Κοινωνιολογία της οικογένειας
Η κοινωνιολογία της οικογένειας αποτελεί κλάδο της επιστήμης της κοινωνιολογίας. Ασχολείται με την μελέτη του θεσμού της οικογένειας, της συγγένειας, του γάμου και των μορφών τις οποίες αυτοί προσλαμβάνουν στις διάφορες κοινωνίες. Η οικογένεια και η συγγένεια είναι από τους σημαντικότερους κοινωνικούς θεσμούς. Σε ορισμένες παραδοσιακές κοινωνίες η οικογένεια εξακολουθεί να εκπληρώνει λειτουργίες που σε άλλες πιο μοντέρνες κοινωνίες έχουν ανατεθεί σε οργανωμένους θεσμούς (π.χ. υγειονομική περίθαλψη).[1]
Ορισμός πεδίου
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Κοινωνιολογία της οικογένειας είναι η μελέτη της μονάδας της οικογένειας από μια κοινωνιολογική οπτική γωνία. Η εξέταση αυτή κυριαρχείται από την ανάλυση της κοινωνικής τάξης, του φύλου και της εθνικότητας. Περαιτέρω η κοινωνιολογία της οικογένειας εξετάζει το αποτέλεσμα της κοινωνικής αλλαγής πάνω στην οικογένεια. Σε αυτόν τον τύπο μελέτης περιλαμβάνεται και ο αριθμός των παιδιών που υπάρχουν στην οικογένεια, η σχετική τους ηλικία, οι φυλετικές και/ή οι εθνικές τους καταβολές, το οικονομικό επίπεδο και η κινητικότητα της μονάδας, το επίπεδο εκπαίδευσης των μελών της οικογένειας, ποιες από τις εκδηλώσεις της ζωής ιεραρχούνται ως σημαντικές από και για την οικογενειακή μονάδα, και όλες οι αλληλοεπιδράσεις της οικογενειακής μονάδας με το κοινωνικό και το πολιτισμικό περιβάλλον, αλλά και των μελών της μεταξύ τους. Η κοινωνιολογία της οικογένειας ασχολείται επίσης με την πολλαπλότητα των μορφών της οικογένειας στις σύγχρονες κοινωνίες σε σχέση με την ιδεολογία, τις διαφορές των φύλων, και τις κρατικές πολιτικές όπως εκείνες που αφορούν τον γάμο.
Ανάλυση
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Η κοινωνιολογία μελετά τις οικογένειες και τον σχηματισμό τους, την κοινωνική αλλαγή και τις τάσεις προς τις οποίες οδηγείται η οικογένεια, όπως:
- Η αύξηση των μονομελών νοικοκυριών και των μικρότερων οικογενειακών μονάδων
- Ο μέσος όρος της ηλικίας του γάμου έχει αυξηθεί
- Ο μέσος όρος των γεννήσεων έχει μειωθεί και τα πρώτα παιδιά γεννιούνται σε μεγαλύτερη ηλικία
- Η ιστορική δομή της γονιμότητας. Από την έκρηξη των γεννήσεων στην υπογεννητικότητα
- Η γήρανση του πληθυσμού. Η τάση για μεγαλύτερο προσδόκιμο ζωής
- Η αύξηση των ποσοστών των διαζυγίων και των ανθρώπων που δεν παντρεύονται ποτέ[2]
Η κοινωνιολογία της οικογένειας εξετάζει τη μεταβολή των ρόλων στα μέλη της οικογένειας. Το κάθε μέλος είναι περιορισμένο από τους ρόλους του φύλου του που ισχύουν στην παραδοσιακή οικογένεια. Αυτοί οι ρόλοι όπως του πατέρα ως εργαζόμενου και της μητέρας ως νοικοκυράς παρακμάζουν, με τη μητέρα να φέρνει συμπληρωματικό εισόδημα και να διατηρεί τις ευθύνες της ανατροφής των παιδιών. Γι΄ αυτό ο ρόλος των γυναικών στο εργατικό δυναμικό μιας κοινωνίας είναι "αντίστοιχος με τις απαιτήσεις της παραδοσιακής οικογένειας”.[3] Η κοινωνιολογία μελετά την προσαρμογή του ρόλου των ανδρών ως παρόχων φροντίδας και εισοδήματος της οικογένειας, αν και οι ρόλοι των δύο φύλων όλο και περισσότερο τείνουν να εξομοιώνονται.
Γενετήσια ένωση
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Ορίζεται ως ένωση δύο ετερόφυλων προσώπων, με κύριο χαρακτηριστικό την επιδίωξη της δυνατότητας τεκνογονίας. Διάφορες μορφές γενετήσιων ενώσεων εμφανίζονται σε διάφορες κοινωνίες από την αρχαιότητα έως σήμερα. Η ποικιλομορφία τους είναι χαρακτηριστική. Π.χ. η παλλακεία στο αρχαίο ρωμαϊκό δίκαιο ή ο προσωρινός με ιδιωτικό συμφωνητικό συναπτόμενος γάμος "μουτ΄ά" στον ισλαμικό κόσμο.[4]
Γάμος
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Κατ' αρχάς η έννοια του γάμου έχει δύο σημασίες. Πρώτον, σημαίνει την ειδική τελετή με την οποία συνίσταται και αναγνωρίζεται μια νόμιμη ένωση. Δεύτερον, αποτελεί έναν θεσμό που ορίζεται ως κοινωνικά αναγνωρισμένη ένωση δύο προσώπων, που χαρακτηρίζεται από τη μακροχρόνια συνοίκηση των συζύγων, την οικονομική συνεργασία των συζύγων και τις κοινές υποχρεώσεις ανατροφής και φροντίδας των παιδιών. Ο θεσμός του γάμου χαρακτηρίζεται από τον Δ. Γ. Τσαούση και από τη ρύθμιση των γενετήσιων σχέσεων και της αναπαραγωγής. Όμως αυτό το κομμάτι δεν είναι απαραιτήτως συνδεδεμένο με τον γάμο στον γενικό του ορισμό καθώς, η κοινωνία μεταβάλλεται και το ίδιο μεταβάλλεται και ο θεσμός του γάμου.[4]
Παραπομπές
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- ↑ Δ. Γ. Τσαούσης (1985) Η κοινωνία του ανθρώπου, εκδόσεις Gutenberg, ISBN 960-01-0505-7
- ↑ Bittman, M. and Pixley, J. (1997) The Double Life of the Family, Myth, Hope and Experience. Allen and Unwin, Sydney.
- ↑ Ibid., Bittman (1997)
- ↑ 4,0 4,1 Δ. Γ. Τσαούσης (1985). Η κοινωνία του ανθρώπου. Σφάλμα αναφοράς: Μη έγκυρη ετικέτα
<ref>• όνομα " Γενετήσια ένωση " ορίζεται πολλές φορές με διαφορετικό περιεχόμενο