Μπαρμπάρα Σανγκούσκο
 |
Το λήμμα δεν περιέχει πηγές ή αυτές που περιέχει δεν επαρκούν. |
| Μπαρμπάρα Σανγκούσκο | |
|---|---|
 | |
| Γενικές πληροφορίες | |
| Γέννηση | 4 Φεβρουαρίου 1718[1][2][3] Βαρσοβία ή Κρέμενετς[4] |
| Θάνατος | 2 Οκτωβρίου 1791[5][6][2] Βαρσοβία[4] |
| Τόπος ταφής | Capuchin monastery complex in Lublin |
| Χώρα πολιτογράφησης | Πολωνική-Λιθουανική Κοινοπολιτεία |
| Εκπαίδευση και γλώσσες | |
| Ομιλούμενες γλώσσες | Γαλλικά |
| Πληροφορίες ασχολίας | |
| Ιδιότητα | μεταφράστρια ποιήτρια συγγραφέας οικοδέσποινα λογοτεχνικού σαλονιού[7] |
| Οικογένεια | |
| Σύζυγος | Paweł Sanguszko |
| Τέκνα | Janusz Modest Sanguszko[8] Hieronim Janusz Sanguszko Józef Paulin Sanguszko Krystyna Justyna Sanguszkówna[9] d:Q102402291 d:Q115755454 |
| Γονείς | d:Q11716395 και Marianna Grudzinska[9] |
| Οικογένεια | House of Dunin και Σανγκούσκο |
 Σχετικά πολυμέσα | |
Η Μπαρμπάρα Ουρσούλα Σανγκούσκο (πολωνικά: Barbara Urszula Sanguszko, το γένος Ντούνιν) (4 Φεβρουαρίου 1718 - 2 Οκτωβρίου 1791, Βαρσοβία) ήταν Πολωνή ευγενής, ποιήτρια, μεταφράστρια και ηθικολόγος κατά τη διάρκεια του Διαφωτισμού στην Πολωνία.[10] Οργάνωνε και φιλοξενούσε ένα σουαρέ στο Ποντεμπίτσε, όπου η συγκέντρωση διανοούμενων, καλλιτεχνών και πολιτικών διαμορφώθηκε ως πρότυπο από τα γαλλικά σουαρέ του 18ου αιώνα. Η Σανγκούσκο ήταν γνωστή για την ευσέβεια και τη φιλανθρωπία της. Αυτή ήταν η τρίτη σύζυγος του πολύ μεγαλύτερου ηλικιακά άρχοντα και Μεγάλου Στρατάρχη της Λιθουανίας, Δούκα Πάβεου Κάρολ Σανγκούσκο (1682-1750).
Οικογένεια
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Ήταν η κόρη του Γιάκουμπ Ντούνιν (πέθανε το 1730) και της Μαριάννας, το γένος Γκρουντζίνσκα (πέθανε το 1727). Ορφάνεψε νωρίς και μεγάλωσε με τη μητριά της, Χελένα το γένος Ποτότσκα (κόρη του Γέζι Ποτότσκι). Μετά την κατ΄ οίκον διδασκαλία παντρεύτηκε το 1735 ως η τρίτη σύζυγος του πολύ μεγαλύτερου ηλικιακά Μεγάλου Στρατάρχη της Λιθουανίας, Δούκα Πάβεου Κάρολ Σανγκούσκο (1682-1750). Από τα δέκα παιδιά που έκανε το ζευγάρι, έξι επέζησαν. Περιλάμβαναν τους:
- Άννα (1739-1766)
- Γιούζεφ Παούλιν Σανγκούσκο (1740–1781)
- Κριστίνα Γιουστίνα (1741–1778), σύζυγος του Φραντσίσεκ Μπιελίνσκι, μαζί γονείς της Τέκλα Τερέσα Γουμπιένσκα
- Χιερόνιμ Γιάνους (1743-1812)
- Κουνεγκούντα
- Γιάνους Μόντεστ (1749-1806)
Κοινωνική σταδιοδρομία
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Στις 3 Μαΐου 1745, της απονεμήθηκε το αυστριακό Τάγμα του Ενάστρου Σταυρού.[11] Μόλις πέντε χρόνια αργότερα, στις 15 Απριλίου 1750, χήρεψε. Ανέλαβε τη διαχείριση των υποθέσεων του αείμνηστου συζύγου της, ειδικά την εκπαίδευση των παιδιών τους. Την ίδια χρονιά εξασφάλισε τις υπηρεσίες ενός Γάλλου δασκάλου, του Πιρούς ντε Βαρίλ, ο οποίος παρέμεινε στο κτήμα στο Λουμπάρτουφ, σχεδόν συνεχώς μέχρι το θάνατό της. Μετά το γάμο της κόρης της Κριστίνα το 1763 με τον Φράνσις Μπιελίνσκι, πήρε μόνιμη κατοικία στο Παλάτι Μπιελίνσκι στη Βαρσοβία. Μετά τον πρόωρο θάνατο της κόρης της, Κριστίνα, ανέλαβε την εγγονή της, την Τέκλα Τερέσα, την οποία εκπαίδευσε με το γαλλικό τρόπο. Κάθε δύο χρόνια τους καλοκαιρινούς μήνες οργάνωνε ένα σουαρέ διαφωτισμού της αφρόκρεμας στο Ποντεμπίτσε, στο οποίο παρευρίσκονταν διακεκριμένοι καλεσμένοι. Οργανώθηκε στο πρότυπο ενός γαλλικού σουαρέ του 18ου αιώνα και φιλοξένησε διανοούμενους, καλλιτέχνες και πολιτικούς. Μεταξύ των προσκεκλημένων της ήταν ο Στανίσουαφ Αύγουστος Πονιατόφσκι, ο μελλοντικός βασιλιάς και ο Ιγκνάτσι Κρασίτσκι. Μαζί με την Μπόνα Γκρανόφσκα και την αδερφή της, Μάρια Λαντσκορόνσκα, δημιούργησε «την τριάδα των ευσεβών κυριών» φημισμένων για την ευσέβεια και τη φιλανθρωπία τους. Η Μπαρμπάρα Σανγκούσκο εορτάστηκε για τη γενναιοδωρία της. Όχι μόνο αποκατέστησε πολλές καθολικές εκκλησίες και μοναστήρια, αλλά έθεσε τα θεμέλια νέων θρησκευτικών οίκων, συμπεριλαμβανομένων ορθόδοξων εκκλησιών. Με την υποκίνηση της, ο Πάπας Πίος ΣΤ΄ παραχώρησε συγχωροχάρτια με παπικό διάταγμα σε τέσσερις ενορίες.
Έχοντας υπόψη το μέλλον των παιδιών της και της οικογενειακής περιουσίας, συμμετείχε ενεργά στην πολιτική ζωή της χώρας της. Ανέλαβε προσωπικά να παραστεί σε σέιμ και δικαστήρια. Τα σουαρέ της δημιούργησαν τις μελλοντικές θεατρικές πρωτοβουλίες του Παλατιού Γουαζιένκι. Φιλοξένησε μεγάλες εκδηλώσεις στο Σαξονικό Παλάτι, όπως φωταγωγήσεις, συναυλίες και χορούς για αξιωματούχους της περιόδου. Αυτό εξασφάλισε την παρουσία της στη στέψη του Βασιλιά Στανίσουαφ Αυγούστου. Εκτός από την ακίνητη περιουσία της στη Βαρσοβία, ήταν αρχόντισσα των κτημάτων στο Σιμάνουφ, στο Ζάσουαφ, στο Λουμπάρτουφ και στο Ποντεμπίτσε. Ταξίδεψε ευρέως σε όλη την Πολωνία, σε μέρη συμπεριλαμβανομένων των Γκντανσκ, Μπιαουίστοκ, Μπερντίτσουφ, όσο και στο εξωτερικό στη Ρώμη.
Γραπτά
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Μεταφράσεις
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Η Σανγκούσκο μετέφρασε στα πολωνικά δύο θρησκευτικά κομμάτια της Λουίζ ντε Λα Βαλλιέρ, πρώην Γαλλίδας βασιλικής ερωμένης, η οποία έγινε Καρμελίτισα καλόγρια, που δημοσιεύτηκε στο Λούμπλιν το 1743.[12] Μετέφρασε μια σειρά προβληματισμών σχετικά με θρησκευτικά και ηθικά θέματα από τον Καρδινάλιο Τζοβάνι Μπόνα.[13] Στη δεκαετία του 1760, μετέφρασε ένα εγχειρίδιο ιατρικής, που της είχε ανατεθεί από τον προσωπικό ιατρό των Σανγκούσκο, τον Δρ. Φράνσις Κούρτιους.[14] Ακολούθησε το 1788 μια μετάφραση του βάρους δύο όγκων αντι-Βολταιρικού μυθιστορήματος, Le Comte de Valmont, ou, Les égaremens de la raison του Φιλίπ Λουί Ζεράρ.[15]
Παραπομπές
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- ↑ 1,0 1,1 (Αγγλικά) CERL Thesaurus. Consortium of European Research Libraries. cnp01468342. Ανακτήθηκε στις 9 Οκτωβρίου 2017.
- ↑ 2,0 2,1 2,2 (Πολωνικά) Internetowy Polski Słownik Biograficzny. barbara-urszula-sanguszkowa-z-domu-dunin. Ανακτήθηκε στις 8 Φεβρουαρίου 2022.
- ↑ 3,0 3,1 (Πολωνικά) Sejm-Wielki.pl. 5.234.920. Ανακτήθηκε στις 8 Φεβρουαρίου 2022.
- ↑ 4,0 4,1 5.234.920.
- ↑ «Sanguszko-Lubartowicz, Barbara» (Γερμανικά) σελ. 194.
- ↑ (Αγγλικά) CERL Thesaurus. Consortium of European Research Libraries. cnp01468342. Ανακτήθηκε στις 8 Φεβρουαρίου 2022.
- ↑ Ανακτήθηκε στις 24 Ιουνίου 2019.
- ↑ Ανακτήθηκε στις 3 Οκτωβρίου 2016.
- ↑ 9,0 9,1 9,2 Leo van de Pas: (Αγγλικά) Genealogics. 2003.
- ↑ http://www.ipsb.nina.gov.pl/index.php/a/barbara-urszula-sanguszkowa-z-duninow Αρχειοθετήθηκε 2015-07-16 στο Wayback Machine. - Entry in Polish in the Dictionary of National Biography
- ↑ Ντούνιν-Μπορκόφσκι, Γέζι Σέβερ. Panie polskie przy dworze rakuskim (Damy krzyża gwiaździstego. Damy pałacowe. Kanoniczki honorowe sabaudzkie i berneńskie) Λβουφ, εκδόθηκε από τους Księgarnia Seyfarth & Czajkowski 1891, 61 σελίδες
- ↑ Βαλλιέρ, Φ.Λ. ντε Λα, Uwaga duszy przez pokutę nawracającej się do Boga pełna afektów serdecznych na psalm 50... and psalm 102... pokutującego Dawida..., και Refleksje chrześcijańskie nad ułomnością naszą... δημοσιεύτηκε στο Λούμπλιν, 1743
- ↑ Μπόνα Τζοβάνι, Przewodnia do nieba droga δημοσιεύτηκε το 1744
- ↑ Κούρτιους, Φ. trans. Σανγκούσκο, Μ. O chorobach prędkiego ratunku potrzebujących..., Βαρσοβία, 1783 - Σχετικά με τις ασθένειες που χρειάζονται επείγουσα θεραπεία.
- ↑ Ζεράρ, Φ.Λ. Hrabia de Valemont, czyli obłąd rozumu... - The Count of Valemont, or the loss of reason.