. Ανακτήθηκε στις 15 Νοεμβρίου 2020. 
  30. ↑ nicolasappert.com Αρχειοθετήθηκε 2021-05-08 στο Wayback Machine. (in ολλανδική and αγγλική) and some parts in Chinese

Πηγές

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Ανακτήθηκε από "https://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Νικολά_Απέρ&oldid=9858299"