Μετάβαση στο περιεχόμενο

Κόμμα Εθνικής Σωτηρίας

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Κόμμα Εθνικής Σωτηρίας
Millî Selâmet Partisi
ΠρόεδροςΣουλεϊμάν Αρίφ Εμρέ (11/11/1972 - 20 Οκτωβρίου 1973)
Νετσμετίν Ερμπακάν (20/11/1973 - 16/11/1981)
Ίδρυση11 Οκτωβρίου 1972
Διάλυση16 Οκτωβρίου 1981
ΠροκάτοχοςΚόμμα Εθνικής Τάξης
ΔιάδοχοςΚόμμα Ευημερίας
ΈδραΙκόνιο, Άγκυρα
ΙδεολογίαΙσλαμισμός
Πολιτικό φάσμαΑκροδεξιά
Πολιτικό σύστημα Τουρκία
Πολιτικά κόμματα
Εκλογές

Το Κόμμα Εθνικής Σωτηρίας (Millî Selâmet Partisi, MSP) ήταν τουρκικό, ισλαμικό, πολιτικό κόμμα της δεκαετίας του 1970.

Ιδρύθηκε στις 11 Οκτωβρίου 1972 και αποτελούσε ουσιαστικά συνέχεια του κόμματος Εθνικής Τάξης, που είχε απαγορευτεί από τις Αρχές, λόγω των πολιτικών του θέσεων (Ισλαμισμός). Αν και ουσιαστικός ηγέτης ήταν ο Νετσμετίν Ερμπακάν, ο Σουλεϊμάν Αρίφ Εμρέ, υπέγραψε ως πρόεδρος το καταστατικό του νέου κόμματος.[1] Ο Ερμπακάν έγινε Πρόεδρος του κόμματος στις 20 Οκτωβρίου του 1973.

Η ακμή του κόμματος, τουλάχιστον όσον αφορά, τα εκλογικά αποτελέσματα, ήταν στις εκλογές του 1973 όταν κατετάγη τέταρτο, με 11.8% και 48 βουλευτές.

Το κόμμα συμμετείχε στη κυβέρνηση του Μπουλέντ Ετσεβίτ που σχηματίστηκε από τις εκλογές με τον Ερμπακάν να αναλαμβάνει τη θέση του Αντιπροέδρου.[2] Το κόμμα, όπως και η πλειοψηφία των αστικών κομμάτων της Τουρκίας της περιόδου εκείνης, στήριξαν την εισβολή της Τουρκίας στη Κύπρο. Ο Ερμπακάν σαν αντιπρόεδρος της κυβέρνησης είχε δηλώσει το 1975 ότι το Κόμμα Εθνικής Σωτηρίας στηρίζει την ανακήρυξη ανεξάρτητου τουρκοκυπριακού κράτους - ως τη μόνη λύση για να προστατευτούν τα δικαιώματα των Τουρκοκυπρίων.[3] Η συμμαχία των δυο κομμάτων, δεν κράτησε παρά μόνο 10 μήνες, όταν στις 3 Σεπτεμβρίου 1974 ο Μπουλέντ Ετσεβίτ δήλωσε ότι οι πολιτικές θέσεις των δυο κομμάτων δεν μπορούν πλέον να συμβαδίσουν και παραιτήθηκε.[4]

Στις επόμενες εκλογές που συμμετείχε, αυτές του 1977, σημείωσε κάμψη, συγκεντρώνοντας το 8.56% των ψήφων ενώ εξέλεξε τους μισούς βουλευτές (24). Παρόλα αυτά, κλήθηκε να συμμετάσχει και πάλι σε κυβέρνηση συνασπισμού, (1975 - 1977) (1977 - 1978) (1979 - 1980) με Πρωθυπουργό, τον Σουλεϊμάν Ντεμιρέλ.

Το κόμμα, όπως και όλα τα πολιτικά κόμματα, ανέστειλαν την λειτουργίας τους, μετά το στρατιωτικό πραξικόπημα του 1980.

Τα ερείσματα του κόμματος ήταν οι αγροτικές περιοχές και οι μικρές πόλεις της Ανατολίας, καθώς η επιρροή των θρησκευτικών ηγετών σε αυτές τις περιοχές ήταν πολύ μεγάλη. Εξάλλου, σημαντικές από άποψη επιρροής πολιτικο-θρησκευτικές ομάδες όπως το σουφιστικό τάγμα των Ναχσμπαντί (Naqshbandi), και το κίνημα των Φωτισμένων (Nur movement) υποστήριζαν το κόμμα και βοηθούσαν στη διάδοση των θέσεών του. Με βάση την πολιτική φιλοσοφία του «Εθνικού Οραμάτος», το κόμμα υπεστήριζε μεν την εκβιομηχάνιση, την οικονομική και εμπορική ανάπτυξη της Τουρκίας χωρίς όμως την υποταγή στο δυτικό τρόπο ζωής και σκέψης, και με σεβασμό στις αρχές του Ισλάμ.[5]