Κορυφή Τρικάλων

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια

Συντεταγμένες: 39°25′24″N 21°15′48″E / 39.42333°N 21.26333°E / 39.42333; 21.26333

Η Κορυφή (Καπρό) είναι ένα ορεινό χωριό του Ασπροπόταμου (Αχελώου) χτισμένο σε υψόμετρο 700 περίπου μέτρων από την επιφάνεια της θάλασσας με ανώτερο κατοικήσιμο υψόμετρο τα 780 μέτρα. Απέχει 79 χλμ. από τα Τρίκαλα. Ανήκε στη Διευρυμένη Κοινότητα Νεράιδας (Νόμος Καποδίστρια) και απέχει απ’ την Μεσοχώρα 13,5 χλμ. και από την Αθήνα 408 χλμ. Τώρα ανήκει στον Δήμο Πύλης. Βρίσκεται στα νοτιοδυτικά του Νομού Τρικάλων, στα σύνορα με την Ήπειρο (Νομό Άρτας).

Κορυφή
Κορυφή is located in Greece
Κορυφή
Κορυφή
Διοίκηση
ΧώραΕλλάδα
Αποκεντρωμένη ΔιοίκησηΘεσσαλίας-Στερεάς Ελλάδας
ΠεριφέρειαΘεσσαλίας
Περιφερειακή ΕνότηταΝεράιδα Τρικάλων
ΔήμοςΠύλη Τρικάλων
Γεωγραφία
Γεωγραφικό διαμέρισμαΘεσσαλία
ΝομόςΤρίκαλων
Υψόμετρο700 μέτρα
Πληροφορίες
Παλαιά ονομασίαΚαπρό
Ταχ. κώδικας42032
Τηλ. κωδικός24340

Ονομασία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Το παλαιό του όνομα, "Καπρό", συνδέεται με την ύπαρξη αγριόχοιρων στην περιοχή. Ο οικισμός μνημονεύεται σε οθωμανική απογραφή του 1454/55 ως "Καπόρο". Σε άλλες αναφορές τις ίδιας περιόδου αναφέρεται και ως "Καπρόη".

Γεωγραφία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Το χωριό είναι κτισμένο πάνω από τον ποταμό Αχελώο ή Ασπροπόταμο (φυσικό όριο των νομών Τρικάλων και Άρτας), μεταξύ των βουνοκορφών Καταφίδι (1.436 μ.) και Καπροβούνι (1.174 μ.). Υδρεύεται από πηγές που πηγάζουν από τη θέση "Βρέματα" (1.094 μ.).

Η πλατεία του χωριού βρίσκεται στα 710 μέτρα υψόμετρο και την συνοδεύουν 2 βελανιδιές στο κέντρο της πλατείας και στο δεξιό της άκρο δίπλα από την κεντρική εκκλησία του χωριού τον Άη Γιώργη. Λίγο πιο πέρα είναι και η πέτρινη βρύση που από το 2006 ξεδιψάει τους χωριανούς και τους επισκέπτες. Ακριβώς κάτω από την πλατεία υπάρχει το δημοτικό σχολείο της Κορυφής πού λειτουργούσε εδώ και πολλά χρόνια.

Επίσης υπάρχει και ένας συνοικισμός αποτελούμενος από καλύβες ζώων στην θέση "Αμπελοτόπι" στα 884 μέτρα υψόμετρο στις πλαγιές του βουνού Καταφίδι που χρησιμοποιούνταν τα παλιά χρόνια αλλά ακόμα και σήμερα για την εκτροφή ζώων, εκεί οδηγεί δρόμος που ξεκινάει κοντά στο ρέμα του χωριού περίπου 3 χιλιόμετρα αλλά είναι δύσβατος.

Βουνά γύρω από το χωριό (Οροσειρά Νότιας Πίνδου):

  • Κωστηλάτα (Καταφύδι) 2.393 μ.
  • Κριάκουρας 2.150 μ.
  • Μουρτζιά ή Σελιό 2.064 μ.
  • Παχτουρνιάσκα (Μύτικας) 2.008 μ.
  • Περδικόβρυση 1.508 μ.
  • Ξέρακας 1.491 μ.
  • Καταφίδι 1.436 μ.
  • Αρέντα 1.823 μ.
  • Κάτω Κριάκουρας (Λάκκες) 1.424 μ.
  • Αη-λιάς Λαφίνας 1.289 μ.
  • Αλαμάνος 1.374 μ.
  • Αη-Ταξιάρχης 908 μ.
  • Σαμάρι 925 μ.

Αξιοθέατα[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Στο νοτιοδυτικό και νοτιοανατολικό μέρος του χωριού υπάρχουν 2 γέφυρες που ενώνουν το χωριό με την εθνική οδό Τρικάλων-Άρτας.

Στο Καπροβούνι πού δεσπόζει πάνω από το χωριό υπάρχει και εκεί ένα εκκλησάκι στα 1.174 μέτρα πάνω σε ένα λόφο ο Αη-Λιάς που γιορτάζει στις 20 Ιούλιου.

Ένα όμορφο ελατόδασος στην δυτική πλευρά τού Καπροβουνίου στα 1.200 μέτρα περίπου δίνει χρώμα στο βουνό όλους τους μήνες του χρόνου.

Ένα ακόμα μικρό αξιοθέατο που διασχίζει το κέντρο του χωριού είναι το ρέμα (βάβο) πού πηγάζει λίγο πιο κάτω από το βουνό Καπροβούνι και τελικά εκβάλει στον ποταμό Αχελώο στο κάτω μέρος του χωριού και δημιουργεί καταρράκτη τον χειμώνα .

Νερόμυλος του χωριού: Στα 595 μέτρα στις νοτιοδυτικές παρυφές του χωριού υπάρχει ο νερόμυλος από τα πολύ παλιά χρόνια όπου εκεί παλιά άλεθαν οι χωριανοί το καλαμπόκι. Ακριβώς δίπλα περνάει ξυστά το μεγάλο ρέμα της Κορυφής πού πηγάζει κοντά στο Καταφίδι στα 1.350 μέτρα και αυτό καταλήγει στον ποταμό Αχελώο.

Βρύση Τ'αλατζόκα. Στα 645 μέτρα στο νότιο μέρος του χωριού υπάρχει μια βρύση-πηγή που για χρόνια ήταν το σημείο που οι παλιοί κάτοικοι του χωριού προμηθεύονταν νερό για τις βασικές τους ανάγκες. Ακριβώς δίπλα από την βρύση βρίσκεται ένας τεράστιος βράχος πού έπεσε από το Καπροβούνι με το σεισμό του 1ης Μαϊου 1967 και κύλησε και έφτασε στο σημείο αυτό χωρίς ευτυχώς να κάνει ζημία σε σπίτια κατά την πτώση του.

Λαογραφικά στοιχεία εκκλησίες & εξωκλήσια[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Άγιος Γεώργιος: ο πολιούχος του χωριού στην κεντρική πλατεία (710 μέτρα). Γιορτάζει στις 23 Απριλίου.

Παναγία Κοίμηση της Θεοτόκου: στα 685 μέτρα και γιορτάζει στις 15 Αυγούστου. Στο χωριό γίνεται το πανηγύρι στις 14 ή 15 Αυγούστου. Εκεί βρίσκεται και το κοιμητήριο του χωριού.

Δώδεκα Απόστολοι: εξωκλήσι από το 1997 που βρίσκεται 1 χιλιόμετρο πριν την είσοδο του χωριού σε μία καταπράσινη πλαγιά στα 720 μέτρα με τίς απότομες κορφές-ζωνάρια του Καπροβούνιου να απλώνονται από την πάνω μεριά και τον ποταμό Αχελώο όπως πάντα να κυλάει ακριβώς 150 μέτρα από την κάτω μεριά.

Άη - Λιας: εξωκλήσι που βρίσκεται στα 1.253 μέτρα σέ ένα οροπέδιο στο Καπροβούνι με θέα όλη την οροσειρά των Τζουμέρκων και Αγράφων. Κάθε χρόνο στις 21 Ιουλίου είναι η τιμητική του γιορτή. Για πολλά χρόνια οι χωριανοί σε κάθε τιμητική του ανέβαιναν από τα χαράματα της 21ης Ιουλίου για να παρακολουθήσουν το μυστήριο της θείας λειτουργίας όμως τα τελευταία χρόνια έχει σταματήσει αυτή η ανάβαση κάθε 21 Ιουλίου (από το 2014 )και πλέον η θεία λειτουργία γίνεται στον κεντρικό ναό του χωριού .

Φύση - Χλωρίδα[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Το χωριό φιλοξενεί πολλά είδη δέντρων μεταξύ αυτών πλατάνια, βελανιδιές (δέντρος), γάβρους, αφροξυλιές, έλατα, κρανιές, ασφένταμια, άγριες αχλαδιές, κερασιές, βατομουριές, καρυδιές, καστανιές, κέδρους (στις παρυφές του χωριού), κορομηλιές, φλαμουριές.

Έθιμα[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Στις 15 Αυγούστου γίνονταν το πανηγύρι του χωριού έως το 2016.

Κάτοικοι[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Στο χωριό τον χειμώνα ζουν περίπου 25 με 30 με άτομα (στοιχεία 01/01/2024)[εκκρεμεί παραπομπή] και τα περισσότερα εξ' αυτών ασχολούνται με την κτηνοτροφία και με την γεωργία. Το Πάσχα και το καλοκαίρι το χωριό "γεμίζει" από κόσμο πού έρχεται για διακοπές και ο αριθμός ανέρχεται γύρω στους 70-80 το Πάσχα και 180-210 το καλοκαίρι.

Κλίμα[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Κλιματικά δεδομένα Κορυφής (1985–2023)
Μήνας Ιαν Φεβ Μάρ Απρ Μάι Ιούν Ιούλ Αύγ Σεπ Οκτ Νοε Δεκ Έτος
Υψηλότερη Μέγιστη °C (°F) 16.8 15.4 22.0 25.7 28.4 35.7 40.3 40.4 30.5 23.0 17.1 15.2 40,4
Μέση Μέγιστη °C (°F) 6.9 7.4 12.0 15.8 20.0 23.9 27.7 31.8 26.4 16.2 11.2 9.8 17,43
Μέση Μηνιαία °C (°F) 4.4 4.8 6.1 7.6 8.2 10.6 14.8 15.9 11.3 8.5 7.2 4.1 8,63
Μέση Ελάχιστη °C (°F) −3.9 −1.2 0.8 3.4 5.5 7.9 9.3 9.8 9.6 6.4 3.1 −2.2 4,04
Χαμηλότερη Ελάχιστη °C (°F) −9.8 −14.7 −6.5 −2.5 0.8 3.9 4.4 5.6 −1.5 −3.2 −4 −7.2 −14,7
Βροχόπτωση mm (ίντσες) 388,5 324,1 196,4 106,4 90,2 94,1 49,8 37,1 69,8 171,5 230,9 329,1 2,087,9
[εκκρεμεί παραπομπή]

-14.6 (14/02/2012) +40.4 (01/08/2017)

Καφενεία/μεζεδοπωλεία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Στο κέντρο του χωριού υπάρχουν 2 χώροι εστίασης (Καφέ-Ταβέρνες) για τους επισκέπτες και τους μόνιμους κατοίκους

Παραδοσιακό καφενείο/Ουζερί "Ο Στέφος-Πλατεία"

Καφενείο/Μεζεδοπωλείο/Ουζερί/Ψησταριά "Λευτέρης Χρηστάκης"

Μονοπάτια[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Στο χωριό υπάρχουν πάρα πολλά μονοπάτια που οδηγούν σε διάφορα τοπία εντός του χωριού αλλά και περιφερειακά Μερικά από αυτά είναι: Αυτό που ξεκινάει από το βορειοανατολικό μέρος του χωριού ("Τσελλαικα") και οδηγεί στις βρύσες Κλήματα στα 866 μέτρα περίπου μέσα σε πολύ βλάστηση και καθαρό αέρα . 2) Το μονοπάτι που ξεκινάει από τον Αχελώο 575 μέτρα και οδηγεί στις παρυφές του χωριού Κανάβι (668 μ.) με θέα το ποτάμι πού διέρχεται από κάτω και τις πανέμορφες βουνοκορφές των Τζουμέρκων που υψώνονται απέναντι.

Το ορεινό μονοπάτι που ξεκινάει από το βόρειο βορειοδυτικό μέρος του χωριού και διασχίζει πλάγια το Καπροβούνι και μετά βγαίνει από την πίσω μεριά και συνεχίζει την πορεία του για το προαναφερθέν εξωκλήσι του Αή-λια.

Σεισμοί[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ένας δυνατός σεισμός έπληξε το χωριό την πρωτομαγιά του 1967 6.5 Ρίχτερ πού άφησε πίσω του πολλές καταστροφές κυρίως σε σπίτια και στο έδαφος του χωριού

Κορυφή στα παλιά χρόνια 1890-1990[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η Κορυφή ή Κάπρο στα παλιά χρόνια σχεδόν όλες οι εκτάσεις του χωριού καλλιεργούνταν και φυτεύονταν με λαχανικά και στάρι και άλλα διάφορα γεωργικά προϊόντα. Οι παλιοί κάτοικοι του χωριού ήταν προσηλωμένοι σε αυτό καθώς η ασχολία τους εκείνα τα χρόνια ήταν όχι μόνο μέσα στο χωριό αλλά και στο Καπροβούνι και τον κτηνοτροφικό οικισμό "Αμπελοτόπι".