Μπεατρίτσε Τσέντσι
| Μπεατρίτσε Τσέντσι | |
|---|---|
 Πορτρέτο της Μπεατρίτσε Τσέντσι. Πίνακας που αποδίδεται στον Γκουίντο Ρένι ή σε μαθητές του (1600) | |
| Γενικές πληροφορίες | |
| Όνομα στη μητρική γλώσσα | Beatrice Cenci (Ιταλικά) |
| Γέννηση | 6 Φεβρουαρίου 1577[1][2] Ρώμη[3][4] |
| Θάνατος | 11 Σεπτεμβρίου 1599[3][4][5] Ρώμη[3][4] |
| Αιτία θανάτου | αποκεφαλισμός |
| Τόπος ταφής | Σαν Πιέτρο ιν Μοντόριο[3] |
| Κατοικία | Ρώμη |
| Χώρα πολιτογράφησης | Παπικά Κράτη |
| Εκπαίδευση και γλώσσες | |
| Ομιλούμενες γλώσσες | Ιταλικά[6] |
| Πληροφορίες ασχολίας | |
| Ιδιότητα | αριστοκράτης |
| Ποινική κατάσταση | |
| Κατηγορίες εγκλήματος | δολοφονία[3][4] |
| Οικογένεια | |
| Γονείς | Francesco Cenci[3][4] |
| Θυρεός | |
 | |
 Σχετικά πολυμέσα | |
Η Μπεατρίτσε Τσέντσι (5 Φεβρουαρίου 1577, Ρώμη -11 Σεπτεμβρίου 1599), ήταν Ιταλίδα ευγενής από μια από τις παλαιότερες και πλουσιότερες οικογένειες. Στη σύντομη ζωή της, υπέστη τις κακοποιήσεις και τη βία του τυραννικού και ανήθικου πατέρα της, τον οποίο σκότωσε. Η ίδια και οι συνεργοί της δικάσθηκαν και εκτελέστηκαν δημόσια, αν και ο ρωμαϊκός λαός ήταν ανοιχτά με το μέρος τους. [7]
Η ζωή και η τραγική της μοίρα έχουν εμπνεύσει πολλά έργα τέχνης καθώς και λογοτεχνικά, μουσικά και δραματικά έργα.
Βιογραφία
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Καταγωγή
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Η Μπεατρίτσε Τσέντσι ήταν κόρη του Φραντσέσκο Τσέντσι, ενός ευγενή από τους πλουσιότερους στη Ρώμη, που λόγω της βίαιης ιδιοσυγκρασίας και της ανήθικης συμπεριφοράς του, είχε βρεθεί συχνά αντιμέτωπος με την παπική δικαιοσύνη. Η οικογένεια των ευγενών Τσέντσι ζούσε στη Ρώμη στο Παλάτσο Τσέντσι, χτισμένο στα ερείπια ενός μεσαιωνικού οχυρωμένου κάστρου.[8]
Μαζί με τη Μπεατρίτσε και τον πατέρα της Φραντσέσκο, ζούσαν η Λουκρητία Πετρόνι (δεύτερη σύζυγος του Φραντσέσκο), ο Τζάκομο (ο μεγαλύτερος αδερφός της Μπεατρίτσε) και ο Μπερνάρντο (μικρότερος αδελφός). Ανάμεσα στις άλλες κτήσεις τους ήταν το κάστρο Λα Ρόκα στην Πετρέλα Σάλτο, ένα χωριό κοντά στο Ριέτι, βόρεια της Ρώμης.
Η εξορία στην Πετρέλα Σάλτο
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Σύμφωνα με την ιστορία, ο Φραντσέσκο Τσέντσι, ένας άνθρωπος με βίαιο χαρακτήρα και ανήθικη συμπεριφορά, κακοποιούσε τη σύζυγο και και τους γιους του και βίασε επανειλημμένα τη Μπεατρίτσε. Συνελήφθη πολλές φορές από τα παπικά δικαστήρια και την Ιερά Εξέταση για ενδοοικογενειακή κακοποίηση, σοδομισμό και αθεϊσμό, αλλά κάθε φορά απελευθερωνόταν μέσω δωροδοκίας, της επιρροής του και των εγγυήσεων πλούσιων ευγενών. Η Μπεατρίτσε προσπάθησε πολλές φορές, αλλά μάταια, να ειδοποιήσει τις αρμόδιες αρχές για τις πράξεις του πατέρα της, έγραψε ακόμη και μια επιστολή στον πάπα και τον παρακάλεσε να της βρει σύζυγο ή να την αφήσει να μπει σε μοναστήρι, αλλά η επιρροή του πατέρα της στην παπική αυλή ήταν πολύ ισχυρή για να τον βλάψει. Όταν ο Φραντσέσκο έμαθε για τις επίπονες προσπάθειες της κόρης του να τον καταγγείλει, την έστειλε μαζί με τη θετή μητέρα της στο κάστρο του στην Πετρέλα Σάλτο, όπου τις φυλάκισε και τις μεταχειρίστηκε με μεγάλη σκληρότητα.[9]
Το έγκλημα
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Μην αντέχοντας τη βία και τη σεξουαλική κακοποίηση του πατέρα της, η Μπεατρίτσε με τη συνενοχή της μητριάς της και των δύο αδελφών της, προσπάθησε να απαλλαγεί από τον πατέρα της και όλοι μαζί οργάνωσαν το έγκλημα. Στις 9 Σεπτεμβρίου 1598, κατά τη διάρκεια μιας παραμονής του Φραντσέσκο στο κάστρο, δύο άνθρωποί τους (ο ένας από τους οποίους είχε γίνει κρυφά εραστής της Μπεατρίτσε) τους βοήθησαν να τον ναρκώσουν. Στη συνέχεια, η Μπεατρίτσε, τα αδέρφια της και η θετή τους μητέρα τον σκότωσαν με ένα σφυρί και μετά πέταξαν το πτώμα από ένα μπαλκόνι για να σκηνοθετήσουν ατύχημα, αλλά κανείς δεν το πίστεψε.
Οι έρευνες, η καταδίκη
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Αρχικά δεν έγιναν έρευνες, αλλά οι φήμες και οι υποψίες, που τροφοδοτήθηκαν από την απαίσια φήμη του κόμη και από το μίσος που είχε προκαλέσει στους συγγενείς του, οδήγησαν τις αρχές να ερευνήσουν την πραγματική εξέλιξη των γεγονότων. Ο Πάπας έστειλε την παπική αστυνομία για να ερευνήσει το θέμα. Ο εραστής της Μπεατρίτσε βασανίστηκε και πέθανε χωρίς να αποκαλύψει την αλήθεια. Εν τω μεταξύ, ένας οικογενειακός φίλος, που γνώριζε για τη δολοφονία, διέταξε τη δολοφονία του δεύτερου δολοφόνου για να αποφύγουν κάθε κίνδυνο, αλλά η πλοκή αποκαλύφθηκε. Τα τέσσερα μέλη της οικογένειας Τσέντσι συνελήφθησαν, βασανίστηκαν και ομολόγησαν, κρίθηκαν ένοχοι και καταδικάστηκαν σε θάνατο.
Ο λαός της Ρώμης, γνωρίζοντας τους λόγους της δολοφονίας, διαμαρτυρήθηκε για την απόφαση του δικαστηρίου και πέτυχε την αναστολή της εκτέλεσης. Όμως ο Πάπας Κλήμης Η', ανησυχώντας για τα πολυάριθμα και επαναλαμβανόμενα επεισόδια βίας που είχαν σημειωθεί στην επικράτεια του κράτους, αρνήθηκε τη χάρη και, στις 11 Σεπτεμβρίου 1599, οι καταδικασθέντες οδηγήθηκαν στη γέφυρα του Καστέλ Σαντ'Άντζελο.[10]
Η εκτέλεση
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Ο Τζάκομο βασανίστηκε πρώτα με καυτές λαβίδες, μετά ξυλοκοπήθηκε μέχρι θανάτου με σφυρί και τελικά διαμελίστηκε και τα μέλη του κρεμάστηκαν στις τέσσερις γωνίες της πλατείας. Έπειτα ήρθε η σειρά της Λουκρητίας και της Μπεατρίτσε, που τις έφεραν στη γέφυρα και τις αποκεφάλισαν σε ένα είδος γκιλοτίνας. Μόνο ο 18χρονος Μπερνάρντο, που δεν είχε συμμετάσχει ενεργά στη δολοφονία, γλίτωσε. Τον ανάγκασαν να παρακολουθήσει την εκτέλεση των συγγενών του και στη συνέχεια καταδικάσθηκε να εκτίσει ισόβια κάθειρξη στις γαλέρες επειδή δεν κατήγγειλε τη συνωμοσία. Τελικά αφέθηκε ελεύθερος ένα χρόνο αργότερα. Όσο για την περιουσία του, αυτή κατασχέθηκε προς όφελος της οικογένειας του πάπα.[11]
Η Μπεατρίτσε κηδεύτηκε στην εκκλησία Σαν Πιέτρο ιν Μοντόριο στη Ρώμη. Το κομμένο κεφάλι της βρισκόταν σε ασημένιο δίσκο. Ο τάφος βεβηλώθηκε το 1798 από τους στρατιώτες του Ναπολέοντα που αναζητούσαν πολύτιμα αντικείμενα και τα οστά της χάθηκαν.
Το ενδιαφέρον του κόσμου
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Τη δίκη παρακολούθησε με μεγάλο ενδιαφέρον η κοινή γνώμη, η οποία έδειξε μεγάλη συμπάθεια για τους κατηγορούμενους και ιδιαίτερα τη Μπεατρίτσε, εντυπωσιασμένη από την ομορφιά και τα νιάτα της.
Τρεις καλλιτέχνες ήταν παρόντες στις εκτελέσεις: ο Καραβάτζο, ο Οράτσιο Τζεντιλέσκι και η κόρη του, η μελλοντική ζωγράφος Αρτεμίζια Τζεντιλέσκι. Ο ιδιαίτερα καυτός ήλιος προκάλεσε το θάνατο ορισμένων θεατών λόγω ηλίασης (η οποία αποδείχθηκε μοιραία και για τον νεαρό Ρωμαίο αριστοκράτη Ουμπαλντίνο Ουμπαλντίνι, διάσημο για την ομορφιά του, τον θάνατο του οποίου αναφέρουν ο Φραντσέσκο Ντομένικο Γκουεράτσι και ο Σταντάλ στα Ιταλικά χρονικά του), άλλοι σκοτώθηκαν στο συνωστισμό ή γλίστρησαν και πνίγηκαν στον Τίβερη.[12]
Ο θρύλος
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Η Μπεατρίτσε ήταν και παρέμεινε εξαιρετικά δημοφιλής στον ρωμαϊκό πληθυσμό και μετά τον θάνατό της. Η πράξη της θεωρήθηκε δικαιολογημένη αυτοάμυνα και η εκτέλεσή της έπληξε σοβαρά τη φήμη του πάπα.
Σύντομα δημιουργήθηκε γύρω της ο μύθος του αθώου θύματος της λαγνείας του πατέρα της και έγινε σύμβολο αντίστασης για τον λαό της Ρώμης κατά της σκληρότητας. Ο θρύλος αναφέρει ότι κάθε χρόνο το βράδυ πριν από την επέτειο του θανάτου της, επιστρέφει στη γέφυρα Σαντ' Άντζελο όπου την εκτέλεσαν, κρατώντας το κομμένο κεφάλι της.[13]
Το 1999, με την ευκαιρία της 400ής επετείου από τον θάνατό της, ο Δήμος της Ρώμης έστησε μια αναμνηστική επιγραφή στον χώρο της παλιάς φυλακής, όπου η Μπεατρίτσε παρέμεινε φυλακισμένη μέχρι την εκτέλεσή της, αποκαλώντας την «υποδειγματικό θύμα μιας άδικης δικαιοσύνης».[14][15]
Επιρροή στη λογοτεχνία και τις τέχνες
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Τα γεγονότα της οικογένειας Τσέντσι προκάλεσαν το ενδιαφέρον, τη συγκίνηση, αλλά και τη νοσηρή περιέργεια τόσο στον κόσμο όσο και στους καλλιτέχνες, στους οποίους η ομορφιά και η νεότητα της Μπεατρίτσε, το ζοφερό οικογενειακό περιβάλλον, τα σκοτεινά πάθη του πατέρα, η αιμομιξία, η εκδίκηση των αδελφών, η εξιλέωση και το τελικό μαρτύριο ενέπνευσαν μεγάλο αριθμό έργων. Μερικά έργα:[16]
Λογοτεχνία
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- Οι Τσέντσι, θεατρικό έργο του Πέρσι Σέλλεϋ, 1819.
- Οι Τσέντσι, διήγημα από τα Ιταλικά χρονικά του Σταντάλ, 1837.
- Μπεατρίτσε Τσέντσι, μυθιστόρημα του Φραντσέσκο Ντομένικο Γκουεράτσι (1854)
- Οι Τσέντσι, διήγημα του Αλέξανδρου Δουμά πατέρα.
- Μπεατρίτσε Τσέντσι (Μια ιστορία για τα μεσάνυχτα), μυθιστόρημα του Αμερικανού Φρέντερικ Πρόκος (1955)
- Βεατρίκη Τσέντσι, με υπότιτλο: Η συνταρακτική υπόθεση μιας πατροκτονίας, μιας άδικης δίκης και τριών εκτελέσεων, Βασίλης Δημογεροντάκης, 2016 [17]
Θεατρικές διασκευές
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- Μπεατρίς Τσέντσι, έργο του Αστόφλ ντε Κυστίν (1833)
- Μπεατρίς Τσέντσι, έργο του Γιούλιους Σουοβάτσκι (1839)
- Μπεατρίτσε Τσέντσι, έργο του Αλμπέρτο Μοράβια
- Οι Τσέντσι, έργο του Αντονέν Αρτώ (1935) [12]
Μουσική
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- Μπεατρίτσε Τσέντσι, όπερα του Μπέρτολντ Γκόλντσμιθ (1950)
- Μπεατρίς Τσέντσι, όπερα του Αλμπέρτο Τζιναστέρα (1971)
- Μπεατρίς Τσέντσι, μουσικό δράμα των Alessandro Londei και Brunella Caronti (2006).
Κινηματογράφος
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- Μπεατρίτσε Τσέντσι, ιταλική ταινία σε σκηνοθεσία Albert Capellani, 1908
- Μπεατρίτσε Τσέντσι, ιταλική ταινία σε σκηνοθεσία Mario Caserini, 1909
- Μπεατρίτσε Τσέντσι, ιταλική ταινία σε σκηνοθεσία Guido Brignone, 1941
- Το Κάστρο των Καταραμένων Εραστών (Μπεατρίτσε Τσέντσι), ιταλική ταινία σε σκηνοθεσία Riccardo Freda, 1956. [18]
- Δεσμοί έρωτα και αίματος (Μπεατρίτσε Τσέντσι), ιταλική ταινία σε σκηνοθεσία Lucio Fulci, 1969.[19]
Παραπομπές
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- ↑ 1,0 1,1 «Dizionario Biografico degli Italiani». (Ιταλικά) Dizionario Biografico degli Italiani. 1960. beatrice-cenci. Ανακτήθηκε στις 9 Δεκεμβρίου 2019.
- ↑ 2,0 2,1 Εθνική Βιβλιοθήκη της Γαλλίας: (Γαλλικά) καθιερωμένοι όροι της Εθνικής Βιβλιοθήκης της Γαλλίας. 11958517x. Ανακτήθηκε στις 9 Δεκεμβρίου 2019.
- ↑ 3,0 3,1 3,2 3,3 3,4 3,5 3,6 3,7 «Dizionario Biografico degli Italiani». (Ιταλικά) Dizionario Biografico degli Italiani. 1960. beatrice-cenci. Ανακτήθηκε στις 17 Μαΐου 2016.
- ↑ 4,0 4,1 4,2 4,3 4,4 4,5 Εθνική Βιβλιοθήκη της Γαλλίας: (Γαλλικά) καθιερωμένοι όροι της Εθνικής Βιβλιοθήκης της Γαλλίας. 11958517x. Ανακτήθηκε στις 17 Μαΐου 2016.
- ↑ (Αγγλικά) SNAC. w6pc3g9s. Ανακτήθηκε στις 9 Οκτωβρίου 2017.
- ↑ Εθνική Βιβλιοθήκη της Γαλλίας: (Γαλλικά) καθιερωμένοι όροι της Εθνικής Βιβλιοθήκης της Γαλλίας. data
.bnf .fr /ark: /12148 /cb11958517x. Ανακτήθηκε στις 10 Οκτωβρίου 2015. - ↑ . «studenti.it/beatrice-cenci-biografia-storia».
- ↑ . «gliscritti.it/blog/CENCI, Beatrice».
- ↑ . «britannica.com/biography/Beatrice-Cenci-Italian-noble».
- ↑ . «romasegreta.it/rubriche/personaggi-di-roma/beatrice-cenci».
- ↑ . «treccani.it/enciclopedia/beatrice-cenci_(Dizionario-Biografico)».
- ↑ 12,0 12,1 . «catisart.gr/cenci/».
- ↑ . «murderpedia.org/female.C/c/cenci-beatrice».
- ↑ Josef Imbach: Church princes, artists, courtesans , Düsseldorf 2003, σελ. 41.
- ↑ . «leduecitta.it/index.php/teatro/570-archivio/2005/settembre-2005/832-processo-e-morte-di-beatrice-cenci». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 18 Μαΐου 2023. Ανακτήθηκε στις 18 Μαΐου 2023.
- ↑ . «encyclopedia.com/women/encyclopedias-almanacs-transcripts-and-maps/beatrice-cenci-1577-1599».
- ↑ . «politeianet.gr/books/dimogerontakis-emm-basilis-murmidones-beatriki-tsentsi».
- ↑ . «imdb.com/Beatrice Cenci/1956».
- ↑ . «allocine.fr/film/Δεσμοί έρωτα και αίματος».