Ναυτική Διοίκηση Αιγαίου

Ναυτική Διοίκηση Αιγαίου (ΝΔΑ)
Ενεργό	1935–1941, 1944–παρόν
Χώρα	Ελλάδα
Πίστη	Ελληνικές Ένοπλες Δυνάμεις
Κλάδος	Ελληνικό Πολεμικό Ναυτικό
Τύπος	Ναυτική αμυντική περιοχή
Ρόλος	Εποπτεία και έλεγχος των παρατηρητηρίων των ναυτικών σταθμών του Αιγαίου
Αρχηγείο	Πειραιάς
Διοίκηση
Διοικητής	Αρχιπλοίαρχος Ηλίας Ράπτης

Η Ναυτική Διοίκηση Αιγαίου (ΝΔΑ), πρώην Ναυτική Διοίκηση Νότιου Αιγαίου (ΝΔΝΑ), είναι μια περιφερειακή διοίκηση του Ελληνικού Πολεμικού Ναυτικού, η οποία καλύπτει τις ανατολικές ακτές της ηπειρωτικής Ελλάδας και το μεγαλύτερο μέρος του Αιγαίου και τα νησιά του Αιγαίου.

Αποστολή

Είναι μια από τις τρεις περιφερειακές ναυτικές διοικήσεις υπό την έδρα του στόλου (Αρχηγείο Στόλου). Έχει την έδρα της στον Πειραιά και η περιοχή ευθύνης της εκτείνεται στο μεγαλύτερο μέρος του Αιγαίου, εκτός από μια γραμμή από τα βόρεια όρια του Πηλίου μέχρι τις εκβολές του ποταμού Έβρου, που υπάγεται στη Ναυτική Διοίκηση Βορείου Ελλάδος στη Θεσσαλονίκη. Η αποστολή της περιγράφεται ως «θαλάσσια επιτήρηση, παράκτια άμυνα και έλεγχος και συντονισμός της Ακτοφυλακής και άλλων κρατικών οργάνων και υπηρεσιών για τη διασφάλιση της εθνικής άμυνας και ασφάλειας μέσω θαλάσσης».

Ιστορία

Οι πρώτες προσπάθειες οργάνωσης της παράκτιας άμυνας της Ελλάδας έγιναν το 1926, αλλά μόνο το 1935 δημιουργήθηκε ένα συγκεκριμένο θεσμικό πλαίσιο, όταν ιδρύθηκαν έξι Περιοχές Ναυτικής Άμυνας. Μία από αυτές, η Ναυτική Αμυντική Περιοχή 3 (ΝΑΠ/3) ιδρύθηκε στον Πειραιά με ευθύνη για το νότιο Αιγαίο Πέλαγος. Τον Αύγουστο του 1944, με την επικείμενη απελευθέρωση της Ελλάδας από την κατοχή του Άξονα, η Ναυτική Διοίκηση Νοτίου Αιγαίου ιδρύθηκε στην Αλεξάνδρεια, με βάση το θωρηκτό Γεώργιος Αβέρωφ. Μετά την επιστροφή του ελληνικού στόλου και της ελληνικής εξόριστης κυβέρνησης στην Ελλάδα τον Οκτώβριο του 1944 (Επιχείρηση Μάννα), η διοίκηση μετακόμισε στο Μέγαρο του Βατή, και στη συνέχεια (25 Ιανουαρίου 1945) στο κτίριο του Δημαρχείου Πειραιά, στο μεταφορέα οχημάτων Πηνειός (15 Μαρτίου 1949), πριν αποκτήσει τελικά την έδρα του στη γειτονιά Χατζηκυριάκειο του Πειραιά την 1η Αυγούστου 1951.

Το 1976, μετά την τουρκική εισβολή στην Κύπρο και την αναδυόμενη απειλή πολέμου με την Τουρκία, επαναπροσδιορίστηκαν τα όρια των ναυτικών διοικήσεων: η Ναυτική Διοίκηση Νοτίου Αιγαίου ανέλαβε την ευθύνη για το μεγαλύτερο μέρος του Αιγαίου, το πιθανό πεδίο μάχης μεταξύ των ελληνικών και τουρκικών ναυτικών και η Ναυτική Διοίκηση Βορείου Αιγαίου περιορίστηκε στις ακτές της Βόρειας Ελλάδας και μετονομάστηκε ανάλογα.