Ναός Μεταμορφώσεως Σωτήρος (Πλάκα)

Ναός Μεταμορφώσεως (Πλάκα)
Είδος	εκκλησία και ορθόδοξη εκκλησία
Γεωγραφικές συντεταγμένες	37°58′23″N 23°43′35″E
Θρησκευτική υπαγωγή	Ιερά Αρχιεπισκοπή Αθηνών
Διοικητική υπαγωγή	Δήμος Αθηναίων
Τοποθεσία	Πλάκα
Χώρα	Ελλάδα
Έναρξη κατασκευής	11ος αιώνας
Προστασία	αρχαιολογικός χώρος στην Ελλάδα και διατηρητέο κτήριο στην Ελλάδα
Πολυμέσα
δεδομένα (π)

O Ναός Μεταμορφώσεως του Σωτήρος στην Πλάκα της Αθήνας, γνωστός και ως Μικρά Σωτήρα ή Σωτηράκης, είναι βυζαντινή εκκλησία του 11ου αιώνα. Η εκκλησία βρίσκεται στις βόρειες πλαγιές της Ακρόπολης. Ο αρχιτεκτονικός τύπος του ναού είναι σταυροειδής εγγεγραμμένος με τρούλο.

Ο ναός δεν είναι γνωστό πότε κτίστηκε. Με βάση τη μορφολογία του εκτιμάται ότι κτίστηκε το δεύτερο μισό του 11ου αιώνα. Ο ναός επεκτάθηκε σε μεταγενέστερη εποχή προς τα δυτικά και ανατολικά, μάλλον επί οθωμανικών χρόνων ή των πρώτων ετών του ελληνικού κράτους. Στο προαύλιο του ναού θάφτηκε κρυφά η σορός του Οδυσσέα Ανδρούτσου, μετά την εκτέλεσή του στις 4 Ιουνίου 1825.

Ο ναός είναι του τύπου του απλού τετρακίονου και με αθηναϊκό τρούλο. Οι τοιχοδομία του γίνεται με το πλινθοπερίκλειστο σύστημα. Χαρακτηρίζεται από τις μικρές του διαστάσεις, οι οποίες και του έδωσαν το προσωνύμιο Σωτηράκης, με το οποίο ξεχώριζε από τη Σωτείρα του Λυκόδημου (σημερινή ρωσική εκκλησία). Στο εσωτερικό του σώζονται σπαράγματα τοιχογραφιών του 14ου-15ου αιώνα. Στα νότια του ναού βρίσκεται παρεκκλήσι, το οποίο φαίνεται ότι αρχικά ήταν κρύπτη.